장음표시 사용
181쪽
tes, in Diis placandis ac propitiis sibi reddendis usiae
sunt. Inter vetustissimos colendi ritus, illum qui He.hraeis rim Uri, quod proprie manum ori capite inest. nato admovere signincat, non immerito ponit Sel. denus, fere ab initio proleg. Hine Job in Apolo.gia sua adversius amicos , se adspexi lucem cum splendet, ,s, mi pirni se manus mea deosculata est os meum R. Aben Egrae glossa ad hunc locum haec est: : uiuo: it, et a)y vn mura UIR UU Inon iam id mi retiagdi i mimn - : h. e. hie ritus est Idololatria species et
quia ante prophetarum adtientum duo luminaria plerique intaentadium se colebant. Pariter multo ante templorum
usium, Excelsa, editiora loca, colles, Antiquos idololatras sacrificiis offerendis, precibus fundendis, ac cultui sacro peragendo. prae aliis elegisse, eo magis credibile esset, quod tempore Israelitarum usius e rum ubique fere invaluerit. Persiuasi nempe erant, preces ac vota eo citius a Diis superis exaudiri, quo coelo propiores essent. Eandem ob rationem Diis inferis posteriori aevo sacra lacturi, humiles delige, bant aras, ut minus a Diis his, quos in locis subteraraneis sedem habere fabulabantur, remoti, eo facilius gratiam ac favorem eorum aucupari possent. Mois rem priorem apud Persias ussitatum fuisse, notat Herod.
m; &c. imagines, templa, altaria, nulla secundum eorum i rem constituunt. solant I in , ascendentes altissima montium, Ocrificia oferre.
S. VI. Lucorum usius . qui Hebri s-dicuntur ,
non minus antiquus est : quod rursus Seldeni suffragio confirmatur, Cap. a. Syntag. a. Morem hunc antiquissimum lucos aut arbores frondosas Diis cons crandi, ubique in Oriente receptum processu temporii fuisse, ex frequenti mentione Script. S. colligere
facile est et imo non intra orientis terminos substitisset,
182쪽
sed in Europam penetrata , ac inter Graecos & Rom nos usitatum fuisse, certum est. Hinc nomina, Diana Nemorensis, O puer sit 'aees, Germanis nostris i iisdem olim familiarem fuisse, docet Cluverius lib. I. German. antiquae Cap. 3 . Nec mirum est, Gentes plerasque morem hunc in deliciis habuita, cum luci obscuri in regionibus praecipue Orientalibus, ubi omnia plerumque aestu ac solis ardore torrentur ac areis scunt, non potuerint idololatris non esse gratissimi rutpote qui amoenitate sua ( erant enim plerumque consiti ex Cedris, aliisque speciosis arboribus ocinios plurimum pascebant, ac umbra suavi, aestu laborantes , refrigerabant Iisdem sane illecebris populus Israeliticus illectus, lucos, ac PD-lignum viride, adeo deperibat, ut posthabito Dei praecepto Deut.
Io: a I. in hunc morem laxatis habenis quavis data occasione rueret. Hinc, Jud. s et T. serUierunt Baalim in nra he, quanquam hoc in loco per rim re nrant uex collat. Jud. a: Is . intelligi possit, sic a. Parat. Cap. II: io. Jerem. a: ao. EZech. o: 13. &c.
At in corporum coelestium cultu non substitit animus mortalium , ad idololatriam proclivis, sed
mox accessit Heroum ac Baalim cultus, cujus non una fuit causa & ratio. Qui beneficiis humanum gemnus obstrinxerunt, vel re praeclare gesta, vel invento quo multum commodi in homines redundaret, eorum memoria non potuit non eme posteris charissima et hinc monumenta ad nomen ab interitu vindicandum erecta, accesserunt anniversiaria festa, eorum virtutibus ac insignibus gestis celebrandis instituta, ac tandem processu temporis , augescente veneratione, in Deorum numerum referebantur. Hoc Diodorus confirmat Bibl. Hist. libr. I. δ' - Πτ- .xi a ve
183쪽
alios esse praeter hos , terrestres Deos dicunt, natura quidem mortales, sed mentis solertia, .ic propter beneficia in homines collata, ad immortalitatem eυectos. hinc paulo inferius H*m cor sive Vulcanum, ab AEgyptiis summo in honore habitum propter ignis usum mortalibus commonstratum innuit: Isdem ac Osiridem, ob agriculturae ac aliorum egregie repertorum beneficia: Hermetem sive Merorarium, propter ingenii perspicacitatem, litterarum achlandae orationis cultum.
Sed & traditio corrupta, fabulis referta, non mianima fuit Heroum apotheoseos causa. In Gentilium enim sacris, an tibuae veritatis haud pauca, licet obscura, deprehendi vestigia, a Doctis iam dudum observatum est: in Saturno Noachum latere, perquam eleganter ostendit jam saepe laudatus Bochartus fere ab initio sui Phaleg. Quem etiam cum Abraha Do. Sanctiunt athone scriptore antiquissimo confusi fuisse, probat Celeberr. Praeses in suis AEgyptiacis; Jovis itidem Hammonis, cujus apud Agyptios , Thebanos maxime, Venerandum erat nomen i secundum illud Lucani: uamvis aethiopum populis, Arabumque beatis, Gentibus atque Indis, unus si 'piter Ammon; cuique oves lacrae erant, non aliunde petenda est origo. Ex Uri enim Hammon , & aspiratione ablata , Avx factum esse , quis est qui non videt i Chamo ac posteris AEgyptum cessisse indubium est, ex Genes.
Io: 6. , quo forsitan ae a denominata est 3Egyptus, ut Plutarchus habet in libro de Iside & Osiride, Agyptum in sacris Isidis ae Aua, vocari , nisi illud malis 1 non derivare, quod calorem, ac solem dicit, eo quod Agyptus Zonae torridae maxime propinqua, dc partim rubiacens, aestui ac solis calori obnoxia sit. Sic ex V Xu Chami filio , suum Osiridem majorem
184쪽
Agyptios fabricasse, Vossius de Idol. gent. Cap. ag.
lib. I. Vult. Cujus tamen conjectura mihi non satis firma videtur : cum D TU, sicut & et I ac alia , non tam sit filii nomen, quam gentis ac nationii a Cha-rno oriundae, quod a Bochario non semel observatum est. Multo verosimilius, Osiridis ac Typhonis se, hulas, plurimum historiam Molis ac Pharaonis redolere , probavit Bochari. in Hierog, lib. a. Cap. 3 cum praelertim Typhonis filii, Hierosolymus di Judaeus, de quibus Plutarch. in Isid. nimis hoc manifeste indicent: non quidem quod Osiris ac Typho hine Mosis aevo recentiora numina, cum antiquissima AEgyptiorum esse constet, uti probat Clarisi . Praeses in AEgypt. libro 3. sed quod ex corrrumpta traditione, ea quae Mosi conveniunt suo antiquo Cacodaemoni tribuerint, ac in tantum Fabulam auxerint ; gesta enimc quod hic notare juvato Deorum suorum adeo interpolarunt ac intorserunt mythologi, ut tandem quid per Numina illa intelligerent ipsi nescirent. Varias de Iside, Osiride , Typhone, AEgyptiorum hariolationes, legat curiosus, si libeat, in P utarchi hac de materia composito libro , ac in Diodoro. o. A.-
Nsboc sea Jων άψαν ζέα . Sunt qui dicunt apud Ad ptios Nilum esse Osirim, qui cum terra, quam Isis designat, coeia, mare Wro esse Dphonem, in quod misi incidens absorbetur sthinc Tob -α PQ, oc apeor vocitant. Sunt vero alii qui Osirim hAιον ριναι λεγoriis, Osirim solem esse dicunt , ac Uidem lunarem orbem. Sunt vero alii qui facultatem humectantem Oserim esse eunt, ac exsiccantem Typhonem , t T quid non Quis itaque, in tanta opinionum varietate, diis
vinare poterit, quid proprie ut gyptii per sinim Osu, dem indigitare voluerint E Verosimile qst, ut jam notiatum , sub Osiridis involucro non unum tantum
Numen illos coluisse, g; pr*ecipue civism ac Nilum, 'Tom. 1 . di qui
185쪽
qui Hebraeis Trim dictus, Esej ages. &c. quod pavitulum mutatum ac inflexum, Osiridis nomen parere
potuit: si quidem Doctorum non fallat conjectura.bie sub Typhonis nomine infausti ac diri quidvis ex
cratos esse. Atque his tandem varias ac peregrinas ita affuisse historias, ut vix quid nominibus hisce imtellectum velint ipsi scirent. Ea etiam quae Mercurio tribuuntur, Camani, quae Baccho, Nimrodo apprime conveniunt. Bacchus enim vini patronus celebr tur, ae vitibus praesidere creditur : quam belle haec in Nimrodum, ut alia taceam, cadunt E Qui cum Babylonem condiderit, ubi vinum praestantissimum . non immerito ejus inventor, ac patronus, apud Ethnicos mythologos audit. Adeo ut ex dictis videre sit, ex corruptione verae historiae ac traditionis, tamquam ex putida radice , non paucos progerminasse
Gentilium Deastros. Sed ne nimis his inhaeream, alio
S. IX. Inter Gentilium Baalim , in scriptura memor
tos , celebris est 'res ripa, Baal-Peor, Moabitarum Numen, de quo Num. as. mys vlla, ,hmen nox'. in a tinxit ' Israel Baal - Hori. De eo non eadem om-rium est sententia. R. Selomo Jarchi in hunc locum commentatur. PMm ny ura,vas, Uralliam do buimitu, in h. e. Sic dictus eo quod coram ipso dia flendebant podicem, ac educebant NeFora, hic erat ipsius GL tus. Multi itaque Baal-Peor Numen aliquod obsco num , quodque ritibus impuris coleretur, , faciunt, quale Priapum apud Graecos fuisse, cuivis, nisi in his plane hospes sit, notum. Hanc sane sententiam j vare videntui stupra ac scortationes Israelitarum, sese eum Moabitidibus commiscentium , Num. 23. quae
de initiatione in honorem Peoris facta intelligit Taragum Jonathanis : in primum enim Capitis verseinx, haec
186쪽
im 'in' - 2 Ob pn)um Et coepit populus irritam redis dere , vel profanare sanctitatem suam, ac retegere corpora sua coram imagine Praris. Eadem in sententia est Maimois nides, More NeVoch. Cap. S. pari. 3. Porro non te latet , qua ratione cultui idololatricus Horis olim perficiebatur, retectione nemper hinc pracepit Deus sacerdotibus facere sibi femoralia, ad nuditatem suam tegendam, quando cultui disiano vacant. His adstipulantur Philo Judaeus, ac inter antiquos Patres Hieronymus, qui Baal-Peor quasi lip biet is ore habens pellem interpretatur I ac inter recentiores quam plurimi. Hoc utique fatendum est,
ac magno Seldeno concedendum, ex Num. a . ritus
ejusmodi obscoenos , a quibus referendis ipsa propemodum abhorret lascivia, in cultu Peoris ulitatos fuisse, equidem probari non posse, cum populus amore Moabitidum Amasiarum illectus, ad cultum Baal-Peoris pellici potuerit, ut Salomon ob amorem idoniarum, ac Hammonitidarum , Astartae ac MiI- comi sacris se addixit. Non pauca sunt tamen inscriptura loca , ex quibus patet, Israelitarum nonnubios, gentium mores aemulatos, turpi ejusmodi culini deditos fuisse, ut ex Historia Maliacae colligunt erudiati , I. Reg. Cap. I S. item ex Hosae e Cap. s. sic ex prae
honorem ac cultum alicujus Dei i & Baal. Peorem tale numen fulta innuere videtur Hoseas, qui ipsius cultum cum foedis Praelitarum gestis conjungit. Sit itaque Baal-Peor, Heros, sive idolum aliquod, in Moabitarum monte Peor, de quo Num. cultum,
. si cui scit. S. Jarchii dc Hieron/mi etymoggia minus
placeat. Non obstat tamen hoc, quo minus cultu foedo, quali scit. Priapus, vel Venus. apud Babylonios , quemque T- -- Vocat Herod. lib. I.
prout communis Doctorum fert sententia, placatus ac cultus a Moabitis fuerit. Haec itaque de Baal Peor.
187쪽
Sed nec in Baalim, sive Heroum, cultu, substi. tit idololatria. Verum sicut ad humana quaevis se demisit, secundum illud Prudentit : uicquid humus, pelagus, Caelum mirabile signant, Id dixere Deos, colles, freta, flumina, flammas, sic praecipue Bestias divini honoris participes reddidit, quas si non Deos crediderunt Idololatrae, ut Deos saltem venerati sunt. AEgyptios praecipue Bestiarum cultu inseniisse, quis est qui nesciti Hoc tradit omnis propemodum Historicorum profanorum cater a. Diod. Siculus Bibl. Idist. lib. i. Deo siια-
byae finitima, non admodum bestifera est, quae autem ibi sunt omnes pro Deris habentuae. Et Mela lib. I. Cap. s. Coluntentes multorum animalium, atque ipse magis animalia. Sed quid haereo in re tam trita Bestias autem colendi morem apud AEgyptios, non heri tantum natum, sed lipso exitu populi Israelitici vetustiorem esse , non ex uno solum scripturae loco colligi potest 3 ut enim v, tutum aureum taceam, de quo inferius, id manis ste innuit responsio Mosis Pharaoni data. Exod.g: I6. Et respondit Moses non convenit ut m agamus , D Xo nae retra iri, Ecce nos AEgyptiorum abominationem famincaremus, in octilis eorum, an non lapidarent nos e
io ae drip Nnm, pana h. e. Et dixit Moses, non commodum est sic facere, quoniam ex pecoribus quae aegyptii e lunt, acciperemus ad sacrificandum Deo nosero. Eadem pro-. Pem
188쪽
rum , acciperemus , di facrificaremus obhova Deo nostro.
His concinunt Hebraei Commentatores, R. Sel. Jarchi.rnny UI n2ym U)I,D, UI D ro nim' V ro mann Abominationem Aentiorum, terriculamentum aegyptiorum Mileomo Abominationi filiorum Ammon, &c. Sic Aben Esta 'UR E, mi man ni ab na anet remiud Uo imbht pn D; s,. Su-scribit in opprobrium idololatria, quia non dignatus est Pharaoni illos vocare Deos AEgyptiorum. His, si placet, addas interpretationem LXX, qui nUllan per Acreata, reddunt, vocabulo quo idola frequentissime designare solent. Hi itaque, omnes uno ore supponunt, Bestiarum cultum ante exitum populi Israelitici in AEgypto receptum fuisse. Hoc magis planum fit ex Genes. 3: 32. non enim possunt Agyptii cum Hebraeis cibum sumere , maere vlla, inquit Paraphrastes Onhelos, di, p,m mmo ii 32. - uia Besias quas aegyptii colunt, Hebrai comedunt. Odii illius internecini, quo Agyptii in pasto- res gregis ferebantur , Genes. o : S . eandem Cain Lam reddit R. Selomo Jarchi, in comment. suo ad eum locum. Propterea, ait, eri Ad peto abominatio omnis pastor gregis. nimbae Uri, Uri ad quoniam illorum Dii , sunt. Deus itaque, ne populus suus se ad imitationem idololatrarum turpi brutorum cultu macularet, severissimo praecepto illum proscriptum voluit. Devi.
s. XI. Utut Brutorum cultus per totam Agyptum iam 2b antiquo receptus fuerit, Idololatrae tamen in delisendis Brutorum speciebus fuere discordes. Animata quidem omnes Venerabantur, at alii alia, ut ait . N 3 - remis
189쪽
. Pomponius Mela in loco iam citato. Sic Herod.
Thebanorum Nomo sunt, abstinent ovibus, sacrificant calyras, sui vero Mendesium fanum possident,
ninanit. TeaγoAiaeeta insanierunt praecipue Mendesii, eo quod Pana inter octo Deos numerent, quem statuarii Caprina facie sculpunt, Herod. lib. a. Addit Diodorus, Hirci Apotheoseos causam, ob foeditatem hic non recensendam , Bibl. His . lib. I. Quaecunque hircorum cultus causa statuatur, hoc a vero Mon ab horrere videtur, Daemones olim Hircorum specie Idololatris conspiciendos plerumque se praebuisse. Hinc in praecepto Lev. in non facrificent amplius, sacrificia sua Hircis, plerique interpretantur Daemonibus , ut Onhelos m , quem sequuntur Selmmo Jarehi & Aben Elia 3 quod & tradit Maimonid. More Nevoch. Cap. . pari. 3. Ad hunc modum ex Hisbus quidam fuerunt, qui Daemones coletarit O existimabant, quod formam Hireorum habeam. Hanc autem legem a Deo latam fuisse, ad praecavendum Hircorum cultarum , apud Mendesios receptum, cujus contagio jam quidam Israelitarum , in eorum vicinia degentium. infecti fuere, extra omnem dubitationem est.
s. XII. At non Hireos tantum colebant Agyptii, sed de Boves, cum masculos, tum foeminas. Foeminarum cultum latissime se per AEgyptum extendisse, dicit
Propterea sacrificare non licebat, utpote Isidi sacras. Isidis enim simulacrum ear egi, h. e. Bubalis ramuhus praeditum. Inter masculos boves, duo maxime, erant
190쪽
erant celebres, Memphiticus & Heliopolitanus, hic Apis, ille vero metas dictus 3 vvs i s-vub laeve,
Sione : inquit Diod. lib. i. Tauros vero sanctos, Apim reuievim dico, non secus ac Deos honorari. Plutarcnus de
ai vero Heliopoli nutritur Bos, quem metam appellant, niger est, ct secundos post Apim habet honores. Apim populorum omnium c MIptiorum puta) Numen vocat Pomp. Mela, illumque sic describit. Bos niger, certis maculis insignis, in cauda linguaque dissimilis talorum, raro nascitur, nec coitu pecoris, ut arunt, sed diuinitus in caelesti igne eorueratus. Illum autem Osiridi sacrum fuisse indubium eli : Plutarchus enim in Isid. vocat eum elaisAo, ets.κεινκ-: ipsius animae simulachrum. Non autem
est probabile, per Osiridem situm minorem Agyptios Iosephum intellexisse , uti acute ac erudite a Magno Vossio in libro de Idolol. Gent. asseritur. B vem vero symbolum Josephi esse, multis de causis eontendit: quia cum Josephus tempore famisAgyptios sua prudentia ab interitu liberarit, non alio convenientiori symbolo hoc beneficium exprimi potuisse , cum annona ab agricultura, agricultura autem a Bove dependeat. Interpretationem itidem somnii pharaonis, de vaccis pinguibus & macilentis. hoc symbolo aptissime potuisse designarii huic accedit modius, quem Serapin ( qui Clariisim . Vossio idem est cum Apideo in capite gestasse tradit Suidas, convenientissimum beneficio toti Agypto per Josephum allato
exprimendo monumentum. Harum & aliarum rationum, ut ut speciosarum, vis subito evanescit, accedente historia Mosis, qui alium Regem extitisse dicit Exod. I et g. qui non agnoscebat sceptam , h.. e.
qui nullam ipsius beneficii rationem habuit s quom 'do Uero hoc cum Josephi, per totam AEgyptum post , N ejus