Tempe helvetica, dissertationes atque observationes theologicas, philologicas, criticas, historicas, exhibens. Tomi primi sectio prima sexti sectio quarta Tomi secundi sectio prima

발행: 1738년

분량: 715페이지

출처: archive.org

분류: 철학

461쪽

rum Novae prophetiae mentionem facit, excepto MONTA N O & ejus As clis ; tempore maxime, quo hoc monumentum exaratum fuerat, Novi prophetia quasi

tessera & Symbolum MONTANI STA R UM erat,

cujus praedicatione & laudatione quisque se Montano palam addicebat. Nec unquam erat contro Versia , Visiones, prophetias, ut & alia S. Spiritus charismata, in Ecclesia tunc temporis vigere, teste I RE-FI AO apud EUS EB. H. E. Lib. V. C. VIA & DIONI SIO ALEXANDRINO apud eundem Eusebium simo a Severat modo laudatus Author : A AE αι-As loquitur de temporibus M. Aurelii & L. Veri s o

nebvc (Montanum & ejus asseclas I 'reo; reuere me ARO . i. c. quia tunc temporis non insolens esset, Spuritus S charismata extraordinaria videre , id ipsumst Montano prophetiae fidem repraesentasse. H. E. Lib. V. C. III. Insuper nullum vestigium deprehendimus, eiu Smodi dona pro aetatibus judicata, sed omnia pari honore habita, nec vetustiora recentioribus praepolluisse propter aetatem. Sed hoc controvertebatur inter Catholicos & Montanistas, num prophetiae post clausum Canonem, prophetiis Vet. & Novi Testamenti aequiparandae sint quod priores negabant, Montanistae non tantum a Severabant, sed novas paracleti aevo veteribus longe anteponebant. Quum igitur Collectorem hujus Passionis omnibus viribus intentum videamus, ut primo novas visiones veteribus aequiparet, his verbis in proemio r Itaque di nos, qui sicut prophetias, ita di visiones novis pariter repromissas (ut N. Testamenti in Vetere) et agnoscimus et adoramus. Et paulo ante perstrinxit adversarios his verbis : Sed videmini, qui unam virtutem spiritus unius facti pro aetatibus judicent. Deinde etiam tantum non

prae fcrat, ita enim pergit: tam majora reputanda sint

462쪽

novitiora quaeque ut novis lora, secundum exuberationem gratiae in ultima seculi spatia decreta in novissimi, enim di bus, dicit Dominus, dic. ex Ooel. II. pro MONTANO, nisi injusti simus , vindicias dicere coacti sumus. Idem etiam de Martyribus ipsis censendum , cum quilibet suae sectae hominibus quam maxime faveat, eorumque nominis famam prae reliquis promovendam operam det. Sed Collector ipse nobis hac de re o m. nem dubitationem eximit, suos enim hortatur, ut communionem cum his Martyribus arcte servent; ita enim in praefationis clausula ; re nos itaque, inquit, quod audibimus di contrectavimus, annuntiamus re bobis, fratres di filioli, ut m vos qui interfuissis rememoremini gloriae Domini, di qui nunc cognoscitis per auditum, communionem habeatis cum S. S. Mart ribus , di per illos cum Domino nostro IIesu Chri io. Et vel tacente eo multiplices ac passim, ut ita dicam, iteratae visiones, Spiritus impulsius extraordinarii, meritorum magna opinio, quae in aliis Martyribus, aut eorum actis genuini S, tam crebro nunquam reperiuntur , satis id attentum Lecto

rem edocerent.

S. XUII.

Jure quis mirari possit, qua ratione Montani Sectatores Catholicis tantopere, ut supra vidimuS, placuerint i cum tamen vulgo notum siti, Catholicos haereticorum, imo & Sectariorum, Martyriis iniquiores semper extitisse: ardeant licet, inquit CYPRIAM flammis di ignibus traditi , υel objecti bestis animas suas ponant. Non erit illa fidei corona, sed poena perfidiae , nec religiosa virtutis exitus gloriosus , sed desperationis interlitis. Occidi talis potest, coronari non potest, in de unitate Eccles . Hujus honoris a Catholicis habiti plures possit ni esse rationes. Earum Martyrium erat praeclarum, tum ob fortitudinem & constantiam , & sexus & aetas & status laudem & gloriam abundantiorem reddebant ,

463쪽

puellae & Catechumenae erant , quibus Martyribus Ecclesia maxime gloriabatur. Ideo Ecclesiae vel locis vel temporibus remotiores, absque inquisitione eas recipiebant, vel dissimulantes Montanistis praeripiebantia Usque enim ad Augustini aetatem , excepto Tertulliano Montani Sectatore, in Ecclesia Africana nulla earum mentio. Nemo autem scire potest, quo tempore ante Augustinum earum memoriae cultus inceperit, maxime cum Κalendaritem Carthaginense la Mabillonio & Ruinardo editum , eas non nominet. Porro Montani secta diversia habuit fata, non semper omnibus aeque exosia erat. Eleutherus Episc. Rom. non statim Aniceti decessoris sui auctoritatem secutus, squi novam prophetiam admittere recusaverat;) lsed litteris & exhortationibus Martyrum impulsius, ad

Ecciesias Asiae atque Phrygiae Epistolam scripserat de recipiendis in Ecclesiam Montanistis. Sed postea a

Praxea quodam Asiano admonitus litteras pacificas revocavit, teste TERTULL. adυ. Praxeam. Perpetuae vero passio non adeo multis annis post, forte sub initiis Zepherini Episcopatus, qui Montanistis faventior erat, accidebat : Memoria vero ejus posterioribus temporibus, evanescente jam & secta & ejus odio , gliscente vero visionum & defunctorum apparitionum studio, praevalente etiam dogmate de mortuorum statu tertio, maxime in Ecclesia Latina, festivitatibus celebrari coepit. Quocunque autem modo id factum, id certe constat, earum Acta a Montanistis primo laudata & Ecclesiae propinata fuisse. Cadit ergo hujus monumenti auctoritas, frustraque sit oportet, qui primitivae Ecclesiae dogmata ex eo eruere conatur, imo discimus, quorum Sectatores sint, qui talia credunt dc docent. & quo firma,

mento nitantur.

S. XVIII.

464쪽

Inquirendum nunc , quo salutari Iavacro' non tincti, iuxta Firmiliani & Cypriani sententiam , caeteris sint inferiores, quum vita aeterna & ipsis competat, omnisque baptismi validitas, secundum horum Theologiam , fide baptismum recipientium nitatur, quod& Cyprianus &Firmilianus .semper inculcant. Quaenam igitur iita Gratiae Consummatio, quam morte pra, venti non assecuti sunt. Hujus quaestionis enucleatio non tam dissicilis est. In genere notandum, primaevos Christianos non sine ratione de non bapti Eatorum lalute trepidasse , eosque quasi pro non Christianis habuisse, ut ejus candidatos magis ad baptis. mum desiderandum & petendum exstimularent. Erant enim & plures tergiversiatoreS, qui ante actae vitatae non plane pertaesi dilationes necterent 3 Certi enim cur optime & in cute eos noverat & depingit TE R. TULLIANUS:) indubitata veniae delictorum ( per futuram intinctionem, o medium tempus interim furantur, in commeatum si faciunt delinquendi, quam eruditionem non delinquendi. in de Poenitent. Commeatum deli aendi dicit, voce ex Castrensi disciplina; est autem commeatus tempus, quo iri redirique possit, ab Imperatoribus

militibus dare consuetum 3 ex FESTO. Haud dubie enim non optime sperandum de iis qui felicissimam non delinquendi necessitatem sibi imponere

nollent. Hoc enim precio Dominus Ueniam addicere inclituit, hac poenitentiae compensatione redimendam proponit impunita

tem, ut iterum TERTULLIANUS Loc. cit. S. XIX. Deinde non ignorabant Domini promissionem.

quod , juxta D. Petrum, baptisma V, salvum faciat, non certe carnis ablutio, sed bonae conscientiae in Deum I. Pur. III. D. ar. Vir Summus,

465쪽

occurrere dicit, & Stipulationem significare. Nunquam vero is neque alius de iis , qui Jus Romanum graece scripsere, sed , Stipulationem, dixerunt, ut apud THEOPHILUM in Tit. de Derborum Obligationib. qui est Instit. Lib. III. Tit. XVI. Osequent. imo & alibi centies, & in Basilicorum Ecloge Lib. XXIII. Tin Ix, meωτήσεων &c. & alibi. Quod ideo monendum, quia Authoritas summi illius Viri, praeter suam mentem, magni nominis Theologum re suos discipulos decepit, ut hunc Petrinum locum intelligerent, quasi baptismo tingendus a Deo stipui rotur bonam, i. e. laetam conscientiam, quasi Deus esset o .γαγομενoe vel .μολογη ras, quod plane secus est , cum baptigandus promittendi reus fiat, i. e. Deus per presbyterum stipuletur vel poscat ab homine bonam conscientiam. Utitur autem D. Petrus verbali passivo prout Juris Cons. verbo passivo im-

Sicut enim iπeeis is lac sunt Stipulantes, ita am- eis M aEvoi promittentes ; etsi autem iπὴe-ixi ux apud Juris Consuli. nunquam occurrat, adhibent tamen affine vi exaeia ibis promissum , ut πάγγaAμα & T. ἐπαγγελθὲν

ejusdem significationis. Idem igitur est quod apud Ictos σύμ*ispoc ἀπο e. r, congruens responsio vel promisio.spomio & ouoAoγ α; unde SALVIANUS primam in haptismo confessionem, de Gubern. Lib. V . F. F. edit. Balug. ISIDORUS ccitat. a Balve o ) pactionem nominat. Interrogabantur enim , ut notum, Num abro undient diabolo, pompis di operibus ejus E &, abrenunciaturos, clara voce respondebant et iterum num credant in

Deum Patrem di in Iesum Christum e & respondebant ,

i S. XX. Prout autem in humanis & civilibus, solennitates, arrhae, pignora scripta & iuramenta , non quime dem pactum vel contractum efficiunt, interim tamen

466쪽

argumenta ejus sunt, quae omnimodam fiduciam gignunt, ut ex pacto agere, postulare & habere, sine controversia liceat, ita per baptismum iuS acquirebatur, cum fiducia se pro Ecclesiae membro gerendi, omnibusque mediis ad gratiam augendam & consummandam a Deo institutis utendi truendi, omnesque promissiones divinas sibi vindicandi. Majus igitur emolumentum, statim absolvi, quam in die mortis &judicii pendere ad sententiam Domini. Porro per bapti simum & cum baptismo Spiritus Sanctus dabatur, salutis arrhabo, cujus salutares effectus se nonnunquam maxime manifestabant 3 audiamus CYPRIANUM expertum: H Ego, inquit, cum in te-H nebris atque nocte coeca jactarem, dissicile prorsus M ac durum, pro illis tunc moribus, opinabar, quod si mihi divina indulgentia pollicebatur, ut quis rena-

sci denuo posset , utque in novam vitam lavacro, , aquae salutaris animatus, quod priuS fuerat, expo-M neret, & corporis licet manente compage, homi- , , ncm animo ac mente mutaret. &c. Sed poesquam eandae genitalis auxilio, luperioris aevi labe detersa , in evi tum pectus di purum desuper se lumen infudit, postquam caelitus spiritu hausto, in novum me hominem nativitas secunda reparatat : mirum in modum protinus confirmare se dubia, patere clauo , lacere tenebrosa, facultatem dare quod

prius discue videbatur, geri posse quod impossibile putabatur ut esset. oec. in ad Donatum. s. XXI. Cum etiam sit analogia inter gratiam & futuram gloriam, & hoc respectu genitali lavacro non tincti reliquis inferiores erant, choris sanctorum quidem accensi, & apud Christum existentes, non proximae tamen admistionis , sed remotiores stabant: notum quippe veteres, D. PAULO Authore T. Cor. M. Va

rios coelestis gloriae quasi & gradus statuisse.

Extat

467쪽

Extat locus Math. XIII. in quo memoratur, Do m. Jesum in parabola Seminantis de una terra & de una semente triplicem differentiam proposuisse, quae tri-gecuplum reddat, quae sexagecuplum& quae centuplum. Hanc fabulam Veteres non tantum Seculo praesenti sed & futuro adaptaVerunt , secundum eos maximus numerus pertinebat ad Martyres, proximus ad virginitatem, tertius ad Viduarum continentiam. CYPRIANUS virgines ita affatur , primus enim cem tenarius Marorum fructus es, secundus sexagenarius vecter. in de Habitu metis. nonnulli utrumque tulerunt, teste

eodem, loquens de virginibus, iisdem Martyribus vel

confessoribus, cujus numero nec virgines desunt. quibus ad sexagenarium fructum , centenus accessit et quasque ad ea, Iesem coronam, gloria geminata provexit. Epist. LXXVI.

Aliter has rationes subducit HIERO NIMUS areres.ctosin. ut & ad Gerontiam de Monetam. Centenarium numerum referens ad virginitatem, (ne suo aevo, deficiente Martyrio scilicet, primus vacaret locus medium ad viduas castas, minimum ad honestum matrimonium; at inter simplicem & trigecuplum proventum magnum adhuc interstitium, in quo copriis nas haud dubie in conjugio viventes ponit, ut & di versis ordinibus caeteros gregarios Christianos, quihus , etsi forte ultimo gradu, baptismum nondum adepti adiungi possunt; quibus ut Valentiniano Im per. ex Ambrosi sententia, votum baptismi pro baptic mo prodest, ut saltem aliquem fructum auferant.

. Cap. V. I. T. emendatus. Loquitur in hoc loco IOSEPHUS, Author

nunquam satis celebrandus, de Pontificis M. vestitu,

nempe de Ephod st amiculo Coschen, reliquoque ejus

468쪽

eius ornatu; deinde subjungit : ταυτην τήν solla vae o

quolibet alio tempore habebat s viliorem quippe sumsit sed

tunc, cum intrabat in adytum, intrabat autem semel quotannis tantaxat. &c. Quo asserto sane nihil insulsius, ape te enim contradicit iis, quae extant Levitici C. XVI. Adeoque mirandum , qua oscitantia haec scripserit Vir genere ortus Sacerdotali, summisque honoribus in urbe Hierosolyma perfunctus , & qui ad seros posteros transmittere potuit, quae viderat oculis suis aecomperta habuit. Verum hoc ipsum Viros Ionge Doctissimos monere debuisset, quod mihi primo fere intuitu ipsa haec JOSE P HI Auctoritas repraesent

bal, χ-dio' sive locum hunc in mendo cubare, cujus etiam medela facillima est 3 Legendum enim v v pro gae, deinde particula adversativa δ. in oπoτε δ' ει ιοι e me dio tollenda, ut verba ita sonent : ταύτM A τὴν .

libet alio tempore, (vel semper alias habebat , Caeterum taliorem sumsit, quum intraret in ad tum. In qua lectione omnia sana & veritati congruentia sunt 3 favet etiam Josephi Auctoritas, qui aliter, nisi veritatis vel lanae mentis dispendio, scribere non potuerat. Particulas, facile Exscriptoris praejudicio, (qui, ut in domesticis , viliora vestimenta quotidiano usui, & lautiora diebus festis destinabat, o vel sane oscitantia, in dcgenerare potuit : quae mutatio A in additio nem adversiativae δε in o Te δ eir i necessario post se traxit. Favet tandem tota constructio , quae emendatione hac admissa magis fluit. Verum mihi videor audire, qui pessimi exempli ducant ejusmodi mutationes , quippe hac ratione omnia Veterum pro affectu & arbitrio refingi posse. Interim tamen , nisi quis insanire malit sana mente

prae

469쪽

praeditos, imo homines Doctos, omnino (etsi raro tamen quandoque, hujus naturae correctiones ad miristere cogetur. In ARTEMIDORI One ocrit. legia

ανδρα. i. e. Ex lecti spondis ea quae exterior, proprie ad mulierem pertinet, altera interior ad virum. Quis autem hoc ferat, quis mediocriter Doctus, qui non malit cuivis alii quam Artemidoro hanc oscitantiam imputaret Idem judicium esto de hoc nostro JOS E PHI loco.

EMANUELIS TOLLEB,

Disquisitio Historica

c ausis proxime Antecedentibus

ROMAE FUNDATIONE M.

S. I.

NULLA fere unquam extitit Respublica, de Cujus initiis non extraordinaria quaedam & miraculis proxuma traduntur. Heroes praesertim illarum primi, parum abest, quin Diis accenseantur; imo inter Divos saepissime sunt relati: uti patet exemplis Iapeti, (a Saturni, Jani, Bacchi, Herculis, Jo-

Scholia..(ab De Jano, quem Regem italiae suisse, fama fert, res tra-

470쪽

vis, Neptuni, Plutonis , &c. ut taceam Deos Germanorum antiquos (b , & illos, quos ex heroibus suis septentrionales populi coluere. se S. II. Hu-

latitia. - - De Saturno vita DIO NUSIUM Libr. i. ubi Fabulam de Seculo aureo adscribit felicitati terrae Italicae, illis temporibus primum occupatae - a De Bacchoc SICULUS ait) Indicum Regem fuisse per 32. annos,& dein ob multa beneficia in subditos collata inter Deos relatum. (Diod. S. L. II. c. Io.) - - Mythologia Japetum inter caeteros Deos mollocat, qui forsan per traditionem ille noster Noae filius, vel, si mavis, Semiramidis ex Menone natus Hupet sive Japet (Aurel. Vict. de O. G. R.

- - Quin & juxta HESIODUM Chaos primum, deinde Terra Sit: Illud noctem peperit & Erebum et Nox Erebo mixta AEthera Sc diem protulit, quae Hesiodo sunt

incorporalia. Terra vero omnia corporalia , ut coelum

stelliferum , & cum hoc concumbens Oceanum. & Montes , & Nymphas , & Cyclopas, & Rheam , & tandem Saturnum. Ilic domita Rhea Sorore. ex illa genuit Plutonem, Junonam, Vestam, Cererem, &c. quin Sc Jovem , quo gravida Rhea in Cretam confugit, ubi Jupitor iste prodigioso modo servatus & educatus, tandem pater factus ανθ eωπωm θεωβε. (Hesiod. Theog. mEufeb. praep. hang.paullum dioersa. L. I. e. VII. Diod. Sic. Rer. antiq. L. IT. c. II. aliter paulo Pacan. in Eliacis. Et haec omnia, ni fallor, etiam Mythologiam Gentilium, Deos suos non nisi homines & Reges fuisse, Terraeque particulam , s&, Scripturae more, Glebam Gleba prognatos, ) cum Tellus eos produxerit, indigitare, satis luculenter produnt. - - Adde quod HE R ODO TUS dicat, Persas non, uti Graecos, Deos suos ex hominibus natos existimasse. ( Herodot L I. II. I. . o Et quae de Agyptiorum Rege Sethonec qui forsan Sethus Adami filius traduntur, qui & Sacerdos fuit Vulcani, & in hujus templo lapideus stabat, manu murem tenens , inscriptis his verbis , In me quis intuens

SEARCH

MENU NAVIGATION