장음표시 사용
471쪽
S. II. Huius rei ego duas praesertim esse rationes existumo , Famam & Providentiam : Aial venditata vulgo exordia Rerum publicarum supra modum extollit, &eundo crescit. Ut plurimum enim longo domum post exortas tempore in illarum originem inquiritur, quo fit ut fama in immensum augescens, fabulosiaque veris miscens, divina plerumque illarum initia fingat,
quae tamen humana fuisse, apud cordatiores satis superque creduntur. Haec vero quiddam saltem vel singulare vel mirandum, cuivis. mutationi majori ines.se voluit. Cum etenim pleraeque fatorum revolutiones
pius eno; a quo tempore nullum Deum humana forma fuisse, dicebant Sacerdotes Algyptii : et Zamotain Scytharum Deum Daemonem, quem & ipsum hominem fuisse credit HERODOTUS: O Motheosim novioribus cognitam temporibus , cujus exemplum delineatum in pe Iona Severi Imperatoris nobis relictum est. diuin etiam Romulo idem accidit, Quirini nomine apud suos cons crato. (Herodian. l. . - - Euseb. Chron. (b) Inter Deos Germanos Tuisto & Mannus notandi, quo rum hunc illius filium, & utrumque gentis conditorem femrunt Huic vero tres filios fuisse contendunt, unde Gedimanorum c uidam Ingetiones, alii mavones, alii mr---nes, dicti sint. ita 8c novissimum Idolum Aminsul, qu si Armins - vel Hermans - Saul, I Iemi Germ. Arminio, temporibus Germanici notissimo, dicatum ,& a Carolo M. subversum. Et Vel eda, Sybilla Germanica , mulier fatidica, numinis loco a Germanis culta. (Tacitus Annal. de M. G. IIachenb. Germ. Med. Poeta anon. de Car.
re majora. - - Octen vero, natus apud eos heros, adhuc
vivus cultus, post mortem vero majoribus diis fuit annumeratus. ( Mascom. H. Germ. Olaus M. L. III.
472쪽
nes non contingant, nisi catasiae quaedam extraordinariae concurrant , & quam saepissime , vel corruptio quaedam non ferenda, vel aliud quidpiam quibus .am intolerabile visium, immutationes in hoc vel illo statu futuras praecedat; utique sequitur , quasvis plicas sine extraordinariis eventibus exortas naud fuisse, de providentiam singulares circumstantias, & animos fortes iis usuros, produxisse s do. Hinc, quae tra- Tom. III. H h dun- cd: Exempla sunto. Nini & Semiramidis, Cyri majoris, si
vera sunt quae Xemphon, Herodotus, Diodorus Syc. Ctesias, varie in . tradunt:) Sesostris Agyptiaci, A exandri Maced . M Rerum pubi Graecarum stupenda saeta. - - Ex Novioribus, incredibiles pro ectus Mahomedis , qui ex homine plebejo & mercatore, Arabiae dominus evasit,& totum fere Orientem nova Religione imbuit. - - Quin& Migrationes Gentium, quae Secc. v. & vl. tanquam
mare quoddam totum Oc. identcna occuparunt. - Et
propri r nobis tempora considerantibus, ipsa Domus Austriaca. 8c tot terrarum acquisitio, admirationem praebent. Comitem Helvetiae, apud Ottocarum Bohemiae R. si consideremus, mox mox leges domino quondam suo daturum, & toti Germ. Nationi praefuturum. Cujus posva Propago Carolus V quali non usus est fortuna in con jungendis Hisp. & Germ. diadematibus . & aliis terris acquirendis, quas non nisi felix circumstantiarum concursiis.& elus in illarum usu solertia, ad invidiam usque in cjus sinum effudit. Quod lepide admodum demonstrat FO TENELLIUS. ( Dialog. des Mons entre Charte V.
Ex Historia Ecclesiastica tantum Suprematus Pontificii incrcmenta invidenda considerentur, & , quam feliciter Praesules isti barbariei temporis inservierint, diligenitus evolvatur. - - Nec sine miraculo ejus decrementum fuit. Luthero acerrimi ingenii viro, Calvino judiciolo, Henrico
473쪽
duntur mira, non in totum falsia habenda, sed potius deductis, quae fidem historicam superant, illa praesertim, in quibus Scriptores spraesertim caeteris in cir-
cumstantiis dissentientes conveniunt, vera censenda sunt, quamvis circumstantiis, quae admirationem mo
S. III. Et ut exemplo patrio rem illustrem. Helvetiorum contra Austriacos conamina, ducibus tribus , trium Pagorum rusticis, instigante Tello itidem rusti eo, cum tam potente Gente, ambiguo Marte priamum agitata, sed quotidie accedentibus Sociis, tandem in libertatem sibi suisque perpetuam, & a solo Deo dependentem, desinentia, quis extraordinariis
circumstantiis illa sustentata fuisse pernegabit (e
S. IV. Eois AngI. laseivioso, Gustatio Suecico prudente & connivente, Philippo resp. superstitiose & crudeliter superbo, Papa vero prodige avaro & cedere nestio, & aliis opus fuit, ad
jugum uniux Episcopi excutiendum. (-ttithetithum.)Addi potest Elisabethae R. felicitas , & quae in hunc se te modum de illa dicit B AGON VERULAM IUS.
qui circumstantias illi tale, quale est, nomen conciliantes enarrat. ( Encom. Elisab. Baconis. Et Oliserii Cromoelisti, hominis astuti dc crudelis, (si Famae & Carol. defensoribus credendum; o & imperio nati, qui ex nobili minorum gentium Angliae tandem Protector factus est. c Defensio pro Carolo , Monymi et T. Lati V. di Crom. dcc.
cedi Causae concurrentes extraordinariae erant: - - Pras ctorum Austriae nimia crudelitas 3 - - Helvetiorum in regerenda selertia, & in moderamine inculpatae tutelae servando Iustitia, quae utraque regulariter nec in plebem nec
474쪽
in rusticos cadunt; Alii mporia , magis exasperans tumsticolum animos, jamjam seditionem meditantium , - - Alberii l. mor post ejectos praesectos opportune necati I- - Tempus ipsum Praefectorum ejectorum, dura hieme, quo tempore non facile poterant externis copiis infestari,& adeo te confirmandi & consilii capiendi relinquebatur spa ium. - - Bellum ex nece Alberti secutum Austria.cum , ad persequendos conjuratores, quod iterum praerupiebat occasionem ulciscendi Helvetios . - - Successo Henrici Lurel burgensis in Imper. dignitate, qui ex aliena ab Austriaca familia fatus, imperatorem potius erga Helv tios, quam ultorem Alberti erat acturus. - - Lud vici
Bavari post Lurel burgensem successio , qtii Princeps suis fas ct magnavimus ( Ment. Ann. BP. L. VIII. , etsic propter bellum, quo ipsemet tenebatur, contra Fridericum Austriacum. Helvetios aperte non juvaret, tamen nec Leopoldo illos devoraturo auxi io fuit. - - in gene. re Ius manuarium illo tempore in turbato Germaniae sta tu & via facti obtinens. - - Tandem & ad fortunam pri mae pugnae apud Morgardam fatum fel ces circumstantias
protulit. v. gr. Nobilis a Munebeet stelum schedula his verbis inseripta , butet eum ain Urorgathen , clam in castra Helvetiorum immittentis. Eiletllers Chron. p. D. o. in dominum suum sive perfidiam, sive in Helvetios amo
rem a lato quodam Helvetiorum tutelari illi inditum. - Accedat magnanimitas so. ExulumHelveticorum, terrorem
incutientium hostibus. (inst. S. IX. Schol. 3. ) - - CM .nus bellandi eius temporis , robustissimae Helvetiorum genti perconveniens. &c &e. Et haec quidem fortunae He vetiorum , & quadantenus fortitudini . adscribi post sint ; reliqua, quae post primae pugnae felicem exitum
sortiter & pMedare gesserunt, potius illorum virtuti belliis cae sunt danda.
475쪽
& adolescentiam, etiam in circumstantiis infelicissimis, ita transegit feliciter (fo, ut non mirum sit , cur juvenilem suo tempore attingere aetatem, & internecionem pluries effugere, & ad virile tandem robur pervenire potuerit. Sed de his alibi. Hic non nisi causas ad ejus originem concurrentes videamuS.
Primum ergo, quod novae Romae condendae favebat, erat divisio Italiae ejus tempori, in quam plurima parva territoria, vel potius in civitates multas,. quarum Imperium parum se extra muros suos protendebat fg . Quo factum, ut abSque magno impedimento nova potuerit oriri. Et quamvis Nomen Hetruscum eo tempore iam latis fuerit clarum, finis gulass) Huc spectant: Per dolum Sc proditionem prope amissa
Romanorum libertas, conjuratione Juvenum Nobilium a Vindicio servo detecta. - - Porsennae & Tarquiniorum contra urbem molimina. -- Urbs a GalIis capta & ab exule liberata. (Livius di alii.) Annibalis de Romanis victoria,& futurum Romae exitium si victor uti victoria scivisset, Mnisi Urbs cunctatorem reperisset, Sc si illo tempore reliquis Italiae populis consultum fuisset, suas vires ad interitum Romae cum Cartaginiensibus conjungere , ne det tis Romanis & ipsi Annibalem victorem experirentur quippe qui pensitarent Communem Gadem ,recommunem .. patriam tuendam, non cum Samnite aut Hetrusco rem esse, ut quod ab alterutro ablatum , in Italia tamen imperium maneat; Paenum esse hoctem , ab ultimis terrarum oris
militem trahentem. Liv. XXIII. s. adde FLORUM, qui primam aetatem populi Romani, sub vll. Regibus, fatorum cuidam industriae adscribit. M. ( Florus L. I. Q. VIII. Platarch. de fortuna Rom. so) Respublicae, quae illo tempore vel mediam tantum partem Italiae occuparunt, fuere Latini, Longa Alba, Sabini,
476쪽
gularum tamen illud conficientium Civitatum non fuit satis arctum foedus, ut coniunctis viribuS, commoda sua promoverent , quin imo, singulas sua tantum curasse, & communi potius nomine, quam reipsa unitas fuisse, videtur th i. Hinc factum, ut invidia singularum reprimeret hostiles animos, quos contra novum Imperium, hodie forsian exorsiurum , incenis dii instar exarsuros videremus. Neutra satis cum altera vinculo amicitiae fuit constricta , ut novam civitatem , tanquam commune incendium extinguere una ope vellet (ib. Huc accedit illorum somnolentia (vel a fato Romae tutelari proveniens)m& quod
vejentes, Hetrusci , Fidenates, Volsci . AEqui, Falisci , Praenestini, Campani, Samnites. Hernici, Tiburtes, Masis, Peligni, Gabii. Aricini, Ardeates, Umbri, &c.( Strabo L. V. Phil. Claverit Geogr. cho Quamvis enim quasdam harum civitatum sub gente
quadam, v. gr. Latina vel Hetrusca, comprehensas certum ut, illas tamen potius socias , pro se ceterum summum imperium tenentes, quam unum Corpus cum illis fecisse.& communi summo Imperio subjectas fuisse, ex modo , quo Roma comesse coepit singulas, patet. ( vid. vel sol.
si Exempli loco esse possunt Vejentes & Fidenates, qui &Hetrusci & consanguinei fuisse dicuntur ; Nec tamen contra Romanos causam communem cum istis, nec isti cum illis fecere. Romanas enim vires nimis prope se condaleis re indentes, eos quidem sunt adorti, sed soli, nec communicato inter se nec cum reliquis Hetruscis consilio.( Lib. I. I . I . ci ita enim saepe sumus comparati, ut minus advertamus ad consequentias, ex re, quam nunc despicimus , orituras. - - Sed nec sem er per humanitatem providere licet. Et haec, ni fallor, saepius a fato etiam perspicaci simis imposita lex, ut lynceis saepius occultetur oculis ,
477쪽
omnia haec minuta Imperia , multis circa se iueta sui uris ci xitat bus. additamentum unius non adeo magni ponde iis existimaverint i praesertim cum spernenda & attentione vixd gna ipsis, & Albanorum potius colonia , quam civitas sui juris, Roma videretur. Hinc parvam Albam, parvum Lavinium, prae ea Urbe quae conderetur, sole, non facile iuspicari poterant. S. VI. Altera est ratio. quod Roma condebatur a duo. hus regio semine erognatis, qui aut horitate Avi, quae fccere, facere censebantur, vel ad minimum ejus Pa-
quod vel lusci alias vidissent Ita nimirum procedit Pr videntia quosdam elevatura . ut in quibusdam casibus caecitate seriat i olentiores, quo debilioribus sumendi vires interea detur copia. Fi, ni fallor, hoc sensu saepiussu inendae Scripturae S phrases. quando dicitur v. gr. Deum in optios caecitate fieriisse. vel illum quidpiam coram Ochiis hominam occultasse. Ita & primi parentes se Nudos esse
nescιebant, quamvis se corpus non coopertum habere scirent. quia de aliis rebus cogitantes, animum ad hoc non adverterunt. Non ergo possum, quin semper excandem
Lam in illos sibi piaepostere sapere vitas , qui in vita communi cuivis ex impiudentia ( apparente forsan male negotium quoddam gerenti, si equenter objiciunt: Car
Quasi vero nobis quaevis praevidere liceat, vel non etiam saepius prudentissimo cuique, animum forte ( providentia sic dirigente) ad longe alia advertenti, aliquid effugiat, quod succe cogitanti praevidere possibile fuisset Nec xlicere vereor. qui omnia praevideret, Dei initar fore. Quia ergo nobis homunc onibus saepius improvide quid facientibus non facile condonabit E sed & vice versa, quam stulti sunt, qui omnia se provide semper fecisse conteudunt
478쪽
trocinio carituri non erant, praesertim cum ipsis regis num suum debuerit acceptum ferre Numitor. Et hac authoritate ubique opus fuit, vel saltem illa inter u his condendae adminicula merito collocanda. Dico, authoritate Avi urbem incepisse geminos. Nam aliter concipi nequit , unde tam impune territorium condendae urbis habuerint eDerelictum enim non fuiss e agrum, quem occuparunt , vel exinde patet, quia locus, in quo educati expositive erant, fuit ilectus condendae Urbi. Locus vero iste erat in pascuis regiis, quae, utpote jam occupata , nemini possiessione cedebant, quam vi vel sponte. De vi, facta circa
possessionem, nulla fit mentio. c cons Lis. I. V. di Dio- f. de Faustulo. Sponte ergo illa cessit Numitor in nepotum gratiam (ι .
il) Adde quod ex imo. focis PLUTAR GNUS dicat constitisse Romam ab initio. c Plui. in Rom. Focum per exprimit. Focos Vestae sacros fuisse constat. s Eovis Seuersistite; qui diis. penatibus cujusque familiae erant
consecrati. Hinc ergo fuere ad minimum Iom. Familiae. quae socio. & ultra constare debebant personis, & justum jam efficere poterant oppidum. Sed unde juvenibus tot subito homines, nisi authoritate majore suffultis vel hominibusCadmeo more ex dentibus terrae enatis ( minecc. t. ad AD. L. I. T. x. Et paulo post, in raptu virginum , 583. raptae dicunmtur , quae singulae maritis Romanis singulis datae fuerint. Quod si verum, uti diserte asserunt DIOM HA LIC. l. II. p. Ioo. O PLUT sine dubio jam magnum , &multum ultra Som. hominum numerum fuisse Romae, demonstrat 3 cum praeter uxoratos & impuberes fuerint 68 3. Juvenes, coelibes, matrimonio pares. Sed unde tanta hominum multitudo quarto urbis conditae anno tam
stabito 3 Asylum solum certe , nisi & ipsum authoritate majore suffultum, tot homines lavere sparsim receptos ,
479쪽
Se & veritas Historiae linie adst pnlatur ratioci
nio : DIONYSIUS HALICARNAS SAEUS
nuere Vide ur L. L e. 1 3 expret se ait : Numitorem, Reipublicae statu poli mortem fiatris ordinato, (m ) mox cogitasse de paranda propria ditione juvenibus, novique urbe in illa condenda ; simulque urbanam multitudinem , numero auctam Dehementer, minuendam censius' , et ideo communia eo cum IIuvenibus tonsilio, dedisse iis agros , in quibus educa& sceleratis a vicinis expulsis impune refugium dare non
- potuisset. Et unde rogoo armatorum, quos Romulus opposuisse dicitur Sabinis nisi Albani s Se forsan Caeninenses, Crustumini & Antemnates, cum quibus paulo ante foeduS jun xit Romulus D auxilio fuissent ( L. II. idemst. Ios. et
, mi P nnum Urbis Conditae DION USIUS, ex Cense-
, Tris Commentariis erutum, dicit as. PATER CUL US vero a a post primam Olympiadem. ( Vellei. Pat. l. I. Sed caeterum cum Dionysio sentit, quod Avi authoritate exstructam Romam a Romulo dicat, adiuto legionibus adi. Sed nescis, cur istum avum Latinum, non Numitorem appellet, cum tamen & tempus Romae conditae, fere uti DIO NYSIUS, post Trojam captam Anno d3 p. col locet, &, in quo cum fastis Consularibus tantum unico anno d screpat, ab U. C. acri onsulatum Vinicii vel VAnutii quo tempore historiam suam collegit 8a bene numeret Non desunt quidem. quos vide apud DIONTR&AELUT qui Romulum de Remum nepotes Latini Voc nt, & Roa am tamen condidisse dicunt, sed illi Co. sere renis ante Aram hanc Dionysii nostri Romam collocant. Quae discrepantia, praeter rei antissultatem inde provenite potest , quia clica locum . in quo Roma nostra sita est, jam antea a Trojanis Roma quaedam in laniculo condita , & ante illos, Morgete in tralia regnante , fit
480쪽
ti erant ab initio ; populi suspectam (n partem , ne novis rebus studeret, iis attribuisse ; magnam plebis partem migrationem hanc suscepisse ;-e optimatium multos S .eteis
mentio Romae cujusdam , apud Antiochum Syracusanum, quem Dionysus non quendam ex receratioribus vocat. (Dio- f. p. D.) Quam utramvis a nostra diversam, ita tamen vocatam fuisse possibile est Pisi Moc enim & P-s, curri
sint voces significativae, Robulium & Robur significantes, facile lingua Graeca squalem fuisse veterem Italicam, Latii& Hetruriae praecipue, Oenotriis & Arcadibus, teste Dionysio, illuc delatis. constat 3, ) locus munitus ita appellari potuit, uti & olim Robur vocatum fuit castellum quoddam prope Basileam s Immisen. L. I. c. s. sive ipsum istud quod hodie auf-vocamus. Quin & altera pars Carceris Romani , qua praecipitatio fiebat reorum, Authore FESTO in voce Robur, Roboris nomine veniebat s ubi sorsan Castellum , de quo Fab. Pict. Roma dictum, ante Romam conditam situm fuit. Ergo nec haee discrepantia excusare videtur PATER CULUM in Suspectum m. HALICARNASSE I testimonium reddit, quod dicit , Numitorem eam praesertim urbanam multitudinem in Juvenes impendendam ratum, (πο-
quae olim ab eo dissentiebat. Haec sine dubio illa . quae ab Amulli partibus steterat. Sed anne credebat, Nep
tes, ad novam urbem condendam omni diligentia egentes,
his coercendis se ipso, qui jam iam in presinam formam misperium suum , Amulli tempore exlex, s uti antea dixit H A UI C. ) restauraverat , magis fore pares fateor ,
hunc ejus argumentandi modum vix semper processurum. Sed exitus bene ratiocinatum esse ostendit. Deliniti forasan animi rebelles novis agrorum distributionibus. vel Juvenum florentium illos magis devinxerat, quam Numitoris seniles, mores cujus ipsusma persona olim objectum odii fuerat, quod jam in Nepotes transferendum, etsi eodem benere satos, non tantum esse poterat.