장음표시 사용
261쪽
b ortus Genebrardus Theologus Parisiensis, in litoris Hu.
collega meus m popularis amisisimus, qui mihi notas et sique ad hunc diem aste ob eruatas, cum i iis emittendas dedit. Ne autem mihi, quod meum non est,ascribam cr in librum i Eum transferam, neque, ut cum Pristiano loquar, scripta ab aliis subripuisse videar unius nominis ad titulum pertinentis infanda mutatione σ totius operis gloriam in me transtulisse, singulorum, quos upra enumeraui, nomen cum notis,quas illi obseruauerunt,e regione in margine ein presi quod Mum ensingulis reddofluoque nomine publico. Iniis autem,quaepropignore beneuolentiae mantiquae necessitudinissub tui nominis praesidio emittimus,si album calculum adieceris,uoluptatem animi incredibilem afferes. Vale vir clarissime, Lutetiae ex collegio nos o Fortetaeo anno salutis is S a. mense Februario.
262쪽
rum Heb professoris Regij pr satio in librum de
inter scribendum utuntur Hebrci do ctores,pleriq; nostrorum tractarunt: sed nemo plene. Nam praeterquam quod multa praetermiserunt, quae aut illis non occurrebant, aut sorsan ignota erant: quae Masore tharum propria sunt iere neglexerunt. At ea huius linguae pars est tantum non necessaria & sine qua feliciter nemo via qua Hebraicabitur. Nos hoc libello quscunq; hinc inde collegere potuimus, breuiter perstrinximus, adiectis etiam Masore thicis ex fragmentis tabularum Eliς, qui primus ea pertractare coepit & in ordinem redigere. Initio tibi obseruanduest, huiuscemodi compendiorum duo esse genera: quaeda vera & proprie dicta, Hebras appellantr n capita, seu initia dictionum,cum ex duabus vel pluribus dictionibus primae quaeque literς segre atq velut in unum corpus coalescentes, gemina virgula superne insigniuntur: vcl iuxta aliorum morem . n. gulae punctis supra notatur,adhonc modum Q vel bri. quod perinde fuerit ac si integre scripseris Doctores nostri, quorum emo- 'ita sit in benedictionem, & id genus. A ppellant Mi via, voce a Latina vocc notarij deducta. Qgidam pro punctis,totidem utuntur virgulis , . Alia vero minus propria,cum detrucata una rei aliquot dictio nis
263쪽
, DE NOTIS HEBRAEORUM. nis cuiuspiam literis, quae extrema remansit, eius rei indicandae causa,apiculo praenotatur, sic, In verba, ', 'I iustitiς, pro cit' i &n p I. Quas literas resectas ex orationis filo facile quis possit conij cere. Fere a tem ad hunc modum seruiles detrahuntur, aut ex radicalibus illae, quae minimo negotio ex sensu diurna ii possint aut cum vox aliqua sepius occurrit, ut pro dixit, di vel pro bi pi &c.Rursus prio- iis generis abbreviationum nonnullae priuatae sunt, quarum no passim,sed suis locis usus est, ubi freque sillarum vocum mentio incidit, ut in canticis Eliae pri pro rz un. Sic in precationibus Hebraicis, ubi ex Psal. II 8.& i 33. subinde repetendum fuerat, tabu, pn quia in seculii misericordia eius, satis visium est, ubi semel integre scriptum suit, initiales adnotare li-
ω' 'isi Id passim factitant, & factitare potest qui
prinis di Zi- ut S. Siclia magnis Concordant ijs Heb. b, pronata onum luerδε & pro iuxta sentetiam Ionathan,
fuse vel K. imbi. . , pro za,pals nyn, iuxta sententia On-rethai potis helos, qui legem Caldaice conuertit.& alia huiusce' o modi. A liae commuiues sunt & passim usitatae, te quitertias ali- bus inter Hebraeo S Omnes conuenit, is, pro Hquando rq terra Isael. Factum tamen aliquando putarim
ri, mi Ud - ut priuata an communestrasierint,viaa, pro Y 323 ruris & aliae si aduerteris. Nobis comunes tantum &Verq
EU abbreviationes explicadae, nisi si qua forte ex improoriis plus illis obscurior occurrat. Sed hic ne tibi impona taph natur,ilud es admonendus, non ubicuque unum, aut V iis . gς minum apiculum videbis, protinus scribendi conadina viarto. pendium esse. Literae si numeros significent, quod
264쪽
DE NOTIS HEBRAEORUM. 6 nunquam in contextu Bibliorum fit, singulae quidem singulis, at plures duobus praesignientur virgulis, uvnum, bduo,&c. S; H.23 ia. oc id genus. Vsius in stuper obtinuit, gramatica nomina, quo facilius dignoscantur,ad hunc modum notari,ut nomina literarum, co- iugationum & c terarum denique affectionum gra-maticarum. v ys,e n I, 9N,aleph, belli, nomen, verbum,&c. Adde & barbara nomina d est, aliarum linguarum, nisi usu iam Hebr a facta essent. o S a Paris. I an Venetia,ne quis sese in illis torqueat, quas Hebraea essent. Quin ic Hebraea quς pro signo esse volumus, ut rei alicuius lector moneatur, ut septein prima verba grammatices R. Mose Κimhi, quorum initialia elementa nonae auctoris faciunt & alia eius farinae, quae passim occurrent cliam in med ijs commentarijs, aut alijs eorum scriptis. Sed iam ad iusta copendia ordine alphabeti exponenda accingamur, si prius illud notaueris, nusquam in sacro cotextu,cu-
Iutcunque generis compendiorum ulum esse. Nam praquod Rabbini nomen tetra grammato scribunt Fi vel
r ζ,ut passim in Targum, de quibus infra, id vel reli- AT'
gione, vel superstitione quadam faciunt, sed nunqua passis in t tamen in contextu Hebraico Bibliorum. Aliud est ' M
cum librum aliquem, vel locum, aut libri partem se- in illam ct orsim extra Biblia scribunt, ut tunc etiam nani scribe. v m '' re non audeat,imo ne ninbes quide, sed 'ani & zmbir, assumpta litera n ex nomine ne,ut dicunt, nonae qu.es ti α ρη φωνητον profanent,quod in Bibliis tantum suis pii '
xant scribendum literis. V I UOM
265쪽
DE NOTIS HEBRAEORUM. Pac ninus. Mercerus. Genebrardus.
Cabalici in rebus diuinis hac litera vluntur pro nomine diuino bs,vel tetragrammato Adonaia Eam aiunt esse notam summarum & alti minarum rerum, Quae primo effluxu diuinae bonitatis subsistunt. Vide Reuchlini,si libet, Cabalam & Caaeradami Alph, berum my sticum. Alioqui simplex Nin numeris facit unum,uel primum,ac simpliciter eo inter loquedum
aliud in animo. Si virgulam infra posueris r , ut mi te, sicut & in aliis literis di ιo oo, a 3ooo, etsi a ij iic Pingant K,gemino puncto pro mille & subsequentes
deinceps literas,vel repetito M,Eoc modo,Ma 2ODO, M rooo , 5 c. Prior ratio magis placet. Valet &ου,
'diu dixit,sed fere n5 sine uxti pro 'ipκὶ,& dixit. Alias enim sere ci adijcitur 'US', quae pro sensu, vel singulariter 2M & m, vel pluraliter sunt legenda vita vel dixerun dixerunt.Valet etiam s.ci es homo. Paen. Merc. Quinquarb. Ss Gznζb- Geminum,facit l*Ni N. Item di 's non est poliasibile. Tettio ν Quin, subinde in commentariis or
scriptis Rabbi Dauidis Κimbi,ubi de patre suo Rabbi Iosephi Κ inibi loquitur, sed subiuncto bi de quo
paulo post. Sic ου facit 'κ IzΗ dixitElias,vel 'ni,s dist Elias Germanus,vel n*κ n iter dixit, vel e tiam, uinetis alij dicunt. Sssiignificat etiam aliquando ' u 'nil postea dixit. Praeterea 'tiam idem sit gnificat atque i nigra' dixit Oreim. Est autem Oretin nomen seboliastis discipuli Rabbi Mo
266쪽
sis filii V almonis,qui prcceptoris suis scripta scholiis passin illustrauit. Vide deis adhuc sub finem radi dinam, apud Eliam. nes la modus unus apud R. leuici modus aliu ς.Item Ines ' ues dicit unus. Pagninus. MN a Quinq. pro Δ' , id Dominus meus pater meus, quem felix & faustum sit nominasse, vel cuius nominis memoria sit consecrata. Ad verbum autem, Dominus meus pater meus memoria eius sit in bene dictione. Sic Pagia. Merc. Quinquarb.b inv)NIS pro, Dominus meus pater vester, cui &subiungi possit,quod nostri dicunt,Bonae vel piς memoris. M ale alij scribunt Ieses per belli, meo iudicio, cum 2 sit adiunctum ad affixum & personam distinguendam, quod in Σκου non fieret. valet & ip nunis si sic, id est, nisi, alioqui,aut. sed cum sic sit, vel,
Pagninus. n&9hed ' libet urireta 'UM dicit Abraham, super quem sit pax. Mercerus. zliου 'nus,M Alphabetum,frequens apud Masorethas, ut cum dicunt da m dis, id est alphabetum P n im .i. ex binis,&c.Sic cu notant in aliquo versiculo omnes contineri alphabeti literas,ns 'cati est in ver-sculo alphabetum.')zan dicitur pro plo p. At ter po
Merc. dies zli Ieserit ci)am n 'nes cim an 'ns mina 'nu unum in lege,
267쪽
b DE NOTIS HEBRAEORUM. unum in prophetis,unum in hagiographis. Quinquasb. Cabalistis est nomen angeli Dei,cuius literae singulae notae sunt: explicantur autem sic tibi , 'da n es Tu fortis es in aeternum Domine. Pagninus. nbusin et I rizes Dixit benedictus ipse,id est, Deus. Quinquarb. a Nna 'nes dixit etiam,vei,dixit ad haec. Quinquarb. cit Ani Uz n es Adam, David. V esias. Apud Cabalistas. Pagninus. sc in alba n 'ς : Dixit David, qui placide quiescat.
Pagii. Quinquarb. rilip 'ipes Dicit versus, Biblicus scilicet. unde &pidan, n appellant in contextu Bibliorum exercitatum. V alet & )pri etiam sic ,etiamnum. Significat etiam o, In nizes Nationes mundi. Quinquarb. I Ni in Dixit sanctus benedictus ipse. Cel. Mun2 db nam i Uzκ Dixerunt, quorum memoria sit in benedictionem.Sic interdum dicut pro, uinum pN vel in In metu dixerunt doctores,vel sapientes nO- nostri, Ccc.ut in a notatur. Et cum i, bis i id est Uzκ mnabo amat & dixerunt,&c. Merc. Quinquarb. ns No sunt notae,sue capita dictionu. facit A vel Pnu,
Vnus,Vna et unum, in neutro genere. Item 'ns,post.
Sic nN est 'pri 'nu unum deficiens, apud Masore thas
268쪽
DE Nor Is HEBRAEORUM. Io&sunt capita dictionum, ut vere docet Elias infra ctionibus tabularu & ex sequetibus post zes videtur. Munster. binitu zzri UzN Dixerunt sapientes nostrifaustae memoriar. Pagninus. nes
N vel 'nes postea, deinde,quod & sine n scribitur 5s. Vel etiam significat o des, si sic.
Quinquarb. N nes 3 3ου vel 'IN snnu postea dixit, vel dixerunt. Satis est frequens in comment. Cel. ra Quinquarb.b π) ν'N,terra Israel,& seruilibus elementis a fronte adhibitis, Mn M, Ni 3c, ad,in terra Israel. Cum apice uno sic is idc est quod s.No, vel syriace DN, Est. Munster. n)Nzb ns, Si dominus iuuerit. naen nomen ipsum,significat nomen tetragrammaton,de qua re in fra in litera ri.
Quinquarb. ita s 'In mn U' 'aries Dominus cuius nomini benedicatur:vel Dominus cuius nome ribain, d est,exaltetur. Pagninus. Merc. 2Ni nου, si ita est quo ututur pro illationis particula, e go, igitur. Valet & Innes postea, quod sepius notatur, ut dictum est, nes. In hoc peccatum est initio comentariorum Κ imhi in Ioelem, ubi cum scriberetur compendio des ,perperam integre scripserunt G zN , cum scribendum essetia 'ns', & postea: praecesserat enim ribnn,primum,initio. In compendiis,quq variete tantur
269쪽
, i DE NOTIS HEBRAEORVM. leguntur,iudicio opus est. Mutaster. Ni ini ip int Amen quod confirmantis est & opta. iis sici beneplacitum,sic libeat, Domino scilicet. Pagninus. blii, ridis dixit ei,vel zn: illis, vel ib m M vel unb,dixerunt illi vel illis. Frequens in dialogismis & prosopopoeiis. Genebrardus. 2,N
i dου, si non sic, id cst, alioqui.
tam In terra AEgypti. At Maso rethis est 'nuvnum plenum, ubi scilicet litera i aut iod exprimitur. Addunt , & interdum dili ut sequitur & dicunt. Merc. Quinquarb. inlicie Id est 'in nes M,2 nes unum plenum, alterum desciens,vel risi, id est,non 'si & unum deficiens, quando videlicet vel vel ) abest.
d: 'nu dixit Dominus. Quinquam. tu Mipua Dominus Rex fidelis.Sic cabalistae viii tur ex cap.Esa. 6J. Quinquarb.n z, divi i Undri m2M dixerui magistri nostri,quorum memoria sit consecrata. Pagninus. In nu dixit magister, vel iam magister meus. Merc. UzM Q inquarb.
Apud Cimhi in grammat. Miclol ex libro Iet stra, id est de
270쪽
DE NOTIs HEBRAEORUM. 11 est de rerum formatione & prima origine, valet Us, ziz ,2'z ignis, aqua,caelum: quae tria facit eius libri auctor mundi principia & quasi matres, viliteras lectionis & pronuntiationis omnis matres. Existimo potius tribus istis notis Ubes contra authorem libri Ietsita, id est, formationis, que Abrahamum patriar cham suis te credunt Hebraei, esse intelligenda quatuor ipsa elementa & rerum initia ex quibus omnia sub orbis lunae concavo componuntur & in quae resoluuntur: nam g nota esse potest Η, id est terrae &tas id est ignis in vero ziz,id est aquς, ta autem ci cici, id est arris: quoniam in sacratis libris non raro coelum
pro aere sumitur. Author nanque ille cap. 3. existimat terram non esse unum ex quatuor clemetis, sed illam
ex aqua extitist e, quod omnino falsiim est, neque est credendum Abrahamum patriarcham authorem suisse tam ineptum & curiossem , quam est author ille libri Ietfra. Rabbi Abraham talius Dauidis porro in comment. suis in cap. I. ipsius libri Ieisita & alias explicat istas notas zzS sic aeis,f)2. aqua,dies ignis& idem est illi sensus atque lenient a eadem cum suo authore libri Iet ita. Merc. Quinquatb. rbes Iris ob, Prouerbia, Psaltetium. Significat etiam n)bn es mis Lex, Prouerbia, P almi. At si addatur I rra nos,hi libri,ut docetur Exod. i . signi
kn, 'pDeut. Reges, . prophe. Paralipomenon, Psal. Eccle. Esdra vin prius non Psalmos. sed'. prophet. indicet. Secundum Eliam autem in fractione tabularum