장음표시 사용
221쪽
L (ita enim haud dubie cum doctissimo Turnebo locus ille rescribendus Et qui nou victorisbir Iet. Alludere autem videtur ad morem ac disciplinam gla diatorum, quorum sollertiae, industriae, perulaeque vis omnis, ac praecipuum porro ad victoriae consequutionem momentum, hori in feriundo, aut etiam iugulat
do ; sed vero habili quadam membrorum agilitate potius , modicoque corporis inflexu ac declinatione aduersarij petitiones , hoc est, ictus impetusque contra obiectos eludendo, exeundoque; atque ita tractim ac sedato nisu par suum dilassando fatigandoque re quasi ad languorem dando positum id temporis putabatur. Unde re recte inter alia gladiatorii artificij encomta illud etiam a Martiali haudquaquam praethitum, voldissimulatum:
Quanquam eo loci perperam in omnibus volgatis exemplatibus nullo sensu, Sed ferire , iam inde ab antia quo typis publicat iniexstet. unam Iunianam Editio
nem excipio modo, quae correctiunculam hanc nostra, ex Petroniani loci conlatione & concepta mihi & edolatam iam olim, paginarum margini adtextam prcsert.
Neque id adeo mirandum , quippe in qua adstruenda vivus ille bono sane atque obsequenti chirosrapho usus fuerat exemplari. sed tum denique, posteaquain eidem antea de fugitiva hacce, iram dico, ectione primulum certe aurem vellissem. quam ille porro tanci aestimasse visus, ut eam fastidiose etiam pro sua publici rutis sacere neutiquam sit dedignatus, Impetrabilis porro ac clemens illa pUinae sequentis supplicario, qua non quidem mortem, sed ('uae morte ipsa intolerabiliora) tormenta * se, cruciatusque corporis deprecatur Eucolpius noster: Rogo inquam, domina, si quid iri ius paras, celerius confice.
Neque enim tam magnum facinus admisimus , ut debeamus orti perire.. Ita enim legendum. cui scriptur; Curtianum quoqu*
222쪽
riculosuin aberam intemenire secretis.
Hoc enim & ipsius suo & Eucolpij periculo perdoctus fuerat iam antea, ob inexpiabile scelus, nee consilio, sed casu ra imprudentibus admissum, id est, ob sacrum. Quartillae in honorem Priapi iustitutum, (id quod supra planius ostentum nobis nimium alieno tempore, adde oculis profanis, indignissime usurpatum. Itaque iam inde cautiori facto placuit operire caput porro, ne quid in oculos denixo sortuitum incurreret, unde periculum aliquod sibi in posterum crearetur. Prudenter utique, atque ex disciplina praecepti eius, cuius Quar
Ad exempham Martialis scribentis:
Culus tutior Haedili lacemis. Item Plauti ex Fragmentis amissarum Fabularum: Cum extritis cum to Allis crusulis.
d si quispiam , Extortis, malit, Leserendum erit adi pygq eius iem macritudinem, ita porto 1 Martiali meo' quasi penicillo expressam: '
Habere amicam nolo, Flacce, subtilem, nudo redat, O genu pungat . . Cui ferra lumbi , eus is eminet culo. citcium quod pr*dica ea vero metaphora a Vertumnis, hoc est, equorum desultori-
Traiicit altimo qui leves ondus equo;
sanita videri potis . De re taceo, quippe
223쪽
ra Ni DusAE PRArei et, AMOR de quam, nostri pudoris non est, explicare. PQ eadem: Uterque nostr in religi i timu iuravit oretu,nter duos periturum esse tam horribilesecretum.
Horribile, id est, sacrum, verendum, & qua hominiunmentibus tacitam quandam a se religionem incutiat. vade & Catullus scilicet: Di re horribilem diserum libellum. Sic de Petronius postea:
Et Protorinis rudimenta cum ipsius nati re veritate cerim' itia nos sue horrore tractaui.
Id et . non sine religione, metu, aereuerentia, quq r bus sacris porisiimum ac diuinis debetur. Sic Horressi pro Veneraude apud Lucretium: item Religionem pro ac tu, ac contra,plus semel politum inuenias. idque ipsum non sine aemulo ac riuali, Virgilio primum, cuiua hoc
de Labro exemplum occurrit modo, Multo jue metu eruata per anuas.
I. Religionis ergo. deinde & Valerio Flacco, Ii. de sacris Bonae Deae in Samotracta institutis prini ulum: Maoe, sacri Aue metum ieri. M opertis. i
veteris ludi mos, quo dormientibus ora fuligine oblinebantur.
aa Plauti, ae mironidi plenam solitamque exemplorum intelligentia nunc pro um rioniano indicio patefactiti: acceremedati Aue ad roris aui prasentu, or Regalium nos Irarum s uitates
P gin is. Cum AR hos grauatus tit malis insomnum Iaberetio leu,quae iniuria depulsafuerat, amica totam faciem eius fulirine longa perfricuit, non semientis labra bum ianque fortionibus pinxit. Spero me gratiam a Lectore non nimium ingrato initurum, si ex confragosa planam fecero loci huiusce interpretationem, retracto fugitiuo Ludi vetetis more. neque id mediusfidius Petroniani magis, quam plautini Lonoris gratia, meretricem Adelphasium inducenos in Poenulo, forma sero , eo que no mine plus tquo blandientem sibi ; non sine contemnifica sane, pleniosinaque fastidii gloriatione: quam huiusilaodi castig tiuncul retuni demum Antherastius soror:
224쪽
Si tibi illic nouor.blitum s 'ti Mycaeterum huiusdem loci sententiam, ad Petroniani exempli illum amentum mirifice faciuntem, suliginea similiorum suorum nube selens nobis obleuit Lambianus. quam Marcelliana tandem spoAgia abstersimis, Grammaticam eiusdem obseruationem huicce chartae illinere non grauabor.
Subleuit fletu Fcat illus, O pro ridiculo habuit, trulam a
genere ludi, quo dormientibus ora pingunt r.
Vnde perspicu dilucet, hoc pigmenti genus per iocu Ium & ludum iis allini solare , quos aliis deridendos propinare volebant. idque turpiculis puellis potissi-
iniim,quas hoc contumeliae genere a procaci iuuentute affici mos erat: credo, vi hac quas Censione monitae, deformitatis suae in memoriam reuocarentur. Confirmat opinionem hanc nostram Adelphasium, quam ibidem ob amabilitatis succcssum haec de semet latis gloriose praedicantem Comicus induxerat modo: Certo enim, quod quidem ad nos duis Attinuit, praepotentes,pulcra. paresque pote et sm uim taeque ab iuuentute ibi ira diculo habita, quo potauror, Caeteris omnibuis sa nuru σ3. Hinc mos ille, quasi per manus iam inde ab antiquo traditias nobis, di manasse videri potest, quem in ioco& vino pridie Regalium,' in odierum scilicet, usi se reconsuemus etiamnum hodie, Morionem sortitb ex omni numero creandi ac dcligendi,cui inter caetera v raen E, an simulatae stultitiae commoda, etiam hic quasi Praerogativa data, ut triclinio in orbem lustrato, oculisque quaqua vorsum circumactis,si quidpiam sorte ab incurioso, maleque sedul, conuiua contra communis
Regis (Dialis inquiol Edicta vel dicto,vel facto per incogitantiam (ut sit) titubatum animaduerterit, ei vero homini multam imponat illico; hoc est, carbone es, quo teterrimo,seu suligineo potius medicamine (vti in Plauto & Petronio fili os ei totum factimque persi, carum deviarer, cum ingenti accubantium Plausu -
225쪽
IANI DusAE Pa AE cID ANro bus tamen pariter delinquentibus, Legesque comm nibus suffragiis latas migrantibus eadem porro decoloratio impendet, talo Rege excepto modo, quippe ex lege & quasi sacro. Atque haec ipsa ad Fuliginem fiat s. Restat, ut Sopitionibus, quae sequuntur, manum applicet: quas lubenter equidem, commutarim, si tamen, quid id esse verbi dicam Scipioitibusu suis pro comperto habirem. Nam in Catullo auxilii quae specula, grauissimam adeo hanc poenam puellae suae de
praedatoribus interminanter Namque totius vobis Frontem taberna Scipionibus fribam.
Qua enim ratione iis Tabernae Scipionisius conscribili ri possit, non video: non utique magis, quam cendignus ille doctissimo Poeta Interpres Scaliger noster cui secundas agere, & mendum potius tam hic, quan in Catullo latere suspicari mavolo,quam enarrare, que
concrepare aera. Cymbalistro: Crotalistria. Haratu ae Martiatulocorum ad sententiam Petronianam accommodatio. Vrbar rati, vernulae vera ac luculanta enarratio, eorrectu que orciter,eademque Seneca locu duobu/. Mancipiorum id genus in probru meditate funditabili, liberrima atque impunis ima dicacit . oria quadamnata haud proletaria.
Eadem ferd loquutio apud propertium:
Ovidiam: Themiaeaque cincrepat aera. od Sc Mar tialis sequutus: Et Tartessiaca concrepat aera mauu. C sata proinde ex aere. quemadmodum & Crotata (vnde Cro-ialistria, simili modo conformatum. J sed & Sisira, instrumentum tinnulum concauum, Matris Deorum saueris consuetum adhiberi antiquitus. pag. is. Per ebant per frontemsudantis aratiae riui,Minterrima malarum tantum erat cretae. vlputaris det itam parietem o laborare. '
226쪽
Similitudo aptissima, quo aptari etiam haud ineo mode sane poterit Horatianum illud ex Epodis,de v
tuta huic Cincedo non nimium dissimili:
a vieto, di quam mahes undique membrui Crescit odor. quum pene soluto Indomitam properat rabiem sedaret. nec illi
Iam manet humida creta, coiarque
Stercore fucatus crocodili. Item Martialis: Gam cretata timet Fabulla nimbum.
taque eadem alibi: Crastior in facie ethulae par creta Fabullae.Plura qui volet , succidaneas ad Horatium Notas nostras consulito. Patina eapte: Complosit ira tenerius maniora: O (inquit) hominem ac
tum, di urbanitatis vernula fontem. Ego, Frautem, malim , t eurix neque aliter sane su . rat in manuscriprq. Caeterum Uenista tirbanitas quae sit,
video quaeri pysse. Ego eam interpretor, quae Saliιuitvri est apud Iuvenalem) uaris intra pomoeria constat: qu que proprie, auetore Fabio, Urbanito perhibetur. qua i dem notari vult sermonem prcserentem in verbis, Acmno, & usia proprium gustum Vrbis, dec. cui contraria sit Rusticitis. Nili potius tamen ad Vernarum dicacitatem lusum, quibus impunissime etiam in dominos iocalaria funditare ius erat. sicuti & Morionibus quoque, Cinaedisque, ac mancipiis denique eum in usum praestinatis conciliatisque, quo initium videlicet ab ipse conuiuii praebitore sectentes in conuiuas porro singulos scommata ac di steria viritim evibraret . quibus tan-mm abest, ut perstricti offenderentiar, ut etiam risu ea ipsa prosequerentur ac plausu: in ioco quippe & vino vernaliter,hoc est, argute ac ridicularii re profusa. Probo istuc ipsum ex Seneca ita lib. ii. de Tranquillitate vi tae disserente:
Eadem causa est, cur uos mancipiorum tirbanitas in domino: . contumeliorum a deled Ire,quorum audacia ita demum si in conuiuais tu, facit,si coepit a domino. Vt quisque contem: imi ut maxime ludibrio est, ita flut Ama lingua est. Puerox ruciam in hoc mercantur procaces, eorum imprum cutiam
227쪽
dant. I ec hab contumelia: vocamus,sed argutias.
Adde istuc ex eiusdem de Diuina prouidentia libro:
Itaque quum videris bonos viros, acceptilque Diis laborare Mare, per arduum consecendere , malos autem laseivire, O voluptatibu fuere, cogi filiorum hos lemendo, nos) modestia deleectari, vernularum licentia. Illos distaplina trii ori contineri forum aliaudacia. (malim iudariam j Iilem tibi A Deo liqueat.
Dactenus liquidissime Seneca, Neque enim genus istud laxo imperio modo, velum soluto quoque: imbetiamsub magistro (uci ex eodem Seneca demonstrariam modo habebatur: quo vi elicet daeeunte nequitiae omni, ac scurrilibus cauillis, Mimicisque dictet iis ira,
inde a prima ac tenella aetate assuefierent strenue unde arbitror planum fieri, cur scripserit Martialis lib..o. Vernaculorum diem,sordidum dentem, Et taeda linguae probra circulatricis. Item i. Vrbaum tibi, Caecili, videris. Non es, crede mihi, quid ergo' verna n.
Neque omittendum id hominum genus, Vernae Equites. ioculari, imo Satyrico conuicio indigitatos eodem Martiali, ac Iuvenali auctoribus. Proinde haud inscitδHoratius et
V.-asque procaces Pasico libatis dapibus. . necnon Tibullus: TConsuescet numerare pecus, consuescet amantis Garrulio in dominae ludere verna suis. Ad Petronium denuo convortamur:
Persidem, iliquam, seram, muri in bacti cliuiositus ferias abi tsententia efflagitare videtur, ut, rescribamus. Pagin.is.& aT. Hodie enim post asellum diaria nou fumo . Id est, Quoniam quidem ex sententia per diem totum robusta me voluptate expleui: ipstaque adeo usque ad
satietatem quinta Venerei nectaris parte, lepidissimo inquam illo Ityphalli flore a molitoribus meis onusta ac plena naui discessi, ultra igitur promu sidi locus nori est, insitura praesexum ac seburrata probe. cras vero primo
228쪽
primo cum diluculo, simul(tque integram samem ad ovum attulero , tum igitur gustatione hacce matutina
primulum, sic tuas I ude aliqua Velitari, satis Pol in
tempore more Porro meo lautiabor solens.
t ima improbὶ diducta titul , quomodoque interpretandrum,. Acuse gnomento lasciuae , ex Martiali O Tertu iano declaratio. gla Petroniana fusi ac dilucidi explicata.Turnesie optio defensualia reiecta, vn. cum sufragatore suo inon Iroiuliens. Valga sauia non promeretricia collabeliandias ioni(vti volunt a j seu veto prioreae Libet re ipsis valgiter, hac est, ad irrisum conformam in Plautini Misite accipiunda. Aliquem labiis ductare.
PAg i'. Itaque, cum inclas (Sic & Persius: scribimu ii, clusi numeros ille, Uri. iacerent consedimus ante limen iba- mi, O imprimis auartita per Hinain improbe de Aectam applicuerat oculi su curiosum , tu umquepueri in libidinosa speculabatur diligentia. Placet lectio orae Lugdunensis Editionis praetexta, in qua, Per rimam improbe diductam: legitur. Atque istuc facit exemplum illud a Martiali lib. I i. . Oblinitur minima, siquae Musi icio, rime, Pubemque lasciua qua tenebrantur acu. ubi cur Lasciua acus cognominata Martiali,in controuersiam vocari posse video. Mihi vero iani id ex Christianissimo scriptore Tertulliano planum facere est benignitas, in opusculo de Virginibus velandis praeeunte nobis in haec verba: dimulquese mulieres intellexerunt, vertunt capillum , c ac lasciuiore to nam sibi inserunt, crinibus a Fronte diuisis vera tam professe mulieritatem. Pag eadem: Et quia considerantium haeserant vultus, (simile apud Oviditam: Haesit , is vultu constitit usque tuo quicquid a Pestaculo vacabat, commouebat valgiter labra, O me tauquam iuramus inde osciuis verberabat Hoc est Quoniam reliqui qui aderant aliouorsum meres oculosque di serant suos,totaque adeo in Gy tonii uouae nuptae automa;is rex rim et libidinosa cultrum,
229쪽
ritate inspectandis, lusuque puerili exigendo dediti VH
debatur; Qu artilla interim quicquidetemporis nuptiarum spectaculo clanculum iusiurari poterat, id porro omne ciuilissima in me coptemplatione iniecta avide& quasi catillatim consumebat; oris habitu in lasciuia
conformato,hoc est, obtortu quod Catullus Micantibus amat dicere, semihulcum savium lin gula leniter leuitErq; protensa eminus amatori suo obiectas. Neq; aliorsum spectat illud Aquinatis Satyrici:
Blandaque deuexatae 3 et basia e D. De motu otis ad foedissimam patientiam comparato etiam Martialislibro i. 'Vna lavamur: aspicit nihil
Sedipectat oculi, deuorantibm draucos et Nec otiosis mentulo videt latriae
Denique idem Iuvenalis Satyra imaeuamuis te reuauius umenti Virro Ialero Vigerit, Locum fusius enarraui, mollium exemplorum cohia tione uti coactus, probiorum inopia. eo magis, quo tvideam in Valgiis hisce Petroni is explicandis, valgi rer nimis hallucinatum amicum quendam nostrum qui
rem so factam habere est arbitratus , si eapse ita cum Valgis Plauti confunderet ; nostie grauissima ru nebi reprehensione, quasi valgitet, id est, praue Inte pietis hicce officio talicti. At ego aio recte, & Turne bum ab iniquissima calumnia libero: hactenus quidem, quod ad tarti uas litas Quartillae osculationes scilicet. Nam de Castili Plautinarum Meretricum prudentius consuli potuisse, quis vero est, qui dubitet, qui quiden
haec viri illius vesta aliquanto praesentiore animo rhminetur, vii. Aduersari libro lectitata: Vasta fama, obtortiones sunt oris ad derisonem. Nam 'auium in redunt es conformatis oris o labrorum ad uauia
si pienter sane usque adhuc illa, quae sequuntur, non . item: Memetrises auteni dum Gloriosum Militem duectabant . iam'alapit , per i Uiutum tamen ivter osulanium os obtor-
230쪽
breque inouet me se iuentit eiuslem succidaneus Lambinus: quam hoc ipse etiam Petronii exemplo confir- mare adnititur. pyrperam, uti dictum ac doctum est Inodo. Suauia enim non pro suaviationibus proinde ut vulgo soleti vel sim potius pro tu iis ipsis accipi oportere ipsa sententia cluintrat. idque diuinitus lutoninia 'a priticipetillo Scaligero animaduorsum. Non igitur de in tu inter basiarum dum Militem a Meretricum turba per irrisi in & contumeliam conformatis, sed vero depi lic simu intclligendum, sine basiatione: quibus f stidiosae illae ac contemnisicae Militem absentem . seu praesentem etiam, sed auersicina tamen atque svi fieri si , leti a tergo ludos faciebant assidue . cluas quidem (Sion, nas dico i oris obtortione lasciuum id moxem adumbrare nios erat. in id in lire interpretandum, id quod
antecesserat mo Pi. Itaque in te rices labiis duim duectant eum.
Quod Prouerbialiter dictum aliud nihil significate detur mihi, quam quod ipse mox porro explicat Comicus, Calgis suauiis, hoc est, praue distorio ore MD, litem subsannat scilicet,l ab iitque miserimi & Gloriosum illum omnibus modis ludibrio ac despicatui.
Piis eae beatulorum deliciae, solo nuru, vel digitorum celth crepi rei, siquid vellent, poscendi ac significandi, tam iurem uos
tiatu acitis, i Mina tr. Aquariae prMi inciae Praesectura ad E . . huchos De Linteorum in balneis usu: non ulla item Manis, hodier, . ensuerudi ii penitim aduers intu . Sellae, Lecticae abc 'men. Cursores salerati. Locus Traiic' cum cura, imi
J Agin i S. Trimalcia lauti limitu homo Aguus concrepuis, ad quod hirum male ami ado ludenti supposuit. Conerepuit digitos. sic dictum, ut supra : Concri pare aera: e quod nos vulgo dictitare consuennis: e iiii viri a