장음표시 사용
452쪽
In quo deteguntur, & reselluntur Varii errores
ex hac una controversia exorti.
454쪽
O N est cujus te circa hujus opusculi argu
mentum praemoneam : clarum est: ncque
causam scribendi praefigam , eam habes in ipso operis introitu. cbare responsum hucusque distulerim, dixi in epistola praeliminari; hic adjunxerim, Platonem pleraque scriptorum eum Adoniis hortis eo arasse , qui susito er uno die nati, eelerrime pereunt. Lente & Iaboriose fatum hoc nostrum , vires magis coepit a tempore , & Hor
tiano eXemplo: Crevit oeculio , melut arbor, aevo .
Scriptum protensum & distulam est, si ad unteum & solum argumentum spectes: breve & contractum nimis , si adversi libri molem opponas . Pluribus objectis oportuit satisfacere :s quid ad rem sacit, non omisimus ; docto & religioso viro, si non docte , & ad mensuram respondimus , offensas & convicia procul secimus , quia scimus Imune thesaurum misis is sim a fium . Ut quae Hui haseant male loqai melioribus. Veritatis indagatio sola mihi proposita est, non ultio; & sempentem ignem volui extinguere , non seditionis flabello amplius succendere. Tu, quisque es , lector , in pia causa sive; pro Patre decerto. Si quid deprehenderis erroris , scias non malitiam aut pertinaciam , sed humanam imbecillitatem dc e liginem in causa esse . Si amice scripseris , corrigam; nemo enim tam promptus ad monendum . quam ego ad mutandum. Contentionum studium alere nolim , immo a Ionge detestor ;yam dc natura mea , consuetudo dc status conditio, ablio rent a litigio. Vale. Tom. II.
455쪽
G l T ante quadringentos annos vitam eremiticam per biennium ante institutum suum ordinem sanctus Francisicus Assisias, nostri sedalitii Auctor 8c
Rector. Speciosa hinc desumpta occasio, post trina integra secula, eum Eremitis Augustinianis adjudicandi . Exorientem opinionem nullo stabili innixam indamento , Minores non tam siuppresserunt, quam incuriole neglexerunt, donec latius diffusa,vires aequilivit eundo,& placere coepit quibusdam novitatum affectatoribus, apud quos negligitur veritatis insesstatio, ct qui ad ea, quae forte ct temere oblata
sunt, potius ferantur. Tamdem unus, aut alter ex Minoritis rem jam Reverendis Patribus Augustinensibus persitasiam, & quae ad honoris incrementum altis insedit cordibus, evellere nisus est; sed dum essicaciter non egit, convocavit ad classicum Augustiniani nominis viros , quietassis undique aggeribus, sibi caram & honorificam quaque arte vallarent . Seripsit in eos demum Revercndus admodum Pater Antonius Daeta, nunc in hac Curia pro Minoribus Ultramontanis Commissarius, addiditque ex Volaterrano in suae sententiae confirmationem, atum Bonaventuram Praesidem egisse in unione generali Eremitarum sanisti A gustini, eisque indumenti exterioris sormam universaliter superinduxisse. Qua id fide dixerit, modo nec probo , nec approbo. Insurrexit in eum Reverendus admodum Pater Ioannes Marqueg, Salmanticensis Doctor, vir alias eruditus, nec obscuri nominis inter Hispanos , qui licet absque bile praefatur se acturum, non tamen omnem abiecit, quin demulcendo seriat, &feriendo demulceat. Hic itaque collectis , quae Iaecibus Philippus Bergomas Eremita, primus ut inserius amplius probabimus hujus opinionis auetor, & adinventor variis in locis suorum Supplementorum his Oricorum: Hieronymus Romanus, ejusdem professionis vir , libro vi. Rerumpublicarum mundi, & alibi; atque alii hujus religiosi nominis professores excogitarunt, peculiari edito volumine defremitant Instituti origine , a capite x XI. summo conatu Monachatum hune Augustinianum sanisti Francisci persuadere studet. Et tamdem ast gregatis ceterorum omnium argumentis, additisque suis , dc constipatis undique quibuscumque , etiam obscuris , imo aliquando contrariis testibus , satis se obtinuisse putat, si quam alii ex suis consedalibus certam
judicarunt opinionem , ille saltem probabilem esse convinceret. II. Sed neque probabilem esse ego me faciliter conviisturum puto ;quod ut abunde probarem, sussiceret, ut quae ille pro sua commendanda sententia in medium protulit, ego brevius referrem; etenim horum imbecillitas, & exigua, aut nulla probabilitas contrariam reddent omnino indubitatam . Sunt namque quaedam opiniones adeo in se inanes , ut nec plurimo extra conquisito sundamento, verae, ne dicam credibiles, apssareant,&ipsis, quibus sulciuntur infirmis rationibus , si ad veritatis stateram ponderentur, sua imbecillitate evanescant. Sicut nix glacies , quo diutius ad Solem exponitur, edi diligentius puerorum manibus tractatur, eo magis funduur, . culiquatur : at guae ex natura solida sunt, magis indurantur: ita opiniones fabae quidem, dum ad rationem expendo rur , diffluunt; verae autem metis ac mans irmae evadunt. Ego unius
hujus venerandi Magistri Salmanticensis tundamenta ex quibus potiora
456쪽
De praetenso monachalu s. Francisci. s
transeripsit, seu latinitate donavit Reverendissimus Nicolaus Crusenius, ejusdem professionis vir in Monastico Augustiniano , nuperrime edito, par. a. cap. 25. breviter & fideliter reseram , & facili negotio expendam; quibus examinatis, & revictis , ceterorum pereunt opiniones dum enim omnium arma unus assumpsit, si in uno omnium ictus retundentur , omnes in uno superari dicentur. Candide vero x sincere, qua possum , in hac re agam; a scommatibus & dicteriis, quae in seriis disputationibus valde displicent, & ipsi argumento noeent, omnino abstine ἐponderosis rationibus & gravioribus testibus, quidquid protulero, ubicumque possum , semper stabiliens . III. Neque vero huc me adigunt alieni honoris invidia . aut in hujusmodi congressibus ardor vincendi; sed majorum imperia , ad quae profiteor me sincere hoc certamen inire, sine ira dr sudio, quorum causas procul habeo, atque ad veritatem dumtaxat indagandam rationem hanc unanem collimare. Ut quid enim ego moleste seram alienum honorem , qui ex meo consurgit aut aegre audiam ex mea gloria suam que que capessere ὶ An ob id minor , aut vilior meus Institutor, quod alienam clariorem reddiderit Sodalitatem Uel an non inde splendidius meum ornamentum , unde alii sibi etiam auidius illud adscistunt i Non est sane cur alienae invideam felicitati, quae meae gloriae non detrabitur, sed accedit. Ut quid etiam ad concertationem excitabit studium 'ii' rite , quam aeque meam, & ex adversis pugnantis facit veritatis aperiendae desiderium t Illum ipsum , si supervixisset, nec immature suorum, sacra rumque litterarum jacturae haud mediocri decessisset, oraturum non dubitaverim, ut inter nos contendentes veritas superaret. Nec humilius aut indignius de iis judicaverim , qui eius partes sint suscepturi, quam quod propriam gloriam non quaerant, sed veritatem . Rur cum vicerint, , eto vineam, Ii meum errorem intellexero, or e contrario me vincente
IIII superabunt. Namque dr is libro Paralipomenon legimus, quod filii Israel ρrocesserunt ad pugnandum mente patima inter ipsos quoque gMdior, or cffusones sanguinis, Θ eadavero propratorum, non suam , sed pacis vi
Horiam cogitantes. Ego prosecto noni aliud suspicer, do flos hos viros praeter veritatem venari, neque quidpiam eis earius offerri posse plena rei hujus notitia, per quam dubia omnia tollantur, & pax religiosa fir
s. II. Refellitur praetensius his Monachatus ex temporum
Chronologia. I. Mnem quam potui, in hae disputatione adhibui operam, ut ex I imis ruderibus veritatem eruerem, & diutius ruminando DUO tium, Aristophanis , Cleantisque usus sum lucerna , ut nihil indiscussum Praeterirem . Aliena, ut ajunt, incars , R ad praecipua capita rei historicae controversiam reduxi; ad sacra scilicet Pontificia Regesta, Ecclesiiasticae historiae puros sontes; quae praecipua in me benignitate sanctissimorum Dominorum Gregorii XU. &Urbani VIII. qui hodie feliciter sacrosanctam gubernat Ecclesiam ; Illustrissimi item Domini Scipionis Co bellulit S. R.E. Cardinalis, & Bibliothecarii, singularis mei patroni;& humanitate perillustris viri Domini Nieolai Alemanni, Vaticanae Bibliothecae, atque Archivi Custodis, mihi licuit tam pro hac aperienda
controversia, quam pro nostri Sodalitii Annalibus concinnandis, non absque assiduo labore, anno MDCXxiii. 3c MDCXXI v. perlegere. Aista etiam
Al ena ab haed sertatione irati studium.
457쪽
etiam beati Ioannis Boni, non quaeque, & indigesta squamvis neque haec etiam omnino neglexerim ) sed veriori trutina librata, atque ex ipsis originalibus processibus, pro pio Uiro canonietando scripta , duxi
consulenda , ut vel ex hoc Solis spiculo, tot ex opposito conglomeratorum testium nubes ultro discutiantur. II. Ex his plane constabit, neque verum, neque probabile esse,
quod astruitur de Monachatu Augustiniano sancti Francisci, ita quippe sibi obviant tempora asserti discipulatus hujus sancti Patriarchae, & ma-Vira beati Joan- gisterii beati Ioannis Boni, ut nee sub illo audivisse, nec potuisse, evidenter convincant. Atque ut jam in arenam descendamus; Constantius Mikripta. Laudensis e sancto Gervasio Brixianus Eremita Augustinianus, Theologus Congregationis observantiae Lombardiae, dum sancti viri Ioannis Boni, nomen & famam ampliare, atque ad canoni Eationem ejus intentandam , petendamque animum Vincentii Gon Zagae Ducis Mantuani excitare satageret, scripsit ejus vitam ex ipsio processu originali, facto per Albertum Episcopum Mutinensem , Priorem sancti Marci, & Praepositum Ecclesiae Mantuanae, quibus Innocentius IV. anno vii I. sui Pontificatus , biennio post sancti Viri mortem, conficiendum commisit per suas litteras incipientes: Dignas Domino, datas Ianuae, quas transcripserunt idem Constantius ad initium ejusdem vitae, &ex illo Abrahamus BZo ius ad annum M CCXLIX. num. i. sub datis xv. Kalendas Iulii; sed in regesto Pontificio ejusdem Innocentii habentur sub eodem anno in ordine epistolarum num. 323. datae XV. Kalendas Iunii, quibus etiam subjicitur ibidem modus observandus in interrogatione super vita , conversatione , & miraculis eiusdem Samsti, & legitimis testibus examinandis . Vitam porro hanc a se tribus libris distinctam, atque editam Mantuae anno NDXCI. apud Franciscum Osannam Typographum Ducalem, dedicatam pra: nominato Duci Uincentio, praefatur Auctor praedictus statim in limine , se totam adamussim ex illo processu extraxisse, &concinnalis. Idque iterum confirmat libro 3. cap.q6. in operis fine, dicens : .idquid in hoc tractatu diximus, tot uni amaret ster processu ormarum Πρraece-Quando natus , ptumsel. mem. Innocentii IT Hic itaque testis domesticus , omni exceptione major, lib. I. cap. I. ex processu refert, sanctum Uirum natum anno salutis ΜCLXVIII. & cap. II. ejusilem libri mortuum asserit die Xκ Iri. octobris anno MCCXLIX. octogesimo suae aetatis , quibusdam additis mensibus, ex quibus quadraginta, ait, in seculo consumpsisse, ceteros vero in eremo traduxisse: quod & confirmat lib. 2. cap. II. ubi ait, quadraginta annos consiumpsisse in eremo Caesena tensi in continua poenitentia. III. Quatuor itaque liquent ex hoe annorum calculo . Primum , mortem obiisse sanctum Uirum anno suae aetatis octogesimo, aliquoto
addito mensium spatio , per quod rejicitur illa, quam refert MarqueZ , traditio Auctorum, quorum nullum nominat, videlicet, quod vixerit Vir sanctus annis κC. vel xcir. & prae ceteris refellitur Iosephus Pamphilus, qui ad XCvIII. eum pervenisse scripsit tu Chronico Augustiniano, solio mihi 29. Secundo, liquet illam ejus mortem contigisse anno Christi raccx Li κ. cui numerandi rationi subscribunt Abrahamus BZovius citatus num. Io. Aubertus Myraeus lib. 3. de orig. Monast. cap. 7.
Philippus Ferra r. in catalogo Saninoruni Italiae ad xxiii. Octobris, qui Chronica etiam citat Augustiniana; & historia Ecclesiastica Mantuana,
concinnata per doctum virum Hippolytum Donesmundum tona. q. lib. pag. 28 S. necnon vetust e picturae aedis sanctae Agnetis, Patrum Eremitarum Augustinianorum Mantuae, ubi sancti Viri corpus requiescit, de quibas mox agemus, atque ipse citatus Constantius in pagina praeli-
458쪽
De praetenso monachatu S. Francisci. 4 I
minari , dum ante illum annum ΜDκCi. quo suam historiam seribebat , mortuum , ait, beatum Uirum annis tercentum quadraginta tribus, qui recurrunt ad eum , quem supputavimus ΜCCx Lix. Corrigendi ergo veniunt ii, quos citat Marque E citatus q. a. dicentes obiisse anno MCCXXII.
Pamphilus citatus, Paulus Morigia , & Carolus de Tapia, non adeo vetusti Scriptores, quibus immerito connumerat Volaterranum; neque enim tunc obiisse, sed potius vixisse in ali milia, magna sanctitatis fama, clarius assirmat. Tertio, liquet natum se ii se anno MCLX vii l. quod expresse assirmant historia Mantuana relata pag. 26 i. & picturae Mantuanae citatae, per quod reiicitur parum landata conjectura Patris Marque et citati q. 3. hine inde colligentis , Scabsque ullo auctore, aut teste, suspicantis, ejus ortum incidisse in annum M CXXX. aut MCκκχII. IV. Quarto quod e re nostra praecipuum est liquet, eonversum fuisse Dei virum a seculi vanitate, & j Oculatoria, seu comica arte, quam per varias Italiae urbes exercebat, anno MCC vi II. & in fine ejusdem, vel anno proxime sequenti, poli diutinum languorem, expiata conscientia Episcopo Mantuano, & jam extincta pia genitrice Bona a qua Sc a Patre Ioanne Boxhomi nomenclaturam Nannis Boni desumpsit) patriae valedixisse; & in eremum Caelena tensem secessisse. Hic annorum calculus manifeste deducitur ex tertio asserto : nam si ad annum MCLx VIII. quo natum esse constat ex irrefragabilibus testimoniis processus, historiae Mantuanae iconibus ipsius aedis, in qua jacet, adjungas alios quadraginta inaniter elapsios in seculo, antequam mundo valediceret, ut testatur Constantius citatus, historia Mantuana pag. 267. inio&ipseMarque E proxime citatus , qui ultra quadraginta concedit, annum numerabis MCCVti I. vel MCC IX. ejus secessus in eremum Carsena tensem. Ita expresso calculo eum annum assignat historia Mantuana proxime citata ; sed εc ultra ducentos annos ita legebatur in claustro Mantuano Augustinianorum aedis supra relatae sanetae Agnetis, per quod circum ei rea Viri sancti vita vetustis leonibus exprimebatur. Nam sub simulacro ejus convertionis , quando vanam coepit vitam detestari, quod ad se erarii partem, perquam ex tablino, seu claustro ingrediendum sit in Ecelesiam , scribebatur ejus vitae in melius commutatae annus ΜCCUIII. eumdemque numerum ejusdem aedis C nobitae in restauratis & renova tis anno proxime elapso & praesenti, ejusdem claustri imaginibus , atque in primo emblemate, seu simulacro ejus nativitatis, quod ad larvam ingredientis ex platea occurrit, reposuerunt annum M CL xvii I. ,& similiter in aliis imaginibus accommodo distribuerunt numeros conversionis &mortis , quos supra memoravimus.
U. Stabilito jam hoc conversionis anno, etiam ex ipsis Patribus Augustinianis, atque eodem, in quo requiescit loco, causam nos evicisse putamus. Neque enim hominis hoc anno conversi potuit esse disti pulus Franciscus , qui jam ante aliorum saetus erat praeeeptor. Id satili negotio constabit ex annorum computo, quo usi sumus ad finem Apparatus nostrorum Annalium, & ad annum M Ccxxvi. quo Francisci mortem narramus; sed 3c hic uno vel altero teste irrefragabili id brevius , sedessicaciter ostendimus . Controversia est de hoe Monachatu Augustiniano sancti Francisci sub illo biennio, quod intereessit inter primam & secundam ejus conversonem , ut vel ipse Marque et citatus q. a. notat: nullus enim ante primam, dum adhuc secularis erat, Augustinianum dicet; neque post institutam in secunda Minorum Religionem ad aliam convola sise contendet. At prima illa conversio sancti Franeisci a seculi vanitate incidit in annum M Ccvi. saltem inchoatum, ut in praedicto Apparatu ex multis probavimus, & vel hac convincimus ratione, quod recepta st
G, Iasin lib. I. Non potuit esse praeceptot sineti Francisci . Quando eonversus sanctus Fran-eἰs 1 a parat. Annal.
459쪽
lais. ;. Luta. sententia probatorum Alictorum, quos rejicere non licet, Thomae Ce-Ms. Iani Francisei discipuli, & socii, Bonaventurae, Mariani, & Antonini Florentinorum , aliorumque plurium , Franciscum decessisse anno vige--,ian. lib. r. simo a prima convertione , a secunda vero decimo octavo. Ita expresse,. . . ,γ.. . t abent citati A uctores . Thomas Celanus e Sannistaui mi r mst r..ι absorptus es in aeterse claritatri abnsum anno Christi Mcc x. i. quisita by si essenas a prima ejus conversione , F a seeunda , quando incoepit Ordinem
a...isis. Minorum , decimus octavus. Sanetus Bonaventura cap. i S. Legendae majoris, obiisse ait, Anno Dominicae Dearnationis MCC xxv r. I v. Nonas OH bris , cum jam ante cap. q. mortuum dixisset, biennio abi ressionesv--ν η- maIum, anno videlicet aDa euntersone XX. Marianus Florentinus: Obdormisit Ianctas Pater in Domino I v. Nonas Octobris Sabbato in sero , anno videlicet M ccxxvi. σtatis suae avno XLV. a prima sua conversone anno xx. ais A. ab insitutione vero Religionis anno X viati sanctus Antoninus: Anno Domini MCC xxvi. iv. Nonas Octobris, Pontificatus Domini HonoriI III. anno XI. aetatjI vero jux fucdragesimo quinto, a primasua ad Deum eonve
sone anno xx. ab institutione Religionis xv III. ex quo scilicet coepit hahere Fratres, pos diutinam infrmitatem, edi gravissmos dolores , ex Me seculo migravit ad Dominum. Secunda itaque conversio sancti Francisei, &inchoatio Religionis Minorum, incidit in annum MCCVli I. sub quo adhuc non recessit , vel tunc recessit a Mantua, qui suturus erat ejus magister in eremo Caele natenti, in qua contendunt communiter Patres Augustiniani, tirocinium absolvisse, & professionem emisisse. t est,.filia , Quando itaque potuit esse beatus Ioannes Bonu, instructor sancti Francisci t An anno MCC IX. quo pervenit Caesenam , &jam Frantviss. S. cistus sui Instituti sectatores habebat, quos erudiret An etiam anno anteriori MCC viii. in quem item potuit incidere calculus annorum qua-dire. draginta male exactorum in seculo, & a quo potest incipere numerus ceterorum quadraginta, quibus in illa vixit eremo t At qui hoc etiam anno plene instructus erat Franciscus in via Domini, & per eam jam coepit sub nova de Evangelica norma instituere ordinem Minorum , praesertim eum non statim , ut pervenit ad solitudinem Caesena tensem beatus Ioannes Bonus, coeperit coruscare miraculis ; neque ut ex opposito ait Omalaa0 . Juvetialis de vitiolis: Nemo reseue fuit turpissimus) ex tempore illico sanctissimus, aut adeo celebris evasit, ut ipso sui secessus anno undique pervolaret sania ejus, & ab Assilio Caesenam longe maiori, ut statim mo-
e. s. p. . nebo , terrarum traftu , quam Marque et exiitimarit, se quaesitum , α vi-
attraheret Franciscum. Sane Iordanus de Saxonia , quem tantopere ubique Marque1 laudat a fide, & vetustate, primo apud Budriolum Caele natensis dioecesis domunculam quamdam de consensu Dioecesini construxisse, dc ibidem vitam eremiticam in arctissima poenitentia duxisse scribit, antequam sama conversionis ejus per loca vicina crebresce- P r: ζ quod Ac ipse dissertator probat. Eodemque modo habetur in Bulla Admonet nos Innocentii IV. seu in relatione in eadem contenta, quam Mori I Marqueet transcripsit, & inter codices Illustrissimi Alexit de Meneses s ' Braeearensis ejusdem Instituti, atque in archivo Augu stinianorum Romano monet posse inveniri. At obiter admiror, si noualiunde mysterium percipio, cur ex nullo horum locorum lacunam hac
in Bulla suppleverit illa ex parte , ubi in margine notat, non potuisse legi, vel magis mirum esset, si utrobique apud Augustinianos loeus iste citet corrosiis . non dico corrasius. Ego illud praestabo obsequii , ut ex Regesto Pontificio praenumerati Innocentii, ubi sub anno X. num.6IS. idem habetur Diploma , locum hiulcum & mancum restituam. Ita porro scriptum: Sane ad audientiam Domini Papae pervenit, quod Mn. mem.
460쪽
De praetenso monachatu S. Francisci. 449Frater Ioannes Bonor, hie lacuna , primus hoc illud unum verbum , quod legi non poterat, nolo dicere, non placebat In Ordine vesro, primam apud Budriolum C senate Vis durae,is, de eone uine Diorcesani Dei
ejusdem domum incoepit, o ama confersonis ejus per loca Birina cre-ιrescerer, aedi plurimi converterentur ad eum m. Si ergo tempus expe-
standum erat, ut domum illam extrueret, dc fama per vicina non dico remota, qualis erat tractus Assisius loea crebresceret, ante annum saltem MCC ix. non poterit ei rationabiliter tradi Franciscus in diseipulum , inulto minus diei, apud eum tirocinium explesse, aut professionem emisisse. Iam enim tunc aliorum erat praeceptor Franciscus, & vel ipso Marque et, adstruente , iam Minorum ordinem instituit. Videri ergo neque veram, sed neque probabilem quod Qtum contendebat Mar-que E esse opinionem hanc de Monachatu Augustiniano sancti Francisti, neque enim , ut praemonuimus, suit, neque esse potuit, supposito certo hoc annorum computo, beati Joannis Boni discipulus, ut Patres hucusque asserebant Augustiniani. Quod si occurratur dicendo, anteriori tempore eum illius fuisse congregationis Iam bonitarum , a Joanne Bono ita postea nuncupatae, facile evidenter resellitur; primus enim hic fuit hujus ordinis & auctor & rector, ut verbis expressis , a MarqueZ, non dicam suppressis, sed omissis, quia legi non poterant, ex ipsa Fratrum Eremita rum , seu Guillelmi Cardinalis Protectoris narratione , Innocentius IV. jam citatus assirmat. VII. Hi ne apparet, neque si objiciantur, audiendos este alios Cis nologos, quos supra refellimus , Pamphilum, Morigiam, Tapiam, qui hus adde Petrum a Natalibus, &Bergomatem, qui aliam numerandi
rationem ministrant, & mortuum beatum Joannem Bonum asigrunt an- No Μ ccxxii. Explodendos item, qui vixisse volunt ultra annum xc.' si
qui sunt praeter Pamphilum, quem produximus hujus sententiae, quos tacitis nominibus offert MarqueZ, quorum nullum ego potui detegere. Neque admittendum Petrum a Natalibus, qui quinquaginta annis in eremo degisse singulariter asseruit, &occasionem errandi praebuit Philippo Ferrario . His etenim opponimus illius generis testes , vos Doctores vocant omni exceptione majores, qui exceptione i ulla repelli possunt, processum videlicet vitae, auctoritate Apostolica a gravibus Praelatis consectum , cujus fidei Pontifex nititur ad rem omnium gravi Gsniam, ut in apotheosin Sanctorum reserat, cujus acta debita diligentia ibi recensentur. Opponimus item ex hoe processu scriptorem Eremitam Augustinianum ; expositas etiam in aperto tabulas domus ipsius, in qua Vir sanctus requiescit; & historiam publicam patriae, ex qua originem duxit, & in qua gloriosae vitae cursiam consummavit, ut alios illos recen tiores testes omittam. Prima illa veri dignoscendi Historiei lex ab Auctoribus probata , atque a probitate & integritate Auctorum sumenda est, ut praeserantur illi, qui ea, quae narrant, vel viderunt, vel ab his qui viderant, acceperunt. Hi ne illud Τheopompi: Eum quidem optimum rerum bellicarum scriptorem esse, qui quamplurimorum certaminum civilium particeps fuerit,' a Drima etiam pericula coram expertulit. Innuere voluit, inquit Polybius, eum tantum revera esse bonum msoricum, qui de hi cribebat rebus, quibus ipse interfuit. Testes qui rebus gestis sancti Viri interfuerant, praeeipuos habet processus adhuc extans, ipsius sancti Viri socios, requisitos , ut testimonium legitime dicerent biennio, vel triennio ab obitu hominis Dei. Hos proserimus , &qui ab his acceperunt, nostrae cauis assertores. VIII. Hoc unicum adeo effeax & indi lubile argumentum, ut cum Priori Mantuano prasatae aedis ad sianctam Agnetem, inter renovatas