장음표시 사용
461쪽
Genebrardus . Quorumdam da. bium eitea A
hoc anno Imagines unam addenti de discipulis aeredentibus ad beatum Ioannem Bonum , quibus additus sanetus Franciscus , iubmittentique
adeo florenti pieturae unicum, cum quo agimus auctorem , & testem, Joannem MarqueZ, me urgente proponeretur , ingenue responderit, si suis numeris constat utraque , quam praemisimus sancti Francisci conve io
omnino deceptos suos , qui de tali discipulatu eontendunt. Deinde de hac re monitus a Uieario Episcopi, addidit, facili remedio, causam scilicet exoriendae controversiae tollendo ex iconibus, satisfactum iri Minoritis. Quid i quod & ipse Constantius Laudensis, dum omnia refert ex processu , multosque narrat habuisse Ioannem Bonum discipulos, neque
vero hunc tanti nominis vellet excludere, sincere tamen innuat, nullam esse in processu hujus rei memoriam, sed dieat, se non debere tacere,
sanctum Franciscum his intersuisse discipulis, dum illud , inquit, non
tacuerunt Petrarcha , Sabellicus, Alexander , nescio qui, & Episcopus Signinus , de quorum fide nos amplius aσemus inserius . Quid i credibile est , in processu coacto post apotheosin , seu canonizationem sancti Francisci, ubique tune celeberrimi, & amplissimi Instituti auctoris, nullam agendam esse mentionem ad laudem & commendationem beati Ioannis Boni, si quoquo modo fuerit Franciseus ejus discipulus t Anne parum cederet in ornamentum tanti magistri tantum etiam habuisse sectatorem An adeo exiguus decor, tanti nominis Uirum praeter alios stru-diisse ad justitiamῖ-a usiniam erudiunt multos, inquit sacer Textus, quassetis fulgebunt in perperuar Hemitates, digne quidem, dum, teste magno Dionysio, constet, divinarum omnium perfectionum divino mam hane esse perfectionem . Adeo ergo insignis splendor negaretur ato Ioanni Bono, reticendo tantum erudiisse distipulum, vel ipsi Ioannis auditores & socii, qui praecipue res sui praeceptoris in sacra acta, & proeessiam redegerunt; sibi etiam tantam occluderent gloriam , ne dicerent socium & comitem sui discipulatus sanctum habuisse Franeistum IX. At adhue serupulum dices superesse ei rea tempus conversionis
Ioannis Boni, & compuli rationem, quo manifeste nos evicisse putamus. Etenim longe anteriorem facit Marmeet ejus nativitatem, ortusque tempus assignat annum MCMXκ. vel Μcxxxii. At quo expresso auctore
Nullo ; qua manifesta ratione Nulla ; qua certa deductione Prorsus nulla; hae unica conjectura , quod eius mentionem agant Genebrardus circa annum MCLXXI. Jacobus Gualterius eirca MCLi κ. & Philippus Bergomentis tempore paulo inferiorem sancto Guillelmo Aquitanico constituat. At examinemus parum hos annorum ealculatores , vi
deamusque an pro probatis ipse Marquet admittat. Ego in annorum s rie primum , quem producit, Genebrardum admittam , dummodo testimonium ejus ille ratum habuerit. Illud porro est: ordo millelmuarum , seu Guillelmitarum, quor ooeant Eremitas sumst Initium a P nne Bono Mantuanos testesque producit Sabell. Ennead. 9. Fascicul. temp. ) nomen autem a Gulurimo Aquitaniae Duee, ρο PHI Ie sitim Comite , qui eam familiam eondidit, ut sectarentur collectam ex disi Augustini operibus regu-Iam . Quam pauca hic probabit MarqueZ Quod serme verbum non resutabit Admittet Guillelmitas a beato Ioanne Bono , nonnullo tempor posteriore , siumpssse initium t vel simul cum Joanne, Guillelmum eam familiam eondidisse, dum duos hic videtur Genebrardus assignare unius, ejusdemque sodalitatis conditores An item sine stomachi bile concedet Genebrardo , sanctum Augustinum non priescripsisse Eremitis Regulam , sed eos sectari quamdam ex sancti Doctoris operibus eoilectana 8 Novi certe circa hoc, nimirum de non praescripta Fratribus Regula per
462쪽
De praetenso monachatu S. Francisci . que i
Augustiniani , non dissimilem , neque alienum esse aliorum sensium, idque PlMἰbui de hisenon paucis asserere ; quorum rationes norillime stabiliit Criticus Augu- aguntsinionver-stinianiis, austor in operibus sanctissimi Doctoris non inerudite versatus. I. 'iniit At Isbie mihi non udeo eritur, neque metitur, ut rem hanc modo velim examinare . Hoc unum scio , illud nequaquam nostrum dissertatorem ad-n illarum , neque in ullo suo asserto placiturum ei testem . quem primum produxit annorum calculatorem . Neque sane in computo annorum testi-hus a se productis concordat Genebrardus . Sabellicus enim lib. F. iub s. siis , a,. Innocentio III. qui electus est anno MCxcviII. ita habet: Per id tempus lib. .. σε. Eremi suus ordo instauratus es, eum temporum i uria seue ad tuteritum p
perductus eges. Iustaurationis a Ar Iannes Bonus Mantuae natus , ejusdem vir professionis. Ili lib. 6. postquam longiorem secit sermonem de Domini eana & Franei sicanx sodalitatibus, addidit: Eremi anus ordo, qui erat TH hinsos . jam stropemodum extinctus, instauratur. Fasciculum temporum cujus auctorem Uernerum Carthusianum ajunt Trithemius , Posse vinus , &Bergomas) secum pugnantem , vel eadem confuse 8c varie repetentem , conciliandum offero meo diiserta tori. Sub Alexandro III. ita habet : Or--issum. G GHIDImitaram sunm Gualomo Eremita , olim Duce Aquilegon. nomene' originem traxit. Ejus discipulus uit sanctus Albertus Eremita , qui Omdineis istum educapit. Sub Clemente III. agit de caneto Domini eo &Francisco , & deinde addit: 'inuemus Parisiensi incoepit Ordinem Au siniensiim, gui etiam dicuntur Mendicantes . Gid hic certum , aut constans meus admittet differtator Z Aut quod hic vestigium Joannis Boni de quo nec unum in toto opere habet verbum , ut ipse Marqueet alias notavit ut Sabellici & temporum Faseiculi auctoritate, eum ad an
X. Secundus mei dissertatoris testis, Iacobus Gualterius, aliquanto
anteriorem, nempe anno MCLIX. Ioannem Bonum constituit. Atqui
eadem hujus dc Genebrardi vitia historiae; illius enim verba transcripssit, Ordo , inquit, Guillelmitarum a Nanne Bons inchoatus, is quidem sc o pellatus a sancto Guili Imo Aquitantie Dure , Pinusiensique Comite , qui tuum sub Regula ex sanes. Auusino eouecta smarat. Testes adhibet Genebrardum in Alexandro II l. vere utique, ut jam vidimus ex ejus verbis , quoae hie Gualterius repetit; & Onuphrium anno MCLκ. sed hunc immerito quidem , cujus ibi haec verba dumtaxat: Ordo Fratrum Eremita
Duc favus. Tertius ille oblatus a dissertatore testis Philippus Bergo-mas , videamus quam parvo tempore Ioannem Bonum Guillelmo Aquitanico iuniorem eonstituat. Prose 'o tam in Supplemento Chronicorum, quam in hujus Supplementi supplemento quorum utrumque an viderit MarqueZ ,& an hujus esse putaverit auctoris , agemus inserius Guillelmum reponit sub anno MCLVII. &Joannem Bonum sub anno MCXCIX. Vide quaeso , quam egregie, quam icite subdiactis , & additis calculis, ex
his fidis testibus numerum deducat dissertator anni ΜCXXX. aut MCXXXII ut tunc natum dicat beatum Ioannem Mantuanum . XI. Huc usque examinavimus , & aperte refellimus determinatos quoscumque annorum numeros, quibus dii sertator , vel clarius assere-hat, vel verosimilius colligebat, natum, aut mortuum beatum hunc Ui- hue tempus ex Tum. Restat adhuc unus inde terminatus ex Antonino allatus annorum calculus , ex quo velit deducere dissertator, non solum ante annum MCC.
so ruisse pietate & miraculorum gloria Ioannem Bonum , verum Ctiam circa illud tempus , post multos transactos annos , sub forma Anachoretica , introductam in Iam bonitarum Congregationem Regulam & norinmam vitiae Augustinensium, atque ipsum Constregationis Auctorem ante Tom. II. Lil a an-
463쪽
annum Praenunieratum M Cc videlicet ΜCxcvm. idem vitaeqenus suscepisse . Uerba Antonini , ex quibus haec videntur deduci, illa sunt: Gm-nor Domini MCC. tempore Innocentii II. fuit vir magnaesanctitatis, nomine annes Bonus de Mantua oriundus, joluariam agens vitam, qui nimia abstinentia, ct insueta Huruit, O miraeulis multis : At quam parum hine eolligi possit , quis non videt Z QEid hic determinatum , aut certum unde haberi possit firmiter nativitas , conversito , initiatio sub Augustino, aut vitae consummatioi In universa, quam refert, vita sancti Hominis, nullum tempus assignat, rei cuipiam ab eo sectae, vel ortui, aut interitui, neque unum quidem verbum habet Aligustinianensis Regulae, aut sodali-ixtis , neque unde possit deduci, suerit ne hujusmodi professionis: nisi illine aliquid velis venari: Matre defuncta, a Mantua recedens, ad partes Romaniolae secessit prope Coariam , lege Caesenam , ad multare uuam ,
ubi in quadam eremo mirabilem paenitentiam fecit, concurrentibus ad manendum euis eo aliis Eremitis. At non omnes Eremitae, Augustiniani, neque hujus selius Ioannis Eremitae vitam exaravit, aut transcripsit Ani ninus . Gesta refert alterius Ioannis Eremitae, M Eremitarum Magistri, etiam Augustino ipso senioris, quippe de quo sanctus agit Doe or libro
de cura pro mortuis agenda c. I 7. Rumnus lib. II. cap. I9. & Evagrius in vitis Patrum . Item alterius etiam Ioannis Eremitae mirae sanistitatis, de quo Palladius vit. 6D. Non vero idcirco haec memoraverim , ut constanter negem , Joannem Bonum Augustino nomen dedisse, sed ut inlinuem nihil hu jumrodi colligi ex Antonino . Porro neque temporis certi quidpiam habetur ex ambigua me insura voculae, Orca', cujus tanta n Cn surandi latitudo apud Chronologos in re serendis iis, quae certis annis non constant , ut sub decennio , & saepius ultra, quoscumque numeros a parte anteriori , vel posteriori liceat essingere , cujus rei exempla ubique sunt obvia apud Annali lias. Adde quod non possit ex Antonino probari; quam vitae partem tunc egerit Joannes Bonus , dum statim universam reserat : neque magis liceat ex illis verbis : circa aunos Domini MCC. tempore Iunoeentii fuit vir maguae junmsatir , cdie. ascendere ad annos anteri res , ut suo consulens argumento facit dissertator , quam descendere ad
posteriores , & subsequentes , ut aequius & verius faciendum esse ex di-seussa hae annorum serie largius, sed utilius monstravi. XII. Video ex relatis dissertatorem diligentem & sedulam posuisse operam in vestigandis, & calculandis vitae hujus sancti Viri annis , ut ex iis inferret quando Anachoreticam , quando Monasticam subierit; nihilque, ait, se adeo desiderasse, quam quod esset, qui in hac re facem praeserret. At incidit in unum , cujus vestigium terere posset, Sc ex eo devenire in cognitionem & indagationem vitae; quam diximus Ioannis Boni, a supra nominato Constantio Augustiniano descriptam . Porro is est Abrahamus BZovius , qui ex hoc Laudensis opustulo refert, sanctum virum obiisse anno, quem superius certum statuimus M CcxLIX. statimque citat Constantium Laudensem in illa vita . Solum hunc numerum annorum , utpote suo intento incommodum , & longe a suo argumento alienum , reticuit ex omnibus , qui quoquo modo , etiam inepto,
oblati sunt a quibusvis Auctoribus, ut hucusque ostendimus. Neque quidem negare poterit , hunc se vidisse ; etenim BZovium hoc ipse loco eitat, vel ex eo Bullam Innocentii IV. ut digna probet elogia sanisto Uiro assigenda ,& clausulam ex eodem Betovio transcribit praedictae Bullae;
quam perperam dicit hune Auctorem verbatim habere anno MCCLI. q. 3-nuit . t 9. eum illam reserat anno MCCLXIX. num. XI. Idque obiter m
nuerim eirea illas litteras Pontificias in Regesto Uatieano in ipsa Bulla , non ut habet Constantius, & ex eo Betovius , patrem, sed fratre
464쪽
De praetenso monachatu S. Francisci. que 3
si Mem Bonum Eremitam, dumtaxat haberi, & similiter in Regulis praeseriptis ei rea testes examinandos , atque in earum titulo inseribi; quasdamque voculas hujus Bullae perperam positas, restituendas esse addictum authographum archivii Vaticani.
Contra eu-dem Monauatum varie obiciuntnr rationes. I. T Am ex ipsa temporis ratione abundantissime constare puto , quam I inane posuerunt studium Patres Eremitae in asserendo hoc tirocinio Augustiniano sancti Francisci. Placet autem & alias addere rationes, earumque pondus , quod attenuare intentavit Marqueet, fideliori trutina librare. Prima st, rei tanti momenti, quanti seni per judicatum est , religiosae vitae genus solemni voto se bire , atque demum alio illud commutare; nullum ex omnibus iam ti Francisci domesticis, aut vetustis vitae Scriptoribus verbum ullum secula ; non tres socios , Russinum , Ange lum, Leonem, quorum iste erat a secretis, & a conscientia; non Τh mam Celanum, socium item & discipulum , in prima, quam eontexuit ad praeceptum Gregorii IX. Legenda, nec in secunda longiori composita ex mandato Capituli, seu Synodi generalis; non Bonaventuram in maiori item , aut minori Legenda; non Bernardum a Bessa , Bonaventurae socium, in alia uberiori; non Ioannem a Ceperano, sedis Apostolieae
Notarium, invita sanisti Viri a se copiose exarata;non Vincentium Bellu censem; non Antoninum Florentinum; non demum alios quoscumque vetustos Scriptores. At credibile non est, omnes tacituros rem suo tempore , vel paulo anteriori transtultam , cujus supererant testes, & hujus anserti Monaehatus condiscipuli Patres Eremitani. Argumentum hoc inde majorem vim obtinere debet apud nostrum differtatorem , quod ipse simili usus sit, ut omnino negaret, sanctum Bonaventuram praefuisse unioni generali Eremitarum , quia ejus vitae Scriptores hujusmodi non meminerint prae icturae. II. Respondet tamen ex Bergomate MarqueZ, quod non omnia pos sumus omnes , neque sancti Evangelistae unum & idem de Christo seripserunt, & tamen vera omnes scripserunt. Admitto, non omnes omnia posse, nec scire, neque Omnibns omnia constare; at ut res notabilis , &scitu non tam digna, quam necessaria, nulli innotesceret, hoe illud mirum . Non e3o contendo, ut res quaeque sancti Francisci omnibus patuerint, sed alicui saltem graviores innotuerint. Non omnes Evangelistae ut exemplo utar mei dissertatoris) omnia eademque scripserunt; at quod unus omisit, alter supplevit, & praecipuas , fideique nostrae proficuas Christi actiones notavit. Demus, hanc Francisci ignorasse Bonaventuram , vel alium quemque ex supra citatis vitae saneti Viri Auctoribus ; an & eam omnes nescierunt Nullus ex omnibus rem ex natura sua notissimam , in omnium oculis patulam , solemni professione firmatam , exteriori tessera contestatam , potuit adipisci Rufinus Assisias eonterraneus , qui incedentem vidit per illud biennium in habitu illo Eremitico , Leo Consessarius , Angelus anno sequenti ab exuta veste Eremitica ad sodalitatem admissus, vitae ejus primi Scriptores , rem notissimam , tune actam ignorarunt ξ Thomas a Celano , ab ipso Francisco educatus, illam prorsus nescivit aut scitam laeuit in historia, quam offerebat Gregorio I x. , Francisco familiari , & vitae totius conscio Neque etiam Bo-R Venturam latere potuit , cui, ut res omnes sancti Francisci ad posteros transerittendas, certius constarent 8c clarius , adieris, ipso teste , lo
Nullus antiquo tum Historieoru huἰus meminit Motractatus Uetusti Auctores huj Μotracha
465쪽
eum originis, conversationis, ct transitus Viri sancII, O eumfamiliarundus adhue Juperimpentibus collutionem de iis babuit Hugentem, maxime cum qui quam, quIJanctitatis ejus UciIfuerunt, sectatores Waecipui, quibus propter agnitam peritatem probatamque virtutem fides es indubitanter adhibenda. Quana ergo nullus ex prohatissimis lectissimis lue Historicis scivit , aut retulit , quis dicet historiam quibusdam postea seculis ab aliis , rem siuam agentibus , & honori consulentibus , excitatam, ad fidem admittendam ὶ Quis a suspicione & censura supposititiae poterit vendicare ξ Qui a stionem aliquam seriam , aut gravem c 'hristi ab omnibus Evangelistis sui in dii sertatoris haereamus exemplo J praetermissam in medium afferret, nec eam certa traditione a Christi familiaribus , aut coaevis deduis a , vel revelatioue certa comprobaret , nonne exsibilaretur Z Nonne tamquam temerarius rejiceretur Et quidquid ultra Evangelicam historiam produceret , reputaretur apocryphum t Hic Historiae Auctores novi , ut statim probabor Hie traditio nulla, nec praetense revelatio , hie altum in Auctoribus coaevis totius rei silentium ; quam ergo merebitur fidem, aut nomen Z Novi hie dicturos , etiam illos Franei icosamiliares, non adeo altum siluisse rem hane, ut saltem per periphrasim, aut signis probabilibus eam non expresserint: agunt enim de habitu Eremitico , corrigia , calceis , R baculo saneti Francisti , Eremitarum sancti Augustini tesseris noti simis. At quam a re Augustiniana haee aliena sint, Sc quam parum sibi his signis concilient, largius & palam inserius ostendam. III. Secunda sit; nullam seri mentionem, aut suscepti , aut derelicti, hujus Augustinentis Monachatus in ulla ex Bullis , quas Grego rius I x. dedit, vel ad ejus canoni 1ationem intimandam , vel ad ejus laudes celebrandas: quarum plures sub eodem ministravi Pontifice in nostris Annalibus . At in apotheoli illorum , qui veteres relinquunt Religiones, ut novas instituant, laudis loco hoc celebratur in Pontificiis litteris , quibus canoni rationem de nunciant. Ita expresse refertur de sanctissimis Patriarchis Domini eo , R Franciseo de Paula; de illo hie ipse Gregorius in Bulla , cui initium , Fcus apientiae , ita inquit , sturgerens a pueritia cor sevile , se in morsificatioue carnis eligens vivere , vitae requisivit Auctorem, edi Deo dedicatus, ae in Nazaraeum sub beati Augusini Regula consecratus , O c. quibusdam interpositis. Pasor oe dux ines Ius in populo De fanus, novum Praedicatorum ordinem Instituit. De isto vero Leo X. in Bulla , Exerisus Dominus, refert eum, in seriem Domini electum , annum integrum ρererisse in Ordine Minorum in Consentu sancti Francisi civitatis)anni Marci , & mox ordinem Minimorum instituisse. Quid ergo Z Credibile est, Gregorium IX. cum Francisco per annOS plures conversitum , & summe ei familiarem, cui praeclara quaeque ejus vitae erant perspecta, teste ipso Pontifice in litteris canonietationis. MDra circa nos, incipientibus , Cum Igitur gloriose , inquit, vitae iraias inf-gvia , or multa familiaritate, quam nobmeum habuit in minori incis consitutis, plene cognita nobis essent ε, credibile est , inquam, Pontificem hunc religiosum hoc vitae genus , a Francisco susceptum , &solemni voto firmatum , ignoraturum , aut hoc ei laudis negaturum , ut non referret istud ejus encomtum , & vitae spiritualis initium ac formam, praesiertim cum amplissimo & gravi stylo sub multis sacrae scripturae formulis eius exprimat a mundo recessum, quo tempore contenditur, hune sebiisse Monachatum IU. Tertia, quod biennio illo praetensi Monachatus quaedam notiss-naa, & omnium consensu probata peregerit, quae Eremicolatum regularem , saltem in remota regione , non compatiuntur . Tres restauravit Ec
466쪽
De praetenso monachalu s. Francisti. ΑΠ
esesias , sancti Damiani Martyris, sancti Petri Apostolorum Principis,& sinctae Mariae Angelorum; sanctorum etiam Apostolorum limina Romae visitavit, teste Bonaventura , & Alexandro Aquilano , praeter cet ra , quae nostram notitiam sit bterfugiunt. Quod quaese itineri Romano , & peractis in eo pietatis ossiciis ὶ quod etiam trium Ecclesiarum restaurationi in uno biennio superesset tempus religiose vitae in distanti procul regione obeundae, addiscendae,& voto solemni firmandae ὶ Facile occumrit Marqueet, dicendo non comparandam trinam illam Ecclesiam amplis
smo , & ad prodigium magnifieo Templo sancti Laurentii des Esuriat,
Philippi II. Regis Hispaniarum operi & monumento vere regio , vere orbis miraculis annumerando ; sed censendas adeo humiles , quales infra biennium potuerint absolvi. Adhuc illae ipsit , ea quam tunc acceperunt magnitudine Sc mensura extant , & quam humiles sint omnibus apparent ὁ neque dubitamus, an eas restauraverit infra biennium, sed an in illo biennio ultra earum fabricas potuerit negotium adeo serium & prolixum su ire , qualis est regularis vitae tirocinium , & secessus in longinquam regionem , sub praeceptoris serula & cura, intra Monasterii septa delitescendo An ultra tempus in re tanti momenti insumptum , potuerit prae ter alia Romam ire , & tres Ecclesias , quantumvis humiles , restaurare ,
iens & rediens Assilio ; &ex Eremo Caesenati Z Hoe inquirimus, in hoc candidi & sinceri viri requirimus iudicium. At non adeo distat ab Asestio Caesena , inquit Marqueet, ut non potuerit & illic profiteri Augustinianum Institutum , & statutis temporibus venire Assisum, ad reparandas praedictas Ecclesias . Spatium enim sexaginta mille pamium, seu viginti leuearum Hispanicarum, quod inter utramque urbem ex Ortelio mensus est, non adeo magnum putat, ut
hine inde spiritu Apostolico , & ad morem animalium mysticorum Eetechielis : Lux ibant or refertebantur in Ilitudinem fulguris cor scautis, non potuerit hinc inde Vir sanctus discurrere, & saepius ire Caesenam , atque Assisium reverti. Uere in mensura erravit geometrica, atque ascensum , descensumque interjacentis montis Apennini in planitie dimensus: Posuit prava in directa, aspera in vias planas. At ego si verba illa mihi liceat usurpare ) ponam justitiam In mensera , & arguam , in mensura tantra mensuram. Assisium est in Umbria in valle Spoletana, Caesena vero in Romanula, seu Romandiola, in ipsa via AEmilia inter Gallos Bojos , ad Sapin fluvium , qui rapidissimo cursu ex Apennino fertur in mare Adriaticum . Duplex est via, qua Assisio Caesenam tenditur ; prima & brevior per Eugubium , Cantianum , Callium , Quala-gna , Urbinum, Monteor florum , Ariminum , Sevignianum, quod X. M. P. distat a Caesena . Hoc itinere numerantur quotidiana itinerantium , &cursorum observatione , nonaginta quinque milliaria. Brevior haec via ,
sed non semper expeditior, propter inundantes fluvios , &superabundantes nives; alio itaque prolixiori quandoque itinere Caesenam abitur, per Fulgineum , Camerinum, Tolentinum, Maceratam, Recinetum, Anconam, Senogalliam, Fanum, Pisaurum , Ariminum; sed per hanc viam numerantur milliaria CL xvii. Videat itaque meus dissertator , an ita juste mensus sit terrarum intercapedinem, ut facile suerit Francisco saepius Caesena Assisium remeare. Adde his, Alexandrum Aquilanum peculiariter observasse, ex Legenda Gregorii IX. Franciscum toto illo biennio non transiliis se Umbriae terminos , niti semel in peregrinatione
Romana, de qua egimus in nostrorum Annalium apparatu . V. Quarta non ineis caciter deducitur ex ipsis tabulis testamenti sancti Viri, adjecto eis commentario ex divo Bonaventura; verba ejus sunt: Dowiuus ita dedit mihi Fratri Francisco incipere facere moue tiam
467쪽
Impuenatui Mevi, MKatus e S. viti testamen
tiam: quis eam essem in peccatis , nimis mihi viduatur amaram videre prosos; sed ipse Dominus adduxit me inter illos, or feci misericordiam eum illis; er recedente me ab I s, id quod videbatur mihi amarum, e n- versu uit mihi in dulcedinem animae ct corporis posea parum steti, O exmi de seculo. Tres hic vitae suae status Vir sanctus brevi oratione descripsit; primum, laxioris, & inordinatae, sub peceatis juvenilis levitatis exactae; secundum , quando a primo paulisper coepit resipiscere ,& leprosis quorum in primo statu, non solum consiOrtiana, ut ait Bona
ventura, verum etiam longinquum contuitum vehementer horrebat
diligenter & humiliter inservire, convertitque ei Deus in dulcedinem, quod antea erat horrori; tertium, plenum a seculo recessum, & novae vitae saerum Institutum. Haec brevis narratio conversionis, hic Oido saetae poenitentiae, ab ipsis sancto Viro sub mortis articulo scriptis ad posteros transmisitis, ita ut a peccatis resipistens, transierit ad leprosorum obsequium, in eoque haeserit, donee parumper se colligens, &agenda perpendens , exierit de seculo, suumque crearit Institutuna. VI. Ita intellecta haec verba, admittit Marqueχ, non inefficacia esse ad rem nostram asserendam, proinde in alium sensum vult illa detorquere , atque in suum reducere . Amissi horroris circa leprosos, & obsequii eisdem praestiti tempus assignat illud, quod intereessit inter primas illas motiones internas , quibus Deus mentem ejus ad meliora excitabat,& renuntiationem vestium, haeredit aliique paternae factam in manibus
Episcopi Assistatis non Fulginatis, ut dissertator hie & ubique, R exeo Nicolaus Crusenius perperam inscribunt post quam parvo elapso
tempore, inquit, exivit Franciscus de seculo, vestem scilicet Eremiticam assurirendo, & vitam religio im profitendo; atque eo reserenda asserit illa verba, parum seri, O exivi de seculo . Non enim commode , aut proprie, ait, haec referri possunt ad totum biennium ante Institutum ordinem Minorum; nam a rejectis vestibus coram Episcopo , usque ad illud tempus non parum , sed multum temporis , biennium videlicet, intervenit. Et obsequia leprosiorum praemittit Bonaventura vestibus excussis, ad narrationem illam de leprosis subjungens: Arahat autem Baecomma vir Dei Franciscus nondum habitu, vel convictu se ue Mus a mundo. Et post factam renuntiationem tune exivit de secuto, Religionem Eremitarum ingressus , inquit dissertator, aliter non statim adderet
Bonaventura : Solutus mundi contemptor a vineatis mundauarum crepiditatum, quae proprie ad mundi contemptum per Regularem paupertatem sunt reserenda.
UII. His labefactare contendit dissertator vim argumenti ; sed corroboravit, dum admisit, & serio conatu probavit, illa verba Exieti desecuis , intelligenda esse de exitu per assumptam vitam Regularem . Mibi nempe facillimum erit ostendere in secundo vitae statu post leprosiorum obsequia , non aliud subiisse vitae Religiosiae genus , praeter Minoriticum: licet enim Bonaventura reserat, Virum sanctum leprosis inservi illa, excusso circa illos horrore , ante redditas patri vestes , largius tamen recensita nobili illa renunciatione, prosequitur ejus gesta , & ait, abiisse in solitudinem, incidisse in latrones in silva , aeeessisse ad vicinum Cc nobium , de quo in apparatu Annalium egimus; inde progressum Eugu bium , ubi a pristino amico vilem illam vestem aecepit, quam ceteri , ut nos contendimus, Eremiticam vocant , quibus omnibus subnectit e Exinde totius humilitatis amator se transulit ad leprosor, eratque cum cis diligentissime serviens omnibus propter Deum; lavabat ipsorum pedes, ligabat ulcera , educebat stlagarum ρutredinem , O saniem abseetebat,opulabaIur etiam ex mira da devotione ulcerosas plagas i orum oec. Similiter
468쪽
De praetenso monachatu S. Francisci. 43 7
Iiter Vincentius Belluacensis & Antoninus post exuta vestimenta , ad leprosbs se transtulisse reserunt, ejusque erga eos humanitatem recensent. Postmodum , ait Bonaventura , juxta obedientiam sibi e cruce injun ham, sanisti Damiani Ecclesiam , mox alias duas reparasse; numquam tamen intermissis leprosiorum, aut foedis morbis in istorum , obsequiis, ut ad ein sanctus Doehor ostendit ex miraculo illo, quo post visitata limina Apostolorum, fama ejus jam latius clarescente, horribili morbo laborantem Comitatus Spoletani virum benigno osculo sanavit. Ait autem, quod serio notandum est, eum postquam resarciendae Ecclesiae sanctae Mariae Angelorum animum intendit, amplius ex illa non discessisse. Verba ejus sunt: , supple Ecclesiam canistae Mariae, eum Vir Dessie derelictam eo merere, ob de tunem ferventem, quam habebat ad Dominum mundi coepit illis assidue pro ius reparatione morari. Sentirer autem, juxta nomen Iesus Mesesae, quo ab antiquo sancta Maria de A ngelis vocabatur, Angelicarum ibi visitationa re uentiam , pedem it ibidem , propter reverentiam Angelorum , amoremque Arecipuum matri
Gristi . Deinde cap. 3. addit: In Ectae a igitur Virginis Matris Dei m ram sciente servo i ius Francisco, cor apud eam , quae concepit Herbum ρ enumgratiae cla veritatis, continuis in sente gemitibus, uiseri ignaretur adpocata Iesus, meritis matris misericordiae concepit, or peperit vir
cum evangesicae veritatis, modum scilicet & normam instituendae suae S dalitatis. Ecce quam clarum offerimus ex Bonaventura verborum Francisci commentarium. Ita incepit, ut ipse sub mortem teliatus est, sacere poenitentiam, & recessit per gratiam Dei ex peccatis; tune ei gratum &dulce servire leprosis, quorum obsequiis continuo institit, etiam dum reparabat Ecelesias; postea partim sunt, & haesit in aede sanctae Mariae Angelorum ; Ac tune exivit de fecuis, dum exaudito Evangelio coepit, ut ait Bonaventura, divino iresium Evangelicae perfectionis aemulator existere, ct adstoenitentiam ceteros invitare. Ultra haec verba , nescio quid clarius possit expeti; si tune coepit canctus Franciscus Evangelieae persectio nis aemulator existere, nulla facta hic mentione graduum perseetionis, tuos Marqueet sub his verbis excogitat, non utique antea Religiosius uit Augustinianus; neque enim ullus istius sanctae Religionis professor permittet dici, se persectionem Evangelicam non aemulari. Tunc vere exivit de seculo exitu illo, quo vult Marqueet vitam iniisse Regularem Porro verba illa, quae ex Bonaventura objecit differiator, ad probandum statim post relictas patri vestes, Franciscum regularem evasisse Eremitam , nullius sunt momenti; clariora enim sunt apud sanetum Doct rem , quam ut expositione egeant. Nam postquam retulit plenam renunciationem rerum omnium, etiam ipserum, quibus tegebatur , vestimentorum, a Francisco factam , apte subjunxit: Solatus exinde mundi contemptor a vinculis mundanarum cupiditatum ; deinde resert quomodo ex Civitate ,& ad solitudinem se contulerit. itaque, nempe per plenam illam renunciationeinsolutus es, & liber evasit a vineulis mundanarum eupiditatum, quia videlicet, divitias , & quaecumque mundana mentem humanam circumligant, procul ut essent, effecit.
VIII. Quinta & postrema ratio illa est, quod Vir Dei Franciscus ,
audita instructione Evangelica in aede senetae Mariae Angelorum, quantocyus vestem mutarit, & novam vitae rationem inierit, nullo alio praeter aediculae Presbyterum conssilio: quod nequaquam fecisset, neque
absque eonseientia laesa facere potuisset, si jam antea cuipiam Regulari Instituto nomen dedi sset. Quomodo enim, qui selemni voto Regulari vitae is perpetuo addixit, ab ea proprio arbitrio resiliret, & aliam sibi vivendi normam praescriberet, quae nullam habebat tunc stabilitatem ,
RepentIna novi habitus assiam. ptio hune dissita. det Μonaehatii.
469쪽
neque auctoritatem An adeo cuique ad suum placitum lieebit se exeu-culiare, & quam voluerit sibi vitae normam ecingere Hujus sane asegumenti vim agnostit & fatetur dissertator, neque aliam evadendi viam invenit, quam recurrere ad spiritus serventis impulsum , disserentiamque actionum anctorum Virorum , a communibus hominum operationibus . Deinde exemplum affert de sanctissimo Patriarcha Dominico, quod hic etiam, antequam Innocentium III. Pontificem consuliterit, Tolota suam instituerit Religionem, quantumvis antea professus fuerit Institutum Canonicorum Regularium sancti Augustini. Sane effugia haec difficultatem non enervant, praeterquam enim quod Auctores hujusmodi impulsus non meminerint, nec ad hoc opus ex se undequaque licitum , peculiarem requirant revelationem , quis illum probaret impulsium, quo commoveretur quispiam, ut jugum omne suae Religionis excuteret, habitum , & universiam exteriorem tesseram projiceret; Regulam , qu
se servaturum in perpetuum promisit, omnino contemneret, & vestem contemptibilem, nullo sacro ritu, eousque commendatam , absque regu la, aut probata norma vitae, absque duetore, absque Superioris, aut Pontificis eonsensu , propria sibi obduceret auctoritate tIX. Quod porro additur de praeclarissmo Uiro Dominico, Ionge aliud est; quantumvis enim socios sibi adsciverit, atque peculiaribus doctrinis instruxerit, tamen ante Institutum, & probatum ab Honorio Pontifice ordinem, vestem non mutavit, sed postea, ex visione saeta Reginaldo Aurelianensi; neque Regulam semel susceptam abjecit, imo semper sub ea vixit, eamque suis tradidit sectatoribus, ita ut Honorius in bulla secunda confirmationis ejusdem saeri Instituti, sub habitu & Regula Canonicorum, vocaverit saeram Religionem Praedieato ruin: & anno quinto apud Lateranum in aliis litteris commendat itiis sanistissimum Patriarcham appellaverit non semel GDroni um ordinis Praedicatorum. Dominicus, ut novam institueret Religionem,
prioris Instituti, quod professus est, vestem retinet & Regulam ; &Franciseus ante jadta ulla sundamenta novi Ordinis, vestem & Regul mprocul abjiciet neque vestigium ullum sibi retinebit Religionis , sub qua solemni sacramento vivere promisti Ipsio suo exemplo dissertator argumenti dissicultati difficultatem adjunxit. X. Quid λ quod nec ipsi potiores assertatores hujus praetensi Monachatus inter se cohaerent de loco initi tirocinii, aut suseepti Instituti Z Iordanus de Saxonia, sive is, sive alius sit, loeum praeseribit Budrioli juxta Caesenam. Henricus de Urimaria, de cujus fide mox agemus, lo- eum sanctiJacobi de Aqua viva juxta Pisas ; Ambrosus Coriolanus Ere-mitorium apud Saxetum prope Lavernas ; aegidius Uiterbiensis Bictrinum locum non procul a Pisauro; Iosephus Pamphilus apud Pisas vixisse ait cumIoanne de Ceila, secundo post Ioannem Bonum , ordinis Generali. Cirea tempus huius Ioannis de Ceila habitasse eum Fratribus Augustinianis asserit, ex Henrico de Urimaria, Ioannes GoaZaleet de Critana, imo & prope Lavernam eisdem , post aceepta stigmata , convixisse;
Paulus Morigia aliquamdiu eis commoratum asserit ad sanetum Salvatorem, non procul a Civitate Senarum. Unde, quaesis, tanta locorum varietas Unde mira haec temporum confusio Z Unde speeiosi hujus Monaehatus adeo incerta origo Profecto origines rerum, quae numquam suerunt, nusquam inveniuntur ; & si assignantur , non tam pro rei veritate , quam pro hominum imaginatione, erunt quot capita tot sententiae.
Caesena Civitas est Romanulae, Saxetum, Urbs Pisarum, &Senensis, longis intervallis dissident in Tuscia. Pisaurum Civitas est in Piceno; ita ut non selum diversae Civitates, & loca, verum etiam & variae regi
470쪽
De praetenso monachatu S.Francisci. sy
nes, atque Provinciae tirocinio Francisci praescribantur . Temporum item hic admiranda confusio; Ioannes Bonus, ut ex longius discusso annorum calculo probavimus, pluribus annis Francisco supervixit, quippe hic diem suum obiit anno M ccxxvi. ille autem MCCxLIX. & tamen Ioanni Bono successisse, ait PamphilusJoannem de Spelunca, hui- vero Ioannem de Ceila, & cum eo senetum Franciscum apud Pisas vixisse. Sane ego non dubito, subesse errorem in hac successione Generalium, ut MarqueZ contendit; at nimium crassus est , Franciscum non sistum Joanne Bono, verum etiam hujus sitecessoris successore posteriorem , vel ei coaevum constituere. Neque levior ille error Critana: Augustiniani ex Urimaria, Francisci incolatum inter Eremitas Augustinianos, etiam post recepta stigmata, constituentis , eum ceteri sat se obtinuisse putent, si annis septemdecim ante inflicta vulnera suum convictorem fuisse demonstrent. Vide quaese, quae monstra pariat studium Sc affectus. Unus studii proprii error multos generavit in historia. Ita comparatum es , ut qui Amentorum ponensis aures praebent, ira mox aliquid ingant, quo frui errorum quas iuusIe peritas pitiata, ρrorsus suam auctoritatem ρα-
XI. Addam, quod etsi contendentibus annueremus, Ioannis Boni Franciscum fuisse eo biennio disti pulum , neque tamen exinde suum di-eere possent Augustiniani. Id facili negotio probatur: nam si, ut supra largius probavimus, circa annum Μc CVIII. aut sequenti, se retraxit in eremum pius ille Eremita, & ex litteris Apostolicis Innocentii IV. &narratione Iordanis de Saxonia constat, plures annos Anachoretam
egisse , post quos Regulam sancti Augustini a sancta obtinuit Sede, nihil prorsus vendieare juris sibi possunt Augustiniani in sanctum Patriarcham, quod & ipse dissertator admittit, dummodo illud probetur. At probo
quam breviter , & clare ex Bulla Innocentii IV. relata ad verbum per ipsum differtatorem, in qua ita res narratur per Guillelmum sancti 1:ustachii Cardinalem . Sane ad audientiam Domini Pastae persenit, quod bonae memoriae Frater Iannes Bonus, primus in Ordine sesro, primam apud Euhiolum Caesenatenses dioecesi de concessione Diaeesani sita ejusdem domum in Nit, er dum fama conversationis ejus Rer Aea vicina cruresceret, plurimi converterentur ad m, Ecclesam in honorem Beatae Mariae Virginis conseruise uidem : erescente autem numero, er merito ejusmodi Conversorum , Religio vestra per eos in diverss partibus, in qxibus mansorines coυDuxerant, extitit prosa u. Cum autem Mem Religiosal quam de Vprobatis Regulam non haberent, quidam ex eis acerdotes ad Sedem
Ap foueam obtinuerunt ab ea beati Augustini Regulam μι dari ,'se ex
rene coeperunt in Regularibus observamiis infra straguloruerse habere. Haec eadem serme per omnia transcripsitIordanus de Saxonia, ex quibus manifeste patet, plurimis annis crevisse, & adolevisse horum Eremitarum Congregationem, ante acceptam a sancta Sede Reguliam sancti Augustini, & ex illo tempore coepisse in Regularibus observantiis instrui, & regulariter se habere; quod & probat meus dissertator, additque, ad illud usique tempus non vixisse eos conventualiter, sed Anachoretarum more stlitarios . Quo autem certo anno, vel tempore hoc laetum , non est qui firmiter dicat. MarqueZ ex illo suo conjecturario annorum calculo deducit, contigisse circa annum Μ cxx. sed supra nos Iargius probavimus, neque beatum Ioannem Bonum eo anno adhuc conversum. Iordanus de Saxonia ait, post unionem Eremitas hos Regulam accepisse , & supervixisse heatum Joannem Bonum insinuat ipsi unioni. Sed si loquatur de unione universali saeta sub Alexandro IV. jam Vir sanetus erat defunctus; si vero de unione quarumdam peculiarium Con- Tom.II. M m m a gre