De Aristotele etiam in Arte Poetica componenda Platonis discipulo. Dissertatio inauguralis philologica

71쪽

και *0'0ς. Apparet autem, id voluptatis genus initium capere, ubi primum aliquid in tragoedia spectanda timere

coeperimuS, unde per totam fabulam animum oblectat, nisi sorte quem virum interiturum eSSe putabamus, is in fabula exeunte Servatur; eamque ob causam Aristoteles Euripidem eum esse affirmat, qui Voluptatem maxime tragicam spectatoribus praebeat; illam autem fabulam; in qua meliores viri Serventur, intereant pravi 0res, a c0moedia propius abeSSe, quam a trag0edia contendit in Poet. c. 13,

p. 1453, a 31 ff. Falso igitur Ueberwegius definitionis finem ita vertit in versi0ne Germanica artis poeticae p. 9): Die Trag0 die ist die nachbil deiide Dat stelliang etc., Welche durch Er- regung xon Milleid und Furchi die geitwellige) Belaeiungvon derarii gen Gesuliten gum Endersolge bat. Neque

enim voluptas tragica in eo est, ut liberi simus a misericordia metuque, sed ut liberemur, dum lacrimis et h0rrori non temperamuS, neque tragoedia Spectata, Sed Spectanda oblectamur; omnino autem caVeamuS Oportet, ne cum

Reinhensio Aristoteles uber Κunst, besonderS uber Τra-g0 die. Vien 1870in medicinalem verbi, qu0d est καθαρσις Significationem ultra, quam licet, in tragica voluptate explicanda extendamus. Illi enim contendunt, ut purgatione corporis morbi quidam expellantur, ita misericordiam et metum pro morbis animi esse habendos; et ut medicina c0rp0ri applicata ea, quae m0leSta erant, ejiciantur ex corpore, ita misericordiam et metum eX animo expelli. Neglexisse illi videntur, Aristotelem metaphora uti et dicere: cos περ καθαρσε ος καὶ ἰατρῖιας et γιυεσθαι τι, α καθαρσι, rep. l. l.) ipsumque SignificaSSe, quid tandem tertium, quod nominatur, ejus comparati0His

72쪽

esse vellet, cum app0neret haec: καὶ - μεθ' qu0d quid sit, jam exp0sui; nullo autem modo fieri poteSt, ut re vera mi Sericordia et metus ex animis ita ejiciantur, ut excrementa eX corporibuS; qua re c0mmotus UeberWegius prudenter VerSioni Verbum inseruit, quod est, geliKeiligμ, cujuS apud Aristotelem ne umbra quidem invenitur. Quod Si et hanc metaphoram et quamlibet aliam qua Si prelo exprimere Voluerimus, res Sane ridiculas facilexidebimus; tum enim tragoedia purgamentum erit animi, et ars poetica experientia quaedam purgamentorum recte eomponendorum. Qui err0r eX eo Videtur ortus e88e, quod et Doeringius et Reinhensius Aristotelem Hippocratis libros evolvisse et Secundum illum omneS gradu S purgationis medicinalis etiam in tragica statuisse putant; quod demonstrari 0mnino neque potest neque ullam probabilitatis speciem habet. Jam Platoni enim illa dicendi rati0, qua corporis purgati0 metaph0rice uSurpatur, uSitata erat, eamque AriStoteles hic in suum usum convertit. cf. Ρl. Soph. p. 226 D. 227 C. ειδη καθαρσευὶς Ξυ πῖρὶπηυ Ξιδ0ς, τ0υ πῖρὶ τ0 σω μα-6v. rep. VIII, p. 567 C: καθαρμ.DV . . Vαὶ, RV δ' T0υ Ξυαυτι0υ, 0ἱιατρ0ὶ τα σω ματα καθαιρουσιvj etc. Restat igitur, ut Bernaysii definitionis nostrae versionem adScribam, ex qua recenti0rum maxima pars derivata

cher milleidi gen und furchisamen) Gemuthsaffectionen. μCui adhuc nemo quidquam neque apposuit neque dem p Sit, nisi quod H. Bonitgius in studiorum Aristotelicorum parte V. eam diversitatem, quam Bernaysius inter Verba, quae Sunt et παθος, statuit, ut etζαθος sit affectus

73쪽

ipse, τά hae αα assectio Sive animi quaedam faculta8 et in doles affectuum commovendorum, ab AriStotele non esse constitutam demonstravit. Ne tamen acta egi SSe videar, dum haec de affectuum purgatione su8ius expon0: paulo alia via usus atque BernaysiuS ad eundem sinem perveni. Jam reliquum est, ut Platonis et Aristotelis expositiones inter Se eomparemuS: uterque Statuit, tragoedia Spectanda pr0priam quandam oblectati0nem in animis Spectatorum coue iliari, eamque misericordia metuque sollicitatis; qui assectus quum per Se V0luptatem n0n praebeant, quaeritur quom0do illa oriatur. Voluptas autem omnino

oritur, Si, qui naturalis Status harmonia naturalis Platonis qualibet re sublatus est, is redintegratur. Jam in tragoedia spectanda, dum dolores heroum ita sentimuS, ac Si nostri sint, dum caeco quodam timore nostri implemur identes virum similem nobis inseium in pernicio Sum errorem incidentem, naturalis animi Status tollitur, mi Seric0rdia et metus incitantur; qui affectus Si oppreSSi erunt, animus in molestia quadam versabitur Plato re p. X. p. 606 Α.: τὀ κατεχιαῖv0v. A r. eth. Nic. IV. c. 11)Eam animi e0nditionem et Plato et Arist0teles c0rporis

quadam similitudine illustrant, et Plato quidem famis, quae cibum p08tulet, quo satietur Phileb. p. 31 Ε. rep. 606 Α.), Arist0teles c0rporis qualibet re gravati, quod levari cupiat, similiterque in carminibus Homericis his verbis significatur Il. 108 : ῶς γατο, τοῖσι δῖ πασιv 6 Θ'

ιμ ὀρ0v K,8Gῖ 700ι0. Utraque autem similitudine concentus quidam Solutus describitur, qui restituitur, Si misericordiae et metui habenae mittuntur. Qu0niam autem OmneS homines, alius alio magis illis affectibus sunt obnoxii, omnibus voluptas in tragoedia spectanda praebetur; id voluptatis genus descripsisse Plato Satis habet, novo

74쪽

eoque aptissimo n0mine Signat Aristoteles. Aristoteles igitur in tragica voluptate explicanda novi non multum attulit, nisi qu0d, quam arto vinculo misericordia et metu S inter se conjungantur, primus perspexit et qu0d ea Similitudine, quam a levando corpore ad deserveScentes animi affectus transposuit, multo accuratiu8 oblectationis illius modus describitur. Ex eadem autem re utrique plane di VerSa e0n Sequuntur. Plato enim tragoediam, quoniam debiliorem animi partem augeat, quum minuere debeat, eX re publica expellendam es8e censet; cf. re p. p. 606 A. C: γαρ ταυτααρδ0υσα, δῖ0υ αυLLEM. ΑriStoteles autem miseric0rdia metuque tragoedia s0llicitandis voluptatem innoxiam praeberi hominibus affirmat; rep. V. c. 7, p. 1342, a 15:

αvθρωπ0ις. Quin eo procedit, ut animum tali 80llicitati0ne levatum facilius ad meliora duci p08 Se contendat. Quae quamquam in iis libris, qui ad n08tram aetatem duraVerunt, suSiuS non eXponuntur, exposuisse tamen ea Aristotelem Proeliis nos docet iis verbis, quorum mentionem

dῖραπῖυ ταυτας) τουτο δ' 6υ, πολλλυ - et o 'Αριστ0τελῖο παρασχ'V αιτιασῖως α 308 Vri, etc. Apparet igitur, Arist0telem n0n Platonis de tragica voluptate exp0Sitionem, Sed ea impugnavisse, quae ille inde c0ncluserat, iisdem verbisu Sum, quibus Plato erat usus. Id ipsum enim, quod naturale animi desiderium impleatur πιμ πλαυαι, cf. Pl.

75쪽

nihil noxae afferre, sed etiam, id quod Plato postulat, ad

animos excolendos inservire. Ρlato ipse rep. III. p. 401 ex-p0Suerat, artis Verae opera quemque locum oculis et auribus animi ita salubrem reddere ut auram puram corporis. Ita enim sen8im sine sensu animos similitudine quadam pulchritudinis imbui; id autem rep. X. rejecit. Simulatque enim illam imitationis notionem, quam expoSui, explicaVit, et animum ex similitudine et Specie rerum quidquam utilitatis haurire 908Se negaVit, n0n potuit quin omnia poemata a juvenibus removeret; Aristoteles igitur nihil aliud fecit, nisi quod pri0rem illam Platonis sententiam restituit et ex iisdem lapidibus, qu0s Plato, quamquam non ignorabat, magis disjiciebat, quam coagmentabat, trag0ediae firmissimam aedem extruxit. Ex misericordiae enim et metus notionibus, quas jam Ρlato bene SenSerat, certaS n0rmaS

derivavit, qualis ille esse debeat, cujus miserias tragoedia oculis Spectatorum prop0Situra sit; et qu0d saepius dicit, in qualibet re non cujuslibet h0 minis, sed viri honesti ju

qui tragoediae aptus sit, describendo, illius judicio quasi

metro utitur Poet. c. 13 et 14. Jam haud difficile est intellegere, quomodo ejusmodi tragoediis animi Spectatorum ad meliora ducantur. Homines enim boni sunt naturali indole, consuetudine, disciplina; quum natura raro boni sint, disciplinae haud libenter ob0ediant, optimam ducem eSSe aSSuetudinem eth. Nic. X. c. 10, p. 1l79, b 20 ss J; virtutem autem ipsam in eo esse, ut recte gaudeamus, recte d0leamus; qui enim gaudeat, si malo homini res bene ceSSerint, eum ipsum esse malum; qui doleat, si vir

76쪽

χωσι τιμ ωξιας , 0υδεὶς αν λυπηθειγὶ χρηστος δεῖ γαρχαίρῖι, επὶ τοῖς τοι0υτ0ις, ὀ ς αυτ ος καὶ επὶ τ0ῖς Ξυ πραττουσι κατ' αξιαv. α' Θω γαρ δικαια καὶ π0ιει χαί- ρῖιυ T0υ Ξπιῖικ'. Rusmodi autem dolor, qui honestatis e St Signum, tragoediis recte compositis s0llicitatur; misericordia enim recta in eo est, ut d 0leamus, quod quis iuratSeriis Versatur majoribus, quam quaS merituS est P0et. c. 13, p. 1453, a b: ὀλε0ς περὶ τυ, αυαξιο vj. Τalibus igitur tragoediis saepe spectandis assuesemus in re seta recte dolere; qui vero in re ficta recte d0luerit, etiam, in era recte judicabit, qui dignus sit misericordia, qui minus; cf. rep. V, c. b. p. 1340, a 23: o δ' ευ τοῖς 0μοιοις εθισμ.ὀς τ0υ λυπῖισθαι καὶ χαιρῖιυ εγγυς εστι πω προς Trivαλήθεια, τυυ αυτ 0υ Ξχῖι, τρ0 z0v. QuamViS igitur per-Versum fuerit contendere, tragoediam ideo misericordiam et metum sollicitare, ut homines meliores reddat, tamen tragoedia recte composita, quoniam Secundum animi humani Veram naturam condita est, et quoniam assectuStales incitat, quales esse debent, virtutis indolem in Spectatorum animis firmat et corroborat; quod PIatonem op-

77쪽

time sensisse aptissima illa similitudo artium et aurae,

quarum altera animum, altera corpus SenSim Sine Sen Sucorr0borat, clariSSime ostendit; ne tamen, quam imitati0nis notionem in idearum doctrina quasi fundamento eX- fluxerat, ip8e refelleret, priorem illam sententiam rejecit. Una igitur re Aristotelica a Platonica tragoediae com-p08iti0ne quam maxime dissert, quod Aristoteles primus notionibus et misericordiae et metus usus, qualis ille debeat e8Se ostendit, quem p0eta tragicus imitaturus Sit, ut et ipse et res ejus h0nesto spectat0ri placeant, id est, ut quales natura ipsa illos affectus esse voluerit, tales in animis c0mmoVeantur; quod dum ostendit, eo ipso tempore majorem partem Platonicarum criminati0num refutat, tragoediaeque srmissimam compagem exstruit, quam LeS-

Singius quemquam poetarum Sine Summo Suo damno mutaturum esse recte negat.

Denique unum etiam liceat addere. Quum post Ber-naysii libellum opus esse non crediderim eos refellere, qui putarent, Arist0telicam illam purgati0nem affectuum ipSam eSSe quandam morum correcti0nem, illud quidem

DStendam, quo temp0re ea m0rum correctio tragoediis Spectandis persci quam maxime diceretur, eo Le88ingium ipsum descriptionem voluptatis tragicae pr0baSSe, quae ab Arist0telica omnino n0n differt, nisi quod Aristoteles descriptioni etiam explicationem addit. In eo enim pr0l0g0, quo enarrato prima fabula Hamburgii in novo theatro

78쪽

Aristoteles deinde definiti0ne trag0ediae prop0sita ad

singula explicanda se confert et SeX reS enumerat, quaS

qui de qualibet trag0edia recte sit judicaturu8, reSpicere debeat ita enim illa μάρη vel αυρια της τραγωδιας P0et. c. 6. s. 1450, a 8 esse intellegenda, Vahlenus initio libelli ostendit, qui inscribitur: die Rangs0lge der Thelleder Trag0 die bet Aristoteles , inter quas Summum teneat

38: αρχη μ ευ ouu καὶ Οἰ0, 6 τραγωδιας. p. 1450, a 4: λῖIoa γαρ ' 00, τ0υτ0V TRV συυθῖσιυ Tωυ πραγ-μ ατο v). Quanti autem hanc c0mpositionem Aristoteles aestimaverit et ex nominibus concludere licet, quae ei imponit, et ex legibus, quas ex illa derivatas poetis tragicis praescribit. Quod Plato quamquam non ita clare expoSuit, tamen aliquoties ea profert, quae Aristotele modo egeant, ut omnino persecta Sint, ordinatore. In Phaedro enim p. 268 C. eos rejicit, qui miserabiles et terribiles orationes proferentes tragoediam se facere existiment; qui si ad Soph0clem et Euripidem venerint, e08 ri Sur0S e8Se: εἰ

Ιi igitur refelluntur, qui unam artis poeticae partem, quae quidem minoris est momenti, pro tota arte habent; qui

79쪽

instrumenta, ut ita dicam ibid. 269 A: τα προ τραγωδιας , litibus p0eta tragicus utitur in tragoedia exornanda, ipSam tragoediam esse existimant sibi d. τα τραγικα). His igitur Plato dicit, poetam re vera tales Sermones condere debere, neque tamen, qui eos bene condiderit, eum propter id ipSum p0etam e Sse. Quod autem affirmat, illorum aptam compositionem poetae tragici esse, Simile quid certe SenSit, atque Aristotelis fabulam, quamvis nomine rei intellectae adhuc careret cf. Vahlen, BLanglalge p. l64). Qu0d ei in Phaedone contigit. Ibi enim p. 61 Α, B. Socrate S verSuSSe fecisse ait somnio oboedientem, et primum quidem hymnum in deum quendam; deinde, quum Secum reputa-xerit poetam, qui quidem facere Voluerit, quod Verbo, quod est π0ιῖῖ v, facere Sit ju8Sus, non orati0neS condere Sed sabulas componere debere, Se ipsum pro virili parte fecisse, quod poetae esse intellexerit. Qu0niam enim ipse n0Vas fabulas invenire non potuerit, quas Ae80pi fabulas mem0ria tenuerit, eas Se versu incluSi 8Se SVV0ήσας, 0τι

u8urpantur, quem initio hujus dissertationis exposui p. 5j. Ea paene ipsis verbis ab Aristotele in artis poeticae c. IX referuntur; ibi enim p. 1451, b 28) haec leguntur: δ ηλου

'RGLV ὀστι, δε τας πραξε Q. Quae similitudo sortuita e88e Vix potest, Sed apparet, Aristotelem Platonis Sententiam respexisse; quod autem addidit, poetam fabulas componere oportere, quatenuS imitetur, id adjecit, quo sua

80쪽

Qualis autem ea fabula esse debeat, Aristoteles in Sequentibus exponit: actionem enim et perfectam et totam illa contineri Op0rtere; cf. c. i. p. l 450, b 21. Quod qu0 clariu8 intellegatur, talem compositionem cum corpore animali S

καὶ Tob 0 . G, ISIρα λυEuae. Quamvis autem Plato hic neque de trag0edia neque ejus fabula agat, tamen non dubit0, quin ipse, Si de tragoediae fabula fusius exposuis8et, eandem comparationem ei adhibiturus fuerit, praesertim quum tragoediam in eodem Ρhaedro n0minet p. 268 D.

Ex ea fabulae natura Sequitur, omneS Hu8 parte S Su0 uamque loco esse oportere neque ullam fortuitam eSSep08Se; quare omnia procedere debere, AristoteleS ait, Secundum leges probabilitatis et necessitatis Poet. c. 7. p. 14bI, a 13: κατα τῖ εἰκος fh τὀ αυαγκαι v. ΗaS notiones conjunctas invenies in Platonis Theaeteto p. 149 C: Σci . Ουκ0υυ καὶ τυδῖ εἰλός τε καὶ αυαγκαι0v etc. Quinerant Ρlatonis tempore, qui oratori praescriberent, ut, Si