Emendationes Livianae [microform]

31쪽

quam suMpntia docent, era immmim tu is remouibua et opae a Livio prosecis ubi Cannensem exercitum non lagae aut Rustris posse insimulari dieiti qui tamen illarum rerum iucusari nequii, in eo no ignominia quidem qu er pstest. In Camlinia autem legionibus ait ignominiam quaeri pose tutat se quae ne uxpertae quidem pertamen arma hosti tradiderint, pedis' in Latinensiliuη, quae tam ortuerpugnarint ut plus quinquaginta milia uouiderint ut sonsul eum septuaginta equitihus sugerit, ut nullus alius uvaserit nisi quem busti caedon is sessu reliquerit. Neque tamen hic orator negat milites ignominiam ha bero cladibus aeceptis sed inseiatur eam in militibus

qu erundam νse, sum non Psorum culpa eontrahatur.

Milites ignominiam Gere ipso k IG. I et g. 18.

ostendit Μe , ut ne in quidem mittam loci explieations admissa ilia pronomen referri deli et ad ut de illas ad Alliam flumen et Furcula Caudinas aliasque aeceptas. qu rum ignominia non in militibus est quaesita in ita 8ine Ril contro ersia M pronomen reei est explieitum II3 ratione si illa interpretamur non opus est ut verbarina ignomisi ex iuius apiti initio longo interpu-sito intervallo explieemus. Vopem suominium 'dem senη quo hic usurpatambabus apud Liv. IV. 53 4 D repente munciatum arcem

uos is deviqv ostis uas, eum quo linierintea aut vitam semel aqt ignomini in finirest.

'' Ubi senescamus in exsilio, ne qua spes, ne ust te is Iendae ignominia , sit.' I. . consulem te. m. areelle, In taliam adissemus, eum primum de Ohis etsi non iniquum, certe triste senatus connultum actum est cet.

'i' De liuius exercitus relegatione es Liv. lihr. XXIII. 25.

32쪽

Carventanam . ab hostibus occupatam esse ea ignominia aecepta cum apud patres invidiae enio fuit cet. Et

XXXVIII. 46, 9 si nihil in Thracia cladis ignominiaeque foret acceptum et i , In imperatoribus, non in militibus cladis ignominiam quaerendam esse Livius etiam libr. V. 9 init his verbis ostendit primore patrem, sive eulpa sive infelicitate imperatorem tam ignominiosa clades accepta esset' cet. Iam, ut ad umbilicum perducam hanc de hoc loco disputationem, relicuum est ut interpretationem emaculam addam, quae quo modo intelligam locum melius etiam doeere poterit. Est autem haec:

ber erobem, et quae sequuntur.

Libr. XXV II. g. 12. Hunc locum equidem ita exhibendum iudie esse Hannibal convocatis principibus Tarentinis omnes praesentes di cultates exposuit neque arcis tam imitae e Unandae emere iam neque in Obsidione quidquam habere spei donec mari potiantur hostes. Drahenb. Bekkeres reyss. pro principibus arentinis habent principibus Tarentinorum, et Pro emere viam ordine inverso iam cemere. Scripturam principibus arentinis olim iam ab udo reeeptam, sed a sequentibuη editoribus reiectam, ex optimis ibris mss. Florent et Cantabrig. iteram restituendam esse censeo. Drahenbο ehius quamquam in adnotatione ad h. l. Tarentinis sibi

probari dicit verbis quibus I invitis Hierem pro-

Se Flor et Cantabr. Se Tarentinorum.

33쪽

bare vix audeo,' tamen in Livii verbis retinet genaevum, quem I. r. Gronorio teste pias uti ex libris mas h bent qui tamen illi plusculi sint quod Gronorius non dicit valde dolendum est. Etenim si de uisane scriptura nos eruores fecisset, omnis huius Ioel di vitas sublata esset, eum Puteaneum sequi deberemus. Jam Fero, cum eius scriptura adhuc ignota sit, haud dubie eonsultius erit optimos post Putean codices sequi et genitivo praeferre ablativum. quod ad sensum adtinet idem est sive ablativum sive genitivum ponis; sed contandi ratio quodam modo m latur Genitivum enim si malis, omnes tibi cogites T rentinos quasi totum aliquod necesse est, ex quibus nonnullos et eos quidem eligas qui sunt principes; nam non

omnes sunt principes ablatio autem in praeseras,

non tibi in animo fingas oportet omnes Tarentinos, e quibus non nullos eligas, sed nulla omnium ratione habita tantum cogites de principibus. Neque hic solus apud Livium Iocus est, quo nomen Prmem eum adiectivo populum signiscante coniunctum Est, sed praeter alios etiam est libr. XXXVIII 8 2:- convocato concilio Aetolos principes quid agendum esset consuluit,' ubi quamvis odices varias habeant seripturas quas vide p. rahenb. , tamen cum Drahenb. et euero Aetolos veram esse existimo. Eodem modo recte cum optimis libris mss. XXVI. 27, 7 a Drahelib. et elucer et russio exhibitum est: servus - indicavit dominos et quinque praeterea iuvenes nobiles Campanos,' ubi etiam plurimi perperam Campanorum praebent. Sed quid exemplis opus est in re facillima utrumque enim recte dici posse unicuique apertum est; nostro tamen loco ablativum ponendum esse eum duobus

optimis et mihi et omnibus qui hodie rem criticam diligenter tractant certum esse debet.

34쪽

sum seribunt enim Editores erum vererre, eum temereolam Eththendum gli. an hune τε omini urdinem non solum optimus Florent. vetum Etiam orig. liber haudeontemnendus, Lutet 1. 2. vii nisi uastrin. His με-bent, quem eur tam multis Et li omnibus malis evnsminatum odicibus rellelainuti eqvidem non niellio, praesertim eum quod verborum eouoelliisnem adtinet morentinum, si modo unus alterve eum eo ennsenitve empe sequendum esse et Livium obieet aecusativism Iubenter post vili instiluviis ponere solam cula rei exempla eum in unaquaque paeno a na invenire possis sufficiat

ulum tinte onmmisso omnibus vitiis te one suas quam proderet ibid. q. 14 Seipione eadere in ael maluisse quam deserere irelim isto exerellas xxVL 7, 7 pro- Eetionem suam, quae salutaris illi foret, abstraeturam ad defendendam Romam is oppumhnda capna duee M-que exercitus Romgnos. Ne desponderent animos tolerando paueos 4lEs totam soluinarum obsidionem. quamquam negare non possum multos quoque in intri Ioeos ubi res aliter habeat, tamen nostrum deum quineeet equidem restituerim non dubito.

inretis forsitan ordinem aes Eumsisse potiantis horie eum Florent habeat hostes ollan in sed seriphi hane mihi ipse legem, ne quid unius, quod ad te horum 411oeationem adtinet, morentini odiet alleturitate imm larem, nisi aut miris deflso ellussa de fili ui me eo

de habet et heretur, illi estima quaedam et me late esse Liriana niloestio. Legitima diloeatio, ut

exemplum adseram, est, via inter aeuelphin et verbum

35쪽

finitum in passivo ea interponuntur, quae cum his vocibus arctissime coniungenda sunt sive ad quae verbi vis m xime pertinet. f. XXIII. 2, 3 quo res male gesta ad Trasimenum est. I. 7. Post med. miratae eae gentea

fuerant XXIII. 28, 12 ita iam coepta obsidio omissa ab Romanis est, XXVI. I, 2 Q. Fulvio Ap. Claudio

prorogatum imperium est.' IAccedit, ut ad nostram rem redeamus, quod Livius ibbenter verbo ante substantivum posito sententiam laudit ipso substantivo, nullo discrimine facto utrum sit pariticipium, an infinitivus, an verbum finitum. f. XXIII. 2,

1 inde Capuam fleetit iter. XXIII. 6, 3 uti deletum

omnibus videretur nomen Romanum. XXIII. I, 8 nee evasisset quisquam ni mare propinquum et haud proces littore naves, dedissent effugium ibid. 2, 2 Pacuvius Calavius, malis artibus nanctus opes ibid. 9 4 ut eam ipsam mensam cruentare hospitis sanguine. 25. I9, 15 ut conspecta inter se agmina sunt extemplo insis etae acies ibid. q. 16. fuga extemplo est Romana acies. Certae sane regulae non fieri potest hae de verborum collocatione ut exhibeantur, quippe cum in scriptoris et voluntate pulcrique sensu et sententia de rebus iis quae sint graviores, quae eriores positum sit, quaΙem velit eligere ollocationem, praesertim ubi plures collocati

ne rectae eraeque esse possint. Semper enim et is,que, si regulam proposueris, quae in eam non quadrent invenies. Neque enim rara sunt alterius positionis exem-

uare equidem etiam eum Fabrio XXIII. 3, 5 repono: , iisque duae res simul agendae vobis sunt' pro altera scriptura: agendae sunt Vobis. '' Ita Livius saepe numero scribit partie vecti nancisci; cf. 24.3I, 14 23. 2, 2 27 28, init. 25. 30, init. 28. 31, init. R

stituenda est ea formar 22 44 43 24. 36, , saepius ,

36쪽

pla, quibus afferam XXIII. 7, 2 eum quibus equitutu

In dubita autem rebus aut optimo eodd. aut hi si te

deserant Consuetudinem eripi ri sequari. i. . .:

Jam perienimus ad loeos quosdam, qui omnes eodem modo sanari et possunt et mea sententia debent quique propterea nondum recte sunt constituti quod consuetudo quaedam Liviana nondum satis observata est. Asfirmo enim ablativum, quem vocant, absolutum a Livio in numquam omisso subiecto positum inveniri, itant suble tum ex rerum nexu suppleri deheat.

quam is hodie omnibus viris doetis ablati aim absolutum votum sit a Latinis olloeari hic illic omisso sub ecto, tamen in non nullis tantum et iis extis id fierim, edunt constraretionibus, velut inmira m viderant, aliis et similibus. Livium equidem liberiorem hac in reMsse dies et ablativum absolutum etiam ibi posuisse ansmao, ubi alius aeriptor ablativi insol subiectum non omiserit aut ubi se eate verba dati ram adsciscente dativum posuerit. Hae de re uim paucis loquar. M primam quidem verba saetamus de Liv. libr. XXV. 4L . ., tu, quamvis vulgo Iegatur: δυιν-----Deam decem fraga v is notan ex ostium acie Numi--ν, ἔ-MME P ν Mares Nisa - -ωνυ in re a tamen equidem velim scribatur instruent exercum Cet. Editiones prineipes habeat Drahenti. t te ἐπιι eviem .exEmirum, Eas .utem sequentes edd. inde ab Ascens. a. I513 ad instruentem exercitum. . r. ron F. Feram scripturam esse existimavit instruenti exercitum, quam posteri servueunt et etiamnene praelis, Dra ab se cer. Κre s. sed mea sententia parum recte. Νam Gebhardo teste ali tres habent instruente exero eum eius να edit nescio habeatae inrimentem an instruenis, E m G hardus autum dicat et ed quo-

37쪽

que ad exelusit.' sed magis unetinat animus ut mi em

tem eam legere existimem quam' uso uerim t. . . b

I. r. Gmnov. testatu Pal. et Voss. omlma praepositione praebere instriam ἄν --ritim et i in Brahenia libris Flor Lovel. 2. 4. I. uari Berol. m. 2. Gaortii. IM. Hearni Oxon tenent. His autem non modo plurimis, verum etiam a pumis eodd. fidem denegare non possumus. Ablativus autem absolutus ene hie loeum hisero potest, quippe qui bi ponatur, ubi seruentiae alleui aut interiecta aut alia rondieionem, tempus, aussam allas id genus res simistante sententia additur at uid quod rem in primaria sententia positam aut elarius demonstrat aut certis quilinsdam finibus Ircumscribit, ita tamen ut in sententia primaria aliud sit subiectum atque in sem

Nostro aut m loco, eum utriusque sententiae diversa sint subiecta, ablati m ahgol. bene so labet quod eum sit, odices autem ablativum praebeant et sublectum δε- esse ex antecedentibus intelligi possit, prorsus nihil obstat quo minus ablat retineamus et Pro ablat ahsol. habeamus. Neque id me impedit quo minus ablati um praeseram, quod verbum sequens dativum adsciscit fame enim ablativum absol ponere Latinos sequente verbo dativum expostulante postea videbimus. . ,:. Ac mirum profecto esset, si tot tantorumque codicum librarii omnes eodem modo errassentiquamquam non raro e et i votiales commutantur, tamen ubi e in optimis mss. lnvenitur et explicari potest, non debet in i immutari.

Ita ut simile quid statim adiiciam, libr. XXII. 25 14

editores putant seribendum esse si s Penes e summa imperii consiliique sit, propediem effecturum, ut sciant

38쪽

homines bono i massaei haud magni fortunam momenti esse,' ubi rheu dubio seribendum est bono i Eratore, quod exhibent Flor. Voss. Lovel 1 5. Iari Hearnii m. 2. in Hearnii m. 1. habet a bono imperatore sed in praepositio codicis librarium legisse demonstrat ablativum.

Cum tamen ablat solum haud ferri posse arbitraretur, in praepos addidit postea tamen videmus alte clibrarium restituisse veterem scripturam. IIo ipso Ioeo Drahenborchius, quamquam IatiFum pro datis ferri posse non negat, tamen ne dativum quidem falsum iudieans nihil mutat in scriptoris verbis. Neque ego rectum esse dati nim nego, sed ablati nex codicum auctoritate seribendum existimo Et est sensus ratione habita quod ablativ. commendet. Dativo enim posito, mea quidem sententia, res ad unum tantum imperatorem singulis rebus praepositum, ablativo absoluto ad omnes omnino imperatores resertur. Finibus igitur quibusdam res dativo circumscribitur, ablativo fit multo generalior. Hi vero, ubi generalem quamdam dictator profert sententiam, constructione etiam uti debet qua id ipsum significat. Itaque quamvis ea quae dicit ad se reserat, tamen ita profert ut de se solo dicta non videantur, sed in universum de omnibus egregiis imperatoribus, ne odium sibi contrahat propter arrogantiam. Etiam ita disserunt ablat et dativ. ut dati rus fortunam ostendat proram pertinere ad imperatorem et proprie

ad eum reserendam esse, ba Glii ' fur ine gutengelbi en non ment melans ablatio autem imperatorem cum fortuna non rete coniunctum, sed fortunam

tantum pone imperatorem collocatam esse significet, baὁ

Sed haec praetereundo tantum monere Diui.

39쪽

'Iam'remediar ad quaestionem de absol ablati quem omisso subieeto adhibitum ab Livio esse adfirmo. Ilio igitur loco cum dativus odieibus prorsus non πω niatur, accusativus non nisi in edd. pr. insit, ad denique praepositio in edd. demum post Ascens inveniatur, nihil restat nisi ut ablativus serietur quod tamen Gronorius dativum ponendum esse dicit ut pendeat ab participio nunciantes, id equidem haud periducor ut verum habeam. Sed ut dativus bene habeat, haseolandi verbo dependeat, cum si non ita sit, Onstructio valde impedita sit et contorta Certe si dativus ab nunciandi verbo pendere deberet, scribendum egset: advolantes, nuneiant. Advolandi autem verbum pariter eum dat. Et aecus atque cum in et ad praeposs. eoniungi non est quod moneam, cum in omnibus 1exicis reperiatur; et iam sola verborum collocatio ostendit dativum non ab nurietantes pendere. Neque satis intelligo eur ablativi absoluti subiectum omitti nequeat, cum in accus eum infin eonstructione

saepe numero non Ponatur.

Apud Graecos in simili constructione genit absol. persaepe genitivum subiecti omitti notum est. CL, ut exemplum asseram Xenoph. anabas ΙΙ. 1, 3 3 δ' δε ἐν ρμῆ δντων, res θλic ἀνἐσχοντ ηλ Θ Προκλης . . . Apud Livium permultis ocis in accus. e. infin Constructione omissum subiectum est, velut XXII. 25 Id: si penes e summa imperii consiliique sit, propediem essecturam, ut sciant homines Liv. XXVI. 3, 4 vi aperta, armis, acie Victum; nec suorum animos nec hostium in potestate habuisse. XXIII. 6, 7 indignatione orta submoveri a curia iusso esse. Ablativi absol subiectum omitti potest ubi ex pronom. relat statim sequente apparet, qui sit is de quo agatur.

CL praeter multos locos XXV. 13 9 sequi cum auditis

40쪽

quae ad Capuam agerentur' et libr. XXVI. 28, 7 sedi-

inissis qui plurima stipendia haberent.'

Cum tamen hac in re subiectum suppleri possit, quippe quod facile ex rerum nexu intelligatur, non video quidni in tali quoque construetione, qualis ea est, quae totam meam disquisitionem morit, Idem esse possit. subiectum omitti posse etiam Reislous finia mim. lat. q. 43I. concedit arctioribus autem finibus rem eum circumscripsisse tam aagius adnot. 590. s. sin observavit. Reislg. duo adtulit subleeti omissi exemplara iv. XXXI. 46, 13: Attalus quoque Aegeleon, nihil minusquam tale quidquam in alterius oppugnatione uinis timentibus sell. lneolis , oppressit' et te ad famil. XV. 4, 8 ranam autem, quae hi non vici instar, sed urbiκ itemque Sepyram et Commorim acriter et diu repugnan

Sed transgrediamur ad alteram locum, hi ablativum participii omisso subiecto ponendum esse statuo. Llv libr. XXV. 9 I3. a Drahenhorchio ita scriptum est: se nota vox eius et familiare iam signum quum exeitasset vigilem, dicentis, vix sustinere grandis bestiae onus, portula aperitur.' Belcherus tamen et reras cum alia ita habeant ut Dralcenhoretitus, pro genitivo die ruis dativum dicenti ponunt, quem casum ne Drahenburchlus quidem spernere velit diseriti quod non idetur spernendum . Utrumque etsi recte habet, mea tamen sententia ex codicum auctoritate legendum est dicente, quod praebetur optimo Florentino, o el. 2. 4. IIaV. Vo s. m. I. Voss. m. . et Lovel 1 habent dicenti. Aperte falsum et ex prava loci interpretatione ortum est quod habet Gaertn dicentem, neque melior est Lovet. 5. scriptura

dicens.