Iulii Pontederae Pisani... Compendium tabularum botanicarum, in quo plantae 272. Ab eo in Italia nuper detectae recensentur. Accessit ejusdem Epistola ad ... Guilielmum Sherardum Anglum, botanicorum nostrae aetatis principem, in qua & de his, & de al

발행: 1718년

분량: 239페이지

출처: archive.org

분류: 식물학

141쪽

iod COMPENDII;

afferre . Fures, ait, surcun cujusdam longi i mrenum occupant, numeros , purpuraseetues , subseque uisus Fliquis pari cum Pisorum magnitudine, compresioribus, latis , glabris radix crasa. .n is intercepta, reptatrix dic. At in

nostra neque hi surculi dongissimi sunt, sed quatuor digitos longi ; neque flores numeros necive purpurascentes ; illiquae quoque non Pisorum siliquis aequa Ies , sed longe minores ; ita radix neque crassa , ne que nodis intercepta, neque reptatrix . Ut , ex delineatione in nostris Tabulis clarius ostendetur. III. Vicia perennis, alpina , saxatilis , flore caeruleo . bIn rudelis altissimoruin montium Uette eruimus: rae dicibus oblongis exilibus, fibrosisque alte per rudera sparsis innititur , caulemque dodrantalem gignit, ex quo alae alterne oriuntur , re ex his folia bilia re bina m adverso , oblonga autem , acuminata , di per circumferentiam villosa . Raros vidimus flores, cauli circa finem brevissimo petiolo insidentes, colore caeruleos , ex quibus siliquae nullar : antequam enim in frinetum efformaretur pistillum , elapso brevissimae in Alpibus tellatis tempore, remissae pruinae exurebant flores . Nos itaque nonnullas tronsterendas curavimus in

Hortum amplissimi Cardinalis Cornelii, quem in villa sua Fosito quam plurimis & rarissimis plantis , pro summa qua Bolanicem complectitur benevolentia, exo nandum jubet . Ibi enim clementiore Caelo etiam sili. uae maturitatem habebunt. Interea tamen supersedemum erit , ne trunca ohibeatur in Tabulis imago .

142쪽

PARS ALTER A. Ios

m. Heia sativa vulgaris, semine cinereo , salvis nigricanis

tibus

V. Vicia sativa vulg/ris, semine cineres , maculato . m. Viria sativa vulgaris, semine subluteo , exiguis, pullis maculis asperso.

VII. Eadem , semine subluteo, maculis ferrugineis suffo njungimus hic hasce quatuor viciae species, tum

quia cognatione quadam proximae sibi sunt, tum etiam quia ex illis tantum differentiis petitae uint, quae nullo modo repraesentari in aere patiuntur . Adde quod omnes serantur in arvis pabuli gratia, & in armen torum farraginem , qua ungulae, qua etiam omnes simul, jacto una Hordeo, aut infesta Secale, quibus uitantur . Porro haec fere sunt discrimina, quibus re inter se distinguuntur, & singillatim removentur a vulgata illa vicia sistitia oulgari, semine cinereo C. B. Pin.3 TO URNEF. IV. R. Heia. 336. Prima igitur troducit siliquas nigricantibus valvis e secunda macia itum semen gignit , notis nimirum pullis, re aliquando etiam anthracinis aspersum et tertia luteolum, quod inficitur maculis modo impluviatis, modo pullis: ultima variatum habet ex luteolo re ferrugineo colore. VIII. Uicia in satis proseniens , shquis binis ci binis, ali semine compresse , maculato . IX. Eadem , vahis nigris , ct semine ferrugineo . Inter caeteras Viciae species hae quoque nusquam non occurrunt in arvis . parvis constant radicibus , ex

quibus caulis , apprehensis frugibus innixus , sesquicubitum elongatur . Folia autem Urediuntur oblonga, reemarginata ; ex quorum alis siliquae nascuntur binae ct binae : albidae in illa , ct semina ferentes compressa, o ni.

143쪽

ros COMPENDII I

nigrisque maculis infecta: in hac nigrae cum sentinibus ferrugineis. Ex his igitur manifestum est, utram. que posse unica Tabella repraesentari, in qua cum soliorum, tum siliquarum forna di positio signetur; perdifficile enim sine imagine inter tot viciae species in.

ternoscuntur .

X. Teia in arsis provenient, siquis binis di binis, albis,' o compressis, semine inflar Lentis. Haec quodammodo externa siliquarum facie ad praecedentes accedit; quamvis siliquas serat brevioribus intervallis nascentes, & majores . At femine quam diversa, quam dissimilis non solum illis, sed omnibus lHuic enim tanta est cum Lentis semine unitas , ut trituratum non internoscat peritissimus . Tempore me fis aridam inter frumenta collegimus, floribus & m- Iiis decussis. Caulem tantum novimus ad sesquicubbitim surgere ex paucis, brevibusque radicibus ortum . Qtiare terrae mandavimus semen, ut hinc pro Tabulis foliorum etiam, florumque forma suppeditetur. Porro vicia illa se Fris, cum Leviis siliqua I. B. RAIIris. sos dissimilis huic nostrae habenda est ; primum quod illa caulem gignit AEdrantalem , ramosum : nostra sesquicubi talem, desine ramis; deinde quod in illa ex alae Au enatus pediculus uncialis florem (gerit unicum : innystra siliquae sine petiolo alis haerent, & , cum geminae sint, necesse est, ut etiam flos saltem geminus sit, non unicus; postremo illi est shqua, uncia longior, semuncia Lia , glabra , duo aut tria claudem semina , orbum lata , Lentis majoris et nostrae siliquae quadrantales sunt longitudine, vix unciae trientem latae, non duo autem

vel tria semina producentes, sed octo , ut plurimum, aliquando etiam novem & decem , quae, cum subatra sint colore, re minora, disserunt a Lentis majoris se.

mine .

144쪽

ASTI CALOIDIS SPECIEBUS ADDHUR SEQUElis. Fragaloides alpina , saxatius, 'Abirsuta , minor , flore leo , Detuente .

ORitur haee in Vette monte omnium Herbatumcundissimo, radice oblonga , lignea, inter laxa demisia . Folia viciat similia sunt, exili mollia lanugine, hinc inde costae adhaerentia, impari folio clauden te alam. Caulis quoque subhirsutus ad deuncem fere ascendit, ramulosque emittit nores edentes , qui Papilionacei sunt ex luteo pallentes . Floribus arescem tibus , esreditur pistillum , crescitque in siliquam cym- hae aemulam , uni capsularem, di semine saetam cons preta, renem secundum longitudinem per pelvim sectum referente. Ideo collocavimus sub Astragaloidis

genere .

Porro quam iungissime abest. ab Aragaloide Lusit. nica TOURNEF. IV. R. Herb. g;8 , sive Apragalo B. rvo CLUSI. Hist. dis . Ubi enim radix longissima R Ubi ea magnitudo, uia certa lanugo, ubi denique caetera, quae in illa describuntur 3 Quare non haerebimus in assignanda huic sede inter nostros iconismos,

miscae SPECIEBUS ADDANTUR SEQ mTES I. baca , semine nigro is , II. Eadem , semine rubello III. Eadem , semine maculato .

IV. Eadem , semine pallener . U. Eadem , semine obsoleti coloris.

CVm unam tantum Aphacae speciem apud Auct

res Rei Herbariae viderem, cujus quinque invini o a uia Diuitipod by Cooste

145쪽

iOS COMP. PARS ALTERA.

niri colendo expertus fueram et ita illam inphaeam LoB. Icon. ro, er TO URNEF. Inst. R. Heia. 333, sive metam luteiam , foliis Convolvuli minoris C. B. Tin. 3 s in numerum digessi . Nam . etsi aliquando apud quosdam Bolanicos nonnullae seminum Apham varietates obiter commemoratae reperiantur, nemo tamen ante nost quod sciamus, usu & experientia comprobavit, eas fuisse a natura his seminibus additas tanquam certa discrimina , quibus ab hominibus hae Aphacae intern scerentur. occurrunt autem tempore messis omnibus in arvis frequentissimae, frustra runcantibus frumenta colonis . Ego vero contentus sve Lobelli , sive Matthioli, aut aliorum iconismis c quicunque singulis his poterit inservire has cunctas in Tabulis omittam.

146쪽

Compendii Pars Altera

m Plantis Perfflis Flora Perfecto , Pol peta . III. CLASSIS TO URNEF. v.

De Flore Polnerato Cruci formi . TELAM EOS SPECIEBUS ADDATUR SEQUENS.ri sit alpinum , minimum , Globularia folio, flore asso .

DEscriptis paucis Flore Papilionaceo instructis

Plantis, redeamus nunc Cl. Tourn ortii vestigiis insistentes ad Florem Cruciformem , ita dictum , quinniam petata circa pistillum deculiatim ordinantur . Hujusmodi Floris hanc tantum Thiaspeos speciem habeo , de qua simul ac pauca dixero, uatim ad Florem Rosaceum veniam . Incolit hoc rupes summorum montium, Vette nempe, Morsupiani, Baldi, re aliorum , abditurque inter rimas saxorum non facile visu ob suam exilitatem . Ibidem itaque, paucis actis radiculis, duas uncias surgit, folia producens Globulariae similia, rotundiora tamen; explicat deinde flores brevibus innixos petiolis, tetr petalos, ct candidos, quorum styliis mox augetur, fit- ue fructus oblongus, non ora tollacea instructus, inuo autem Ioculamenta divisus . Porro septum illud, quod bifariam secat fructum, ipsis valvis ad perpendiculum oblique jacet, cui inter capsulas adhaerent semina plura , ac exigua . Circumfertur Herba quaedam, quae, cum Globulariae foliis instruatur, speciem quandam similitudinis Lectoribus offerre posset, nisi de ipsa hoc loco aliqua mentio haberetur . Haec a Cast. Bauhino in Pin. ios nuncupatur Thiasti montanum, Bellum caeruleae folio, quod

147쪽

rro COMP. PARS ALTER A.

luce clarius a nostro distinguit : primum quod hoc nostrum minus est ; deinde quod foliis rotundioribus , paucioribusque ornatur ; Postremo quod nostrum genere Thiaspi est et illud Bursa pastoris, collocaturque sub

eo titulo Bursa passoris montana, Globalariae folio ToURNEF. MA R. Herbia et i 6 . Quare, cum dabitur hujus Plantae imaguncula, necessarium erit, ut summa cum

diligentia di fructus & ejus partes exprimantur ; sic enim ambisuitas omnis, u cui e Lectoribus nostris ata huc haeserit, discutietur Porro sciendum, nos hic consulto nonnullas CL Cu pani Thias os species praeterire, quae, etsi Globul riae foliis instructae sint, cunctae tamen a nostro disse te ipsa descriptione cognoscuntur atque adeo etiam illa, cui prae caeteris nostrum propius accedit, Thiaspi

trinum , mmus, Globularia foliis, minoribus, atr tibiaetas, ' nantibus Suph Hor. Cam. Pallent euim in no

stro folia , neque nitent ia

148쪽

Compendii Pars Altera

De Plantis Perfectis Flore Perfecto , Pol petato. Iv. CLASSIS TO URNEF. VI.

. ALSINES SPECIEBUS ADDATUR SEQUENS.At e petraea , rarcanae , graminis folio , breviore , dirigutiusculo , flore asso, megno . I

'Mnium Classium haee Floris Rosacei resertissima est Plantarum generibus, quibus nos etiam non as addendas esse Decies judicamus, ct in primis

hanc Alfinem, quam tantum in rupibus viaimus; cujus natura, re partium forma ita fere se habent. Radice oblonga, candida , quae saxis infigitur, nascitur, cujus altitudo trientalis . Est autem soliis plurimis, angustis, rigidis, acuminatis, uncialibus, atque incanis; caule vero brevibus instructo ramulis , quibus flores insident, magni, Dentapetali, candidi . Hos calix quinqui fidus amplectitur firmis, ac parvis foliis Media floris pars fit fructus membranaceus, conicus , uni capsularis, in apice dehiscens , intus semina parisu a placentulae assiguntur . Caeterum non solum folia, ut dictum est, sed di caulis, florumque calyces inca

nescunt.

Cum autem nunquam inciderim apud auctores in bcones , aut descriptiones, quae hanc non solum aliquomodo referrent, verum etiam quae ad ipsam tantillum accederent, ratus sum , hanc prae caeteris in Tabulis nostris esse ponendam . IUN. Diuitiam by Cooste

149쪽

HIc quoque magno cespite, & extractu dissicili in

Alpibus reperitur, praesertim in dorsis alpestrihus, & undique praecisis Baldi, & vallacciar ; radicesciue agit multas, oblongas, & subnigras, ex quibus multi, & praedense positi surgunt caules, teretes, deT-tantem longi, aliquibus foliis junceis ornati. His circa extremitatem unicus pendet flosculus , Pentapetatus , cuius pistillum fit deinde capsula i trigona, trifariam

deniscens, & semine foeta unico pariter, ac rotundo. Hic quoque ex eadem causa , ac Praecedens, cuin desideretur in Bolanicorum monumentis , per nos ut

nunc in hominum notitiam prodit, ita in Tabulis nomen delineationemque possidebit .

I SPECIEBUS ADDATUR SEum . Geum montanum , Combalariae folio , tilliost, ct molli, flore alta , magm is

G Audet haec parvula re tenella Herba humidis Ioecis, imisque vallibus, sole jugiter carentibus . Parvis, atque exilibus radiculis innititur, quibus per Lichenes Muscosque serpit; ex his in orbem dispo. sita, & humi strata nascuntur folia Cymbalariae folio simillima , idest Linariae hederaceo folio , vicost , seu Malariae alpinae TDURNEF. i 6s , quae est mbalaria alpina , si OD TRIUM F. ,hiae, mollia tamen , &viscidula. Ex horum medio exit caulis quadrantalis, in ramusculos divisus, qui flores sultentant magnos , respectu totius Herbae , dc quinque Petalis , magnis ,re candidis constantes . Interea pistillum subit, quod crescendo hydriam birostratam aemulatur, dividiturque in duo loculamenta , exiguis saeta seminibus . Forsiis Disiliroes by CO Ie

150쪽

PARS ALTER A. DI

Forsitan illud quod TOURNEF. Cor. t 8 descripsit,

Geum Orientalo -- artae folio , moili , er glabra , flore albo, magno, umilitudinem quandam cum nostro nactum est ; etsi in eo differat, quod glabreat ; nostro villis coo rio. Utcunque tamen ec, sive villis tantum, sive alia nobis obscura disserentia illi repugnet , in medium afferemus iconem, de qua optimo cuiqu*judicium ferendi integra erit potestas.

SAxIFRAGAE SPECIEBUS ADDATUR SEQUENS.

Saxifraga alpina , birsuta, Ranunculi basios L elui , folio , fore acto, magno . iM AEnam inter hanc re superius Geum intercedere

sint litudinem , neminem inficiaturum spero , qui ex collatione ( cum utriusque dabuntur imaginum exquirere haud gravabitur , quid singulis prium , quid commune. Communia inveniet radices easdem; cauliculos aeque oblongos, aeque in ramuscuius diffusos , villosos quoque , molliculos . re iubinde viseidulos : folia quoque similiter hirsuta , & mollia et at flores non talum similes, sed ita aequales ut internosci nequeant, magnos, albos , Penta talos . Quibus a nobis additur: circa eadem loca similiter nasci, atque muscosa saxa ; quamvis haec frigidiores sedes , magisque Septentrionales desideret . At huic propria esse cognoscent (nam de illo jam dictum est) , primum foliorum formam perbelle referentem Ranum

culum pratensem, radice, verticuli modo, rotunda C. B. Pin.

ars, & TO URNEF. IV. R. Heia. ais , sive Ranum. culum Bulbosum LOBEL. Icon. 66r; deinde: fructum , qui bicornis ex concretione pistilli & calycis efform cur, dividiturque in duo loculamenta, seminibus exiguis placentulae adhaerentibus. . Ex Sinarum montibus Hallani proficiscentibus ob-

P tulit

SEARCH

MENU NAVIGATION