장음표시 사용
431쪽
DE NORBO SACRO. I9vena in sinistra surstim ac deorsum, velut ab hepate ; Verum tenuior & imbecillior. In hau autem venas etiam majorem spiritus copiam inducimus ; hae enim corporis nostri spiracula sunt quae aerem in seipsus trahunt, & in reliquum corpus , ac VentilaS derivant, refrigerantque , ac rursus emittunt : non enim possibile est spiritum consi stere, sed sursum meat ac deorsum. Si enim alicubi consisterit, ac interceptus fuerit, impotenς redditur illa pars, ubi constiterit. Cujus rei si gnum hoc eis: quum enim desidenti, aut decumbunti venultae compresDe fuerint, ut spiritus avena non permeet, statim torpor occupat. Ac de venis quidem reliquis sic se habet.
Ad vero is morbus pituitosis oboritur, bitaliolis minime. Incipit autem fieri quum ad hic fetus ita utero est; purgatur enim, Aadolescit cerebrUm , Ut etiam aliae partes , pri quam 1 n lucem edantur. In hac autem purgatione . /ti quidem cerebrum probe ac moderate purgatum fuerat, & neque plUS neque minUS quam oporteat defluxerit, hic fetuso maxime sanum caput habet. Si autem amplior col liquatio a toto cerebro facta fuerit , morbos V Caput augescens
retus o habebit, sonitu plenum, ' neque solem neque frigus tolerabit. Si vero ab una aliqua
432쪽
ψeto HIPPOCRATE sparte colliquatio) contigerit, aut ab oculo, aut ut, dure, aut Vena aliqua simul gracilis facta fuerit, ille sic male allicitur, prout sane colli quatio contigerit. Si vero purgatio non succedat, sed in cerebro cogatur, hoc modo fetus) pituitosos esse necesse essi Et quibuscunque, dum pueri
sinit, erumpunt ulcera in caput, & in aureS , agin reliquum corpus, & qui salivosi fiunt, ac mucosi , hi ipsi progressu aetatis facillime degunt Hic enim abit , ac purgatur pituita, quam in utero purgari oportebat: & qui sic purgati fuerunt , comitiali morbo fere non corripiuntur. Qui ver o puri sunt, & neque ulcus ullum , neque mucus, neque sali Va ulla prodit : neque in uteris purgationem fecerunt, periculosum est ne ipsi hoc morbo corripiantur. Si autem ad cor pro
gressiim fecerit defluxus palpitatio corripit, Scanhelationes, & pectora corrumpuntur, nonnulli
etiam incurvi fiunt. Quiana enim pituita frigida
ad pulmonem, aut ad cor descenderit, perfrigeratur sanguis; Venae autem violenter perfrigera-ipe, ad pulmonem Sc cor adsiliunt, Sc cor palpitat , ut hinc necessario anhelationes, & erecta
cervice spiratio eveniant. Non enim spiritum suscipere potest , donec, quod influxit, id a sanguine superatum δe calefactum , in venas di illisum erit. Deinde & palpitatio, Se anhelatio sedatur, sedatur autem prout ejus copia fuerit : si enim amplius influxerit, tardius ; sin minus, citius :&, si quidem crebriores fuerint defluxus , crebrius comitiali morbo homo corripitur ; sin minus, rurius. Haec itaque perpetitur, si ad pulmonem, Sc cor defluxio processerit: si vero in Ventrem , alvi profluvia prehendunt. Si ero ab his is exclusus fuerit, Sc in venas, quas dixi , d uxum fecerit, mutus fit, & suffocatur , Sc spuma ex ore essuit,
433쪽
velluntur , & Oculi distorquentur , & nihil intelligunti aliquibus etiam stercus deorsum secedit. Atque haec utiquando in sinistra, aliquando
in dextra parte, aliquando utrinque Contingunt Quomodo vero homo singula haec perpetiatur, ego narrabo. Mutus quidem est, quum pituita derepente in venas delapsa, aerem excluserit, & non admiserit, neque in cerebrum, neque in VenaS cdVRS,
neque in ventriculos, sed interceperit respirationem. Mum enim accipit homo per os & nares spiritum , primum quidem ad cerebrum Venit; deinde vero in ventriculum magna eX parte: parSetiam ad pulmonem, & pars ad venas. Ex his Vero ad reliquas partes per venas dispergitur: Aquantum quidem ejus ad Ventriculum Venit, perfrigerat, & nihil aliud consert. Idem praestat &qui ad pulmonem venit. Qui vero ad venas pervenit) aer, conseri se ad ventriculos ingressus, & ad cerebrum. Atque silc sapientiam & motum membris exhibet. Quare ubi fuerit exclusus
a Venis aer prae pituita, eumque non susceperint, mutum ac dei apientem hominem reddunt. At vero manus impotentes fiunt, ac cola Velluntur, quum
sanguis quiescit, neque diffunditur , ut solebat. Oculi quoque distorquentur , aere a Veni S eXclus , R exsiliunt. Spuma Vero per os prodit eX pulmone : quum enim spiritus in ipsum minime subit, spumescit, & ebullit Velut moriens. Stercus vero subducitur, dum Violenter suffocatur. Suffocatur autem, hepate & ventre sursum ad septum transversum irruentibus , & ventriculi osculo
concluso. Irrumpit autem , quum tantum spiri tus os non ingreditur, quantum solebat. Calci trat autem pedibu S , quum aer in membris conclusus fuerit, & foras prie pituita penetrare non
434쪽
HIPPOCRATES valuerit. Exsiliens vero per sanguinem sursum ac deorsum , convulsionem ac dolorem inducit, proptereaque calcitrat. At haec omnia patitur ,
quum pituita frigida in sanguinem calidum defluxerit : perfrigerat enim & sistit sanguinem. Et, 11 quidem fluxus multus fuerit ac crassiis , statim occidit. Vincit enim sanguinem frigore & congelat. Si vero potior fuerit, in praesentia quidem superat, & respirationem intercipit. Deinde temporis progressu, quum dispersus fuerit per Venas,& copioso sanguini ac calido permixtus fuerit, si ita superetur , Venae aerem suscipiunt, aegrique resipiscunt.
Cur pueri episeptici p0tius, quam adulti, cause Nefectus. Cur que jeniores epileptici celerius int reant , aut att0uiti fant. Quando epil ia-stir : quand0 incurabilis. Caprae epile a curria
FP T quicunque pueri parvi hoc morbo corrit a piuntur , plerumque in ereunt, si copiosa fluxio ingruerit, eaque luamida sit. Quum enim
venae tenues sint, pituitam prae crassitudine ac copia recipere nequeunt; sed perfrigeratur ac condensatur sanguis , & sic moriuntur. Si Vero, modica quum sit, in utrasque Venas defluxum fecerit , aut in alterius partis, superstites evadunt notum ex morbo) prae se ferentes. Aut enim
nus Ubicunque sane Venula , pituita repleta, superata & attenuata fuerit. Hanc itaque venam ne ceti e est debiliorem esse, & hanc corpori S par-vem laesum, infirmiorem. Verum ad longius tem-
435쪽
DE YORBO SACRO. ψ23 pus plerumque prodest: non enim amplius morbo epileptico prehenditur , si semel notam impressam susceperit. Quapropter necessario etiam reliquae Venae male afficiuntur , ac partim simul gracilescunt ; ut aerem quidem suscipiant, pituitae aUtem defluxus non amplius similiter illabatur. De-hiliora tamen similiter membra elle par est, Venis male affectis. Quibuscunque autem non plene
adultis, & valde modica pituita defluxerit, Aea in dextras partes , hi citra notam ConUalescunt: verum periculum est , ne morbus foVeatur, ac simul augescat, nisi idoneis remediis curentur. Ρueris igitur lic evenit, aut quam proximo huic modo : seniores vero, quum inciderit, neque enecat, neque contorquet ; nam &venae cavae sunt, & sanguine calido refertae. Quapropter neque superare pituita potest, neque perfrigerare sanguinem , ut congclet ipsum : sed ipsis superatur, ac sauguini celeriter permiscetur; atque si . Venae aerem suscipiunt, & intelligentia redit , signaque praedicta propter virium robur
minus imprimuntur. At Vero valde senes , quunt hic morbus incesserit, propterea ClaCCat, aut Para-
plecticos facit, quia venae vacuae sunt redditae, nsanguis modicus , tenuis , & aquosus inest. Si igitur multum defluxerit, & hyemis tempus fuerit, occidit : suffocat enim spiracula, & singuinem congelat, si in utramque partem fluxio decidat ; si vero in alteram, paraplecticam tantum facit eam. Non enim potuit sanguis pituitam superare, quum tenuis sit, frigidusque ac modicus; sed ipse superatus eoia gelatur, ut impotentes fiandillae partes , in quibus sanguis fuerit corruptus. Ad dextras autem magis defluit, quam ad sinistras ; quia Venae ampliores sunt, & plures quam in sinistris : ab hepate enim tendunt, & a lienes
436쪽
ψzψ ΗΙΡPOCRATER Dequit autem, R eliquatur pueris maxime, qui bus sane caput fuerit percalefactum , sive a sole,
sive ab igne, s1ve etiam derepente inhorruerit cerebrum ; ac tunc quidem pituita secernitur. Eliu quatur etenim calore, ac cerebri dissusione; se- Cernitur autem a frigore ac concretione ; sicque
defluxio fit. Et nonnullis quidem defluxionis
causa haec est ; alias vero etiam ubi derepente post aquilonares ventos auster successerit, compactum ac debile cerebrum derepente solvit ac laxat, ut pituita redundet, sicque destilXionem faciat. Defuit insuper &J ex obscuro metu oborto , si
timuerint quidem aut aliquo Vociferante, aut inter plorandum spiritum cito reVocare non potuerint ; id quod pueris frequenter contingit. Quidquid sane horum ipsorum acciderit, statim inhorrescit corpus, & aeger, mutus factus, spiritum non trahit ; sed spiritus conquiescit, &Cerebrum concrescit, & sanguis sistitur, sicque secernitur ac defluit pituita. At pueris quidem hae per initia sicri morbi causis sunt. Grandioribus autem natu hyems infestissima est: quum enim ad multum ignem senex) caput & cerebrum percalefecerit , deinde in frigore versatus fuerit, aut inhorruerit, k ex frigore ad teporem accesserit, & ad ignem sederit; idem quoque hoc patitur , atque sic morbo sacro prehenditur , Velut
linte commemoratum est Periculum vero mulutum est, ut & Vere id ipsuna patiatur, si caput fuerit insolatum ; minime autem pestate , non enim fiunt repentinae mutationes. ΡCstquam ero Viginti anni praeterierint, non amplius his Oxbus corripit, praeterquam paULOS , aut nullum , nisi puero familiaris fuerit: venete enim sanguine plenae sunt, S cerebrum compactum est
durum , ita ut non defluat in venas. Si vero
437쪽
DE MORBO SACRO. ψas defluxerit, sanguinem non superat, qui jam mu'. tus ac calidus e it. In quo Vero una a puero in crevit ac adolevit, in eo consuetudinena fecit, u in mutationibuῖ Ventorum patiatur , & ut pli rimum morbo sacro corripiatur, pnaecipue AL
1trali tempestate, ac liberatio dissicile contingit cerebrum enim humidius quam pro natura fit,& pituita exundat, ita ut defluxiones frequentiores fiant, neque amplius possit pituita excerni, Neque Cerebrum re siccari; sed irriguum & humidum esse necesse esto. Cognoverit autem hoc ipsum , qui voluerit, & maxime ex ovibus hoc morbo correptis , & praesertim capris ; hae enim frequentissime corripiuntur. Si enim caput ipsi rum dissecueris , cerebrum humidum esse, & sudore exuberans, ac male olens deprehendes. Et ex hoc nimirum cognosces, non Deum, sed morbum corpus laedere. Sic vero se res habet etiam in homine. Quum enim diuturnitatem adeptus fuerit morbus, non amplius' curabilis est : cerebrum enim eroditur a pituita, ac colliquatur;
quod Vero colliquatur, aqua fit, & foris cerebrum ambit , & circum alluit, & propterea frequentius ac facilius morbo hoc corripiuntur. Propterea Vero diuturnus est morbus, quia id, quod assuit, tenue eit prae copia, & statim superatur a sanguine, ac incalescit
OUicunque Vero morbo jam adsueti sunt, sucorrepturos iri prienoscunt, & ex hominum
frequentia fugiunt ue si domus ipsorum prope fue-
438쪽
426 HIPPOCRATES rit, domum : sin vero minus, in locum maxime solitarium , ubi quam paucissimi ipsos cadentes visuri sint; statimque se contegunt : idque faciunt prae pudore affectionis, non prae timore, ut multi putant, numinis. At vero pueri primum quidem ob insuetudinem, ubicunque sors tulerit,
concidunt. Quum autem saepius a morbo corripiuntur , ubi praesenserint, ad matres , aut ad alium maxime norum, propter affectionis metum, terroremque confugiunt: verecundari enim pueri nondum sciunt. In mutationibus autem Ventorum propterea morbo sacro corripi censeo , m
xime quidem Austrinis, deinde vero etiam Aquilonaribus , postea etiam reliquis Ventis. Hi autem sunt, qui vehem entissimi ex ipsis sunt, &inter se tum statione, tum viribUS maXime contrarii. Etenim aquilo cogit aerem, & quod turbulentum ac nubilosum est , excernit, & illustriorem ac pellucidum facit. Eodem modo etiam alii omnes venti) ex mari, ac aliis aquis oriel tes. Ex omnibus enim rebus, atque ex ipsis hominibus humiditatem & quod tenebrosum est, expellunt : quapropter saluberrimus omnium ventorum Aquilo 9 est. Auster autem contraria huic facit. Ρrimum enim incipit aerem compactum liquare, ac diffundere : quapropter etiam non statim vehementer spirat, sed primum lenis est, quoniam aerem statim superare non potest, qui jamdudum densus est & compactus ue sed temporis progressu ipsum dissolvit. Idem etiam ipsum per terram efficit, & per mare, fluviosque ac fontes , & puteos, & quae ex terra nascuntur , Ω quibus humor inest. Est autem in omni re; in alia plus, in alia minus. Omnia autem haec Ventum hunc sentiunt , R ex splendidis tenebrosa
fiunt, & ex frigidis calida, & ex siiccis humida.
439쪽
DE MORBO SACRO. 4 27 Et quaecunque in domibus vasa juxta terram sunt Vino plena, aut alio quopiam liquore, ea omnia Austrum sentiunt , & formam in aliam speciem transmutant. Solem Vero , & lunam , ac silera multo hebetiora, quam eX natura sint , reddit. Quum igitur etiam his , quae adeo magna sunt ac Valida , tantopere dominetur, D corpus sentire compellat, Ut ex horum Ventorum alteratio-13ibus transmutetur ; necesse est ab australibus ventis) quidem dissolvi ac humescere cerebrum, Venasque laxiores reddi; ab aquilonaribus Vero, quod in cerebro maxime sanum est , in unum compelli. Quod vero maxime morbosum, ac litI-midum cis, cxcerni, & foris circum alluere; atque sic defluxus in horum ventorum mutationibus invenire. Sic morbus hic oritur, & Viget, tum ab accedentibus, tum a decedentibus; nihiloque ejus curatio aut cognitio reliquis eis dii iacilior , neque magis quam caeteri divinus est.
Uude cerebri m ttim fisi ii0nes sanas, tum acZiones depravatas moliatrir: idem omnium primum epi-ypticos insultus preti ,1 epilepsiam ab iisdem callis pr0creari , a quibus caeteri m0rbi , nec iis essedit in Lem.
AT homines nosse oportet, quod ex nulla
alia nobis parte Voluptates contingunt, &laetitiae , & risus, & lusus , quam ex illa; itemque moerore S, & an Xietates, tristitiaeque ac eju- latus, & querelic. Et hac sapimus maxime, ac
intelligimus, & videmus, & audimus, & cognoscimus turpia, & honesta ; mala, & bona; jucunda, & injucunda i partim quidem consuetu-
440쪽
dine discernente , partim vero utilitate percupiente. Eadem voluptates, & molestias temporiabus dignoscente , neque eadem nobis placent: eadem & insanimus, & deliramus, & terroreS,& timores nobis ingruunt, partim noctu, partim interdiu , & insomnia & errores intempestivi, & curae inanes, ac rerum praesentium igia Tatio, desuetudo, & imperitia. Atque haec omnia perpetimur a cerebro, quum sanum non fue-xit ; sed aut calidius natura fiat, aut frigidius, aut humidius, aut siccius, aut aliud quid perpetiatur praeter naturam & consuetudinem. Et insanimus quidem ab humiditate : quum enim humidius natura fuerit, necesse est agitari; ubi Vero moVetur affectio , necesse est neque visum quiescere , neque auditum ; sed alias aliud videre, S audire: & linguam talia dicere, qualia singulis momentis viderit, ac audierit. Quanto Vero tempore cerebrum quieverit, tanto etiam homo sapit. Fit autem corruptio cerebri a pituita, &hile. Utrumque autem hoc modo dignosces. Qui enim a pituita insaniunt, quieti sunt, neque Vociferantur , neque tumultuantur; qui Vero a bile,
Hannosi sunt, & malefici, & minime quieti, semper aliquid intempestivum faciunt. Si igitur assidue insaniant, hae ipsis sunt causae. Quod si
terroreS ac timores adsunt , a cerebri transmutatione id contingito. TransmutatUr alitem, dum calescit ; calescit autem a bile, ubi in cerebrum impetum fecerit ex corpore per Venas sanguinem deferentos ; & metus circumstat, donec rursus redierit in venas ac corpus, deinde sedatur. Angitur autem , & intempestive jactatur, dum cerebrum perfrigeratur, & praeter Consue-tUdinem cogitur. Hoc vero a pituita patitur; ab hac autem affectioue etiam obliviosus evadit.