Selections from modern Greek writers in prose and poetry

91쪽

SPYRIDON TRICO ES.

'Aπεναντι της Ιωνίας κτείνεται Wνησος αύτη πεντε μίλια ἀπεχουσα του επὶ της 'Eρυθραίας γης κρωτηρίου, του παρα τοῖς παλαιοῖς 'Αργεννου και παρα τοῖς νεωτεροι Καβομτα κο εχουσα 32 μιλίων μηκος, 12 πλατος, καὶ περφερειαν 110. επὶ του στενωματος δεπορθμος τριπλασιάζεται κοιλαινόμενος προς τα σω. Τραχεῖα καὶ βουνωδης εἶναι ν γένει η νησος, λά χεικαὶ γην ευκαρπον, εὐανθη καὶ καλλίδενδρον τ δε κλίματης εἶναι εὐκραίς, γλυκυ καὶ Ἀγιεινόν. Πολυάριθμοι καὶ πυργοστολιστοι λεμονωνες, πορτοκαλῶνες, κυτρωνες καὶ πολυειδη ἀγλαόμορφα αλλα φυτα καὶ δενδρα καθωραίζου την νησον, καὶ αυτους τους διαπλεόντας γοητεύου δια της ευθαλείας και εὐωδία των πόλις

κεῖται κατωφερως ν τω μεσω της νατολικης και παραθαλασσίας πλευρας της νησου αντικρυ των 'Eρυθρῶν, μια των δωδεκα Ιωνικων πόλεων, και μεσημβρινωτερον

του καν μας σεσμε και ειχε 30,000 κατοίκους παράκειται και πιθαλάσσιον φρουριον. ιαιρεῖται δε εἰς τρία, την 'Aπλωταριάν, τον 'Eγκρεμον καὶ το Ι' - λαιόκαστρον. Λεξιοῦ δε της εἰσοδου του λιμενος του εμπροσθεν της πολεως καὶ του φρουρίου φοῖται πυγος ενοπλος Mπουρτσι), αριστερα δε φανο ει όδηγίαν των εἰσπλεόντων. Et χεν η πόλις αλλοτε νοσοκομεῖον,

92쪽

HISTORICA EXTRACTS. λωβοκομεῖον, βήλιοθηκην, τυπογραφειον καὶ μεγaλοπρεπε γυμνάσιον που φοίτων πολλαχόθεν της Ελ-λαδος eo εἰ φωτισμόν των πο ους κατα καιρον σοφους διδασκαλου 'Aδαμαντιον Γώσιον, Αθανασιον

LIάριον, Σωρόθεον Πρωὶ ν, Κωνσταντῖνον Βαρδαλαχον, 'Iωάννην σύλεπην καὶ Νεόφυτον Γάμβαν. Ἐξηνταε χωρία εἶχεν επὶ της ναρξεως του E ληνικου ἀγωνος

η νησος εν ἶς καὶ τα 21 προς τα νότει. της μερη ταπαραγοντα την περίφημον μαστίχην περτερουσαν κατατον Πλώιον καὶ αυτην της 'Αραβίας καὶ 'Ινδίας οἰχεν ἐπτα μοναστηρια καλογηρων, δυο καλογραιων καὶ ὐπερμεγα αριθμον κκλησιων και εκκλησιδίων. 120, 000ηριθμουντο οἱ κατοικοι λης της νησου, εὐοῖς 2, 000Tουρκοι κατοικοῖντες την πόλιν ν καιρ ειρηνης, 70Eβραιοι κατοικουντες πάντοτε το φρούριον, και 2,000 του δυτικο δόγματος κατοικουντες οἱ μὲν την Dχνηνοι δε την πολιν. -υπερ πασαν δε αλλη ακμάζουσα νησος αυτ επὶ του ἀγῶνος ηκμa -aι π αυτῶν των Oμηρικῶν χρόνων καλουμένη κτοτε λιπαρωτ άτη, ητοι πλουσιωτάτη Πλουσιωτάτη και εὐνομωτερα πάσης αλλης Ἐλληνικης πολιτείας μετα την ἀριστοκρατουμένην Λακεδαίμονα θεωρεῖται καὶ raρα του Θουκυδίδου 'Αριστοκρατικον εἶναι καὶ τ καθ' ημα πολίτευμά της, το ποῖον ερχομεθα δη να εκθεσωμεν. 'Αρχαία καὶ πατροπαράδοτος καὶ η φιλεμ πορία των κατοίκων της ισχυουμένη τι μαλλον πο της λιγορο

93쪽

Eδρευαν τὴ πρωτευούση τῆς νησου Μουτεσελημης καὶ Καδης, γλλ εστίλλοντο εκ Κωνσταντινουπόλεως μόνον σχεδον δια o τυπον ' οἱ ἀληθεῖς κυβερνητaιησαν οἱ πεντε ημογεροντες αὐτης κλεγόμενοι κατετο καὶ διοικουντες την κοινότητα των κατα τον ἀκόλουθον τρόπον. Την 3 Φεβρουαρίου συνηρχοντο εις τον ναον του ἁγίου Φωτίου σαράντα περί ro εκ των εγκριτωτερων, καὶ ἀφ o o παύοντες Σημογεροντες νηγ γελλαν τιεπεστη ὁ καιρος των νεων ἀρχαιρεσιῶν, κώ ζητων δημοσία συγγνωμην αν τινα λύπησαν, ἀπεμενα εἴκοσιεκ των αλλοτε χρηματισάντων Σημογερόντων, ητοι κτωεκ τῆς πλωταριὰς Οκτω εκ ου 'Eγκρεμου, δύο εκ ου Παλαιοκάστρου καὶ δύο δυτικοί προς καστον δε των

των δύο πρωτων μερων διενείμοντο γραμμάτια κλειστά, ε ων τα μεν 12 ησαν αγραφα, τα δε 4 εφεραν την λεξιν in εῖν ' καὶ oso μεν λάμβαναν, γραφα νεχωρορουν ευθύς, οἱ δε λαβόντες τα εγγραφα, τοι δύο της Απλωταριας καὶ δύο του 'Eγκρεμοὐ, οἱ δύο ταλαωκα-στρινοί, οἱ δύο δυτικοὶ καὶ οἱ παύοντες Σημογεροντες

oλοι 13 μεναν ς κλογεῖς εἰς πηκοον δε αὐτων των θυρων κεκλεισμενων ἀνεγινωσκοντο παρα των παυόντων Λημογερόντων της Απλωταριας καὶ του 'Eγκρεμου καταλογοι ποψηφίων, ξ ων νεκρίνοντο ς ημογεροντες πεντε, των ποίων τα νόματα γνωστοποιοῖντο

94쪽

2 HISTORICA EXTRACTS. του ναου a ἀνηγορευοντο οἱ νεο Λημογέροντες - την δεε παύριον προσκάλουν οἱ παυοντες τους νεοφηφίστους εἰ το δημαρχεῖον κοινως λεγομενον Μεζὰν καὶ προπορευόμενοι πους συνωδευαν πρῶτον εἰς ας Τουρκικας 'Αρχας ai επειτα εις τον ἀρχγιερεα φ' ob δε τους ευλόγει ό ρ χιερευς παμηρχοντο λοι εἰς το δημαρχεῖον προπορευομενων των νεοφηφίστων καὶ ευφημοῖντος του λαου, καὶ οἱ παυοντες Σημογεροντες δίδαν λογον των

πράξεών των αυθημερόν, καὶ λάμβαναν τα ευχαριστίας των συνελθόντων δια την ἀξιεπαινον διαχείρισιν της δημοτικῆς αρχVS των. μεγάλην ἰσχυν εἰ χαν, πολας τιμας ἀπελάμβανα κέ πολυειδῆ καθηκοντα ξε πληρουν οἱ Λημογεροντες. Συ

τηρ ντο καν μερα εἰς το δημαρχεῖον καὶ σαν οἱ προστάτα των π της νησου ριστιανων ἀπο πάσης πηρεία των ε αυτηὶ Τουρκων, λινες συστελλοντο καὶεφοβουντο να κακοποιωσι τους ριστιανούς, διότι διε- τριβα εν Κωνσταντινουπόλει ἀντι ρόσωποι παγρυπνουντες τα συμφεροντα της ριστιανικης κοινότητος

των καὶ δυνάμενοι δι ης ἀπελάμβαναν raρα τοι κρα- τοῖσιν ἰσχυος π ύδραῖς δαπάνaις, α τιμωρῶσι τους μη πράως προς τους ριστιανους της νησο φερομενους

καὶ ματα εθιμα του τόπου και τους νόμους σεβομενους. Υπερασπiζοντες δε τοιουτοτρόπως οἱ χημογεροντες τους συμπολίτας των νησχολουντο σπουoa ς α ξισ&ζωσι και τας προ αλληλους διαφορά των ε πνεύματι πιεικείας και δικαιοσύνης κατα τα πατροπαράδοτα θιμά

95쪽

3των πηγάζοντα κυρίως ἀπο των Βυζαντινων νόμων καὶ

τα μεν εμπορικας διαφορa ἰναπεθετa εἰ πεντε ιδι- κους δικαστa λεγομενους Πρωτομάστορας, τας δε ναυ- τηλιακa εἰς τρεῖς λεγομενους επουτάτους ' θεωρουν δε-a λοιπας οἱ Aημογεροντες αυτοπροσωπως η διωρι ων ε του προχείρου αλλους ε των εἰδημονεστερων εἰς λύσιν αυτῶν εν πληρε δε χρησει το καὶ η αἱρετοκριθσία 'Aλλ' η ικτατορικη ἴτω εἰπεῖν δύναμις αυτητων η μυογερόντων μετριάζετο συγκαλου μενων εἰς σύ- σκεψιν ἄλλοτε σαράντα η πενηντα, καὶ ἄλλοτε δεκα- πεντε η κτω εκ των εγκριτωτερων κατὰ την φύσιν των πραγμάτων η ἀπόφασις δε των συγκαλου μενων τονοριστικη. Τόσον δε κριβῶς ἀπαθῶς καὶ ντίμως ξε- πληρουν οἱ Λημογεροντες τὰ καθηκοντα των ἄστε οὐδεις αυτῶν Ουδεποτε ς καταχραστης κατηγορηθη. 'Eκτος δε των ε τοι πράγμασι υδεὶς τῶν λειχεν ἄδειαννὰ πισκεπτεται τὰς Ουρκικὰς Αρχὰς του τόπου.

'Aλλ' η νησος λη δεν πεκειτο εἰς την δημοτικην 'Αρχην της πόλεως, κώ κ τῶν 66 χωρίων της τὰ μεν μαστιχοχώρια εἶχαν ἰδίαν κυβερνησιν καὶ Τουρκικην και δημοτικην ἰδίαν κυβερνησιν Τουρκικην καὶ δημοτικην εἰχα και τρία ἄ λα χωρία φείλοντα ν επισκευάζωσι τὰ δραγωγεῖ της πόλεως μισθι καὶ διὰ τουτο μη φορολογούμενα, γουν ὁ Λαφνώνας το Γασι-

καὶ ριστιανικὰς Ἀρχὰς της πόλεως.

96쪽

τος ήλου του φόρους κατ την ἐκτίμησιν της κινητῆς καὶ κινητο περιουσίας κάστου φροντίζοντες να μηβαρύνωσι τον μικρον λαο, καὶ παρεδιδαν το βιβλίον της φορο γραφῆς σφραγισμενον εις τους δημογεροντας, οἴτινες συμπαραλαμβάνοντες και τεσσαρας λλους τωνεγκρίτων ξετίμων και οὐτοι τους δώδεκα φοροθετας. 'Eπειδη ἡ νῆσος τρεφετο ξωθεν το πλειστον μερος του τους, εισήγοντο α τρόφιμα ἀτελε ἡ ἀτελεια δε αυτη ἡ κατ αναλογίαν μικρα συνεισφορα των κατωτε- ρων τάξεων καὶ οὐδεμία των κατωτάτων θεωρουντο ς

αποζημιωσεις διὰ την μὴ ις τὰ δημοτικὰ συμμεθεξίν

των.

Τοιουτον το τ σύστημα τῆς XL; εἰς τον συνετονδε τουτον τρόπον του κυβερναν και κυβερνασθαι, καιεις την προς το εμπορεύεσθαι καὶ ξενιτεύεσθαι ροπηντων πολιτῶν της φείλετο ἡ υλια, ἡ ευνομία κώ φιλομάθεια, δι α ἡ νῆσος αυτη θεωρειτο ν τῆ 'Aνατολὴ ς ἄλλη νῆσος των Μακάρων. Zιηγήθημεν ἀλλοὐ υτι ἡ ις ἀνεγερσιν τῆς Δυ καταπλευσασα το παρελθον τος εἰς του πασα την Γρυσιν

Τδραὶ κ μοῖρα πανεπλευσεν εἰς Τυαν ἄπρακτος, διότι καὶ ἡ νῆσος ευτύχει καὶ ι φιλεμποροι καὶ φιλοβιο-

97쪽

75 μηχανοι λαοὶ σπανίως εἶναι φιλοπόλεμοι καὶ η Φιλικηδε ταιρία προσηλυτους εν αυτο σχεδῖον δελειχε μ εταδε την περ ης ὁ λόγος ἀπόπειραν οἱ Ουρκοι φάνησαν προνοητικώτεροι παρα το συνηθες 'Aς ob κράτησανε τω φρουρίω τινας των ἐγκρίτων της πόλεως και τοναρχιερεα συμπαρέλαβαν με ολίγας μερα καί τινας

των Μ αστιχοχωριτων και αφyρεσαν πο των κατοίκων λης της νησο οσα ηυραν παρ αυτοῖς Oπλα ' γνωστοποιησαντες δε και εἰ Κωνσταντινούπολιν του εμ- τερικους και σωτερικους φόβους των ζητησαν κειθεν

βοηθειαν ι ἀσφαλειάν των 'Eπι - αιτησε ταυτημετεβιβάσθησαν κατ αρχας επὶ της νησο εξωθεν χίλιοι περίπου στρατιωται, εὐοῖς πολλοὶ Κρητες ἀτα- κτοὐντες καθ' ημεραν, ρπαζοντες, φονευοντες τιμωρη- τως και ν τη πόλει καὶ ε τοι χωρίοις μετεβιβασθημε ολίγο επὶ της νησο ει σωφρονισμον των ἀτακτων τουτων και ως φυλαξ πληρεξούσιος της νησο ὁ Βεχηβ-πασας μετα κατον περίπου πυροβολιστων Μετ αυ-

τον μετεβιβάσθησαν εως χίλιοι ἄλλοι στρατιωται ποτον Ἐλε γλουν τον ποῖον εἴδαμεν αλλοτε φιλανθρω- πως πολιτευόμενον προς τους Xριστιανους του Κουσα τασίου, λλ' δη διατελουντα πο a διαταγας πασα

εχοντος θηρίου καρδίαν πο μορφην ἀνθρωπου ἀγγαρεύοντος καθ' ημερα εἰς επισκευην του φρουρίου ονιστιανικον λαον και εργοδιωκτουντος, καταναγκάζοντος τους εν τοις πράγμασι ριστιανους να πεφωσιν ξ ἰδίων τον επι της νησο μαχαιροφορον χλον του και

98쪽

HISTORICA EXTRACTS.ν θεραπεύωσι δι πλουσίων χορηγιων την απληστον

φιλο χρηματίαν του εἰς ἀποτροπην της διαρπαγης του ἀνδραποδισμοῖ καὶ της αἱματοχυσίας. - Υψηλάντης, καθ' o καιρον στρατοπεδευεν ἐν Τρικόρφοις διεταξεν ἐκστρατείαν εἰς XAν πο την δηγίαν του Λυκούργου Λογοθέτου εὐτὴ ἰδία αυτου ξουσίακα κατα την πικρατουσαν τότε τάξιν αλλὰ θεωρησας μετα ταυτα φθοροποιαν της νησο την κστρατείαν ταύτην ἀνεκαλεσε την διαταγην του 'Eγκατασταθείσης δε της κυβερνησεως περιεφεροντο εἰς την ἀποστατησα- σαν 'Eλλάδα σημαντοί τινες ιοι προσπαθοίντες ναφερωσι καὶ ουτοι ξωθεν εἰς την φιλειρηνικην πατρίδα των την πανάστασιν ν γνοία καὶ παρα γνώμην των δυνατων πολιτων της ' μη εἰσακουόμενοι δε παρα της κυβερνησεως, τις βλεπεν τι κατεστρεφετο βεβαίως

νησος, σκεπτοντο αλλως πως να κατορθωσωσι τοσκοπούμενον Μεταξυ τουτων διεκρίνετο Ἀντωνιος τις

Mπουρνιας εκ Iaρπαρια χωρίου της XA ὐπηρετησας αλλοτε παρα τοι Γάλλοις ς λοχαγος.Aιηγού μενοι τα της Σάμου εἴπαμεν οτι επι των αντικρυ παραλίων της δεν μειναν Τουρκοι εἰμ ε Κου- σαντασίω ς ε χοντι δυνατον φρουρων, καὶ πειδη κεῖ συνηθροίζοντο συχνάκις Τουρκικα στρατεύματα σύμ- φερε να κλείφη η φωλεα αυτ δι την σφαλειaν aiτην συχίαν της Σαμου δια τοῖτο σκεψεως κοινης γε

99쪽

πταν et ἀγαθω του κοινο εκ της συμπαραλαβη της πλουσίας ταυτης νησου τω νεχείρισε δε και γράμμα προτρεπτικον ενος των πιτρόπων των μαστιχ' χωρίων.

LIροθύμως δεχθη ὁ Λυκουργος την πρότασιν ταύτην,

και ἀνεδεχθη την ταχειαν συμπληρωσιν της τοιμα - μενης εκστρατείας ει τρισχιλίους, μηδόλως συλλογισθεὶς ποῖον επιχείρημα επιχείριζε και ποία ευθύνην ἀνελάμβανε κινων εις ἀποστασίαν να πολυάνθρωπον και ευδαίμονα τόπον παρα γνωμην του δίου τόπου, ανευ ἀδείας της θνικης του κυβερνησεως η της συμπράξεως τῶν ναυτικων νησων, ναντίον της γνωμης Ου Υψηλάντου, τον ποῖον και μετα την σύστασιν της κυβερνησεως θεωρει ἀρχηγον του καθ' ην ραν ρχιζε

100쪽

7S HISTORICA EXTRACTS.ε Κωνσταντινου πόλει, εσπευσεν πια να ζητησm καὶ παρ ἔαυτη σφάλειαν της πίστεως τωναίων μη- ρους καὶ σταλησαν τρει τω εγκρίτων, ὁ Παντύλης Γοδοκανάκης ὁ Μιχαηλ Σκύλλση καὶ ὁ Θεόδωρος Γή λης, ἴτινες φθίσαντες εἰς Κωνσταντινούπολιν φυλακίσθησαν οἱ δε επὶ της Xίου Τουρκοι φύλαττανεκτοτε αυστηρότερον τους ε τω φρουρίω ἐμποδίζοντες

των 'Eστειλαν δε ὁ ἀρχιερευς καὶ οἱ δημογεροντες κατα διαταγην του πασα εἰς μεν τα χωρία ης νησου αποστολου και ἱεροκηρυκας προτρεποντες τους κατοίκους a μείνωσι πιστοὶ προς την Iυλην και ησυχοι, εις δε την Σάμον ξεταστα περ της θρυ λουμενης κροστρατείας επὶ παραγγελία α προσπαθησωσι ν τηνεμποδίσωσιν αν τω οντι τοιμίζετο.

δικαίως πωπτευεν τ οι ἀποβάντες σκοπον εἶχαν ναύποκινησωσι τους χωρικούς, στειλε στρατιωτας εἰς συλληψιν των ' καὶ πειδη πετυχεν ἀπ yτησε να τους συλλάβη το κοινον της Xίου. ο κοινον στειλε τινας εἰς τα μερη που ποφία τον τι κρύβησαν προς σύλληψίν των a ' εν ω κατεγίνοντο ει ευρεσιν αυ-

των, φάνησαν την ,αρτίου ρχόμενα εἰς τηναίου