장음표시 사용
141쪽
οἱ μυῶνες εἶνaι τα οργανα των κινησεων' εἰ- ναι δε προσκεκολλημένοι επὶ των οστῶν, και διὰ τῆς συστολῆς και διαστολῆς αυτῶν κινουσι ταὐτὰ και εν γένει ολον τὸ σῶμα. Ta οργανα Taὐ-τa, ἄτινα ἀποτελοῖσιν δότι κοινῶς καλουμεν σάρκα τῶν ζώων, συνίστανται ες ἰνῶν παραλλήλων, διατεταγμενων κατὰ δεμάτια, δεματα, και δεσμίδας. Λιακρίνοιται δε δύο εἴδη αυτῶν, ά. μυῶνες, αἱ συστολaὶ τῶν ὁποίων ορίζονται ὁπὸ τῆς βουλήσεως, β . μυῶνες, αἱ κινήσεις τῶν οποίων
σχετικὴν ζωήν, οι δε δεύτεροι, οῖα ἡ καρδία, αἱ
μυώδεις ἶνες τῶν εντοσθίων κτλ. χρησιμεύουσονεις τὰς λειτουργίας τῆς οργανικῆς ζωῆς. οἱ μυς εἶναι προσκεκολλημενοι εις τὰ ἄκρατῶν οστῶν και αλλων μερῶν, ἄτινα εμβάλλουσιν εις κίνησιν, οῖον τὸ δερμα, ἡ σφαῖρa τοῖ ὀφθαλμοῖ κλ. , τὸ δε ἄκρον τῶν μυῶν τὸ προσφυόμενον μετὰ τῶν ὀστῶν σύγκει aι εκ σaρκὸς ὁ - πολεύκου, ἡτις ονομάζεται τένων. LIoλλάκις δε προσκολλὰται διὰ μεμβρανωδῶν τενόντων, οἱ τινες καλοῖνται ἀπονευρώσεις. χ. 42.)
143쪽
χχγες μοχλοὶ βλεπ. την φυσικήν). απὸ τῆς διατάξεως δ' aυτῶν εξήρτηται καὶ ἡ ταχύτης τῆς
τρίτου εἴδους, εις δν τὸ σημειον τῆς εφαρμογῆς εἶναι εις την ἄρθρωσιν τοῖ ἀγκῶνος, ἡ ἀντίστασις εις την χεῖρα, ἡ δε δύναμις ευρίσκεται εις τους δύο μ0ς, τὸν δισχιδῆ, καὶ τον βραχιονικόν, τcὐτετι μεταξυ τῆς ἀντιτάσεως καὶ τοὐ σημείου τῆς εφaρμογῆς. V ποῖς εἶναι μοχλὸς τοὐ δευτερου εἴδους, ἡ δε κεφαλὴ του πρώτου. H δύναμις, δ' ῆς μυς τις συστέλλεται, εξήρ
144쪽
εἶναι προσκεκολλημένος εἰς τὸ ὀστοῖν. Καὶ τουανθρώπου καὶ των ζώων οι μυς εἶναι διατεταγμένοι oύτως, ῶστε βοηθοῖσι την κινητικην αυτῶν δύναμιν' διότι ἡ δύναμις at τῶν ενεργεῖ λοξῶς επὶ του κινηθησομενου Oστοῖ' ὁ τρόπος ομως τῆς διατάξεως ταύτης παράγει a. κίνησιν ταχεῖαν καὶ διὰ μικρὰς συστολῆς at τῶν, β . καλλονὴν τοῖ σώματος καὶ γ. οικονομίαν τοῖ τόπου. Κατὰ τὰς διaφόρους κινήσεις, ὰς οι μυῶνες παρεχουσιν εις τὰ διάφορα μερη τοὐ σώματος, διαιροῖνται εις κ a θ ελ κτ ῆ ρ a ς, ὰν ελ κ τ ῆ-
To σχῆμα καὶ ἡ διάταξις τῶν διαφόρων με -
ρῶν τῶν κινητηρίων οργάνων ὐφίστανται εις τὰ διάφορα ζῶα πολυαρίθμους τροποποιήσεις. Eις τὰ θηλαστικά, ἄτινα εἷναι προωρισμενανὰ ζῶσιν επὶ τοὐ εδάφους, τὰ μελη 1 τον aριθ- μὸν ὁντα, εχουσι τον αυτὸν οργανισμὸν προς τον τοῖ ανθρώπου, εκτὸς μεταβολῶν τινων, περὶ δενθελει γείνει λόγος κατωτερω. Εἰς τὰ πτηνά, τὰ εμπρόσθia μελη εἶναι λίαν
145쪽
ανεπτυγμένα, και οἴτω πως διατεθειμένα, ω στεσχηματίζουσιν εκατέρωθεν του σωματος εἶδος
κινητου ιστίου δε ριπιδίου κaταλλήλου εἰς τὸ ναπλήττη τον αέρα μετα δυνάμεως. Τὸ στέρνον
ρει ἐπὶ τῆς εμπροσθίας επιφανείας του εξοχὴν επιμήκη κaι εὐθυτάτην ὁμοιάζουσαν πρὸς τρόπιδα πλοίου, εις ταυτην δὲ προσφυονται οι ἰσχυροὶ μυς τῆς πτέρυγος. πτερυξ συνίστατaι εκ του βραχίονος, του πήχεως και τῆς χειρός, ὁ σκελε- τος των ὁποίων ομοιάζει πρὸς τὸν του ανθρώπουεκτὸς μόνον οτι τα μέρη ταυτα εἰς τὸ πτηνὸν εἶ ναι aκίνητa, καὶ o τι ἡ χείρ, ὁ καρπὸς και τὸ μετακάρπιον παριστῶσι δυο μόνον oστὰ ἀπολήγοντα εις τρεις στοιχειώδεις δaκτυλους. D πῆχυς καὶ ἡ χεὶρ καλύπτονται υπὸ μακρῶν πτερῶν, ἄτινα καλουνται κ si π a ι' εκ του μήκους δὲαυτῶν ε ξαρτὼται τὸ μέγεθος τῶν πτερυγων καιὴ δύναμις τῆς πτήσεως.
Tὰ πλεῖστα τῶν εντόμων εχουσι την δυναμινῶς και τὰ πτηνά, νὰ υποστηρίζωντaι και ιπταν
αριθμόν, συναρθρουνται πρὸς τούς δακτυλίους του θώρακος, καὶ συνίστανται εκ λεπτοτάτης
146쪽
πτυχ0ς δερματικ0ς, ην διατηροῖσι νευρα κερατοειδῆ. Tνίοτε αἱ ἐμπρ0σθιαι πτέρυγες, εἰς ταεχοντα τέσσaρας εντομα εἰναι σκληραὶ και τροσπλησιάζουσαι ἀποτελοῖσι προστατευτικον περικάλυμμα, O περ κατὰ την ἰνάπαυσιν αυτων
μετεσχηματίσθησαν εἰς πτερύγια. Τὰ δύο πτερύγια, ἄτινα ἀντιπροσωπεύουσι τὰ πρόσθια μόλγὶ καλοῖνται στηθιαῖα π τ ε ρ ύ γ ι α τὰ δε παριστάνοντα τὰ οπίσθιa, γaστρικά. ' λλα τινὰ κεῖνται επὶ της διαμέσου γραμμης τοὐ σώματος, καὶ ο νομάζονται νωτιαῖον, δακτυλιaῖον,
147쪽
τερωθεν τοῖ σώματος σκοποῖσι να δώσωσιν εἰς αυτο πλαγως κινησεις. Ta πτερύγια συντελοῖσι μόνον εις την διατήρησιν τ0ς ισορροπίας του Ου καὶ εις τὸ να συγχωρῶσιν εις αυτὸ να τρο-ποποι j την διεύθυνσίν του κατὰ βούλησιν. Oι οφεις καὶ αλλα τtνὰ ἀσπόνδυλα, λείμακες, σκώληκες, βδελλαι κλ. στεροῖνται εντελῶς μεθλῶν καὶ προχωροῖσιν ερποντα επὶ τοῖ εδάφους.Tὁ σῶμα αυτῶν εχον μεγάλην εὐκαμφίαν, σχη 'ματίζει σειρὰν κυματωδῶν κινησεων, αἴτινες ἀλ
στηρίξεως επὶ τοὐ εδάφους, ἀνυψοῖ τὴν κεφαλὴν
καὶ φερρι αυτὴν προς τὰ es προσθεν, ἀνaλύων ἀλληλοδιαδόχως τους δακτυλίους του. Εις ἄλλα ερποντα ζῶα, ῶς τὴν βδελλαν, τον σκώληκα
148쪽
ται εκ τῆς θελήσεως' αἱ λειτουργίαι Oμως, ας μελλομεν να εξετάσω uεν ήδη ὁπόκεινται εἰς αυτήν. μεταξύ τῆς θελήσεως καὶ των ὁποτασσο μενων αυτὴ οργάνων ὐπάρχουσι μεσα τιν ' αλ-λα δε τινα μὰς συσχετίζουσι μετὰ τοῖ εξωτερι- κοὐ κόσμου, καὶ ταὐτα ἀποτελοῖσι το νευρικον σύστημα. Aλλοιωθεντος τοὐ νευρικοῖσυστήματος, αἱ διαταγαὶ τῆς βουλήσεως δεν μεταδίδοντaι' αἱ δε σχεσεις ήμων προς τον εξωτερορικον κόσμον κατὰ το μῶλλον ὴ ῆττον παυουσι. οἱ παράλυτοι π. χ. επιτάττουσι τὰ μελη των, αλλὰ δεν ὐπακούουσιν, επιθυμοῖσιν, αλλὰ δεν
Tο νευρικον σύτημα εδρεύει εις την κεφαλήν.
Ἐὰν ἡ μνήμη μὰς ἀπατα, εὰν γεγονός τι μὰς διαφεύγη, εκεῖ το ζητοῖμεν. Ἐς εξετάσωμεν λοι-
149쪽
πὸν τὸ ενδον τῆς κεφαλης. ' Eυτὸς της οστει νης ταύτης θηκης, ην προφυλάττουσιν αἱ τρίχες, εὐρίσκομεν ουσίαν τινὰ μαλακην φαιάν,ητις καλεῖται εγκέφαλος' περικαλύπτετaι δ' οἶτος υπὸ τριων λεπτῶν μεμβρανῶν, ας διατρέχουσιν α- πειράριθμα αγγεῖα. Σχ. 43. J V εγκέφαλος συνίσταται εκ δύο μερῶν, εκ τοὐ κυρίως εγκεφάλου, κειμένου προς τα ἄνω, και της παρεγρκ ε φ αλ ί δ ο ς προς τα οπίσω. δε παρεγκεφαλὶς εκτείνεται ἔπειτα προς τον τράχηλον εν εἴδει κορμοὐ, οστις καλεῖτaι ποομηκης μυελός. Καθ' oλου τὸ μηκος τos ραχίτου δε νωτιαίου μυελos εκφύεται μέγας αριθμὸς νηματοειδῶν ἀπο- φυὰδων, αιτινες καλοῖντaι νεῖρα, και διακλαδίζονται εις τα διάφορα μέρη τοὐ σώματος, ῶς αἱ ἀρτηρίαι και αἱ φλέβες. Σχ. Jό.) Tπειδη τὸ
σῶμα σύγκειται εκ δύο μερῶν συμμετρικῶν, τανεῖρα εἰναι διατεταγμένα κατὰ ζεύγη. Tos aνθρώπου τὸ σῶμα περιέχει 42 ζεύγη νεύρων, καὶ 4 2 μεν αυτῶν εκφύονται αμέσως εκ Tos εγκεφάλου, καὶ ὐπηρετοῖσι τούς οφθαλμούς, τα δετα, την ρῖνα, την γλῶσσαν, τὸ πρόσωπον, κτλ. 30 δ' 6κ- φύονται εκ τοὐ νωτιαίου μυελοῖ, ἐξερχόμενα εκτρημάτων της σπονδυλικης στηλης. Eν τέλει