Simonis Simonii ... De vera nobilitate

41쪽

m 7. s p. ipsam necesse est. Frusra enim Galen. de dis. ρυφ. 17. quaereres, utrum sit anima , atq; Idem . de causistuν 9. virum sit immortaliS, nisi animar& immortalitatis nomen praeIntelligeres. Id significauit o Hippocrates his verbis e

γον τωνἐοντων τί γῆθαι μη εον. Alterius definitionis duaeiciat hartes, genus & differentia. Vtraq3 primo tormam significat, genus generalem, differentia specialem, sed Vtracti tamen materiam connotat. Nemo dicet, Homo est anima uel ratio, sed animal & rationale, id est, anima sentiens & ratio in hac materia, puta quae constet ex capite , thorace, ventre inferiore, artubuS. Casterum,ut nulla Categoria est, quae suis generibus careat ac differentiis, ita nulla dest etiam, in qua talis definitio locum .rb., - . non habeat, non eadem tamen p p 7 conditione. Nam in accidenti una definitione quantitatem semper excipio pra ertim autem propriorum, subiectum necessario exprimitur , uel tacite saltem significatur. Quapropter A uer-roes, imo e Aristoteles dicebat, Accidentia non simpli wZ--t. I 2. v. 18. i . ςi r definiri,sed aliquo modo cu'

' res diuersiarum naturarum accipiant in ii definitione. Hoc ipsum Scholastici vocant definire per Additamentum: addit enim aliquid quod non est eiusdem Categoriae cuius est definitum. Subiectum autem quod in definitione accidentium accipiatur, aliquando generis,ut cum concretum definitur a fidena v. g. simum esse nasum curuum, aliquado fdis-

42쪽

NOBIL ITATE. I stat Auer. s. met. 6. oe ferentiae instar habet, ut cum ab-7. mei. stractum definimus u. g. simitatem esse curvitatem nasi. Nam

licet utrunq; vocabulum formam ipsam g primo significet, concretum tamen, magis

adsignificat subiectium, & secundum modum quot significandi, prius subiectum quam formam designat, quod fortasse dicere Avicennas voluit. Porro accidentia propria definitionem alius generis habent, qua substantia caret. Ea, non genus ac differentiam, sed caussam adducit, aqua accidens illud adeo pendet,ut per eam sit & conserauetur. Esto v. gratia quae proprium quippiam hominis est: primo describetur sic, quasi το ευ Np

s-J --ρο- p l η' hein per genus & i differentiam, . , ut sit bonum perfectum seipsos6 3. t'. cv 7- contentum quod satis est homini. Tertio definietur per caussam a qua pendet, & perquam consistit, ut sit actio animi rationalis cum virtute congruens: vel ut sit aetio recta & prudens, cum for- 1; il lunae prosperitate vita perfe- eta. Haec autem raro solitaria profertur definitionis modo, prout ex multis I Aristo-νm ri telicis locis aliu interpretum e s J. pisi P ' ius constat. Nunquam enim se 'mς . . re v. g. Eclypsim aut Felicitatem

definiens dices, illam esse interaiectionem terrae inter solem &lunam, hanc actionem ex virtute, cum non id ipsum sit. Felicitas. Verum dicemus potius Eclypsim esse priua-C a tionem

3. met. 19. Auer. 2. de an. 32.

43쪽

tionem Iuminis, quod a sole accipit luna, ob interiectam terram, & Felicitatem esse bonum quoddam persectum animi, ex actione virtuosa. Tantae tamen dignitatis est Definitio ista caussam afferens, ut eius respectu definitio Esentialis, quae nempe ex genere constat &differentiis, definitio quid nominis censeatur. Atw id multo magis in affectionibus illis, de quibus utrum in

rerum natura existant dubitatur. Cum enim quaestio v. g. de Vacuo proponitur, ac definitur,ut sit locus priuatus corpore, si vacuum existeret, talis definitio esset essentialis, vacui nan P naturam aperiret: verum cum non existat, remanet nuda quaedam nominis m explia

. Iei,genera dIsterentinie esse uere possunt Omnino igitur μ caussalis definitio collatai . essentiali quid rei, substantiar, ac Ariu. lib. 2. Ethic. formalis reputatur. Alias caussa Nicom. si fuit allata. Nunc ista pauca de Eusraim ibid. definitionum generibus attacta Themist. a. pOR. 1 s. fuisse sat esto, quo nempe intelli-Alex a. metaph. contI9. geremus, Nobilitate in quae homini accidit, ait hominis propria est, utrant exigere ac recipere definitionem, tum eam quae proprium genus ac dimerentiam explica tum perfectiorem alteram, quae caussam affert. Nec est quod nobis opponat aliquis a Aristoteleni nobilitatem bru- tis quom tribuentem, ibi, τα δἰ 1.ω z. is Orm μ Ilia ratione dicim- tur bruta hiγ-, quam γενναῖου,-πουτικα eodem

loco, &-b alibi, id est, quam aequivoca

44쪽

NOBILITA TsbJ LRi. metaph.cap. i. Ait ut de uno loquamur, Vera docilitas non nisi ciecursu rationis fit: Omnis nanq; doctrina ex praecognitis quibusadam progreditur : atqui cum Aristoteles bruta priuet reminiscentia eodem loco, vera sane dooilitate orbat quot. Nam & reminiscentia decursus quidam rationis est ad ignotum per notum : hoc tantum differens a disciplina,quod in hac progressus est ad incognitum,prae cognitum tamen c quodammodo duntaxat,in illa vero A ad alias quidem distincte ac defi-Lca L tu P nite notum, incognitum tamen quia obliuione amissum. Responderet a Galenus, uel Na Ins f.adari cap.c 'liuS fueris author ille,

Via I Bruta minus rationis habere

qtiam hominem, habere tamen: ac proinde hominem solum dici animal rationale, & praeter docilitatem ob- tinuisse quoq; reminiscentiam: illa nequaquam. Sed nos insanire cum Galeno nolumus: Nabsurda ista crAL saq; sententia iam pridem ita explosa ab aliis est,ut mutito minus digna sit,quae eruditioribus hisce temporibus afferatur in medium. Et sane non magis nobilia dici bruta possunt,quam felicia: cum tamen Aristoteles ita

l . I

45쪽

Democritus, cum diceret Brutorum εuγένεαρ esse τίδε ἐπι κνεω ευοθει Θαρ, hominum vero Hὼ τῖκθους ἐυτρο- ου D. Pro inanimis autem tale vocabulum usurpatum ab Aristotele uel a Platone nondum uidi, quod tamen de nobilitatis vocabulo a Latinis saepissime factum esse constat.

a is a

Nobilitatis Graecum & Latinum etymon: Clarus, generosus.

SI susicepto muneri deesse nolimus, cum triplex sit Definitionis species, omnem Nobilitatis tradamus. Oportet. Omnino enim egregie g Averroes Definitio. r. iuptam. 'φM 'ξςnti naturali comparata

uit. Hic quantum dat formae, tantundem eorum tribuit, quae formae sunt consequentia. Sic Definitio quantum naturae definiti aperit, tanis tundem eiusdem accidentium patefacere uiuetur. Et

hoc illud principium est, quod num bene sit positum, cognoscendum esse prius in quocunt scripto uersemur, quam ad sententias ipsas, uel earundem inter se consensum respiciamus, Plato b monuit: alioquin enimsbJ in cra γ&sub . δ'δ dpsinitione constituta,con- principiis illis consentientia subnecti etiam possunt. Et quod ad nomen luγώsα, quanquam integram & luculentam saxis etymologiam secum afferat, ac proinde

seipso

46쪽

23 seipso notum sit, non inutile tamen erit, si a nobis hoc loco paulo exquisitius, quam ab aliis factum esse uideam, ponderetur. Eu ergo dictio, idem significat quodi αγαθοὶ , id est, bonum, aut quippiam h το inctive la o

ΓιJ i U proprie secundum alteram signi 9 ncationem a Porphyrio propos a nfcg- ς η' stam, id est, unde ortus princupium alicui est ab eo qui genuit: quanquam& pro prima significatione accipi quo B non incommode pol sit, id es , pro multitudine aliquoru qui ad unum aliquem ea societate quae ab illo ducta est,& inter sese astecti sint, nec non cognatione quadam coniuncti. Hanc certe significationem a Aristoteles istis expressit verbis agens de nobilitate, οπουδ ινδε ωι γε sad Idit. --α δομοι πεφυροκασὶν ἐγγίνεθαι. & h alibi, εσι δε πτολις ἡ γενων λιμων κοινωνία . Clarius c item ibi, ει, bd Lib. 3. pol. ς - γάμους με, καλοῦσι Τους συμε:εις. M Lib. 2. Et hic. cap.2. τουτοις se κοινὸν το γεν di. & in Politicis, praesertim libro quinto atque in il Rhetorica ad Alexandrum idem saepius habet:. Imo & aliquando ab eodem γέ-

τλ- ριναι, αγεννεια, -ια, βαναυσιοι. In summa igitur,

su ινρα est bonum genus & εuγει ἐς uel tu MO- dicitur, qui

47쪽

qui ex bono genere es alii dicunt,f ex ampla familia, s fJ O. Aepu. eoui. ς gene e uello iratus,

, quae omnia eodem recidui. Haec

ut uera sun,tita illos arguunt inscitiae, qui omnino affirmant Nobile, quatenus hodie communiter ad familia dignitatem significadam usurpatur, hoc ipso dici, quod notum &illustre sit. Aliud enim est Aristoteli γνωμω, cui proprie respondet vox ipsa duntaxat Nobilis, aliud tuγενἡς , cui significatio eiusdem vocis,prout hodie cum hominem vocamus Nobilem, accipitur, proprie quadrat. In summa, re & significatione Nobilis idem plane ac ἐυγενὴς , Voce idem ait 'γν2si O est. g Aristoteles γνωPμους vocat eos, q ui in ciuita- ILi . pol. cap. 3. te, propterea quo liquo exceb

quomodo non idem sit ἐυγωe quod γν μω) κ αρετὰ os ciet, eminentiores & cogniti magis habentur Si placet,vocemus Claros: quibus b plebei & obscuri homines ab eodem pnaeceptoresbJ Lib.=pol. cap. I. opponuntur. Quapropter etsi rem' lol. cap. ψ. demus omne nobilem esse Cla-. rum sive γνώριμορ, quod tamen non nisi respectrue accipiendum erit non tamen omnis

uel Clarus, erit Nobilis. Sunt enim in Rebusipub. de diuitiis & virtute & doctrina clari, qui tamen pro Nobilibus non habentur. Verum est igitur quod i Plato alicubi scripsit:valde lubricam & fallacem in Doram, M. ΠMR , per i 'mina reruinquaerere naturam earum, potius

48쪽

NOBILITATE. 27

Nec minus recte Hippocrates ante ipsum,quanquam DULA. iis an η-., Q ς riu , idem significauit no

Et sane mirum est Tiraquellum tamen ,& tot alios inaterpretes, istius loci testimonio ad explicandas nobilia talis partes esse abu λs. Dubitat ille, an diuitiae nobilia tent . ut affirmet, adducit hunc locum, in quo tamen πεντ γvri agitur tantum, non ἐυγε p. Dicat, se nobile accepisse prout a latinis accipitur, nempe quia notum: iam igitur frustra dixerit antea,nobilitatem esse virtutem generis: iam frustra disputet postea,de priuia legiis & praerogatiuis nobilium: nam nobiles ista signf-ficatione sunt omnes paulo ditiores, eruditiores, vi tuosiores, & quicunq; secundum aliouam ποπιτικDειθαμil ut i Aristoteles loquitur paulo superiores h U. Lib. I. Ieab. V. hQq Rr Sed nos reprehendereT pouhac nominatim quζnquam hac disputa tionς nolumus, cum tamen possemus bona D consci.

49쪽

conscientia multos. Rectum m cognitum iudex erit sui& obliqui. Quorsum haec dicta smJArs. ib. cap. s. sint, intelligent ij ad quos perti- GaIehuib.de vi. doct. nent, id est, qui non rebus sed vocibus philosophari uolunt. Nos ad nostra reuertemur, a & imitati praeceptorem, postquam planum fecimus qua i. τυ- μ' ' siit inter ipsa nomina distinctio, non amplius de ipsis laborabimus: net enim eiungere noua & rebus dare in praesentia uolumus. Certum est illud, Italicam vocem Gentit' huomo , & Gallicam

Gentit' hom me cum graeca magis conuenire. Illa uero quam communiter usurpant Hispani Hidalgo agraeca remotior est, quanquam rem iesam explicet adhuc magis,quam Latina, Significat enim quasimo hoc est Filius,&algo, quod est multum. Nec γενναιο- quot uel Generosus idem est at u icti et,nisi eodem fortasse modo quo etdoruseoli & a uel eti& ἔκ reo

idem censentur. Non omnis No-taa Lib. 3. Eib. cap. r. bilis, est Generosus, omnis tamecap. z. Generosus, intelligitur Nobilis Nobilitas in virtute Generis pΟ- sita est, Cenerositas autem in eo, ne a natura generis descistat. Et nobilis dicitur, qui est ex bono laudatoq; genere natus, Generosus autem qui sui generis bonitatem & facta imitatur , uer a natura suorum non degenerat, sed relictam sibi a maioribus gloriam & virtutem tuetur. Poterit igitur aliquis non esse generosus, qui tamen non desinet esse nobilis: quemia modum etiam esse b medicus uel geometra non desinit aliquis, etsi sit

homo nequam. Verba sum ς Aristo tosis, ιυγι

50쪽

so in i δε bist. an.cap.L eadem plane secundo rheto- lib. 2. rhet. cap. 1 f. ricorum libro repetiit. Cum istirini ρο- st turlib. 3. d Politicorum, ibi πο-

- αγενιών,& in e Rhetoraca ad Alexandrum, ως αυτον ἔτι γεννήρο συεισις ιζων ως ευ γεγωναπι πάντες οι πζὸς ἀάμ ευ πισυκο-, &c. Aristotelem sic loquentem audimus, meminerimus eius quod paulo ante de particula γενω diximus , atq; illius regulae quam alias annotasse me pallatis exemplis recordor.

Quia haec vox Caussia id omne significat apud Aristote. lem, quod ista vox Elemcntum , Elementum tamen nunquam apud eundem significare totum id reperitur, quod Cauda significat, idcircW peculiare aliquid Et menti vocabulo designari certo constat. Idem de Nobili dicimus & Generoso. Non est etiam tam absurdum uel inusitatum ante & postquam nomina inter se finitia ma distincta sunt, obiter iisdem promiscue uti, ait in rhetoricis presertim, ubi res tales ad viuum resecari iasi est opus, cum a ciuili multitudine, apud quam demonstrat Orator, & quae de rebus adeo exquisite non solet inquirere, pro iisdem habeantur: Sed ad istu locum ex rhetoricis, planius adhuc a nobis infra respondebitur.

Et Plato in priore Alcibiade ais alibi passim γεννῶορ ει

pro eodem habet. Nobis autem qui ex proposito de nobilitate disputare uolumus, proprietas vocabulorum omnino monstranda suit, & retinenda. Istud