장음표시 사용
21쪽
Lalim di terram.Sed quo pacto fecitΘLatini nolunt leget e , se μ' μ diu, sed creauit,significates hoc verbo, fecisse ex nihlo. s. D.cii quod etia ipsunt,Videtur mihi monstrari posse eisdemno, facita argumentis .na si fecit ex aliquo,aut illud aliquid factsi fait,aut non: si factu fuit, rursum rogabo an ex nihilo, an ex aliquo si ex aliquo, de illo rogabo rursum , ibi
factio. ri infiniti: sin aliquando caepit rerum fabrica ex nihilo, hoc est quod assci itur: si vero illud nunqua si factum, redeunt argumenta eadem quae de incorruptibilibusiotidi partious proscrebantur isse igitur arguinctis, quibus indicauimus, mundum esse factum, indicatur factum esse ex nihilo Adco ridere lubet praestantilii phil,se tuos illo Philosophos, qui aiate mundi ortum,pone phosum bant ali corpuscula, qua in immeri spatio suae ordi
ignoratio ne volutarentur: alij haec ipsa corpora,velut in contur
- bata miscella latitantia.quid hi faciebant lucri ut sci licet mundus ab aeterno fuisset deformis, Maliquado
exornaretur.an minus est absurditatis repugnatia in infinita multitudinc motionii inordinatam, quam ordine succcdentium, Min aeternitate corporis deformis quam pulchriZan no satius erat pulchru ab aeter
no ponere na persecti, pulchritudo proprior est ipsi esse:impcrsectio, deformitas,ipsi no esse. Ego LMIai. Cert laud OAristotele, qubescit impossibilita
tatem Vt ita dixerim aeternorum motuum,4 corporales ab rum,non praeuiderit, maluit ab aeterno esse pulchram a Mistre fianc mundi faciem, quam aliquando ex aetcrna desermitate emersisse.oportuit vero ipsum sternitatem illam temporis meditari, reperisset si quidem,ut neque in corpore,neq; in loco haec enim ille demonstrauit ita neq; in tempore infinitatem esse potuisse si quideest etiam tempus quantum, ut corpus,& locu S. iritu v
22쪽
igitur Onania quanta finita,tempus quoque totu finiatum est, erit. quare iactus est aliquando mundus ex nihilo.Porro heri aliquid album uit, feci quale, fieri septipedale, est fieri quantum,huic loco acceclere, est fieri hic,fieri vero hominem, aut equum,cit fieri hoc: fieri mundit, est simpliciter fieri,aut heri ens:quia nenque est fieri hoc aut illud, neq; quantu,nelu . quale, sed fieri simpliciter.ut ergo quale fit ex no tali, ut album ex non albo, quantum ex DCn tanto,ut tripedale
ex iro tripedali;sic, ex non hic existcnte velutL6ptu tu venit, qui erat Toleti:hoc aliquid ,extio hoc, ut homo ex non homine.ita necesse est fieri simpliciter, ex simpliciter no ente;atq; ita ex nihilo. respondebis sertasse Platonice,factu esse mu dum ex no ente simpliciter,non tamen proinde ex nihilo. Sed neq; hoc dici potest.nam si ponis illud, ex quo mundus est faetus, quodq; ab aeterno erat, quale materiam primam sin ginius , ea ne intelligi quide sine omni forma potest, . du est e. Si enim ea, mera potetia, omni actu vacua erat,non poterat existere actu nulla enim existenti sine cflentia est sed potctia,potes virtute diuina edu 'ci ex nihilo,ut cx ea corporales formae virtute natu Ex Aia, rati educerentur:interim tame,nihil existeret, praeter essen-ipsu Deli, qui in principio fecit coeturi terra,ex nullaniateria. Sed quo pacto secitὸiubedo fieri Hoc quoq; deridebat sumi illi, Madmiradi Philosophi censentest sti,velut fabrii quenda,aut figuli esse, neque aliter, qua quaeda contorque do, quaen producedo, quidani
pinscendo, Malia quaeda machinando, sua opera sic cisse:& quaeda corii per se, quaeda per minorcs Deos. Verum, sit,ut mostratu est, citDeus omnia ex niuilo, qWpρ'
costat,Deu ipsum per sese fecisse omnia, quia potetit infinite est ex nihilo facere, Mob id nulli nnitu virtu
23쪽
ti poterat demadari.noi test vero esse virtus infinita nisiunica, eaq; prinia silmina.neq; enim in infinitis est maius.SLigatur secit Deus ipse per sese omnia ex nihilo,non potuit facere aliter, quam iubendo noenim educendo ex materia vlla,neque aliquid machinando circa materia, qtiferat nullamcq; erat quod operi repugnaret neque qua se minus ductile praestaret, materia, qua elaboraret.nihil aliud esse potuit, illud facere, qua ex sua infinita foecuditate, bonitate,pocausa protentia,& sapietia infinita, quq in eo unica Implicis
mafας- stiria res est,iubere, ut res fierent. esse aute primae cau-
μ sae Scunditate infinitam,Hoc est facultatem faciendi ex nihilo;neque indigere,ut faciat, materia vlla;idque potiere, b ipsius mundi integritatem & persectione, necessarium esse,in Physicis quaestionibus monstrauimus: neque pigebit nunc repetere. Certe non est per-
. s tu, fectus pulcher mundus , nisi omne quod si pulchriam, si aliqua bonitas cute veliti,4 omne quod scibile, sit sapientia quae sciat; quod possibile potentia quae possit.Nam qua aliquid possibile non potuit, aut
scibile ignorauit, aut pulchrum noluit, vel inuidit, mancum Lim persectum exierit opificium.ipsum vero pulchrum, aut scibile,nemo definit ad bonitate blentis,aut scientiam scientis. Sed pulchrum est, quod rei cui accidit, ad propriam bonitatem obtinendam;
pcrscctionem adiicit; scibile, quod in sese habet p. M . principium Vnde sciri possat igitur neque possibile, j quod simpliciter dicitur &io ad aliquid, definiri de bet ad potentiam sed simpliciter possibile est illud,
uo facto &posto,nulla repugnantia fit, aut contra-ictio.t c enim res per sese suerit imposabilis, cum se est ut ita dicamus impossibilitas.externum om
'iliddam fiterit fi ob id solum dicatur impos ibilis
24쪽
lis,qubd non sit causa quae possit ficere Oportetig
tu sit in rebus causa aliqua, quae possit, quidquid in sese repugnantiam nullam cor tinet.. At ver ὐeri , --. ex nihilo,non est simpliciter impossibile, sed impos is,hil. λι- sibile cuidam virtuti finitae,puta naturali qua virtute hil asini- esse aliam superiorem,&potentiorem,non est Haptas qpq s sibile. Si igitur esse aliam virtutem maiore tinninatura, quae possit facere ex nillilo non est impos ibi 'le,cit possibile: Si vero est possibile,est etiam necessa
rium.quia, ut Aristoteles acutissime dicit in aeternis
idem est quod postibileri quod necessarium necςsὶ est igitur esse Deum,eunam per sese secisse in princi
pio cmporis coelum terram,iubendo ut ex nihilo ferent.neq, est quod quempia perturbent aniles dubitationes,quid faceret Deus solas in illa aeternitate t his,huid
otiosusλcur non secerat haec corpora multo δntea natantemc- qui omnia,habet intra se eminenter, nulla unquam diim.
re caret, qui sibi est sussicientissimus, nunquan es q-tiosus.Iam vero mundus si quidem factus est iu principio temporis, clim in aeternitate neq; sit prius neo; posterius, non potuit fieri antequam factus est,nisi auo aeterno fieret.fieri vero non potuit ab aeterno,o -- tradictionem, quam aperuimus non est ergo quod queramur non esse factum antea. Sed relicta remitate,accipies interrogationem a tempore,cin quo est plus hinus, privs iqsterius,rogabi is fur se' nunc mundus sex mille annorum, non est mi ua decem mille, ut esset sanus munias quatuor millibus annorum, anteqiua factus est ego te rursum rog an tu i si ita esset hictus,non esset haec tua dubitatio neq; 'gares cur non citet factus priusΘcerte esset eade quid λ ' secentum mille nunc esset annorii misian lus , ut aliquando erit,nisi intercipiatur tempus esset certe ei iij
25쪽
de. quid si centie mill chis milleZtulic quoq;. si igitur
nisi ab aeterno neret,non posset abesse laa Stiubitatio; ab aeterno vero fieri non potuit,ad quem potius per tineret momentu creationis indefinitum definire, ad te qui dubitas an ad Deum qui secitλ merito ergo fecit in praticipio. idque temporis principium fuit, cum c has creationis. Viderii Osiit, verbum illud, creare,n5q.;L habere eam vim, qua diximus, sed esse utcunq; facere. si quidem dicitur, creauit Deus homi hem. at vero nosecit euhi es nihilo, sed ex limo terrae sed neque alia viveti, fecit nisi ex terita, aut aqua. Diuus Auguistinus censet. 6mnia esse creata simul eode momento, seu in eo ditis intinc;illam vero partitione dierum no signi
ficare partes epotis, sed distinctione, S gradus quos
n.- . desinaturae refusatvle factu esse hominem ex terra, iissa. non actu praeexistente, sed existente potentia in ipso, Hum ' velut quiuis dicitur nostrum, verui eius ex quatuor elem ' η elemetis,tametsi nillla Erra, aut aqua, erat actu id ex
' quo facti sumus,sed seimeti sanguis. Ita livi nico
intuitu tota facies, Meius omnes partes in speculo ex primuntur, it unica Iussione Dei, conscitisse, to tisi hanc corpore 1m holem, in ea refulsisse ii IumViuinitatis selgorem, quem voc usinaturam. χρὲai, dis caeterum quia non omnes sancti hoc ita intelli tuae .gurit . alia responsione est opus me Verbo, creare, ego ita censeo, creare duplex esse, alterum iraecipuum , ex nihilo faceres alterum sine materia dis postione facere.. nam substantia non videtur ali ter feri posse, quam generatione, aut creatione. generatio vero non est ni in materia disposita, quae Si Vatia igitur irre materia dispositi ne est, creatio vocari ''q debet. Quapropter siue ex nihilo omnia', siue
ex nihilo mi aecam , quaedam ex lateria non
26쪽
disposita,sed iube do secit, omnitim est Deus effector creator.Fecit veris Deus, omniarius fecit,valde bona.id est, suis singula formis perfectes quia ipse valde
bonus est:& bonus omnia ut bona cile quia nulla unquam de re inuidia tangitur.voluit ergo omnia fieri valde bona, quoniam bonus; sciuit vero quaecunq;
voluit; potuit' uscunq; sciuit voluit, quia ut est
summe bonus,itari su nunc sapiens lotelas.Tria i Tria rem gitur sunt omnium rerum principia potentia, sapietia ' ε' T
& bonitas, qui in prima causa unicum, Midem principium cst.Innumera alia continet praescriptum caput, de quibus, quia scio non posse me pro dignitate dice
Te,tacere malo, ac relinquere narranda Theologis,quib. dedit Deus, in hoc sancitaruio scripturaru paradiso liberius versari.Apponam veris quam mihi Deus dederit, sex dierum enarrationem, hinc capto initio.
Vidit inquit Deus quod 1set bonum, ait Cerminet terra herbam virentem, facientem semen, lignum pomiferum aetens fructum iuxta genus suum, cuius semen in semetipso sit super terram, factum est ita. protu- Et terra herbam irentem, O facientem semen iuxta genus suum , lignumq; faciens fudium, , babeusinumquodque sementem iuxta speciem suam. Videtur his verbis significari, nullam omnino ess)berbam, neque plantam, quae semen biro crat: siquidem omniarius terra producit, videntur cile creata a Deo at ver,nihil videtur Deus iussisse, germinaret Crra,praeter ea quae semc proserunt.' i mi ergo
quae terra germinat, semen proserui.at vero videtur,
huic assertioni experimentum repugnare, si quide inutio. arborib.Salix, Vhnus,Populiis, Traxinus, huius modi alis nullsi videntur habere semen minutulae a ianuae herbulae, quibus prata omnia conuestiuntur,
27쪽
sponic nascuntur sine ullo semine, deiungorii omnia geneia,qui Lipsi nutrimentum iri ex terra capiunt tilici etiam nullus flos,nullus fructus eis, teste 1 iostoride, sine quibus semen nullum si possit. Quid ei go,an haec non sunt creata a Deoῖ certe crc ta sunt omitia a Deo, sedit arbitror nisi tante aliter sancta censet Ecclcsa,ita enim facile assentiar no omnia eo de modo.na reru, quae ortui&isteri tui sunt ob Genera noxis, quaeda non aliter generari possunt quam a suo
/ -s sinii litvt homo ab homine:cquus ab equε; quaeda,esisti diuini iliu causarii concurru generatur per accides,
Ut quae generantur per putrescentia,aut etia per co- coetione, aut per alterationes quasda quaru er generationes,no tam resertitur in ulla facientc causam, quae proxima sit, quam in materia dispositionem.velut a trum non gignitur ab auro, aut argentum ab argento aut omnino metallorum ullum ab eiusdem
specie alio;neque lapis ullus lapide.his enim rebus
nul a seminalis virtus est ut neque ullis carum, quae
Veiletabilem non habent naturam. Plantarum et1am
Malia ei Manimalium multis accidit,ut per accidens, neque a plantar sui similibus generentur.atque in utrisque plantis iniripi quam Manimalibus est triplex disserentia quaedam ηρ enim quae scilicet stitit persecti, si ma)nsi aliter quam per se & a sibi milibus generari se si mi, ut homo, equus,bos, elephas, nii X primus palma, pomifera omnia: qiuae la que scilicet sinat vili sim assem
mergenerantur per acci lens; ut pessic ili, MVermes,&ingi, alga. quaedam sim inter haec persectione e tiam media, quae cum a s milibus, seminali, gene rentur,sp5te etiam nasci post intrivi irres ira habet utranque generationem, vesparum locust arum, ac scarabeorum genera.Herbas etiam aliquas, eamini
28쪽
qui semen afferviat, sponte naici, ac sine sermine pos, Psiit
ortum esse ex imbre quodam crasto,cum in ea mundi L Jς parte stillet nunquam: atque ibidem siluam quadam ingentem prosiluisse aliqaado,ubi nulla antea sutilet o liquanquam non desunt,'Ut horum etiam ventuum geιι, ιua. quaerunt seminalem causam, velut Anaxagoras, qui
censet ipsum aerem deferre ex aliis in alia i sca semina, tuncque fieri, ut hominibus id non sentientibus, stant generationes quaedam alicubi, fvideantur e L se spontanee, cum tamen non sint alij causantur inudationes coiiuxusq; aquaru, dicentes amni u diggressionibus heri,ut semina ex aliis in alias partes deseratur. Sed si haec no inepte dicatur, mihi videtur multo probabilius, si quide in animaliu genere sint no- nulla quq utrunq; habet ortu, esse in platis quam plurimas.na ex semine selum posse consistere, neq; vllu habere accidentalem ortum, persedi ioni tribuitur at vero genus animaliti persectius multo, qua plantarues .plantae ergo plures habet nascedi modos, neq; ta Semiva' tenetur conditione nascendi ex semine,quam anima Iia.quod rursiis vel hoc arximento costat, quod ani tmalia persecta, n5 aliter quam ex semine nasei positit plantae vero etia hae, quς maxime semen pro serui, na istuntur etia instione, platatione, germinatione, suntq;illis omnes hae prodes iones per se.itaq no est quod videatur inopinabile, plantas plerasq; earu quae ex semine nascuntur nasii posse sp nte ex terre de a qua foecuditate solium,cum id accidere videamus nimaliu non paucis.quin potius exist imo , quae omni
29쪽
caream semin esse perpaucas:qua pollini sponte nasci quam plurimas,nam,ut Theophrastus recte cera ac latitare potius quam nolite seminis natura, est arriimi,sa bitratiduli, velut in thimo si semen, tiod sensu per ii iripi nequit, in salice,' ulmo eiusmodi aliis. suill 'ρύς ς' etiain quibus seminalis vis est in lachryma,ut iridi atque generatim,Vt Theophrastus inquit,ea faciliuη, atque cx minori principio valent generari,quae impe fectiora sunt quamquam ergo verisimile sit RHana
plurimas, & herbas desarbores, quae carere Videantur, habere semina,vi de salice,c vlmo, licebamus: non tamen proinde,negandum,else multas, quae omnino non habeant & nonnullas carum, Inae habent, sponte
etiam oriri posse: cum illa triplex nascendi differentia notetur in animalibus,quae genere quidem sunt per-Facta ne sectiora.ex dictis constat re quasdam esse quibus nices ορi' si illas Deus in illo mundi exordior fecisset necessa ξ μ τερ - 5 esset semper mundus cariturus,alias ero, quae, si a principio faciae non essent, possent deincep., ex ipsis mundi elementis naturaliter oriri. Nam et Maeniorum; si vel unum tollas.necesse tolli omnia, accum illis etiaua concreta corpora. qqia cum primae Cotrariis contrarietatcs, primo insint elementis, sintque ipsiqelementorum naturae, sublatis elementis. toleren-
ibiliιών. tu contrariCtate primae, atque his ublatis tollerenturacrum omnium aenerationes.cum hae omnes agantur per alterationes mutuas, quae alcuntur '
contrarietatibus. quod ver,sublato eorum quocunque,necessse sit tolli omnia elementa constat: quoniam si frigus omnino non est,neque calor sit.s qui dem si calfactio nulla esse potest, neq; calor omnino
ver o s omnino nonfristus, neque calfactio Ulla
t, eatur ei. neq;refrigeratio,nisi caloriti quid omnes citra simi
30쪽
rij motus, sunt inter eosde termicis: sitrario modo: Iotin
Vt aliaetio a frigid o in calidum;refrigebatio a calid ςqμ λ μ ν in frigidum. Necesse est igitur, lio inque eortini et ' sublato, alterum tolli.eadem ratio est tumidia sic ci Porro hae duae contrarietates. calidiis fragidi: humidi si sicci relationem quandam habent ad se .sep sunt enim primae actitiae, secundae passiuae qui-rropter utraeque sine aliis, ad generationes rerunt Dient otiosae, inutiles omnes ergo necesse est in mundi exordio extiterint quare, irima corpora, quorum prima illae, seu virtutes, sesqualitates, se l. necessario ergo si modo futui us erat Isundus creatafiterint in initio es enta. qud autem modo posteri diccmus.' Iam vero coelestia corpora multo ma Cor ragi ,&propter sese; propter alias uiuidi pa te propter sese; qitandoquidem nisi diuina virtute esseisi,'rara
in initio creata, ciam nullum habcant ortum aut in teritum naturalem , nunquam deinceps oriri ' ς' 'sent:propter alia vero, quoniam cum ollinis aliarurii
rerum virtus , illis uber etur, nulla prorsus natiis rasium mutationum ne illis esse potarit. Necesse in . h.
etiam est fecerit Deus ab initio ea omnia animalia, at
que omnino viventia, qti ex solo semine, aut gerna natione generationem habent nis xnim in initio di uina virtute essent facta, nunquam deinceps oriri pos sent.Vt neque in bd , si omnes honi in aut equi, aut leones morerctur,em unde ursus oriri possent nimirum non habet aliam generationem quani ex semit . Ita ctiam arbitror, si nuces omnes cula toto nucum semine,perirent, mundus esset in ptist e ta ea planta cariturus. at ver metalla,& lapides Mea, siue animan ira, siue plantas, quae putrescenti: quadam generari