장음표시 사용
31쪽
possunt,non par necessitas est, ut Deus secerit ab ini tio:possent erum ipsa polica, ex rebus aliis naturaliter
Oriri.Velut nunc glgnutu mures de vermes, ubi nulli antea fuerint,atq; metallum quo cunq;, solis virtute, gignitur ex terra: aqua.quaproyi r ne mi indus his careret, minus videtur nec citat iam iuisse, ut Deus creandi vim apponerct, cum naturalis esset saturosa
xis.atqui sertasse propositae dubitationi iam respondimus, atq; ob hanc causim,non simplicite di tDeus, producat terra berbam irentem ' virentem, facien rejemen, tu turn pomiferu faciensfructum iuxta genitis suum ac tepetiit, cuium Ismen in semetipso sit super terra, hoc est , quod Don aliter priri ex terra possit, quam ex suo seminu. Aitasse etiam static ob causam, iri isum in tota mundi creatione,nulla fusilium, neq; gemma-
τῆς 'l' rum, facta ine; io est sed tantum elementarium cor ' 'β ρ ρό rum, d coelestium & an malium natantium,&, mereatione tantium, aerrest us' in plantarum,quarum semen in semetipsi sitsi per terram , ac vostrem binominis. uasi ex in nutio creatis, rei ua essent naturaliter eruo plura.neq; ero hu Ic sententiae epi'Sira', quod i 8.ca.
Ecclesiastici dicitur Deus qui semper in fecit m rasa si nia simul vere enim iacit omnia simul in illo mundii 'η ς' nitio, non tamen omnia eode in modo sed alia quidem ipsa per se se, alia in suis prio cipiis. Extiterunt a
aut principio ominet rerum formae,aliae' idem actu,aliae ρ ρ ti potentia. quoniam tam inde omnes aut erant actu,aut
f 'φ Ρ' poterant 14 turaliter oriri neq; quidem hoc durum 6 '' ' V dei' euipiam debet, quod in quibusdam exempli Videtur posse demonstrari.cum enim sint quaeda animal
'myμ cula, quae non aliam, quam ex hominis morbis, ac ii rementis,generationem habent,ut pediculi, lete ,&
eum , animalculum inquam illud omnium minimu, quod
32쪽
quod scabiei est initium aratorem vocant Vulgo, vulgare chirurgi sironem 4 lubrici, tam lati, quam rotundi, Mascar sides vocati,& quaedam alia animescula innominata, quae in quibusdam abscessibus, in os . sium carie reperta sunt,constat ea ab initio no extitis k:cum Adamus sine ullo morbo creatus a Deo sit,atq; damus adeo perstiterit usq; dum peccauit.quod perfecta iam I 'e yib mundi creatione, euenit. Itaque res quas da vilissimas,&'ias putrescentia tantum hunt, cuiusmodi quq dicta sunt ai: imalcula,& algam, qua putrescente aqua in lacunis gignitur, qu qq; sordes potius dictitur qua res,vi inquit Arist. non dubito post exacta mundi creatione pullulasse.an vero res aliae, que adeo viles non sunt, poterat tam e naturalitcr oriri,ut metalla, lapides, ω iuctia,quae trunq; ortum habent, ex semine inquam, spontaneu, intra sex primos dies ornadi mundi gratia extiterint an G, sed postea orta fiat: haud habeo quod aTrine. Illud tame mihi videtur probabilissimu ea si in ipso mundi initio extiterunt,nsi ta creatione, quam properata generatione esse facta. na recepti si1mum est 1llud Philosophoru axioma,natura multo magis Deu)nihil seustra facere frustra vero apponeretur creatiC, ψtu ubi generatio naturalis esset satis.poterat vero Deus ' - i ptimus Maximus, exornadistatim, ac perfici edim si ij I di gratia, earum omnium reru ortum, alioquinatura-lo, properare adeo,ut statim erumperet, cii creandis,
s non eo de ortus genere neque vero proinde non esset ille naturalis ortus, quia aucta celeritas, o mutat*eciem moti .s enim lapis descederet, eade celerita-
o tertur,aut etia prima sphaera,celeritas quide V t illa, maior csset quam pro lapidis natura, motus vero si nihilominus naturalis ut ergo tria rerum genera esse τοῦ adiximus,lta nuc tria earu initia ponimus quaeda enim uitia.
33쪽
mitio creata esse, factaq; ex nihilo aut sitae materiae di spositione: quaedam postea succreuisse 'usdam, intellisc,extitisse quide in initio: ortu lanie naturali Moses
vero ea tantum videtur narrasse, quq primo modo cxtiterunt, creata scilicet per sese,ac non solum per sua principia.nam primo die fecit elementorum corpora, de lucem.secundbsecit firmamentium, hoc est corpus illud totu coeleste, quod constat multis orbibus:tertio separauit aqilam a terra, colligensq; aquam in locum
unum secit maria,terraque detecta creauit omne genus plantarum, quae ex semine habent generationemroeatUex quarto fecit, Sole, Luna, Stellas,& posuit infirma diebu=- talento ex eadem arbitror, firmamenti substatia, non
aliter ac hominem secit ex terra quinto fecit animalia omnia, natatilia&volatilia:sexto terrestria, cum qui bus4 hominem.At vero prster haec, costatis in niudores quam plurimas, quae intra sex primos dies non extiterunt.Vinum enim non siet, cum nulla antecessitvludemia:neque oleum, cum nondum tu sis olivae:neq; mel, cum nondum apes melis casent nimirum haec, Creata uin huiusmodi alia,creata sunt in suis principiis,c qui-μηρο ' cibus deinceps ori naturaliter sunt, ut etia ex terra dc aqua, uentibus ea coelestib corporibus, aut intra 1 psos sex dies, aut postea,orta sunt metalla, S lapides,&bitumina,&Ierba sponte nascentes , ac denique alia omnia, quae non habent seminalem ortum,neque fixit similibus, sed concursione aliarum causarum, peruula an uercidens, producuntur. Videtur neque ignis facta est stoeqμμ se, in hac narratione, mentio quapropter cxistimare des ς videtur quispiam posse, ne omnia quidem clementa
facta esse in illo mundi exordio, sed tria tantum,igne
vero postea, concursione aliarum caustrum, ortum esse. Iuvabit lianc opinionem antiquitas, quae, Ut alia
34쪽
rum rerum quam plurium,ita etiam huius, quaerit in uentorem , quasi ignis non sit a principio ni rebus, sed alicuius itominis industria potimodam factus: scilicet,ut e vinulta. Plinius narrat,ignem e silice,pri mum inuendum esse a Pyrode, Cilicis filio:idem autor assirmat, primum este uiuentum in Pyrpile. Si igitur illiuentum hominum ignis est, non Videtur a princi pio mundi cxtitisse.sed quo pacto potuit hic mundus constare, praestantissimo xcis cacillimo carens cic ment, Cum sint duae mundi partes,altera humilior Mundi impexsectior corporibus constans ortui interi ρ ira tu tui obnoxiis:altera sublimior ac persectior, constan corporibus incorruptibilibus humiliorem, igno biliorem oportuit primo fieri, quasi fundamenturn, mundi exordium.natura enim ita comparatum cst, ut principia sint viliora, atque ad perfectiora, in P 'φθήλ-iusuis rei opificio , procedatur atque illam quidem p ψηψOportuit primo ueriinpolitam incultam postea exornari.ita enim matura Mars procedit,ab obscus euris quibusdamis rudibus delineamentis, ad cxactiorem formam .neq; vero non est hoc optimum ar
gumentum nam Vt ars altu ana imitatur,ita natura
diuinitatem, qua fluxit.ut ergo artificialia opera mi fusam imitantur naturalia, ita est rationi consonum , naturalia at-. imitari diuina piscia , Q Lipropter ex eo ordit . . rtis quem rerum natura tenet, rationem diuini opifici,naturae pro
volentes inuectigare, haud quaquam errabimus t ipse g us enim Deus est naturae parens. Proinde primo dic, se ista est tota generabilium Morruptibilium sphaera,
constans clementorum corporibuc, terra inquam,
qua,aere, igne: illis em neque puris, S syncerissi si .hi, mas naturas retinentibus, neque seorsunt, postis. f. iis, ordine collocatis, neque illustratis ullo coelesti lumi ritM.
35쪽
EI.mento ne, sed intra obscurum aerem aquai terra permistis, rom coras atque vitia haec omnia, igne inuisibiliter incluso, qui inter caetera, totiebat aquas, reddebatque nuxiles mefiigore concrescerent, mόxque, ac alios hoc extitit, fecit Deus lucenale quam reddita sunt corpora illa aspectabilia acetusque ei dies primus verum ut haec dilcinctius eloquamur, C portet quaedam, de elementorum naturis, arremus.Esemetita prima,principiis rerum Oaturalium , materiae inquam formae adeo
proxima sunt,ut per sese, omni mistione vacantia,nuli ibi munda fuit,aut fuerint unquam, aut etiam eia uualita possint.nam cum eorum naturae definiantur perita lemen. summas qualitates, consistentia corporis, mistutorumfor ram quandam desideret, contrari mi ituram, quia mera numiditas nullam consilientiam haberet, me ra siccitas nullam compactionernis continuitatem ,
nihil penitus syncerum existere in corporibus potest. Qit apri pter elementa prima intelliguntur, de finitis seorsum eorum natia iis, suntque potentia in rebus concretis, actu veru nullibi quod quia intelle El.m nta xit Galentis,in cOm.primi de natura humana,elemen uia nudi primis nullas formas substatiales attribuit, sed pro his, qualitates primas, assirmans ea constare ex materia prima, calore, si igCre, hum Cre, aut siccitate, aut haruna binis qualitatibus itaque terra haec quam incolinuis, aqua qua tinaur,aerque quena inspiramus, temeta meramo sunt, sed corpora, simplicillima eori
quae extant,& proxima elementorum naturis. quo se
ctu est ut eoru nomina detur ipsis elemetis,quq men te potius intelligutur,quam revera sibs stunt aut cerat mihi te si simplicium elementorum sunt illa nomina,prio νύ nomina ra haec corpora, quae Videmus, non sunt appella litisc, sed ,ut Plato dicit in Timeo,talia nimirum non terra,
36쪽
sed terreum corpus:non aqua,sed queuesitavi aereu, Migneum.ridiculum enim quod quida pueriles Pli1 losophi astirmant,oportere, ut quodcunq; elemetum
sit alicubi purum,in propriis scilicet regionibus Vbi enim talis sit aquaλan in mari,ubi falsistuna,& piscibus
scatensΘElementa itaque prima potentia sunt in cor Poribus,actu nusquam neq; vero expedit ob co creta enim sunt illa necessaria per se se nita esset inutilius. Verum de si elementa actu non sitit, maxime viget co
rum natura in his elementis,quibus utimur, terra in qua,aqua, aere, igne, qui ordinem eum amant naturaliter, ut sint crassa sub tenuibus.atque proinde, sicu bi consas ac conturbata sunt,mox in imum mergitur terra,aerque emergit,&interfluit qua Ignis quoque, Itisuistis ut maxime communis Philosephorii opinio fert,ef ιιιι.fertur naturaliter in supremum locum, atq; proinde proximum coelo locum tenet:aut, ut ego existimo, is solus inter omnia corpora, nulliim potius locum prae alio amat, neque in ullum fertur,nisi per accides,motu materiae, quam occupat, aut tractus a lumine ab hoc enim naturaliter trahitur sed velut quaedam mundani
huius corporis anima,totum Occupat, permeans per mamudi. Omnia,ut omnia foecudet, ac quodammodo vivificet. Nam cum omnes naturales ortus agantur cococtionesque ρ iis
quadam,quod caloris est opus, constat sine eo omnia '' futura sterilia:aqua prscipue,quae ab omnib. sere Philo phis cesettir esse primu frigidorv.ut vero ortus tri quabutitur calori,ut efiicieti cause,ita tribuuntur humidi ' 'fcrassiori, qualis quea est,ut materiae atq; hac ratione essicitur,ut aqua ob humiditatem crassam , qua abun is ratio i,
dat,st velut mater omnis generationis:igni Veropa mater, Iter per calorem.Rerum ergo cnerationes, maxime g timer
adscribi debent aquae ab igne foecundatae ita fit, ut
37쪽
nisi haec duo adhibeantur principia, omniasteriliscat:
velut terra, nisi irrigetur prunant, ac deinde conca
Ma .s lcstat , Ipsum quoque mare, quod omnium mundi
.uudijis partium cibi Cecundistinaum,ut mirabilis rerum, tammum. viventium, quam vita carentium, quae in eo gignuntur, differentia indicat, si calore destitueretur, tuturuesEt penitus generationis ineptum,in concretum i-gore.quin & tota mundi aqua, nisi, quo concalescit, q- igne funderetur, sutura esset glacies. Si enim primum principi frigidorum si recte dicitur, nulla fi igiditas potestist ' ill est e praeter naturam.videmus vero eam aliquando concrescere frigore:haberet ergo id secundum naturam semper, nisi aliquid accederet, quod i inderet. quid vero aliud potius sit qua ignis, qui caloris omnis principium cum sit, fouet,atque foecundat, facitque, animalium&aliarum rerum ortui, conseruationi, idonea)matqui consentaneum est censere,aquam per hycmem,absentia ignis potius ocrescere, quam prς- sentia frigidi aeris,ut putant, qui aerem statuunt tritainu frigidorum.Verum in eam,adeo dista dentem a c5muni sensi opinionem incidunt, quia hanc ignis, peruitis re re omnes delationem non assecuturAgnis itaque per omnia coninia permeat,alimentum ab illis accipies quia sunt illi omnia substrata ut materia, ut mirus dixit Aristo- hian teles aqvi Nero ab eo accipi ut calore genitalc, Mnao- is iueum tu, ac fluxilitat C.Itaq; igne fouente Mincubat aquas, bas 'u reru omni u gutu generationes .Haec vero disertissi- - θ nc docuit Hippoc.li.I.de dicta his verbis collitusetur f' quid igitur tyanimalia omnia alia, tu homo ipse, exduo bus,disseretibus quide facultate, cocordibus ero. .co- modis Uu, igne inqui aqua haec aut ambo simulsus cietia sunt, tu aliis omnib., tum mutuo sibi ipsis virvuis
' er seorsit, neq; sibi ipsisines, si alteris Icies es m
38쪽
, igitur cfacultate utraq; ipsoru talem habet ignis enimis omnia per omisia mouere potes; qua Nero omnia per o- ,, mnia nutrire.particulatim vero utrunq; superat superatur hoc est pugnant mutuo interse, utroq; eoru partimis lucente,partim victo ad summu ac minimu quantu erus,, fieri potest, hoc est plus aut minus, ν quodcuq eoru po se est ineutrum enim superare penitus potes.hac obca usam uis sane igni quidem, ubi ad extremitatem aquae peruenerit esurus. hoc eis ubi penitus consumpta humiditas est deficit alimentum ita evanescit igni cu entum es ad cineres e- uertitur igitur eo, unde nutriri potest hoc esserpit in alias materias, quaeres alimetum aqua verbibi ad extre, mitatem ignis peruenit hoc est bipenitus exclusit igne , deficit motus quia concrescit in glacie, fitq; immobiluo.
vides quam diserte Hippocrates dicat, aqua accipere fluxilitatem, motum,ac foecunditatem ab igne ,ignem Wisde vero ipsum serri per omnia, atque alimentum ex in gliu au nium lium iditate capere,in generationes omnes his
duobus principiis attribui.hocide est quod h1 insitanuatur his verbis,Et spiritus Dominiferebatur superi quas, seu iucubabat aquas, ambo enim lisc significat dici io hebraica .insinuatur vero utruq igne scilicet terripe aquas,eas que fouere ac incubare. merito vero 'iritus appellatur, quia ignis , corporii omni maxime, videtur ac spiritualiuiit, statiarii natura accedere est cnim tenuissim',& visu ac omnino sensum fugies, nisi unis i ignis,qui intra nube inuisibilis cotinebatur, circustati frigore de satur materia,is emicat, abies in sit gur, aut Fulgur.etia sui man .itaq; est tenuissima quaedas in sensibilis sit,statia,ut' Ledam eorum anima, per alia permeans
39쪽
neque apparens, nisi cum densatur cum materia hac substantiam a principio secit Deus cum vero multo tempore homines igne non indigerent sensibili , ut neque carnibus vcscctes, neque fruetus astantes
qualido aut cinantes,Co caruerunt, Vique dum inuenerent ra
creperit tionem retinendi eius in materia densa, in qua apparct,fieretque utensilis. merito italic inter corpora omisia hic maxime dicitur spiritus Domini vero ob magnitudinem virtutis,& praeliantiae est enim phra sis diuinae scripturae, Domini,aut Dei vocari, qui magna,aut praestatia. hic igitur spiritus, hoc est haec sub
stantia tenuissima, ac persectillima, sercbatur, incubasMkecundans aquas. per hunc spiritu aetae sunt aquae suxilcs,alioqui futurae,ut diximus, concretae. in quam
'ir sententia dictum est illud Psalmi, stabit Pirit: s eras,
satiastic influent aqua scd quia Physici nunquam acquiescuta lis vllis dogmatis, sine monstratione, hanc adhibeamus oportet, quoad nostra fieri possit, indicemusq; igne, notabcrcilia regionem,in qua seorsum seratur, se paratus ab aliis corporibus.Primum quide illa, quam Hippocrates adhibuit, nsi leuis cst, proccdit enim ab cxpcrimcto. si quidem videmus nulli bi igne manere,
stillii suppctat materia unde alatur, eaq; consumpta. i. statini deficer ut diis palo sumo& consumpto oleo,
flamma ,siccatis usque ad cineres lignis,prunas .at, ro in sua regione scorsu ab aliis omnibus positus, o-ic s. i. iiiii alimcto esset destitutus. sed ex motu eius corpo δεῖ is ris, multo euidentius ostratur, quod propositu est. i.ui si cnim supremii appeteret locii, in cum serretur naturaliter. si aute serretur, efferretitia secutalia,quqcu quesci cssciat agglutinata: atque ut lignu, quod obia I,uis tia turalem raritatem, aeris nonnihil habet inclusit ira, as Οι, cedit, per aqua, ita etiam quod ignitum esset, ascende
40쪽
ret per acrem imito enim quior csset ignis aere,qua . to aer aqua at vero non ita fit: euolarentinina ex prunariis aut soco piunae omnes:ut scilicet magnae ctiam trabcs cmergunti profundissimo flumine tantu au te abcst,utrissae sunt imbuta ignc,euolent,ut ne latit
tum illis ignis ponderis detrahat. frustrum. enim ferri aut lapidis Piritum,non minus deprimit lance quam frigens, nisi quid substantia decisum illi sit, dum re
retur.no ergo ignis sursum potius lartur quam deorsum, sed materiam, sequitur,atquescti densis, lapillis, . ferro,aut carbonibus, descedit: cu cxhalatio ite ignita, qui sumus ardens est,ascendit: comparet vero dii de fana tenet materiam,ea extenuata,aut dissipata, disparet. sed Sc ex usu , in que res omnes naturales semper diriguntur,constare videre posse, quod asserimus. quecnim rebus usum praestaret ignis, suprema mundi regionem tenens,seiunctus a reliquis corporibus non enim calorem, cum media regio frigidior quam insi ma esse cognoscatur,actiones verbiaturales contin gant per mediu: sine calore ver,nihil privstare possit. at verbi ermeans per alia omnia, calcfacit, &, ut dictum eu, liquat, findit,ac mouet:qua da alia densat; csicoquit,atque ad ortu deducit, atque in humoribus quos elaborat, omnis naturalis Ortus parcs est.At dices, id me false igneo calori tribuere, quod sit solaris; igneum enim potius rere,ac per siccitatem in mar- corona trahere omnia, Minteritu. Ita est sane, Olaris cal. s. calor est qui haec praestat,ipse verbiolaris calor, nihil q. d. est aliud quam calor ignis, soliffiigore, quo natura liter trahitur , ut ita dixerim, modificatus.nam sol,cust corpus incorruptibile, necessari,st cxpers qnalitatum corruptiuarti, caloris, inquam, frigoris, humoris, ac siccitatis, no possit ergo calfacere, nisi per aliud