장음표시 사용
201쪽
168 COMMTNT. DA VIT. ET SCRIPTUrat, ejusque robur agnoscat a . Dum Concina si
lius causis bonita si , ac Supremi Numinis , cujus
Contenta in libello supplici porrecto regnanti S. P. Benedidis XLv. a Rcto P. Vice mite, Generali Iesu itarum nomine totius S ieratu adversus novem tomos Theologia Christianae . .
Cum istitiari R. P., nullus hactenus liber, ne ab Haereticis quidem prodie Societati nostrae infensior, ac perniciosior, nullus quι PMrabras amnis sturis . e υiciis, recuris. ω iniuriosis debacchationibus scareas : n ius oui υenenum contra Societatem in alux dispersum plenius an ianum collistare praedictus Praepositur Generatis , tum Iuo, rum unme ae So. eieraris, in Comitιis generatιbus coramgmae, nomine damnι μνus repa rationem, atque operis ros irronem a S M suppliciter, ae demi. fissime petit. 2αοὰ si concesseris immortalia sua eua Ordιnem .
Contenta in libello supplici porrecto S. P. Innocentis XII. a quinque assissent ibat Soeietatis Ieta adversas librum Rrtu Tytsi Gonetalmia
etaleet Generalis iam a duobus anni amphur totam Sochetarem lacessit. Primo. Praetextu cuiusdam libra, quem Icripsit de Opinione pro. habili, stim reiecti a P. Oliva . . . Hic ut paucιι mutia complecta. mus Libellos famosos & incredibiliter maledicos spargit contra n stram Societatem , quibus non modo Debngaηι ομνιs salutates contumelias eo lectitur , sed etiam aueι in ampi dicat . . . . Hic suos risflentes . . . graviter lacessit in suis libellis . . Interea tene muν S. V. pedibus adυοι- δεπιιcanres primo μι illam P. Generatis acerbitatem & conatus, etia potest, auctoritate coercear . R. in ascripturis . libellis absinere iubear , quos amaritudinis telle reinvidioso in Iesultas nomine proseminat . . U quae Impra cua. tra veritatem & famam Societatis in dιciιι ιιωιιιι revocet . Paebanus de Chian ea assistens Hispauic. Io: Miniet Mystens Galli . Iuitur Balbus assilini Italia . Ant. det Rego affsstens Lusitania. Eusebiαι Truchses Mens Germaniae . Conclusio I. Mee meridiana Marius est Tyrsum Gon desed nullam contumeliam, nulla maledicta, nullos famosos libellos , nullas denique iniurias ad. versus suam Societatem scripsisse, sed contra hanc semper esse tu. tatum, atque laudasse suo in libro edito Romae & Delinge. Hae e prima propositio inconcussa est . ergo consecutio necessaria est ;Adsistentes Societatis eum accusare tanquam ho nem incredibιιιι rDisiti oste
202쪽
opem quotidie per ea tempora ferventius implorabat, auxilio innixus ethices Christianae patrocinium ageret admodum strenue ac invicte, adversariorum ejus studia non frigebant, nec minimum remitte
bantur. Spectabatur ab ipsis Theologiae Christianae
damnatio tanquam in s gae, ac per Omne aevum celebrandum facinus , & illustrissimus ac nulli par
triumphus Societatis. Totus hine orbis summam fuerat in exspectationem adductus; quum alii,&quidem numero plures, ad Societatis potentiam re-6icientes Theologiam Chrisianam nigro theta no-
Conclusio II. Censores Iesu itae delecti, ac designati a Congregatione Generali, & se
lasse musto ante ipsam post longum, ac rigidius examen Theologiae P. Concina nee verbum quidem exspicari potuerunt injuriolum aut ' adversus societatem , aut queneumque privatum Iesultam : sed contra landes , & elogia ubique per Theologiam christ/ana, dispersa esse nactos. Prima haec propositio constat cum ex libello sup- pliet, porrecto summo Pontici a P. Generali Iesilitarum, tum ex . . Operibus P. Concinae. Prim consecutior ergo vota Societas conis gregata in comitiis Generalibus accusat , & reprehendit libros P. ν Comemae, ceu Peiores libris Maeretieorum , iniurios , & perniciosos Moietati Iesu ob id duntatat , quod in ipsis laxae opiniones conis Y vellantur, saniorque doctrina , atque sacro-sancto Evangelio eonis sermior defendatur. Consecutio secunda et ergo tota Societas Iesu congregata in comitiis Generalibus se declarat , c..profitetur fautricem laxatum opinionum, & adversam sanioribus doctrinis, atque Evangelio consormioribus. Consecutio tertia r Ergo Iesultae non iam amplius privatim, sed in corpore persequuntur tamquam obist rectatorem & calumniatorem Societatis P. ccineinam hae sola de caussa, quod laxas & scandalosas opinationes oppugnet , defendat autem sanas doctrinas, legi sacro-sancti Evangelii consormes . P. Coneina se paratum promtumque decl/rat ad confirmandas pleni Isma
evidentia recensitas consecutiones , cum voce tum scriptis. coram
majestate sapientissimi regnantis Pontificis Benedieii XV . , tot que sacro Cardinalium Collegio adversus doctiores , eloquenti reique Jesultas, Revendissimo P. Generati conjunctos. ubi id si i
se P. Gurina in probationibus deiecerit , se ipsum libentilsime subilate severioribus poeni a
203쪽
r o COMMENT. DE VIT. ET ICRIPT tandam, interque pestilentiores libros haereticorum
collocandam dicerent; alii e contra incorruptam a Concina traditam doctrinam considerantes, eum axtanta procella, atque discrimine victorem rediturum verius praedicarent. Urgentibus interea quam pliarimis Pontificem, ut rei finem tantopere exoptatum
imponeret, coram eodem tum libelli supplicis PRSocietatis, tum Concinae responsionum lectio est ha. bita. Quibus peractis Pontifex hisce scriptionibus denuo accurate consideratis, mandavit delectis illis tribus Theologis , ut declarationem ipsi conficerent, in qua typographica errata, falsae non nubtae citationes, aliaque hujusce generis nam graviora menda non inveniebantur in Theologia Christo. na revocarentur. Hi unanimi consensu scriptionem a Pontificem jussam ad laborarunt, in eaque Praeter
modum Concinam onerarunt: erant enim omnes
Patribus Societatis addictissimi, quamvis P. Mancinus eaeteris antecelleret, & prae studio iis favendi perse.ctissime furere videretur. Pontifex scriptionem ii. vore studioque partium insectam cum legisset, in magna frequentia hominum: Non vogliamo, inquit, ehe quel Galant uomo det Concina sa aggravato. Hinc rem hac ratione componi difficulter posse animad. vertens, memorabili exemplo , sedare iurgia & et mores extinguere per se ipse aggressus e it. CAP.
204쪽
Deetirationem dictat Benedictus XIV. eamque Concina evulgat. Ridiculi atque inanes en ea tumores, ae frepitus Concinas
t C I vanum sane ac lepidum Augurum unquam ' o genus suit, eo tum maxime tempore habitum ' est , postquam PP. Societatis asperiora in Theol giam Christianam ejusque auctorem jactassent. B J nedictus XIV. Pontifex sapientissimus cum caussam
' esse nullam nosset , quare aut proscribi mereretur ρ Theologia Christiana, aut ad canendam Palinodiam auctor impelli, statuit per se ipse finem concerta-; tioni exemplo memorabili imponere e erat enim μ pertaesus infinitarum lamentationum PP. Societatis. iii Quare ad se vocato Praesule Gia δ italicam Decims rationem ipsi dictavit, in qua Concinianae responsionis ad libellum supplicem PP. Societatis , quem edidi-j mus, ordinem ac Materiam fere & modum se- a. eutus est , ut facile quivis potest animadvertere .s Hanc autem Declarationem P. Antonino Bremondisi: tradidit jubens, ut eam Concina latinam faceret, MTheologiae Christianae altero prodituro volumini adojungeret cum hoc titulo: Declarario re sincera Pr restatio F. Danielis Concinae super aliquibus ονοβνionibus factis contra Tomos suae Theologiae Christimnae Dogmatico-moralis recens Upis edixos. O gam dio , quave gestientis animi significatione eandem a Bremondio acceperit non semel litteris manda-ι Y a tum
205쪽
i a COMMENT. DE UIT. ET SCRIPT. tum est a . Quo interim R. R jussa exsequeretur, curavit, ut P. Vincentius Maria Dinellius Declarationem
illam latinis litteris exprimeret verebatur enim ne si id ipse secisset, alium ac praeseserebant, Pontificis verbis sensum tribuisse diceretur. Quibus a
P. Dinellito peractis, P. Bremondius hortari Concinam cessabat nunquam, ut Declarationem latino simul ita. licoque idiomate vulgaret. Cui consilio, quod Concina quo tenderet facile intellexerat, continuo restitit: haud decere inquiens, libro latine conscripto
italicam admiscere scriptionem, quae alendae muliercularum curiositati unice inservi isset. Die xxx. Noe vembris ejusdem A. MDccLI. Romanum Pontificem acturus gratias convenit, eumque his verbis Ponti sex allocutus est : vi υokυano aggraυare i Teolo. gi ton una frittura caricata, ma abbiamo det lata lavolgare. E' tradotta ancora in latino P Cui Conc i na: Padre Santo sὶ . Tum Pontifex cum audiisset Decla. rationem a Dinellio latinis litteris redditam fuisse: Non Isai dunque tradotra tu Perihe hai una timgua da leone. Cui Concina: Padre Santo, per isbra
ni ed Oui. Sappia peris V. S. ebe quando io ho νagio. ne non pik temo tuiti i Gefuiti inseme di quel, cherema it euoco de' Canuccini ec. His, atque aliis, quae reverentia quadam in PP. Societatis impedior quo. minus evulgem, subrisit Ponti sex humanissimus, eum. qua adhortatus ad strenue propugnandam Christia. nam ethicen benignissime dimisit. Posthaec Declara. 1io
Accepta a P. Bremondio Deeuration a Pontifice consecta, Conti. nam dixisse ad eundem serunt : Mi se voti ve m f ιccto ι ι orri
206쪽
P. DANIEL. CONC. 173ν ο Venetias ad Simonem Occhium transmissa est , jussumque est illi, ut eandem primo Apparatns ad Christiauam Theologiam volumini adjungeret, atque ejusdem exempla C. Pontifici Auctori exhibendas Romam mitteret quam celerrime. Fervente porro acerrime concertationis, universaeque Societatis rumore, Jo: Lamius Reipublicae Litterarum notum se-cit a): Praepositum Generalem Societatis Iesu de CCLxxx. peccatis Danielem Concinam coram Summo Pontifice exspostulasse: quorum quum fuisset examen institutum , praeter unicam propositione in P. Moiae, scriptori damnatissimo, falso adjudicatam, in caeteris omnibus capitibus immanem accusationem defecisse, atque falsissimam esse repertam. Hoc aegre adeo tulit Praepositus Societatis, ut cum Pontifice non solum gravissime conquestus sit; sed etiam, grandem sibi irrogatam injuriam arbitratus, ad Caeci.
rem sui caussam detulerit: cujus jussu coactus est Joannes Lamius sui ferme hisce in casibus Litterati cedunt narrationem suam castigare b): qui voluit in-
C. μυεllo Leitrearis Mensis Decernb. A. MN CLi. col. 8il. II Retiri renuusmo P Uistonii, Generate delia Comρquia vi Gesa, present, aι-ia Samita dι Beue letto XIV. una querela coutro ι'Oρera -Iuminofa de P. Damello concina , eole es orυi ι' aυemi ritro .ite 1So. I ad racontra ει' aut ori aeria sua compagnia , is qualι aυeυa notate in aι-rrettanta artim i. Iι Papa aυendo e minaιι detri Artuosi, trουb non esseν ne ι' opera Dddelta , se πω una falsita di una opin one attri bulla ri P. Moja, eb'o d'tin altro, mi che non e gran cosa, che iι P. Cuncina ibastias. Stephὸ per is contrario ινρυδ ι' a usa instissi-stmie in a p. capi. ιγ μυello Leiteraris Mensis Jan. A. ΜDCe I l . pag. 2I. n. R. verat inen fuere , quae Io: Lamitis retulit. Enimvero narratio ejus ad primum libellum supplicem PP. Societatis reserenda est , in quo procul dubio plus quam CCC. falsitates ex Theologia Christiana ii collenisse putabant. At si harum ratio vel exae tissima habeatur, maniselle conflabit , haruin potiorem partem esse confictam; aliquot Diuiti os by Gorale
207쪽
1 4 COMMENT. DE VIT. ET SCRIPT. super partem Declarationis a Concilia vulgatae suis Ephemeridibus inserere. a Pontifex vero, qui Praepositi Generalis animum ultra exacerbare inopis portunum ducebat, Declarationis abs se consectae exemis plaria & impatienter expectabat, & postulabat fre. quentissime. Tum P. Bremond ad sedandum ani. mum Pontificis, die xxx. Decembris Concinae, ae P. Pio Thomae mmachio jussit, ut Declarationem pararent, quam die insequenti , quamvis S. Silv, stro sacra, praelo committere in animo habebat. Quae dum agitantur Hieronymus Chinertius, publicus cursor Venetorum, optatissima metirationis exemplaria ad Concinam detulit, quae illico a Bre. mondio Pontifici allata sunt, ab eoque tradita Prae,suli Societatis. Quibus gratiarum actionibus, quave laetitiae specie ea PP. Societatis exceperint, eomjecturis assequi facilius est , quam verbis explicare dicendo. At revera omnino erat necessum , ut triumphum acturi quoquo modo, id Declarationi pomderis hetitiae significationibus conciliarent, quot ex se non praeseserre quilibet cognovisset. Hinc unico se. re momento centum illis exemplis a Pontifice Misceptis hac illhacque dissipatis, eandem Nonis Idinuarii Anni insequentis MDccLII. Typis Rubri, Romani Typographi denuo curarunt imprimendam,& per totum terrarum orbem sparserunt . In Romana Prosessorum Societatis Domo cuilibet poscen. ti, ac non volenti etiam ab janitore dono trade. batur; ne quem sorte poeniteret pecunias suas tamma. quot autem aberrationes facillime excusari posse ; adeoque m ascuntaxat Concinam peccasse, quod opinionem P. Μoiae, tamquam auetori adiudicaverit, quum ab eodem solum reseratur, β Novelle di μου ad A. MDCCLII. col. I 47.
208쪽
i P. DANIEL CONC. I smale collocasse. Oneraverant etiam Medicos huius Declarationis cui tamen Retractationis, sive Palino diae ineptissime nomen indiderant exemplaribus, qui tum, circulatorum assumpta perseest, eadem infirmis liberalissime largiebantur, quod in Medicis perrarum est. Egregium tamen pharmacum; quo nullum salubrius propinare poterant stomacho adversus Christianam Theologiam laborantibus . Quae tempore distributionis hujusce Declarationis contiis gerunt, cum ab aliis iam scriptoribus mandata 8 sint litteris, non erit cur ipse denuo memorem.' Factum solum reseram, quod etsi aliquibus sertasse parvum, atque ridiculum videri possit, dicam i men ego vel ideo ut rideatur. Cardinalis Carassa exemplaria quatuor hujusce Deiaarationis habere cupiens ex famulis unum ad ianitorem Professorum Domus Societatis misit, ut suis verbis quatuor 3 emeret exempla Concinianae Declarationis. Quod
' eum a ianitore famulus petiisset, tum ille audaci fime respondit, quemadmodum hujusce generis ho- minibus mos est: Che eo raret Mui non s υende,' ma s dona. Bisegna che Fra Concina Darga per Roma questa falsera. Ma it faremo rirratiare anebe di uessa bugia. Quae quidem iisdem verbis Cardinali retulit famulus, adstante etiam P. Orlandio , cele-σ stinorum ordinis Proc. Generali. Confessarii quot que Monialium in Ginecaeis , Ludi magistri ias Rholis magno clamore Concinae Retractationem, ut nomen ab ipsis Declarationi inditum usurpem, de- ' nuntiarunt: quarum quidem rerum nisi tota Italiat esset testis, viventibus haec quidem falsa, posteris autem incredibilia viderentur. Pueri hinc, ut procaci ple-
209쪽
3 6 CcMMRNT. DC VIT. ET SCRIPT. rumque ingenio sunt, ubi in Dominicanos incudirissent, insolentissime interpellare solebant, & tandem eos Palinodiam canere debuisse vocifera hantur. His non similia solum, sed indigniora etiam vulgarunt in aliis ab Italia dissitis regionibus , in quibus propter distantiam locorum adeo seriem rerum confuderant, bc mendaciis ornaverant, ut quid pro certo esset ponendum , difficillime constitui posset. Hinc frequentes ad Concinam insigniumvirorum epistolae , facti qum entium veritatem . Horam vocibus fidem conciliabant aliquam ex ordine Minorum non pauci, quos suam in sententiam pertraxerant iis de caussis, quas facile. cognoscere quilibet potest. Atque hix quidem in hanc formam scribebant: mrem Concinam Theologiam suam tamdem coram Pontifice abiurasse. Pervasit commentum hoc puditissimum ipsam quoque Brasilicam oram a). In hac. enim excitata controversia de Censu Pedisnali & Trino Contractu inter P. Benedictum a Rhodigio ex Ord. Cappuccinorum & nonnullos alios dbversoru in ordinum alumnos, quum ille Concinae testimonium laudasset, isti hisce vocibus responde
disdisesse di molle esse , che aυea scritto, e non ri trουὸ altro rimedio che fario per eυitar ae essere abbrucciaIo, o carcerato in perpetuo, come consis dalla sua ritrattaxione : Declaratio & protestatio sincera Fr. Danielis Concinae contra Tomos suae Theologia
210쪽
t P. DANIEL. CONC. 177i Chrisianae Dogmaticae- moralis recens typis editos. Ma via saυi ammesso, ma ebe vale pol Fri Danieli. Concina riGoltuoso, e di mala coste a a Z Haec ii aliaque id genus infinita PP. Societatis in vulgusia ediderunt , unde Concinam cauta cecidisse persuaderent imperitis. Iam vero. permirum est eos, a qui omnibus hominibus prudentiores a quibusdam ri judicantur , tam leviter se egisse , tamque jactasse et editam a Concina Declarationem. Horum plausus i inanissimos secutus P. Franciscus Antonius Zacebant rias hanc eandem ovans in Litteraria Historia re. ' cudit b , atque demonstrare aggressus est Palino. diae nomen ipsi optime convenire , ad eamque es , se sormam compositam, qua equites nobilesque viis , ri veniam de inlatis injuriis petere in more po-
: situm habent se . Quo figmento sane ridiculo &
.. se virum minime nobilem demonstravit, & sensum verbis affinxit adeo absurdum,& ab Ecclesiastica praxi abhorrentem, ut Litterariae Historiae auctorem talia scripsisse pudere omnino debuisset. Sane desiderari in Conciniana Declaratione omnes verae Palinodiae notas, ac formulas quivis vel leviter eruis
ditus cognoscere potest ; quod cum a Paruααiο H, aliisque e meridiana luce clarius demonstratum
sit, necesse non est, ut ego hac de re alia verba faciam. Pernegare autem PP. Societatis nullum pro sua causis fore Declarationis pondus non agnovisse . res esset ineptissima. Fuerunt enim ia celeberrima