장음표시 사용
121쪽
I fi Pastro. CON Vltum ab iis, qua apud illos ac- cusaui, ligera sunt, tum uero alia magna non ex aquo habent. i nostrum in agrum terra processerint, nos in illorum nauigabi- mus; neque amplius ex aequo erit , Peloponnes artem uastari, ac totam Atticam ; illi ueenim alium parare me pugna non poterunt, inobis uero ager multus adest sin insulis, sin continenti, magnum enim est maris impe- rium. Attendite uero 7 enim insulani esse mus, qui nam ad capiendum minus fac
N Os TRAE VERO &c. Nunc transit ad uires Atheniensium considerandas quae nam autem oratori de iis, quibus consilium dat, uidenda . sint, reperiuntur apud Aristotclem libro secundo Rhetoricorum. Quomodo suadere Atheniensibus pos mus, ut bellum siperent, ausecus, nisi teneremus, copiae illorum essent, utrum nauales, an pede es, amuirunque, o Ese quantae , er vectigalia qπα, aut a - , ci, aut inimici, praetemea ue quam multa bella oeno is q*ρ palis,o eiusmodi. Ex his autem serer P ricles Athenienses meliori cynditione suturos
122쪽
. COMMENTA rava Iemonstrati quae omnia ad belli facilitatε ostemdendam spectant. ad hanc autem illustrandam, atque augendam comparationem eorum , quae ad hoc bellum consciendum Atheniensibus, Lacedaemoniisque aderant, adhibuit. νὶ emis
comparationis , magnitudinissu ratis , quemadmodum iudicat Aristoteles, omnium orationum communis , suta amplificatione , ω imminutione omnes utuntur, G qusuadent, aut dissuadent, s qui laudant, at a Utvorant,'qui accusant, aut defendunt. Est autem .pulcherrimus comparationis locus apud D mosthenem ad epistolam Philippi. immo uero ex hoc loco ea omnis sere oratio ducta uidetur . diligentissime uero etiam Archidamus ad hoc bellum dissuadendum multo plura, melioraque Atheniensibus affutura per comparationem demonstrat . atque haec quidem omnia sere, quae per comparationem ostenduntur, ex loco praeterea ab adiuncti:s, siue consequentibus, atque a caussis cssicientibus , simulque a comparatione uel maioris , uel minoris, uel paris solent hauriri. unde Ac praesentem tractationem hamstam esse manifeste apparet.
123쪽
dent haec a partis superioris conclusione. est autem haec transitio, atque propositio,quae inamedio orationis maxi nutat ad attenti emparandam habere' usueuit . Attingit autem in his
duos firmissimos amplificationis locos ab Arbstotele libro primo dς arte dicendi in tractati
me de maiori, ac minori bono expositos. nam si pluribus, mistibusiqui mala priuata sunt, Q qμα plura, marur ut in se bona continent , ea etiam mmoraaborabunt, res sane Atheniensium ed quod & iis incommossis,quae Lacedaemoniis adesse demonstrata sunt, carent, &aliis multis praesidiis, accommoditatibus, quae nunc a Pericle ostendet tur , sussilitae sunt, longe superiores, meli resq; iis Lacedaemoniorum esse manifestum est. haec autem etiam ex iis, quae in definitione maioris, & eius, quod superat, ab Aristotelet dita sunt,eodem pacto colliguntur. ' . l
.nem belli gerendi, qua Lacedaemonii, &qua
Athenienses usuri sentiatque in eo longe meli ri conditione Athenienses suturos ex comparatione colligit. Nam Lacedarnonii quidem te ra tantum Atheniensem agrum, Athenienses u
124쪽
ro classe quoque Peloponnesum uastabunt, qua in re certe multo superiores Athenienses erunt ;Lacedaemoniis enim nulla alia terea, unde hostium damna re arciant, supererit: at uero Athenienses multas praeterea insulas, atque ciuitates in Thracia, Macedonia,aliisque locis habebunt, unde res necessariae classe ipsis stippeditentur. pulcherrima Mq, atque ex rhetorum omnium praeceptis , suae, hostiumque uiriunm,atque belli suturi generis consideratio. N
. NOBIS VERO AGER MvLTUS ADEST ET IN INSULIS, ET IN CONTINENTI.
Haec confirmat Archidamus apud Lacedaemonios, indeque rationes , uel in primis ad bellum
dissuadendum petit his uerbas . Gσω sertasse
aliquis , quod o amis eos, ου bominum multitudine ani cellimus, adeo ut terram earum peragrantes uastare ρομι- mus atqui illis alia multa terra Aperes, inque ea, quibus indigebunt imari importabunt. .
R I v M. Thucydides in praesitione harum histor rum cum de Graecis,quaecunque floruerunt, ciuitatibus dissereret. earum potentiae praecipuam caussam maritimae rei studium fuisse demonstrat, ita ut quaecunque in illud incubuerint fere omnes diuitiis,imperioq; praestiterint. a Athe-
125쪽
Athenienses uero necessitate in primis eoa ctos ad eam artem se applicuisse scribit. cumenina sterilis Attica esset , dum facile reliquae
partes incolarum migrationem paterentur, eam iidem paratam diu homines incoluerunt. quare cum hominum numero supra modum crouisset, nauigatione sibi uictum comparare coa cta est . atque eo pacto huius peritia inter c lteros sibi, & imperium, atque gloriam deinceps tantam pepererunt. Hacque etiam de causta Neptuni praecipue numen coluerunt. nam, ut narrat Apollodorus in iis libris, quos
de Deorum origine scripsit, cum Diis placuis set, urbes eas, in quibus priuatos quisque habituri essent honores, occupare, Neptunus se in Actam contulit, percussisque tridente mare inde produxisse fertur. Quare quemadmodum in reipublicae administratione, ita etiam in eius artis studio, & exescitatione simillima a eius respublica nostra uidetur esse. Iis autem temporibus quanta esset mari Atheniensium potentia explicat Pericles in altera secundi libri iconcione, ubi sic loquitur. Vos trimense, u Dis modo locus imperare arbitramni: ego uero i d δε- isendo, cum duo sint omninst , quae pes icuum baileanasium, mare abcet , ο ισrra ; duri uos uniuerse domina- ri,
126쪽
COMMENTARI vi. 121 i, non modo quoad tenetis nunciuerum et in quoad ro-eredi uolitis; tanta enim navium facultate navigantes, volnon rex, non ulla ala natio est, qu e impedire hoc temps
re possit, Sed de commoditatibus, ac fructibus, quos ex imperio maris Athenienses serebant,
LA Ni &c. Eadem sere 3c Xenophon de eisdem his verbis. Sed unum benienisibus de si . nam si in .sulam habitantes mare tenerent benienses, liceret eis damnum in erre, si uellent, neque tamen pati, quandiu maris imperium obtinerent , ut neque iserum ines uasi rentur , neque bosci admitterent. Mirabile autem
est quantum fiducia: haec singulis sere in uerbis particula contineat; prudentiamque, atque be-
plurima sunt in libro de ipsorum republica a Xenophonte conscripta.
127쪽
Γ' T nunc oportet hissimillima cogitantes, terram quidem,ac domos relinquere, maris autem , s ciuitatis custodiam habere ; nec cum Peloponnesiis his de rebus iratos multo pluribus decertare ; etenim si uicerimus , rursus cum haud inferioribus pugna
bimus , oesi bello Oeenderimus socij, unde
ualemus anteribunt ; neque enim quiescent, 'cum nos haud satis ualidi simus a exerci-: tum contra γε adducendum ; ρο lamentationem non Hi orum, o agri s cipere,
128쪽
sti corpo m ; neci Me enim hac uiros,sed uiri
hac ρ ident. O siputassem me uobis persisa surum, iussissem, ut uos ipsi egressi luc uastaretis, ta Peloponnesiis site eretis . uos horum caussa non esse obedituros. Multa etiam istia habeo instem paranda uictoria,si uolueritis imperium non acquirere simul bellando , o pericula ultro non adire. plus enim horreo domestica nostra errata, quam aduersariorum consilia .sedilia in alia oratione mulcumfactis iudicabuntur. Adunc ueroi los dato hoc res onso dimittamus; nos Mega
renses foro, sportubus uti permissuros, si
ta Lacedamon, peregrinorsi exactiones non faciant neque nostra, neque sociorum nostrorum, neque enim illud impedimento es in foederibus, neque hoc; riuitates autem nos his ras aemisuros ,si liberas habentes foedus iecimus, o quando illi etiam suis ciuitam bus reddiderint, non ut liberasint pro Lacedaemoniorum arbitratu, sed ut singuli eorum uetat. ta nos voluisse iudicium dare
129쪽
exfoederitas, neque sellum incoepturos, in
cipientes autem vituros. hac enim iusta, edi
conuenientia sunt huic ciuitati, qua res ou
deantur. ET NUNC Dp ORTET &e. Posteaquani rationes, quae ad sententiam suam de non cedendo Peloponnesis confirmandam ualebant, e posuit,atque iis bellum honestum, necessarium, facileque fore demonstrauit; nunc suum modo de ratione belli gerendi constiti aperit, simulq; ea, quae Peloponnesorum postulatis respon- denda sint, explicat. Ac de bello quidem tria
Athenienses consulita, ut terram, agrosque ne gliSant; ut maris, ciuitatisque custodiam h beant ; dc ne cum Lacedaemoniis terrestre proelium committant. cum uero ad ea, quae legatis respondenda sunt, uenit, ea singula breuiter, elegantissimeque confirmat. Et haec quidem omnia uicem quodammodo perorationis, qua sero carent conciones. uidentur habere. nam dereliquos etiam oratores plerunque videmus, ubi rationes , argumentaque satis idonea ad suam caussam attulerunt, tunc demum sententiam suam de uniuersa re proposita inferre, ueluti
130쪽
COMMENTARIvs. I 29luti Demosthenes, praesertimque in oratione τῶν συμμοῖιων, item Caesar, & Cato apud Sallustium de coniuratione Catilinae , nec non 3c
Philippus in eiusdem libris historiarum, ut alios omittam plurimos & oratores, 3c historicos, praesertimque Thucydidem.
TERRAM Q VIDEM, AC DOMOS RE-ON VERE. Rura enim , atque uicos colobant plerique Atheniensium, domicilia, penates, templaqu e ibi habentes, id quod ex Graecarum personarum sermonibus apud comicos eruitur, ac Thucydidis testimonio comprobatur , qui ab initio libri secundi sub Cecrope, atque priscis illis regibus usque ad Thesea oppidatim Atticam habitatam, atque idem institutum a plerisq; sitis etiam temporibus seruatum
MARIS A UTEM, ET CIVITATIS C STODIAM HABERE. In quibuscum obedierint, etiamsi id moleste,&magna Periclis inuidia, ut est in secundo harum historiarum libro, Peloponnesios quidem magnis incomodis continuo afflixerunt, de se contra Lacedaemonios acriter defenderunt.