Antonii Zeni patriciI Veneti In concionem Periclis & Lepidi ex libro primo historiarum Thucydidis et Sallustii, commentarius

61쪽

saltate insidiariam demolistratio deprompta sit Snimirum ex eo, qui de communi omnium prope rethorum sententia ab adiunctis appellatur. in quem locum ea omnia sere, quae de iis, quae rebus, atque personis annexa sunt, adeo ut alterum ex altero plerunque consequi uideatur,cidere selent . itaque triplex hic a Cicerone in Topicis esse dicitur, quaeritur enim, quid anterem, quid cum re, quid post rem factum sit. ex

quo patet ex hoc loco signa ea, quae minime necessaria sunt, ueluti quae in secunda figura coincludutur peti debere.na necessaria, quae dicuntur, pertinent ad locos antecedentium,& consequentium. de quibus libro secundo Topicorum tradidit Aristoteles;hune uero in Rhetoricis consequentis nomine signans tertiode cimo, ac quar decimo loco complexus est. quo etiam nUmiuv NCicero tu secundo de Or tore eundem prnauit, in Partitionibus uero umcauit coniuncta. Hunc autem locum esse ualde oratorium Cicero docvit in Topicis. Aristot les aute de ad adhortandum, aut dehortandum, laudandumque, aut uituperandum valere in

Rhetoricis assirmauit;vnde etiam Callipi ipsum

stoin paucis sin adiunctis fuisse addit.Maxima

62쪽

autem huius lodi auctore Boetho est. Adiuncta ex adiunistis perpendi. quare usurpari potest&ad confirmandum, de ad refellendum. Cum igitur haec ita se habeant,haec pars omnis in qua prauae Lacedaemoniorum actiones, insidiaeque oste-duntur , atque inde illis obuiam eundum esse suadetur, quae omnia inter se coniuncta,& com sequentia plerunque esse solent,'ex hoc loco hausta esse manifestum est . Atque hi quidem loci sunt, quibus demonstrat Pericles. Ex huiusmodi autem locis suasionem belli peti apud omnes

oratores tritum, dc uulgare est. nam Demosth

nes semper Philippi iniurias oratione persequutur. Corinthii hoc eodem libro de Atheniensibus conqueruntur, Stenelausque eos ulcisci iustissimum esse iudicat. Apud Liuium pulcherrimus est locus in concione Appii Claudii libro quinto contra Veios. Septies repellarunt, in pace nitaquam id i fuerunt, agros nostras miles depopulati simi,

Menates a nobis descere coegerunt, colonos mytros ibi interfecerunt , audioressuere contra ius gentium caedis impia ligatorum noJorum. Etruriam omnem aduersus nos conmotare uoluerunt, hodieque id moliuntur ι res repetentes logatos mios, baud procul abfuit, quin idolarent. In hac aut parte Pericles mirabiliter in Lacedaemonios sidiu concitat.du enim eorum insidias explicat,

63쪽

ipsos non silum inimicos, sed& iniustos, acerbissimosque inimicos esse ost ndit. Hi autem . maxime odio digni furit . .

riora a bello Persico Xersis usque ad tricennalia sidera uidetur intelligere, quae nouem Olympiades complexa sunt, quo temporis spatio L cedaembnii, ne Athenienses muros urbis reficerent, pro uiribus aduersati sunt, eosdemque, cum cotra Messenios sibi in auxilium uenissent, sine caussa dimiserunt;qua de re indignati Athonienses cum Argivis, atque Thessalis Lacedaemoniorum hostibus amicitiam i unxerunt, &Ithomensibus exulibus receptis Naupacti sedcs dederunt, Megarensesque insuper contra Corinthios, atque ipsos Lacedaemonios defenderunt, ac rursus Lacedaemonii Aeginetis Atheniensium rebellibus auxilium dederunt, & cum Thebanis etiam aduersus illos societatem inie-

sunt ,& paullo post, etiamsi quinquennale se

.dus secissent, deficientibus tamen Megarensibus, deindeque etiam aliquibus Euboeae ciuit tibus opem tulere . Et hae quidem suerunt inter illos superioribus temporibus smultates, atque insidiae, praecapueque a parte Lacedaemonio-

64쪽

.COMMENT ARI v L syrum, quae quatiuis non nominet, intelligere ui-idetur his uerbis Pericles.. TvM VERO NVNC NON MINIME: CUM ENIM Jcc. Praetermissa probatione, quod

antea insidias parauerint Lacedaemonii Atheniesibiis, quomodo tunc, idest post foederum tricennalium percussionem insidientur, ostendit. nempe quia nihil eorum, quae in foederibus ictai

sunt,seruant,cum eorum tamen beneficio dc p sesculis multis tunc liberati sint, oppida aliquot Atheniensibus sint adempta, unde cum ea modo non seruent, ipsos insidiose, fallaciterque illa feeisse existimandum est . merito igitur hac de

caussa insidiatores 2 pericle dicuntur. εἰ βουλῆ c-nim ex , quod consilium, de i in praepositione, quae contrarium, & inimicum quid signiosicat, composita est . Verum ut haec clariora reddantur, de foederibus tricennalibus pauca quaedam explicanda sunt. Cum Lacedaem onii Bixo torum, Euboensiumque caussa Atticam ingressi uastassent,atque ad Coroneam una cum Boe

tis proelio commissis Athenienses caeso etiam Tolmide ipsorum duce magna clade affecissent, Athenienses autem Pericle duce Euboeam subegissent, utrique sessi, at Lacedaemonii in primis, ut ciuitates quasdam bello amissas recuperaret, foedus

65쪽

c4 IN pgarc. CONSDedus in innos triginta per Andocidem, ut inquit Thucidides, siue per Calliam de Charetem, ut Diodorus prodidit, huiusmodi percussurunt.

Nepe ut pax esset per triginta annos inter Athonienses, atque Lacedaemonios,nec non & utrius que sectos; redderent Athenienses Peloponesiis Nisaeam, Achaeam, Pegas, & TroeZenem, rei, qua uero omnia, quaecunque utrique possiderent, iure, libereque tenerent, nec inter eos, eorumve socios pugnare ius esset, sed controuersiarum inter se iudicia darent, atque accipe rent; si quae graecarum ciuitatum ex socialibus non esset, licere eis ad utros libuerit accedere .

Cum igitur sese haberent horc foedera, duo in ipsis no seruari i tacedaemoniis accusat Pericles, quorum unum est ipsos iudicia nec postulare, nec accipere , alterum quod uelint ipsos liberas dimittere eas ciuitates,quas iis temporibus possidebant.

Haec est una scederum uiolatio, de qua Laceda mo iii Pericle ut insidiatores accusantur, reo pondet autem haec pars illis uerbis,ut controuersia.

rum inter nos iudicia demus,atque accipiamus.postulaue-

66쪽

C o MME N TAlli us' seia'Athenienses Lacedaemoniis iam a principio 'enape ii legati, qui Corinthiis querentibus de

Atheniensium iniuriis apud Lacedaemonios recponderunt hoc eodem Thucydidis libro;&alias

semper dum de Corcyraeorum auxilio dato, tidaeaeque obsessione accusarentur . Post hanc etiam Periclis concionem sic ex eius sententia Lacedaemoniorum legatis respondisse Athenien

ses scribit Thucydides , se iudicis secundum se

dera promptos se crimina diluere ex aequo, ου pari. Lacedaemonii autem ne uerbum quidem de iudicio fecerunt, neque illos postulantes audire uoluerunt, sed,nisi suis mandatis obedirent,bellum

statim denuntiarunt. BELLOλv o. QVAM .vERBIS CRIMINA DILvERE MALUNT. Immoratio,siue per

alia clariora uerba repetitio. 3c explicatio eius, quod dictum est; aperit enitia adhuc magis animum , de consilium improbum, insidiosumque Lacedaemoniorum; cum enim 'sic insidientur manifestum est ipsos bellum cupere. Simul autem dcbelli necessitatem his uerbis uidetur attingere, bellum enim est necessarium contra eos semper, qui, ut saepe ait Demosthenes, non optionem faciunt , bellum ne, an pacem accipi,

mus. Sic necessitaterii belli ostendebat Phili - l I pus

67쪽

IN PERIC., CONSpus in o atibne ad Senatuin ,quae est apita saltu stium libro primo historiarum . Nam bellum , ars arma quanquam uobis inuisa, tamen quia Lepido placent, sumenda sunt, ni forte cui pacem praestare, ου bellum pG ii consilium eti . Similem habemus sententiam in hac eadem historia 2 Corcyraeorum legatis e pressam his uerbis. Felsi malis, quimaequitate volvirunt crimina persequi. Et apud Livium libro trigosimo quarto in concione Minionis legati Antioch di ex aequo ceptatur . er non belli eausa quaerutur . Odium autem creat Lacedaemoniis, belli illos cupidos, atque studiosos este demonstrans, quod quidem nemo, nisi sanguinarius prorsus, expetit, ut inquit Aristoteles libro decimo Ethiucorum. Homerus autem n huiu-όdi homines

sic inuehitur.

Verum huius fodi sempqrsutis,cedaemonioru ingenium ad bellum pro possum; ad quod etiapraecipue instituta uidebatur esse eorum respublica, qua quidem in re reprehenditur quoque ab Aristotelesiluero secundo Politicorum ' Lac daemoniti salui er4uc bellures tenentes, perib ηι autem i ubi

rerum potiti essent, q*mam nec otium Maere, nec quicquam Eud exerceresciobant prosiabita, quam rem militarem. m ' Itaque

68쪽

Itaque etiam Plutarchus in Lycurgo bellum iiii quietςm esse solita suisse confirmat,id quod tria mirum , iquid en , ut etiam taches apud plato

nem testatur, Lacedaemonus nihil aliud in omnii sis emrae erat, quam itas in omnibus comparare, ut bello cet

ra haec est sorderum uiolatio, quia petunt, ut liberas dimittant eas ciuitates, quas tempore se iderispusiidebant, id quod diserte coiitra sed est . haec autem reseruntur ad ea uerba , sciuamvi

ANTES . Contraria haec interse sunt, jlludque superioris, ac quasi tyTaqni,sric uero aequalis . iustique est siquideὼ aequalis legibus stibiecti sunt, atque ex iis ex aequo inter se; iudiciisque certant, at superiores pro libidine imperant estq; eoru uoluntas pro rotae, atq; iudicio,huiusmodi aut erant Lacedaemonii in Athenies es, qui n ob iudicia postulabam,neci accipiebant,uerum bellu e qdi Est igitur odii im inuidiaeque plen3 c ratio , odii uidelicet, quia iniusti 1 est enim eorum potitio contra kegus, irk, quia c53M I a temnunt, .

69쪽

c8 IN PDRI . CON cltemnunt, imperium enim,atque arrogantia ma ximus contemptus est; Postremo inuidiae, dum Lacedaemonios pares,aemulosque ipsorum Atheniensium tantum sibi tribuere, & arrogare di

cit, ut eis audeant uelle imperare. A poΤIDAEA RECEDERE, Potidata Thraciae ciuitas ad Isthmum Pallenes sita,quae iamdiu Atheniensium secta, uectigalisq; erat.erat autem Corinthiorum coloniat, qua de causa, ubi primum Athenienses Corinthios, ed quod contra ipses Corcyraeis auxilium tulissent,suspectos, inuisosque habuerunr , & de his quoque dubita runt, ipsisssatim ut murum, qui est uersus pallenem demolirentur. Ac obsides darent, atque Corinthiorum, magistratus hoc nomen erat quos ex consuetudine, iureque metropoleon quotannis accipiebant, dimitterent, ima perarunt . Ob quae Potidaratie Corinthiorum . Perdiccaeque in primis opera solicitati , & Lac daemoniorum promissas confisi ab Atheniensi bus uni cum Chalcidensibus, Bottiarisque defecerunt. Sed cum ab Atheniensibus in ipsos clas sis, exercitusque missus. esset, proelio commista simul cum Corintlitis, ac ceteris, qui sti auxilio uenerant, susi fugatique sunt. unde ab Athemensibus deinceps terra , marique eorum ciui-

70쪽

. COMMENTAh iv uehementer obsideri , oppugnarique ccepta est . quae res cum solicitos haberet Corinthios, inter cetera, de quibus apud Lacedaemonios querebantur, hoc erat, utque ab Atheniensibus peteretur, ut ab obstessione recederent, summis praecibus contenderunt. id quod per secundam Peloponnesiorum legationem flagitatum etiam sitit. Sed cum post haec bellum aperte tota Gra cia exortum esset, Potidaeatae inter alios urbe, agrisque ab Atheniensibus spoliati sunt. cuius rei magna deinceps Athenienses in ta notatos fuisse refelt Aristoteles secundo Rhetoricorum at Isocrates in Panegyrico ipses de ab hoc, Nabaliis etia multis criminibus defendere conatur.

AgGINAM LIBERAM Dr MITTERE. Aegi

na insula est non longe ab Athenis; hi a Cimo. ne anno primo septuagesimae nonae olympiadis subacti fuerant, deinde uero cum Corinthiorii opera defecissent, proelio maritimo a Leocrate superati sunt, de paulo post tributum pacti deditionem secerut anno quarto octuagesimae olympiadis, quae septima fuit anteeam,qua hoc bellucoeptum est. hi autem, cum ar Corinthiis Lace daemona sociorum omnium conuentus indictus esset Athenienses accusandi caussa,& ipsi no qui

dem palam, ut scribit Thucydides, legatos mi

serunta