장음표시 사용
171쪽
pauci IJ in errore manebant; tamen magna copia acerbi T-mis suppliciis lacerari, interireque pro Christo a) malebant , quam superstitione implicare se , tantamque vero Deo injuriam sacere, cujus beneficio adepti salutem essent.
Oracula , magos , ariolisque non modo non consulebant, sed etiam vitabant.
Fraude quoque sacerdotum persaepe, interdum arte, praestigiisque daemonum oracula s3) sundebantur . Id quum n
stris esset exploratum , non solum consulenda non esse cen
sebant, sed etiam contemnenda. Ergo palam ex quibus ea proficiscerentur, dicere , hortari omnes, ne se ab iisdem decipi paterentur , ac si in locum aliquem accessissent. in quo M oraculum quodpiam e Te audissent, silentium eidem imponere solebant. Quae res vehementer Ethnicos perturbabat, commovebatque , ut de nostris supplicium sumerent.
Magos qui nullos vixisse contendunt, nae illi sὶ turpi D
a Neque enim verisimile est, eos qui erederent . data potestate . redire ad sanitatem n Iuisse . Idque sam ex Tertulliant mox indieato Apologetiel ioeci e eluditur .a vide rom.i. hHMs 6'. pag. is vide rom. i. hestis op. pag. 4ra . 4 conser acta s. Symphotota apus Ruinartium pag. s o. qua iliarere obiit Hadriano Im peratore . At acta S. Saturnini Episcopi Tolosani apud eumdem pag. o . essit. Veron.s consule Iustinum Alaityrem Apol a. n. . as. edit. Mona horum S. Mauri parisO Apetit. I. n.s. Tertullianum lis. δε Molola ν. e. ix. p.r . essit. an. r. . c, lib. da Ania a cap. v l. p. 3 os . clementem Alexandrinum in Prorreptipag. 3 s. essit. o p. an is r. M -nueium pelleem in octa lo p. a s .ed . an. i ora. Origenem ι. i. eomra Celsum n. a 4. o p. e. l. raris Monaeh. S. Mauri. Cyprianum de innit. Nolor. pag. t . ia t. Oxori. Am IS. MM. Luciani . N Mare lani apud Ruinartium p. 3 4 i. edit. I re n. Arnobium l. r. p.a s. 3 v. pag. 3s .essit. Irad Bara . pag. las I. Lactantium lib. I. eap.noti pag. s. pag. 3ro. seq. essit. Paris an. x 48. Mitto eetetosa de quibus nullum dubium est . quin sae-rint in eadem sententia versati . Itaque cum suissent litie tempore aliqui , qui sequuti Antonium Vanaalemium . nullas in Ine antationibus habere dimonia partes dicerent, eos tum allieonsularent, tum anno I ρ. RO reti e l. Tartarottus, euius tamen aliqua dicta non probo, qui T a.d. Congr/s Norturni otis Lamiri es Dupri. isaeis magnam partem impostiiras malefieorum esse, abulasque ea, quae de magis iaciantur, putat, satetur tamen malos da incinas Intelis dum ud fallendos homines suam magis operam prastare. Non moror Iohannem Rinaldam CV mitem Caridum,Se pionem Mas vim. 2 Parceeum nescio quem tot lusTheologia imperitum,qulaudater nullam dari Mallam seripserunt.Sed praeter Mattinum dei Rio de strig.M .Felderieum spem ι.ειPrae. eonerassas , peterium desu. qui sane minua aeeurate sunt in hoc argument genere versat , eonsuli poterit Petrus te piun Congrer. Orat. Dom. Iesu Presbyto : Him.
172쪽
CHRISTIANARUM . LIBER III. I 29
s me labuntur . Atque haud scio . an communi veterum Pa trum de praestigiatoribus, maleficisque sententia neglecta , ullum supersit dogma ex traditione prosectum , quod negligi pari temeritate, audaciaque non possit. Ac majores quidem nostri summa consensione fuisse sua etiam aetate aliquos a je-bant, qui daemonum invocatione prodigia edere viderentur. Quod autem opponunt ademtam daemoni a Christo potestatem decipiendorum hominum fuisse , inane est . Et si enim ille mortales docuit, quid sit credendum , eisque auxilia paravit, quibus fraudes detegere,seque in fide, atque in ossicio continere, si vellent, possent; tamen impediendum non putavit, quin daemones interdum experirentur, si quem usquam illudendo deeipere valerent . Alioqui in fabulis numeranda essent, quae
de muliere a malo daemone agitata , atque oracula fundente,
deque Simone Mago in Aetis Apostolorum leguntur r J. Nam si Christo in caelum sublato, inanibus responsis daemon
hominibus imponebat, pluresque in fraudem inducere poterat, quamobrem non potuisset post martyria Apostolorum, cum praesertim id Patres confirment 3 Ac si falsis oraculis mortales ludificabatur daemon, cur non item invocatione magorum , qui ei sese totos dediderant Z Ηos igitur magos Christiani aversabantur , longeque ab suo Coetu agere curabant, conan tesque Nostrum aliquem Circumvenire, ut maleficio ab iastinerent sa),cogebant. Haec eadem erat eorum adversus Ariolos, Aruspices, superstitiososque ceteros Consuetudo .
thetanorum lib. I. Institui. Theolos. east. II. s.xxxi κ. p. 39 .seq. ,, Cur ergo , inquat, nollis si ἀδινααον tit homines quandoque spir.iutim utantur Ope a . e rurnque commercim xaari deant, sus erect , ut os endamus , hoc quandoque factum esse,. . Et paullo post ., Nostrais autem , inquit, ex iraeo Aciorum coasi matve sententia . ubi mentio fit puella . quae habuit M spiritum thonis . quem Paulus ex ea expulit. Certe. si iritus maligni opera hie no in latercessulit . tion potuisset eum elicere Paulus Hae ille , qui traditionem Eeelesiae a maiorIbus ad nostram aetatem traductam . qua divinae sit auctoritatis . nullam agno'eie. Et serri eos aequo animia posse iudieabimus , qui eum traditionem prohent . seque Orthis diam religionem colere glorientur . tum reiicere audent, quae ab universa patribus monumeutii tradita sunt litterarum . posterorumque memoria commendata, alque probata ad hane usque aetatem ab universa Ecesesia a De Simone Mago dicam paullo post a Conset Tertullianum lib. de Isololatri eap. ix. pag. 8s adit. an. 44. Lactantium l. I. In l. Dsvmar. cap.xv. pag.a s. tom. t. σμ e, e .gur i. Dr. 1 AEa SS. AsAs. LM- mari . e, Marciam pag. t 4 3.seqq. eiur. Veron. apua Ruinari. Ut autem magorum artes elu detent , 4Emonasque sugatent Nosti . eruee potissimum sese maniebant . ansule Cyrillumuleα
173쪽
Sed dicet quispiam , neque facultatem aliquam , scientiamque Magiae dari, neque ullas habere in praestigiis ejusmodi malos daemonas partes I posse . Nam si qua esset ars
magica, ea quidem certe triangulis quibusdam, aliusve generis figuris , verbisque contineretur . Atqui nexus, colliga
tioque triangulorum &c. cum naturis vacantibus corpori
non modo non esse ulla, sed ne comprehendi quidem cogitatione potet . Quotus autem quisque tam eli ineptus, ut si1bi persuadeat, concedi a Deo sa) , qui optimus , atque sapientissimus eli, muliercularum rogatu , accersituque , daemonidecipiendorum , vexandorumque mortalium potestatem psos enim, qui sic exilliment, magno in errore versiari, facereque optimo , sapientissimoque Deo insignem injuriam . Ita que a Patribus, imprimisque a Tertulliano 3 , Cypriano, Minucio Felice , Arnobio ludos appellari, quae a magis fieri
dicerentur, propterea quod nugae, inanesque praestigiae existimarentur , & essent. Potuisse hostem generis humani cum Vetus Testimentum vigeret, horum quidquam moliri ; post adsertos tamen sanguine Christi mortales in libertatem , non potuisse . Hujus rei Petrum , Paulum , Iohannem in Apoca
lypsi testes esse . Hos namque ligatum fuisse Satanam con- .
Hierosolrmitanum Cateches v I. pag. 3 o. erit. an. Is o. ubi ., Noe signum . inquit , adis hodiernum usque diem entat morbos . saea mes fugat , & venestitorum . ineantationumque., avertit impollutas . Eadem fere habet Gregorius Naaianaenua Carm. xi. D 4 a. l. II. p. edat. Colon. M Aera vel medium fgno erutis ipse nota. l . ., Illustremque tulit typus hie ex hoste triumphum , ,. Μofis ut is manibus sancta pro gente precantia . Theodoritus ias. t i I. Hia. Op. xii. p. i a . edit. Cantabre. Incidit Iulianus parabat ea is Imperator in hominem quemdam , qui hac se pradicturum s nempe futurum eum Imper torem ὶ pollicebatur . Qui eum in Idolorum templum eum perduxisset , & i. adita ingrediri iussissee , seductores daemones in voeare eceoit . Cumque isti terribill, ut solent . speele ap- ,, paruissent , ine tu compulsus Iulianus πω μετιωM του σταυρο. .. ...inatas fronti reuelari Aoum impresit . Tunc vero dimoties fgnum Dominici tropsi cernentes, seque per Id,, Mettis re eordati, protinus evanuerunt . Prastigiator vero . qui eausiam sugae probe nou M rat, Iulianum obiurgavit. verum ille & timorem suum ei aperuit , & virtutem erucia ma- ,, incipe te se mirari dixit i daemonea enim cum eius signum ferre non possent. aufugisse Aee. Co sule rvrlum Gregorium Naaianzenum Orat. II. pag. 'o. ram. i. opp. edit. modo la- ra. Augustimim EnaννM.t v. in V. xxx. pag. 14s. ω v. opp. euit. P νU. Aio M. Sin rho in Psal. 3o. n. i. e, iis. δε civ. Dei xx . e. v t. p. ram v .
174쪽
CHRISTIANARUM . LIBER III. 13 Ifirmare. Tribus autem modis diabolum infestum en hominibus ante Chri iti ad nos adventum consuesse . Aut enim inducere
eos in errorem, & scelera tentando nitebatur , aut in eorum corpora invadebat, aut efficiebat, ut magorum conatus exitum , quem l psi magi optabant, haberent. Primum vero, alterumque post Christi mortem manere. Sublatum igitur
At enim artem esse ullam,scientiamque magiae neque sunt, opinor , qui putent, neque , si essent, nae hi omnes in errore maximo vertarentur. Sed evenisse interdum, ut mali daemones magis adessent, eorumque conata perficerent, tam est manifestum , ut qui neget, is non majorum noli rorum modo , sessacrorum etiam Bibliorum funditus evertit auctoritatem si . Quod autem sapientiae , bonitatique Dei repugnare censent, ut diabolum mortalibus sinat illudere, salsum est. Si enim ut existimant, repugnaret, quemadmodum daemonas hominibus ante adventum Christi Servatoris imponere svisset Deus pSivit autem , quod ne ii quidem inficiantur, contra quos scribimus. Non igitur repugnat . Nam Tertullianus saὶ .
Cyprianus 3 , Arnobius, si magorum praestigias ludos vo-R a carunt,
t vide notationem a Ioaa Tertullianus Arestigetici cap.xx I ii. mg. 8a .sq. Anend. edat. opp. an. I γε . ,. Porro . , s de magi phantasmata edtint , & iam destinctiar um infamant animas, si pueros in eloquium,. Oraculi elidunt; si multa miracula eliculatoriis praestigiis Iudunt, s & somnJa immittunt. h -- bentes semel INVITATORUM ANGELOBuxi . ET DAEMONUM AssasTENTEM SIBI., POTESTATEM , per quos & ea prae , S mensae divinare eonsueverunt ; quanto magis ea po is testas de luci arbitrio. S pro tuo negotio liudeat totis vitibus operati , quod aliena prae- ,, stat negiatiationi λ Aut si eadem δι Angeli , S damones operantur, quae di dii vestri, ubi est , ergo praeestentia divinitaris . quam utique tu riorem omni potestate credendum est Et Isb. de Anima cal xv l os . , , Quid ergo licemus inagiam , quos omaea peene sal ., laetam λ sed ratio sallaei solos non fugit Christianos , qui avrmiv xA Na qui Tral , Non
ri humanae totius erroris art se em , salutis partier vallatricem scientiam magis , seeunda sitis is ileet idol:,latriae , in qua se rimanos permae mortuos fingunt, quemadmodum in illa Deos. .. Ex quo quidi m loco facile omnea intelligent, quam abutantur Tertulliani dictis, qui e tranos sentiunt 3 cyprianua de vanitare uolarum e . a i I. e. I t. sedi edFI. O N. ,. Hos di eis., daemones norunt ... a magia inde ad perniciosa,. et Iudicra pertentatus . .. Hi ergo si a Tu ., sub statuis, atque imaginibus eonsecratis dilite tint . Hi amatu suo vatum pectora inspi- ,, Tant, era eum fibras animant , avium volatus gubertiant . sortes texunt . Gracula esseiunt. ,. salsa veris semper involvunt . Nam de fallusetur . ia saliunt i v Itam turbant . Amri a ia... quieont, . . Quis ergo non videt. id agi ab adversariis . ut Uatissimis testimoniis. contorta vini s vocula sensu , tenebras siluadere eo evtvr
175쪽
Carunt I , non eo vocarunt , quo nullas in praestigiis daemonas habere partes negarent, sed quo vera miracula numquam ab iisdem patrata fui istodemonstrarent. Sunt enim eorum testimonia tam clara . tamque perspicua, ut implicari,
contorquerique in alium sensum nullo modo possint sa). Jam
vero quis umquam fuit Orthodoxorum,qui vera miracula perfecta a magis daemonum opera fuisse arbitraretur Videri quidem eorum praestigias prima specie miracula , dixerunt persaepe, essse autem revera. numquam. Id cum Tertullianus,
Arnobius, Cyprianus constituant, quid est, quod quisquam
Pugnare eos cum communi orthodoxorum sententia desen dat 3
Quod ex Apocalypsi s 3) Iohannis,& Petri sM, Paulique s s episestolis concludunt, latius patet, quam adversarii velle videantur . Si enim magis malus daemon adesse nequit, propterea quod & ligatus, Jc regno privatus, Christi Servatoris
morte, dicatur; vereor, ne exsillant audaces, impotentibusque ingeniis homines , qui non solum invadere daemonem in cujusquam corpus nam id quidem negatum est ab his, quos adversarii duces sequuntur sed etiam exagitare 6 quemquam
a Arnobius I. i . p.as .aeelisans eos, qui Christum magi eis ineantationi hut abusum fuisse putabant ., Ergune illa , ivus , quae scita sunt . damo-- suete praestigia . de masicarum ar- ,, esum Iudi H λ Quid hoe est iantinum praseula λ Auncin hine concluditur , magia interdum daemonas adsit tu e Eadem sere habet Araobius ιιιd. pag. 3a.-tib. 1 I. ρag. g . evit.
a Vide loea Patrum . quae paullo ante pag. 3 3 o. indicavimus .s Apocaly s. c.xx. v. . seqq.4 Petrus eptu. t . eap. 1 II v. I x. ., Iesu Christi, qui est in dextera Dei deglutiens in oris is tem , ut vita aeterna haeredes esseeremur . prone ut in ea Iam , subiectia s, Angelis, di po- ,, testatibus, di virtutibus . Ac subiectos quidem Cluisso daemona, esse . ut ad eius nomen contremiscant . cons abit ex eo libro , in quo de excitet iis , S energumenis diiseram . 3 Paulus Dii. ad GDss. e . II. v. i s. . , ,, Et expolians principatus , di potestates ira , , duxit eonfidenter palam triumphans illos in semetipso ., . he i. adCorint, e. v. v. a 4 , , cum evacuaverit omnem principatum, de potestatem , di virtutem ... Ae triumphum quidem reportassie Christum adversus dia uolum illata plenitudine gratiae , constitutaque EeeIesa , quis neget ρ At inde non est eonieque h. ademtam esse damoni illudendi Magis potestatem . Nam ex loco modo deseripto Episti,ta ad Corinthios liquet. in Isne macuarum iri omnes principatum, o pote 'Mem ene. diaboli . Nonduin eretri sublata omnitin haee iunt. si ergo peris missa est aliqua diabolo potestas, eur item hae ipsa. de qua agimus, non erit 3 cum praesertim id saera Biblia postulent . ε sic enim eemetit Becheras de Munda Fasein. lib. 1 I. eat.xxx rix. D as Van dalemitia D sp H. d. Disiis Mio auus idololatricis νωλον. pag. 3σsseM .ed t. an. 3 6 9 1.Hinc Lud deus L e. m. 393. ,, Interdum de eorpus a diabolia . permiti nte Deci , laetaditur , de a Deuis ita postuc tur, ut invito homine in eo . N per illud oreretur . doloribus quoque varii ., quandoque illud adficiat, aliaque tatione Wim suam , atque potentiam demon iret . Et haec fa ase
176쪽
quam tentando posse inficientur. At neutrum horum, sument, componi cum Scripturis novi Testamenti, continentique experientia potest. Ridiculum t Quasi vero qui praestigias daemonum opera factas tollunt, eorum componi politi cum novi Testamenti libris sententia . Quid enim 3 Simonem magum, a quo Lucas I J praestigiis Samaritas dementatos seribit, nihil ne secisse dicemus diaboli opera 3 Hoc qui statuit, tollat
necesse est omnem praestigiarum, illusionisque daemoniacae notionem. Quae autem umquam experientia docuit, non cupiditate, quae nobis innata sit, sed arte nos daemonum circumven
tos peccare Θ An quod apparuisse quandoque daemonas incitatis ad malum hominibus legamus 3 Sed qui praestigias diaboli negant, cur item visa ejus inodi negare non poterunt Z Age vero, quid illud est Prior, atque alter modus , quo daemones
,, est oblevia corporalis , quam si aliunde non eonstare e , seriptura saera exemplis , δή testimo- ,, niis tam lueuientis comprobat, ut nere . nisi qui illi fidem omnem deneget. de ea dubitare M queat. Cum vero luculentissimum inde pro existentia . Et operationibus spirituum at -- , , mentum petatur , Omnem quidem pneumatomaehi moverunt lapidem , ut hocce telum evi- , , tarent . Hine quidquid de huiusmodi obsessionibus dieitur . si modo fraus nulla subsit . prori melancholiae , aut morborum quorumdam venditare a secti bis. . novi dubitant. Nec hodie ,, demum , aut nud Ius territis hane sententiam exortam ere ex Mie hae te Pie lio dile imus M. ,.
,, multo tempore magiis si s gementasset eos M . Viden ut magm mi christi mortem ex itiise Luea teiletur Nam si haus hae simonis , non praestigiae daemotiis Simonis eonatus exsequentia fuissent , cur se suisset loquutus Lucas, ut vulgi eo firmaret persua sicinem λ Atque ut sapientet anImadvertit Hieronymus Tartarottiis r m ostia alia lettera inroνno origi
Hile Lammae HSt. Roboret. an. ιν s. nisi quidquam peregisset simon, quod rima specie pr digium videretur . qui tandem eam consequutus apud suos existimationem , magique appellationem sortitus suisset λ Hae nos eoinpressius diximus, quam res ipse . tempora .nque nonrorum ratio poseat a latius enim de hoe genere argumenti loquuti sunt praeter e , quos supra nominavi. Catholi ei nostri Iulius Caesar Bulerite rus libro de Lie ta, o, Velita Mavia rom.1. Opust. pag. V . si 3q.edit. an. isai. Framellius Uictrii ia GH. Hia. Relea. Tholinieaνῶb i I. Relem xi I . de misia pseo; seqq. M t. an. 1 33 Iique omnes quos in sua Introductis in vias mox laudatum numerat Tartarottus, Ae postremo auctor Anonymus ex Instititio oratoriano
177쪽
circumvenire conantur homines, manent: sublatus est igitur tertius. Id qui censent, videant, ne coarctare imperium, quo misere olim mortales oppressi erant, daemonum videan tur. An non idololatria, Patrum memoria , aliisque modis, quos pene sublatos funditus videmus, daemones hominibus .il
ludebant 3 Ac labuntur prosecto, qui locum Iohannis de ligato
. . o ne sic intelligunt, ut ei ademtam solum suisse edendarumpiae iligi arum facultatem putent. Mea namque sic est ratio, iὶ idcirco daemonum regnum eversum , eosque ligatos dia 'ci, non quod aut tentare mortales , aut obsidere corpora , aut oracula inania sun dere , aut magis suam operam loca re
ccillaverint, sed quod plenitudine gratiae, quam Chrillus
ea are Et si urata . tamen esse nonnihil sateor m Inus grave . oppugnare conatus est Antantu Floriis, vetonensi libellis inscripto . Arto Masaea inserutra. RU sta di Don Antonso Hori. V ν- se Ampreteri os vale, e Varusino . Vacaria Foran/o . Tridenti ami et so. Sed quo exitu , eruditi , atque orthodoxi viri, qui legem , Deile Intelligent. Protestantibus quoque hanc eamdem . quam nos tuemur, probari sententam plane constat . Recte Tartarottus abid. las. 3 4. E per eon ine ervi valida mente , che la magia d abolica non dee , ne pilo negat s, o io non vi porto si a Gito gli Oechi quantia male , e fiat tunata mente in contrasserci eoloro . M ehe di negat Ia ehbero at dire . come Regi paldo Seoto genti luomo Inple se . il libro di etii. si in Iurhil terra proibito . e rubblicamente abbruciato Joann. Georg. Neun aen. in Apiari pond. - Primi. Discνt. Academica Dis. II. De Fausto Praestigiatore s. ii. a Cornelio ., Leosco Atto prisione in Treveri, e Brusteles per aver negata non fialamente la streponetia, , , ma la masia ancora i Delii ius A penis ad lib. v. Drsiquis r. Mesuar. n. t g. e Cristia ., no Tiammaso, che per la ite su capione sui principio det eoirente sectilo eeeito in Ceria , mania stan itini ulti l a te persone di lettere . e si concito conirti la maggiore , e pili sana .. parte de suoi Protes anti,, s vide Srru υ. Ablisrh. Philoseph. e. .. s. in . se Gottiebum stomum Introd. m M M. tiI Ierar. par. I. e. a tr. seqq. Anno x ετε. editui est No-rimbe tae Johannis Georgii God Imanna Tractatus de Magιs, Vogiis , o Lamia, rei e eo enos otiius . o punienius . Verum is auctor cum Luthetanis saxeat, multa contia clerle Uristro, per summam iniuriam eurbat, nee de argumento, quod illustrare aggregiis est. semperae euiate dissetit. Huie prati Verant Iohannes 4rervs de Prorgiis Damomum . e, ineantarionibus . ae moestiis tib. 4 editi ror. an. Eas l. Cai par Peueetus Commenta ν. de
pag. a. sqq. MYr. epotim Theologicarum Calon. an. εχ o. I Scio varia, esse Interpretum de hoe Johannii liseo sententias . At orthodoxorum nemo ante hae tempora fuit, quem sciam , qui se , ut Masse tua statuit . esse intelligendum ath; traretur . Conser Calmetum in e .xx. Apoeia u. Iohann. pag. saa. seq. edit. Lu. Uis . Quid sali usum ipsi Protestantes . atque satium a Masteio se , trahant, ut Interpretum i ommenta viis demonstiatur , quae voluminthus Criticor. sacror. eontinentur λ Atque ii quidem quid Pa- res veteres, imprimisque Augustinus senserint, quidque ipss placeati ostendunt .
178쪽
CHRISTIANARUM . LIBER III. I 3s
morte sua in hominum genus invexit, novum regnum, hoc est Ecclesia constituta sit, adversus quam daemones praevalere
nullo modo possint. Quinetiam subjecti illi quoque Chri
stianis fuerunt, ita ut horum precibus torqueantur, sugentur , Coganturque e corporibus, locisque iis , quibus essent potiti, eXcedere. Sed de magorum conatibus, quibus etsi Perraro , at quandoque tamen daemones suam addiderint o
IV. Nullum Imperatori honorem tribuendum putabant, quem non consaret esse
Imperatoribus etsi eiciles deberi confitebantum, divinos tamen honores adhibendos negabant . Quamobrem hostes reipublicae, reique laesae majestatis existimabantur. Christiani contra Imperatores ab se & principes, & dominos jure appellari dicebant, qui, ut tales vocarentur I), & essent, divinitus
accepissent; deos autem vocari oportere, non item . Ergo exotorqueri ab se nullo modo posse, ut quos mortales esse certo
scirent, his immortalis Dei honorem tribuendum arbitrarentur . Ac in jus vocati, multisque suppliciis excruciati, ut imagines sa) Caesarum , quasi deorum essent, venerarentur, cum parere nihilominus recusarent, mortem summa animi sortitudine oppetebant. Id vero non modo Trajani, aliorumque Imperatorum , qui primis tribus Ecclesae seculis Rem publicam Populi Romani rexerunt, cum Christianorum comspicua esset virtus, fiebat; sed etiam Iuliani temporibus,quibus jam nostri ab antiquiore virtute aliquanto desciverant. Quamquam
179쪽
quam tunc etiam,crudelitate inimicorum nominis Christiani, ad sanitatem reverti plerique nostrum , majoreque studio mores suos ad virtutem exigere coepissent. Igitur cum parendum principibus, honoremque, propterea quod essent a Deo consequuti auctoritatem , adhibendum esse accepissent, non tum eos, sed eorum etiam imagines, ex vetere consuetudine , atque instituto Romanorum, cultu quodam civili prosequebantur . Iulianus sa) cui haec erant explorata, oscitantes opprimi Christianos poste existimavit, si suis Deorum imagines adjunxisset , omnesque, ut eas colerent, compulisset. Sibi enim persuaserat sore , ut si qui restitissent, poenamque tulissent, hi poni in martyrum numero nequirent, quasi non servatae religionis, sed violatae antiquae Romanorum consuetudinis caussa periissent. Quod si universi dicto audientes fuissent , id se unum saltem consequuturum sperabat , ut quamquam ab invitis, cultus tamen malorum daemonum latius propagaretur. Ergo pingi sese ita , quasi sibi caput ab
Iove, aut ab alio quopiam deorum diademate, vel corona cingeretur, easque imagines populo proponi secit. Permulti nostrorum hominum , cum vietorias . aliasque figuras imaginibus Caesarum adjungi Lepe vidissent, neque ad novum
fraudis genus animum advertissent , ita ut ante consueverant, accedendum eodem , honoremque Imperatori tribuendum putarunt. Sed qui mores Iuliani noverant, cavebantque , ne dolis circumvenirentur, ut in nova genera imaginum oculos conjecerunt . mori se malle dixerunt, quam Imperatoris honorem cum Deorum cultu conjungere . Itaque accusati.
quasi contra mores , atque instituta majorum peccassent, sagacitatis poenas luerunt. Quae res illis non dedecori, ut Julianus arbitrabatur, sed gloriae , ac sempiternae saluti fuit. Ubi sacrilegus de expugnanda Christianorum constantia a spem se sesellisse intellexit. alio convertit cogitationem. Moserat Vetus, ut donativum accepturi diis immolarent. Sed poste, quam Constantinus, filiique imperium sunt adepti, mutatus sic est,
180쪽
CHRISTIANARUM . LIBER III. 13 7
est, ut apud eos tantum obtineret, qui superstitione salso
rum numinum tenebantur. Eum morem restituendum omnino censuit Iulianus, quin ulli nostrum , quid sui esset consilii , significasset. Iam dies venerat, quo donativum milites accipere deberent. Igitur ignem , ac tus praeparari praecepit . Aderat ipse . Qui accedebant, hi adolere incensum jube hantur . Fuerunt, qui summa animi magnitudine parere recusarent. Non enim civilem ejusmodi honorem , sed religiosum esse Mebant. Quare impetrari ab se, ut Dis supplicent , non posse . Alii nihil mali suspicati in ignem tus projecerunt. Hi cum in convivio , salutem amicis dicturi, Christum invocassent, redargutique suissent, quod eum appellare nou vererentur , quem paullo ante ture in secum injecsto ejurassent, respexerunt sese , cogitantesque quam a scelestum ab se, imprudentibus licet, iacinus admissum esset.
surrexerunt, atque hac illac discurrentes voci serari , omniumque testari fidem coeperunt, Christianos se esse , in ejusique religionis cultu mori, quam ditescere, aut quidvis consequi terrenum , malle. Sola autem manu se , non voluntate sacrificasse. Se namque non solum non animadvertisse . sed ne suspicatos quidem suisse , quidquam in ea re mali latere. Inde ad Imperatorem adeunt: suam ut recipiat pecuniam , ipsosque interficiat, rogant. Se autem ita esse animatos , ut cogi nequeant ad mutandam sententiam . Sibi enim esse in animo, Peccatum , quod manu perpetrassent, totius corporis cruciatu diluere. Iulianus etsi aegre tulerat, vehementique ira inflammatus erat, tamen simulato esse opus existimavit, ne. Christiani novis martyribus gloriarentur . Itaque eos honore
militiae privavit, & ab se dimisit si .
Ethnitarum emticiis inter 1se nolebant. Convivia autem Ethnicorum , quoniam plena impudicitiae , atque superstitionis , ut alio loco diximus, erant, Christiano vero frequentanda non putabant a) . Martialis tertio