장음표시 사용
81쪽
ca notarium onam titillo, sicuti a Terentio Varrone obseruatum est,. aca risitionum quo loco de accensi officio ac potestate disserit. Dictum uero eadem figura est,qua ec amputare,& ambustum,& an Ampμt rri cisum dicimus.Nam amputare circum putare est,ut a MXt. etiam Pompeio exponitur. Unde aurum purum, pro puro re purgato ab antiquis acceptum est. Anquistiones autem intelligimus,cum diligetineruestigatione aliquid circum εηημε, quaeramus, quod&Uer. Flacciis probauit.Hinc etiam an nus deductus est, ab ipso temporis circuitu, ut ex Capito
ne Atino refert Macrobius: quoniam an pro circum Ucte res posuerunt:unde anterminos,circunterminos, de an san/ctum .Et ambire pro circumire: quae grammaticorum convmentariis peruulgata atq; detrita sunt.
ii Eebdii olimpiade L enterimalcX 3, u annales fraciun Nomen uero eius qui tantum facinus fuerit aggressus, fuit Herci strato. Itam cum captus foret,atiu interrogatus ab tanti sit , quanam ratione adductus,tantum scelus perpetras/set non aliam ob causim respondit, qua ut maiorem nomianis famam, ait aeternam celebritatem consequeretur. Quocoperto decretu ab omnibus Ephesiis factu est, ne quis ea ullis uni temporibus nominaret. Nein me latet, septies sciiste id temptu restitutu, ut utianus est author. Strabo aut
uir in perquirendis ueteru monumentis diligens ,refectum
CAPUT XV. mod eodem die natalis Alexandri Macedonis fuit, s templi Dianae Ephesiae concrematio e de authore ipse inacendi cognitio non iniucunda.
82쪽
D OCI P LINA LIB. I xl . asserit longe 3 praetantius,ac maioribus ornamentis abso/o lutu, Dinocrate tanti operis authore,qui Alexandria quoiuurbem construxit.Qua in re Athenodorus quidem ac TD
meus a Strabone aduocantur. C A P v Tu π v I. De doctrina AnneiSenecie philosophi,CI elassentetulae adire, quae .vi ab omnibus edificendae ais obseruandae.
N Seneca Anneo complura passim comperi s,quae animi magnitudine, constantiamq; ec grauitate maxima indicent. Nam de hominis loquutione,& stylo orationis, nihil mihi dicedu existimo hoc loco,cu nostii quidam critici, ut incultum atq; inelegante merito notauerint.Quod si mores in eodem quaerantur, si uitae praec. pia,si aequitas, mode/nia,cotinenti caeterati uirtutes exigantur,pei docte id qui de grauiter laudatas ab eo,&absolutas inueniemus, cuuitia quo 8c libidines,oemi nequitia magno studio reppulerit,di costanter represserit:cuiusmodi sunt haec,quae nuper ueluti Pythiae oracula censui ediscenda, ac in memorias emper retinenda.Nihil est inquit turpius, qua grandis na tu senex, qui nullu habet aliud suae uitae argumentu, quo se diu uixisse dicat, praeternatem.Item & illud de officiis 8c a/ctionibus hominii: Ita uiuendu inquit cis hominibus, taldeus uideat:sic loquenducum deo,tanw homines audiant. Q ix cu nuper i oanni Canaccio retulissem,omnibus quide locis atq; templis habenda atq; obseruanda asseruit: homo non minori costantia animi insignis,quam egregia uitae sinceritate. Nemmitu uideri debet si diuus etia Hieronymus, hunc ipsum Senecam in Christianorum academiam ac san/ctorum ςatalogum pertrahere con tus est.
83쪽
cAPvT NVII. moacti tres Virium ulis,dudritiae crimen,de ueria ibidem ex 'epi Lia casti , tr alia ex Sallustio ad id pertinentia. Uam multa,& qua uaria scripta sint a ueteribus, coua auaritiam palam est, cum omnes prope au thores, magnis quide covitiis, insectationibusq; tantum scelus execratistit. Sed Auidii Cass j uerha ex eius epistola repetenda sunt, quoniam si hoc malum priuato homine indignum est certe in principe nefandum,atin mulctandum. Sic igitur Avidius Cassius ad generum suum: Miseram rempublicam atq; infelicem, quae nimis diauites,diuitiarumq; cupidos patitur. Ita M. Antonius im/Perator,tast,& moribus, oc rebus gestis clarissimus,nihil in
tota uita magis timuit,atq; deprecatus est, quam auaritiae famam: sicuti relatum est a Iulio Capitolino. Nam quantum a tali crimine abesset,lestes optimi sunt eius epistolae. Vero aut uerius est, quod a Crisipo Sallustio resertur in hunc mo/dum:Belua, sera,immanis,intoleranda est auaritia.Quo in tendi Oppida,agros phana atq; domos vastat: diuina cum humanis permiscet.Neq; exercitus,neque moenia obstant, quominus uisua penetret. Fama, pudicitia,liberis, patria ait Parentibus, cunctos mortaleis spoliat. Ex quo nobilis illa ac uehemens execratio si essent inferi auaritiae, cuniculi eos refodissent.Quod ob eam rationem seruaui, ut facilius cosiderari postit, quatum aetate nostra,in eorum dignitate ac imperio sperandum est, qui ad aurum di diuitias cogerendas, animum semper intendunt: cum sit hoc uitium Praeter caetera omnia uiuo/sissimum.
84쪽
DI se IPLINA LIB. I. Uc A P v T XVIII. Indigitire deos quid fit, ac de In digitamen is, o qui difindigetes uocati sint,ex multis authoribus.
Erha sunt in uetei um comentat iis Indigitare,&Indigitamenta,de quibus nonihil dicendum era , istimavi, cum paulo sint obseuriora, Oc a nonnullis inepte exposita. Indigitare igitur pro eo acci pere debemus,quod est indigetem,& diuinum comprecando reddere.Nam eos dicimus fere Indigetes usa multis traditur qui nullius rei egeant: id enim est tantum deorum, ut Xenophon Socraticus asseruit. Hinc illud peruulgatum: Calendis Mans solitos ueteres,honam deam FaunamΦOpem ,& Fatuam, ex pontificu libris indigitare. Uirgines autem Vestales cum indigitare Apollinem uellet ut a UO 'io Praetexato refertur Apollinem medicum, Apolline
Paeana dicebant. Quo loco celebrare,& comprecari a Festo expositum est. Sed ec Frontinus urbem Romam ueteri uerho indigetem uocauit:Romana inquii) urbs indiges,terra Eora indites rumin dea,cui par est nihil, & nihil secundum. Dil praeter ea indigetes illi habiti sunt in potificum libris, quoru nomeu ligari non liceret, ut authores sunt, Uerritis,Dionysius, et Femis,quancti Aeneas quoq; indiges dictus est,eide templa construeti,cum in certamine contra Mezentium nusq; comparuisset. C. uero Flaccus librum composuit de indigis tametis,eul ad Caesare misit,ut Censorinus meminit cude
nomine et potestate Genii disserit.Necp illud ignoramus in/digitamenta a quibusdam pro incantamentis ec ueneficijs exponi, sed hoc ab indagando ut puto alterii ab indigendo deductum cst. LIBRI PRIMI c ONM. PET. cR IN SINIS.
85쪽
CONMENTARIORVM DE Hos NESTA DIS cIPLINA LIBER SEcVNDv S.C A P v T LRemedium desolaedis diraribuswu mirifico exe mplo Faustinae ,de de tali commori imperatoris qui omnia crudeli mus vit. Elatu est in Graecoru comentarijs , qu nam ratione, ac remedio, uti homines oporteat, in soluendis amolibus. Neq; Magi tantum in suis libris hoc tradido rut, sed etiam Cadmus Milesius, qui imter alia historiae monumenta libros ali. Quot coposuit,de abolendo amore,scu/ti scriptum est in Suidae collectaneis. Nos uero exemplum
nunc apponemus de Faustina illustri stamina .Quae ciu An. tonii pii imperatoris silia esset,iv Marci philosophi uxor cuilladiatoris amore nimio,ac supra fidem tabescerer,miris o
prorsus comento excogitatu est, ut a tanto amoris cotagio. eam redimeret. Nam cum M. imper. eX ea rem percepisset,
Caldaeis hoc& mathematicis exposuit,a quibus decretum est pro Faustinae salute,ut occiso gladiatore que illa maxia me deperibat ciuiae cruore epoto, se subleuaret, ac statimcu uiro suo concuberet Quo facto ut traditur)ipsa quidem -- Faustina amoris cotagio liberata est,ac ex eo quide coculis inu natuet mox Antonius Comodus, qui Romanu imperiu stladiato liq pugnis,ac saeuissimis caedibus,ut homo sangui/' narius,adco attriui ut gladiatoris nomen,non imperatoris
86쪽
DIs cIPLINA L IB. II. re, Quod&Iulius Capitolinus ad caesareDioclitiana reserti Quant nec ignoramus quid hoc totu de ortu . modi Augusti uelut mentitiumsi κ..i a quibusda referari,quando idem Capitolinus ex uulgari fabella circumlatu
hoc asseratic AP v T II. Destudio de literari s uigilijs Pici Mirandula. Tum inibi Apolagra perelegam de Furio Cresino expliniana historia allatus. Actum est, ut Picum Mirandulanum nuper a direm de philosophia docte,at egregih disserente biq; cum Angelus PoIitianus Salij complu res eius ingentu atq3 multiplicem eruditione lau/dai et,ac mirabundi extollet et, No est inquit Picus,ut hac in re mihi,aut ingenio nuc uelitis blandiri: quin respicite potius, ad labores,es uigilias nostras ac tum facile intelligetis, gratulandum potius assiduis viailds, at Iucubrationibus, quam nostro ingenio plaudendu . Et simul aspicite inquit suppellectilem nostram,at libroruthesturos. Ostendebat autem egregie instruet atQ copiosam hibIiotheca, librisminatim omnigenis referta.In quo recordatus equidem sum ueterem historia Furij Cresini, elegantem sane eclepidam. quae perinde a nobis nuc refertur atq; a C. Plinio posita est, quo loco de amis colendis praecepta exponit. inquit cys ut Hus Cresnus e seruitute liberatus,cum in paruo admodum agello, largiores multo fructus perciperet,quam ex amplissimis uicinitas,inuidia magna erat,ceu fruges alienas uenefi/cijs pelliceret. Quamobrem a Sp. Albino Curuli,die dicta, metuens damnationem,cum insuffragium tribus oporteret ire instrumentu rusticum omne in forum protulit,simulq; saliam adduxit ualidam,atq; ut ait Piso bene curatam,ac u stita, serramenta egrcge tacta,graueis ligones uomereb pis D derosos,
87쪽
PE r. cR INITI D E Η o N s. derosos,hoties saturos ac postea dixit.Ueneficia mea Quirites haec sunt: nem possum uobis ostedere,aut in forum adducere, lucubrationes, uigilias, udores.Quo dictio,omnium sententijs absolutus est.Sed enim illud in studiis dolendu est doctioribus, quodecii gratum sit repeliri aliquos, qui admodum in disciplinis profecerint,non tamen extimatur,auteπPenditur, quantis uigilijs atq; laboribus hoc totum sunt assecuti. EX quo prudentisi me Cicero: Abhi ad deos Hercules inquit nunquam abiisset,nisi cum inter homines esset,eana sibi uiam in coctum muniuisset. C a P v T III. De Subsedijs,eorums uocabulis,o quid maxime Scimpodiam,sad
Scamerum Ex quid Suppedaneum: ueterum thoritate.
Erum profecto illud est O. Ennij: Eu praeter propter uitam uiuere, qui assidue in octo oblitescit. Quod ego semper censui, quouis tepore effugiendum,tum his triaxime uiris, qui alios iuuare uelint, ac posteritatem ipsem in aliquo possint instruere. Et cunuper legerem ueteres quorundam commentarios, offendi in his uoces aliquo minime uulgareis,aut communies,quihus sedes, earum. species notarentur .Unde libitu mihi est, aliquid subiicere, quod aliqua in parte,ad hoc pertineat,mo moriami ipsam communiat,ne bono Ocio usq;qua δ abi tamur.Sunt aute quae in praesentia occurrunt haec: Tripodes, Subsellia Stratum, Hemiculu. Trochus, Exhedra, Scim podium, Lectica:unde etiam Lectarii .Et in urbe Roma castra castra lectio leoticariorum celebrantur transtiberina regione a P. Uicto
coriorum. re.Sed &Cathedra,Hypodio dc Torus, gestria quoin Scamellum Siliquastrum, Sellat,&Bissetium, de his enim Vari Terentius agit in libris de Latina lingua ad M. Ciceronem.
Tum a sedendo multa scribit deflicti.Na a sedendo inqua sede
88쪽
ledes,sedile,sellae,& siliquastrum:&ab his etiam subselIiu. Sicuti subspere,quod non plane sapit:sic quod non plane sub perde sella erat, subsellium. Ubi aute duo forent, bissellia diceban/ subsu . tur. Unde& Pedianus Asconius subsellia inquit esse ea
quae triumuiris,quaestoribus ι darentur:illis in etiam qui minora nidicia exerceret:sellas aut fuisse curuleis ac tribunaleis Scimpodiu uero sellae genus apud ueteres, quod in Graecia frequens fuit. Unde illud Gellius graeciense appellauit. ODsendimus inquit Frontonem Cornelium in scimpodio grsciensi cubantem, cupedes grauiter aegrotaret. De scamello aute illud sciendum,quod a scamno quidem hoc deducitur sicuti Varro ec Priscianus docent. Iuniores scabellum dixe 'runt ex affinitate ut puto litteram quae sitinter m.&b. Na' quod in poemate David Iegitur: ntia. .mM ι - γωρ --,ueteres interpretes,non scabellum ut Hiero/ nymus,sed suppedaneum interpretari maluerunt, quod Augustinus etiam oc alij reserunt.
c A P v T mia In vitae olficijs habendam gentris ac dignitatis hominiam rationem, ' er quam prudenter ab Hadriano imperatore fictum. D consta ignobilem libertium de ibidem quoque de Augusti odisj prudemia, G ci uisitate in res li. On iniuria factum est, ut Uariu Antonium Au/gustu annales atq; historiae ueteru plurimu accu/sen quod inter alia eius portenta ac scelera,urbis Romanae maiestatem contempserit, senatum lipsum ut homo inselentissimus , uelut abiectum manci. pium ,ita posthabuerit, ut honores , praefecturas ,ac dignorates, per seruos etiam ac libidinum ministros uendiderit,
89쪽
sPET. cR INITI DE HO N E S. ac plurimos passim in senatum couocarit, nulla ratione ha/ ... hita, aetatis, non census,non generis aut uirtutis. Aelius aut Hadrianus O senatoriam grauitate summis honoribus aestudio prosequeretur,aperte ostendit, quantum Romanae di Gnitati cocederet, quod ab ipso Spartiano describitur.Sed il/lud tame eiusde imperatoris dignit profecto facinus, uisum est quod hoc loco afferatur. Nam cum libertu suum inter duos forte senatores mediu ambulantem aspicere passus non est talem, tanq; iniqua senatoriae dignitati afferri ignominia. Ita 3 aulicum statim quenda delegauit, qui audatia eiusmo di copriaiens,illi colaphu infligeret,ae insuper adderet: Nili impudens inter eos ambulare,quoru esse adhuc seruus potes .Qua in resapienter ab Hadriano caesare probatu est,non pertinere ad principudignitate at fortuna,amori ampliusquam uirtuti concedere.Quod OAauius quoq3 Augustus prudentissime ali ciuiliter obseruauit, qui suos omneis amicos in urbe, pari iure,hisdem blegibus at csteros teneri uoluerit. Quin θc maxime conquestus est, quod ipse Roma nus populus,liberis suis in theatro assurrexisset, ac si quan do eos populo c5mendauit, ut homo grauissimus, sempergi mπς μιμ' a cere coleuiuSi merebuntur Quod ec Suetonius Tranquillus in historia cauarum rescit. c a P v T v.
Degeneribus fulminu,quae uid licet Postilaris,quae Pe'stra opera emptalia fuit,ac de procvradis Iuli ibus, ex dec iraeibis tabulis,de deluduritis arboribra copiose explicatu .
Ut de fulminibus N eorum potestate apud uetores scripserui. permulta quidem genera reserunt, eaq; cu ad publica,tu ad priuata spectare asserunt.
Na disciplina ipsa Thuscoru undecim esse fulminu gcnera existimauit.Romani uero sacerdotes et aruspices duo
90쪽
duo ex his tantsi seruarundiurna uidelicet Ioui,nocturna aut Sumano ascribentes. In uniuersum aut triplici modo appel/labat: Postularia uidelicet,Pestifera,& Pereptalia,sicuti Soxtus Popeius ex Vere .Flacco rettulit. Et Anneus quoq3 Seneca insinuati Postulatia em ob ea causam uocarui, quoniauotoru uel sacrificiorum sipreta, uel omissam religione, reposcebant. Pestifera secudo loco nominarunt,quibus interitus aut exilia,uel aliqua cIades denuciaretur. Peremptatia uero ea omnia,quae superioru fulgurum ac prodigioru ostenta,et significationes perimerent,atq; penitus aboleret. Sed em ret ora praestituta ac definita his erat,ac potestas per ipsos falfuratos populo denuciata Quod Θc C.Plinius ex Annei li/ris copiose probat, qui publica & priuata fulmina,no his dem uitibus polIere assirmat.Na priuata inquit no ultra decimum annu existimauit portendereoraeter. haec, quae ma trimonio primo,uel natali die facta sunt. Publica aute ultra annos triginta,praetereb in deductione oppidorum. Ueteres aute Romani ex Etrusca disciplina, sacerdotes in urbe ha huerunt, qui fulmina ipsa procurarent ac rite expiarenet qui Fulguratores etiam a M. Catone appellantur. Ex quo indo D gcemuiralibus legibus, ad hunc modum de procurandis at expiandis fulminibus:
Sacerdotes caeli fulgura regionibus ratis temperdiam Vrbem,agros, I templa Uer Er essala habento: Prodigia,portenta,ad Etruscos ex artices destrinis, Procuranto IusturAπ obsita pioso.
Procurare enim fulme, 6c expiare, Pontificia uerba fiunt,& Praevere ersuis sacris attributa,ut costat,quod a Metiam Cicerone ex/ Expiare via ponitur.Nam Suetonius Tranquillus, Galbae imperato/ ra. ris auum, procurasse fulgura scribillac du sacra perageret,dis repta illi e manibus exta ab aquila,N in quercu delata: quod
ipsi Galba impertu praesignauit. Sed di fulgurales libri a uoD 3 icribus