Thaddaei S.R.I. comitis de Trautmansdorf ... De tolerantia ecclesiastica et civili. Ad Iosephum 2. Augustum

261쪽

avellere quod Scandalitat , perturbant ita Ecclesiae pacem , ut conentur aute tempus acParare lilania , atque hoc errore coacti

ipsi potius ab unitate Christi separentur. Rursus quatuor de hoc argumento epistolas scripsit , scilicet I Oo. ad Donatum Africae Proconsulem , I 33. & I39. ad Tribunum Marcellinum , ac postremo 13 q. ad Aprin-gium . In his totus est , ut Suadeat , Oret ,

Obtestetur , ne poena mortis inseratur hae. reIicis . Vos rogamus, ne occidantur; Sic Peccata eorum compesce , ut Sint quOS POeniteat peccasse .... ObteStor Mem tuam ,

quam habes in Christo , per ipsius Domini

nostri misericordiam , ut hoc nec facias , nec fieri omnino permittas ... Tu inimicis

Ecclesiae pisentibus relaxa spatium Poenia tendi . . . Hoc Ecelesiae catholicae expedire contestor . . . Si occidendor in his sceleribus homines putaveritis , deterrebitis nos , ne Per operam nostram ad vestrum iudicium aliquid tale perveniat . . . . Quo comPertola nostram perniciem licentiore audacia FraSSa-

262쪽

grassabuntur , necesaltate nObla impacya , ct iniecta , ut etiam Occidi ab eis et gamVS , quam eas occidenDI vestris iudiaciis iugeramus , hanc adm9uitionem , per rionem , Obsecrationem meam ne quaeso aspernanter aspicias . . . Neque enim xiuis dioyam de inimicis , in hac terra requir mus , aut vero ad eas angustia, animi nos debent coarctare , quae Patimur , ut Obliariscamur quid nobis praeceperit , pro cuius veritate , ac nomine patimur : diligimus intimicos nostros , ct Oramus pro eis. Ilis I

cutionibus plenae sunt Augustini epistolae; atque ex his intelligitur ne minimum quidem recesSisse Augustinum ab eo spiritu lenitatis , ac mansuetudinis , quem adversus errantes semper Ecclesia servavit, atque ut Servaretur , enixe si iis suis commendavit, sed quoniam cxistimant adversarii , Augustinum hac in re muta SSe Sententiam, Se praesertim in epist. ad Vincentium ea retrain classe quae antea Scripserat ; hinc operae

pretium puto peculiari capite eius mentem Q accum

263쪽

accuratius expendere , ac declarare * nee enim pati possumus in re tam perspiQua , Omniumque veterum Patrum consenSu fi mala tanti Doctoris auctoritate adversarios

gloriari ; id autem breviter exsequemur δsed quantum satis erit ad demonstrandum nihil eum in caussa Donatistarum dixisse, quod cum Evangelica doctrina hactenus exposita non cohaereat ἔ quo simul constabit operam Petrum Baelium perdidisse in suo commentario Philosophico , dum Augustini momenta expendere , ac longa Or tione consulare aggrcssus eri .

CAPUT

264쪽

Expenditur mens S. Augustini de picorrigendis haereticis , praesertis in epistolis ad Vincentiun Rogati alam , ct ad Bonifarium .

I. Ac primo quidem vel ipse melius s

qui epistolarum Augustini resutationem agingreditur , testatur se velle praescindere a peculiaribus Donatistarum circumstantiis .es rationes ab Augustino prolatas in seipsis , ac generatim considerare velle , Seiniunctas ab omnibus iis adiunctis , quae Augustini caussae favere possunt. Ie disau commencement de crate imisieme partis , que je ne Dis aucune attention aux es co Stanees particultera de S. Augustin , des Donatistes , si siecti , ni o pos , ouiti involant , mala que je remonte a Iaplus grande generalite , qui se puisse , POur montur , que lea rauons de S

265쪽

Augustin considereis en elles metues , ct depori Elees de toris Dura accidens defetvou- rabies ne laisserit p.rs d' etre frusses . At dum id Baetiuς constetur , mirum

est Iam acutum ratiocinatorem non Vidisse se extra cauSSam vagari . Notissima enim regula est, in auctorum confutatione inviolate servanda animadverti oportere auctoris scopum , ac circumstantias , in quibus scripsit , rationes , quae ipsum impulerunt ut scriberet , quaestiONis , quam versat , naturam cum omnibus suis adiunctis , quae illam comitantur . Quis enim ignorat quaedam esse VeriS-sima locorum, tempcrum , ac Personarum

adiunctis applicata , a quibus Si abstrahas, falsissima esse deprehenduntur Z Ergo quae scripsit Augustinus de poenis in schismaiaticos , & haereticos latis universim suia menda non sunt , quasi ipse putaverit ipsum per se haeresis , ac schismatis crimen corporali poena Vincendum , ac quoscumque haereticos etiam bonae fidei,

266쪽

ut loquuntur , eo solo titulo quod hae retici sint , temporalibus paenis cogendos

esse , ut redeant ad unitatem . Hoc numquam docuit Augustinus ; sed ubique , de cum ageret de Manichaeis , 8c alibi saepe,

constaLter asseruit neminem es ete ad unitatem Christi cogendum , sed verbo esse agendum , disputatione pugnandum , ratione vincendum , ne siclos catholicos habeamus , quos apertos haereticos novismus . Nullam unquam molest am hae de caussa hcminibus infligendam esse permisit , sed eos ubique in spiritu lenitati , atque patientiae tolerandos esse praedia cavit . Qua in re cum ipso Baelio mire consentit . Hinc si in caussa Donatistarum vindicias agere coepit legum civilium, quibus Principes poenas in illos sanciverant , peculiaribus circumstantiis ad id faciendum motus est , quaS utique eX- pendere Baetius debuisset , non praeterire . Nam Sc ipse testatur , ubi agitur de schismaticis , vel haereticis inquietis ,

267쪽

turbulentis , societatis perturbatoribus , fagesse Principibus eorum audaciam corporalibus poenis coercere. Et ipse fatetur fas esse catholicis ad ersus apertam haereticorum vim implorare Principum opem,& legum subsidium . Qui a jamis Duid , ait Baetius , que ce ne sola te devola des Pilares de Dire des lota eoatre les hereririques , qui inquietent Dur prochaia , qui

gens de bien ne puissent , ct ne dolvene exhorter tis Princes , qui negligerolent de remediar a' era violentas , de les reprimerpar te glaive , que Dieu leur a mis ea mala ξ Atqui in his circumstantiis versa batur Augustinus . Atqui eiusmodi erant Donatistae , inquieti scilicet , perseeut res , homicidae , atque scelestissimi E clesiae Christi oppressores . Ergo ab his eircumstantiis non debuisset Baetius praescindere , si bona fide agere cum Augu-atino voluisset , sed potius ad eas exi. gere

268쪽

gere Augustini mentem , eiusque rationes, quarum licet aliquae generales esse ubdeantur , postulat tamen aequitas , ut ad scopum auctoris , atque ad caussam

Donatistarum , de qua agebatur , iustis snibus coerceantur. Quod si, uti debue. rat , praestitisset Baetius , utique deprehendisset Augustinum sibi ubique cohae

rentem I neque in hac re pristinam mutasse sententiam , nisi sorte quod cum antea credidisset mitius agendum cum haereticis etiam inquietis, experientia gravissimorum malorum , quae Donatistaeccmmiserant . ipse postea commotus paulo severius tantam licentiam a Principe comprimi posse putaverit . Quod sane dum

egit , non a prior lenitatis christianae sententia recesLit , sed eam debitis limi. tibus circumscripsit. Si eum iuribus Primcipum. 8c populi christiani utilitate amico

foedere pro diversitate circumstantiarum consociavit.

269쪽

II. QUOD ut demῖnstrem, opus non est Donatistarum historiam contexere . Hanc notissimam esse suppono . NOSSesusscidi eam sectam omnium suisse turbulentissimam . Hominum enim genus erat , quos nulla iura coercebant ; qui nec ratione , nec aequit.,te , nec iudiciis Prin. cipum tum ecclesiasticorum tum Iaicorum

flecti unquam potuerunt ; qui saepius ab

utraque potestate convic i , atque damnati semper audaciores facti turbas , seditio nes , tumultus non solum adversus EccleSiam , sed etiam adversus imperium

moliebantur ; qui & a lena bona diripuerant , & Ecelesias invaserant , de Ope

circumcellionum , quibus utebantur , hQmicidia caedesque innumeras patrabant non parcentes non laicis solum , sed Nec sacerdotibus, nec episcopis catholicis; qui denique ad tantum furorem pervenerant , ut more latronum armatis militibus vias occludentes insidias unicuique cath lieorum Struerent , Omniaque stragibus ,

270쪽

ae sanguine implerent ; cumque id exsequi

aliquando non possent , ea dementia capti sunt , ut sibimetispis mortem conscisceis

rent . Legi possunt Optatas Mi evitanus , & Augustinus in operibus editis adversus Donatistas . Ex his intelligitur nullam

extitisse sectam tam inquietam ac tum hulentam , tam saevam ac barbaram , tam pertinacem ac flagitiosam , quam fuerit secta Donatistarum. Id ex historia ecclesiastica neminem arbitror ignorare . Quare me consero ad propositum conficiendum . Quod exsequar nonnullis ani madversionibus , quas natura veluti sua Suppeditant res gestae cum Dorinistis .

III. SEo illud inprimis secerni volo quod gessit Ecclesia ab agendi ratione , quam Principes saeculi tenuerunt , Sequam in ipsis Ecclesia probavit . Haee enim duo confundi simul non debent , ut a iure Principum spiritus Ecclesiae internoscatur . Vidimus cap. IX. , qua lenitate ac moderatione Ecclesia Donatista