장음표시 사용
71쪽
pereat, multae cruditates Uatuum geonitrices crescant, alvo strictiore redditain stomacho ad vomitum incIinante Graviores etiam cerebri morbi ventrieulum mox in consensumis piunt , unde observamus , in iis qui amplexi tanguntur , ventricu nim ad subversionem stimus i . Ubi mens aegrotat duram matremi passemus corripit, ibi est fastidium, tormina t& anxietates precordia exercent& ructus cum impetu erumpent, aluo strictain magna in pulsibus facta m aiione. Nemini facile obscurum est, quod ii, qui gravite vulnerantur vel laeduntur in eapite, vom hi cuborum fastidio afficiantur , a quod vetissim ventrices laborante, ipsum caput gravius tuae . Pariter scriptorum medicorum fide constat, a comesto lano,surioso dicto, atque in ventriculo adhuc haerente , maniam productam lacte, semen hyoscyami,& maxime daturae asori paullo quantitate exhibitum, promtism me ingentem in Orem, stuporem ac cmnium sensuum internorum&externorum usum abolere &phantasiam corrump*
alauli Ex quia nervisomachi ei&intesti. Ir- ψε--norum, ex intercotali octavo pari
coaliti, cum pari quinto cuius ramus
ad maxillas dentes sertur, c Inmunicationem habenti hinc fit, ut inanis fantibus, ob singivalis carnis ab er Furo dente laneinationem, non modo
in capite convulsiones, visiliae&epia lapsae, in pectore asthma, in cordii bris, sed inferiori ventre tormina cum alvi adstrictione, vel nimia e=us fluxione, contingant, quod notabile est,seces virides corrosiva secedant, eo quod, aspastica harum partium subdolore contractione, ingesta non alvo exclusa, sed diu retenta, acescant' ortosivam indolem accipiant Ex quo judicare promtum est, quam mer denter temerari ii faciant , qui in dentitionis difficultate , ubi spasmisenus nervosum vehementer Orquentcilices virides sunt , purgantia acria
& eum mere urialibus mixta rititerumque propinant , tristi eventu praeposterum eiusmodi consilium latis. confirmante. Atque ob eandem cominmunionem, quam nervi stomachiel liuestinates cum pari quinto fovent acculit in gravioribus stomachi spasimis, qui fiunt a veneno vel validiori purῖante aut emetico sumto , aciem fieri Hippocraticam, tesTpora collabi, uultum pallescere nasum acuminari. Neq, emet,sed telum iterumqknot vimus,in pathematibus hysterteis utitus desormitatem allectu horribiles oris,labiorum&oculo tu distorsiones
Proxima vero stomachi est ei etas ι ..im. atq; connexio cum celaphago, propteri .
tunicaram communionem hine fit, Vt ut a pluma vel digito, tantum aucibus intruso, principium sophagi irritante t. . p tinus ventriculus,prisertim hum rum copia onustus subvertaturin sc mitio fiat. Fumus quoq, tabaciori su-enus stimulat alvum nullam , mea ex sententia , aliam ob caussam, quam
quod hic fumus sale tu' 'olatili aeritunicas oris Muetum irritet, quibus
propagato a ventriculum motu , is contenta citatius protrudar ad intestinasianum .Et quando in ventriculo e- eris residet humor, vel innamatio est, ςsophagus cum faucibus moleste constringitur,ita, ut non raro copiosa aqua in os nundatur, quod imum ex pessimis indiciis est . Infantibus quorum ventriculus saburra causticae bilis imsarbus est, convulsionis certa species molesta&satalis est , dum in spasmo
gulae affecti,continuo deglutire coguntur certum sonum cum quodam sagultu edunt, quae symptomata identidem ab irritatione ventriculi, sophago , faucibus Hiaptu agmate in con-iuasum raptis, iuniui Fovet quoque ventriculus consensum cum intestinis
unde sub atrocissimo intestini ila vel
etiam coli dolore, vomitus tam vehementes fiunt,ut non modo in intestinis contenti humores, sed & ipsa stercora haud caro sursum ferantur
72쪽
generatim Obigiliasim cum mentricula. 7,. XXVII. l diaphragmateis pulmonibus fovet
Deinceps magna est consensio ven i commanicationem. Quid enim fa
trieuli 4nnexi duodeni eum ipsis biliariis ductibus, eam maxime ob caussam , partim quod ductus cholad hus per duodeni membranas seratur, Pa tim . quod dexter nervi intereost alis es paris o vi ramus qui ventricinium adit, ramum quoque ad hepar eiusque bili seros canales mittat. Prinpter hunc itaque consensum fit ut spasmo ventriculi & duodeni, qui in febre tertiana observatur , item avehementi vomitorio, vel purgame,
aut veneno assumto, nec non ab atroci dolore colico , icterus oboriatur. Infantes tertio vel quarto a partu sa pius die ictero eorripi, ex retentione raceeonii in intestinis, auctor est M. gilvus per pag. 38. Iracundiae vehementiori icterum supervenire non novum est; quidem ab hoc affer u patitur maxime fibrosioris robustior Pars ventriculi, quae Puloro adiacet, dum constringitur cunde ordinario in dextro circa serobiculum cordis latere, ab ira,dolor compressorius eum ascem sibilis ad os observatur. Quod si vero vel ea leuio, vel biliose alio concreto tartareo humore,in vesicula sellea .aut ductibus biliariis contento , horum tunicae nerveo- musculosae violenter tenduntur, in consensum quoque a ripitur veniriculus, &hinc immanis cardialgia , nausea , vomitus , cibique nitidium cooritur. Memorabilis dirae iis dignusima est observatio quam imat curiss A. VI. Dec. I. O .ao reserunt, uti mulier immanem dolorem clancinationem venistris per triginta fere annos passa e i, euiu originem occaulsam sagacissimi N. m Medicorum vix hariolari poterant; post mortem autem iri ventus est ingenti magnitudim calculus, qui totam e re vesiculae felleae avitatem implevit. Eandem quoque in rem, 26,laeulteri in armamemario,
liarius est , quam in insantibus st macho refrigerato, vel materia acri ejus tunicis inhaerente . singultum concitari, qui thoracis est convulsi, Quid is ennius est quam a cruditate ventriculum obsidente, vel sero acri intra eius membranas detento, tussim, nasci convulsivam, in insantibus non raro suffocatoriam, quae pectoralibus& dulcibus assumtis plus exacerbatur, acrimoniam vero corrigentibus,emollientibus atque discutientibus, neque minus lenioribus laxativis, ex pusn tur. Quid porro erebrius occurrit in
praxi, quari quod a violenta tussi, vitio haerente in bronchiis , vomitus eoncitetur Nihil quoque frequentius est, quam quod ab inflatione ventriis culi summa fiat spirandi angusto eum suffocationis periculo, quod sympto-ma in insantibus, quorum ventricu tus lacte corrupto tarctus est , saepius visitur , ubi leni emetico , vel quae
leniter alvum ducit medie in . omne
puncium curationis absolvitur. Quia in convulsiva tussi ex stomacho lanis tam pectoris vidi concussionem , ut sternutatio impetuosain rei terata
eum ingenti sanguinis vel lymphae profusione e naribus, facta fuerit. XXIX.
Praeterea magnae considerationis ea est sympathia, quam renes eum venistriculori intestinis, propter communionem nervorum alunt Nimirum
nihil familiarius est, quam quod dolores ex calculo perpetuo sere nausea vomitus comitetur,in calculosos tormenta intestinorum torqueant Nam quando re calculo laborat , a, domen semper multis flatibus turget, qui maiores iaciunt molestias , quo gravior dolor ii, immo ipsae fiat ientiae sapissime dolorem renum pr vocant, calculum in uret heres urgent. Providendum itaque est calculo ob nox os, ne abdomen frigori exponant, alias iacile dolor renum irrita
Porro exquisitam ventriculi cum tur. Si quis dolore ex calculo premi Iura
73쪽
tur, digessio turbatur , stagnant ingesta inventriculo acescunt &bilis viridis evomitur.Et faciunt tunc egregium officium clysteres arminat iri emollientes oleos, nec non omnia ea, quae citra calorem status dispelulunt dolorem lumborum mitigante facultate pollent. In spasmis Batulentis ventriculi , qui affectione hyp chondriaca vel hyuerica detentos detorquent, molesta crispatura identiadem ad renes pertingit, ita prorsus, ut eorum tubulis constrictis , urina alba mingatur, quae certum feret roxysmi hysterici vel hypochondriaci imminentis indicium praebet. XXX. c. in M. Neque exiguus ventriculi consensu; est eum pedibus, qui innumeris tendinibus, nervis atque membra nisi
eonstant. Quum enim nervus interis eos alis ad crura etiam pertingat, tinervum cruralem anticum, posti. cum constituat, mutua hinc intercaput, ventriculum & pedes consensio
nascitur . Ex quo jam facile patet, quare digitorum in pedibus immanem dolorem , quod aliquoties vidimus, spasmus cynicus subsequatur,4 quare ex pedis pollice epilepua non raro originem capiat, dum spasmus ibi incipiens, successive ascendit, primo ad abdomen , postea ad corin dia. phragma, tandem ad caput delatus, abdominis tensiones, praecordiorum eonstrictiones, pectoris oppressiones, a phoniam , denique convullionesin epilepsias roducit . . aegroti ex pri. munt, sensum quasi venti a pollice ad eaput sursum ascendere ae elevari
qua tamen in sensu est fallacia: siqui. dem nullus datur flatibus oeus ita per solidam substantiam ascendendi, sed pasmi sunt qui oscillatorio quodam
motu successive per nervorum propagines ad superiora serpunt motum quoque est , ex insessu nudi pedum plantis in pavimentum frigidum, nee non improvida pedum refrigeratio
ne, cutim per omneat eorporis am
nonnunquam eum alvi quas arcessi.
Tandem nec tilentio praeter sttere oportet sympathiam , quae est inter ventriculurnin ipsam e utem . Videmus exanthemata , quae in eu te effloruerant, cuiuscumque etiam fuerint generis , repulsa , non sine ingenti periculo ad ventriculi 4 mellinorum tunicas migrate, ubi se rates spasmos
tormina, anxietates, constrictiones. alvi inflammationes efficiunt Qua re etiam omnia , quae palmum inventriculo concitant, ut sunt purgantia&animi pathemata, in exaru maticis morbis admodum perniciosa, esse observantur , quanaoquidem constricta ex coalitas simul ipsa cute Macris illa exitialis materia ad anterio
ra, ipsasque netvea ventricula unis testinorum membranas , re V Mur
Et saepius quoque observavimus, al, indusiorum, praesertim si frigida
humida suerint, mutationes, in sanas etiam , ventris inflationesin inquietas noeres redditas fuisse. Quo patet, quam gravem noxam eiusmodi improvidus ausus in morbis , quorum materia per summam cutim expelli debet, causset. Quandoeunque dolis ventriculum vel intestina torquet,pori cutis auduntur &m hi sudoris effluit, extrema refrigerantur, meatibus vero euris rursus adapertis, certum indicium est doloris , aut alvi fluxus finem adesse . Si variolarum materia subtilis caustica intestinorum membranis insidet, aegri sunt inquieti, iactabundi loco si arei eiciunt
ne minima pustula prodit in cute, neque sudbris guttula prosilit, alvo contracta convulsa, adeo ut unive sum cutis systema contrahatur quod probe notavit Baptivus.
Neque tantum ventriculo, verum etiam intestinis , quae ejusdem cui νε προι
illo naturaein structurae sunt, ex tu tarnicis nempe pariter musculosis ner-
74쪽
generatim Ossigillatim cum ventricula. 9
oue eonsensus , ob plexu maxime melanteri eum, intercostalem latis vagi , quem raeter alia truculenta universi generis nervosi pathemata,
quae a vermibus, teneras tenuium tuis
nica arrodentibus , suscitantur, t statum reddunt. Neminem enim,quile . iter in artis exercitio versatus eii, fugit, inde pullulare in capite epilepsiam , deliria, vertiginem, stern lationes, guttam serenam tempora. riam aphoniam, surduatem tin nitum aurium transitorium in spitiali medulla, aspectu horribiles motus convulvivos artuum agitati nes ine dein systemate vasorum sebres, e dis tremores ac palpitatio-rres, in pectore, tusses, dolores, qui pleuritidem mentiun veatriculo, nappetentum inclinationem
ad vomitum p tyalismum lymphae
ex ore stuxum in intellinorum v lumine, atrocia tormina in uria riis viis , ad urinam timorqti in extremis, horripilatio tresin refrigera. tiones manuum pedumque contrae mr ac quae cuncta symptomata, primo aspectu admodum lane ita exturba. ta a specifico anthesmintioo, pitulis nempe ex alta scelida, myrrii 1, croco&mercurio dulci paratis, vermi. nosa progenie protinus sedantur
illaea, quibus in te itina leon, et co- . lon, vehementi spasmo conitringun- Ο tu , quot non atrocia in nonnunquam lethi fera , symptomata inducunt febres, d. liria, convulsones, inquietudinem, summas an Sietates, animi deliqui , artuum contrachiones, extremorum frigora, cum sudo.
re frigidoin pulsu duroin contradio, vomitus, alvi tam insolentem constipationem , ut nec clysterem admittat, vel natum transmittat. Eiusdem indolis sunt acerbii sim pathemata incolica spasmodica metallurgis solenni obvia , quae sigillatim evolvi radrationes revocavi , in dissertatione de metallurgia morbifera. In choleraeuoque , quando bilis caustica nervo Νεοισε aias intestinorum parietes rodit atque
gravius irritat, omne ner Vorum genus compatitur, ac caedem tam , quam si venenum assumtum tui sit, prodeunt passiones, mortem celeriter arcessentes , quae non aliis , qui mquibus venenorum noxae demulcentibus nempe oleosis, laeticiniis, ter reis Lanti spasmodicis, discutiuntiar 'id quod etiam pari modo de clysei Heria, ab eadem caussa prognata, notum est.
Aecedunt phaenomen post purgans ... r. assumtum conspicua. Quamvis enim ιtam'. omnis generis catharctica operatio. εω suam non nisi in intestinis exsequantur, iisdem tamen oblatis diistae etiam partes annuunt Eleaterium
quando hydropicis exhibetur, virtutem suam tam late diffundit, ut strictis in extremis quoque partibus fibrillis stagnans humor ex universo corporis ambitu ad intestina agatur, ae per anum effuse exturbetur , subsidente postea notabiliter in exteriori. bus tumore. Similiter in tuta humi. da, qua magna humorum colluvies screatu e pusinonibus eiicitura uulum certius atque et ficata us pr.el illum
est , leuioribus &bal imici laxantibus , quibus superfluum , serum pectore ad intestinates glandulas allicitur ier alvum educitur. In primis autem imprudens purganti .im illas intestinorum cum reliqu4s nervosis artibus, ac praesertim spinali medulis a conspirationem prodit . Praeter. qua in enim quod Solenander in conliliis, & A. N. C. Dec. a. . . ob fisa fidem iaciant, quod grave damnum inde in universum corpus redundarit, ipse quoque aliquoties notavi, propinata in pulvere vel pitulis resinai alappae , non solum enormes cum acerbis torminibus succellisse dejectio. nes, sed etiam in quibusdam convulsiones, epilepticas commotiones, quia
in aliis paralysin dextri Asinistri late
75쪽
ris accidisse, hane proeul dirbio obra nisin internis , sanguinis superfluitionem, quod resinacia lappae . quae . menstrua periodo non su:ficiens fit di- facile in liquido queo conglobaturin minutio , sed fluxus supprimitur difficillime liquesti , firmiter parti cohibetur, gravissima inde saepius ineuidam nerve intestinorum tunicae universo eorpore, inque primis eius adhaesit , eandemque iugiter lanci nando, convullivas eiusmodi in dissJtis etiam locis spallicas tractiones luscitavit.
Viget itaque consensus ime partes
nervoso- membranaceas mutuus, quim V an etiam his, cum viscer bus sic dictis
sanguineis, quorum structurain com-
.: . . pages ferme tota vasculosa, ut sunt K- nepar&lien, nec non uterus, inter- νε cedat iam paucis dispiciendum Plv. rimi quidem ex Practicis, quos inter maxime eminet illisus, consensionem uteri eum nervos totius eorporis systemate constanter asserunt inprimis quum experientia sere quotidiana doceat, quod affectio hysteri. ea, quae ex vitio uteri sanguinis irregulari motu in seminis aeque ae in puerperis cooritur , pathematibus spasticis, eonvulsi vis, epilepticis, quae praeternaturales generis nervosi laesi affectus sunt , absolvatur. At vero ipse uterus minime partibus nervosis exquisitae sensationis annumerarino non destituatur. Nam si talis enset, neutiquam summas illas saepius a gemellis distensiones in gravidis,item a tumoribus4 excrescentiis intra ejus civitatem ipsamque substantiam prognatis, ne summa molestiain vitae periculo, serre posset
et Quare recte distinguendum potius
. ι .. . esse censeo, inter sedem morbi, re ηιή - spasmorum, quae nullo modo est in ιη uter, ac inter sedem earussae morbi,
sve pathematum Pasmodicorum in genere nervoso existentium, quorum caussam ipse uterus male affectus subministrat. Neque quidem infician. dum est, quod si ob dejectum uteri&eius vasorum tonum ac robur, si v apuerperio, sive ab aliis ea ussi exter
potest , utut motu tonico suo intero lares ordialgiei, qui id dorsum, ulupartibus nervos membranaceis, ob oriantur symptomata , horum tamen ratio non a nervis, quos sensibiles hae
partes eum uter communes habent.
sed potius a sanguine, ad interiora aesentientes nobiles partes restagnante, petenda est ae derivanda . Et hanc etiam Hippocratis fuisse sententiam, auctor nuclei Hippocratis Cent. III. aph. 44. clarius exponit refluens inoquit, angurs ab Ateroo premensse tum transversum , retracto utero , prinsecationem , in caput irruens . Uaniam , pilepsiam , carochor, προμ xias, deItipant thoracem , tusseularesa estur, remor in eor, patριιaιιonere tremorem, nonnunquam Lyncopeι,
in nemis deniqtie Dei suporem , immobilitatem O refoturionem.
Ego proinde re paullo curatius ex s. . . penta, praecipuam pathematum νη-- lasterieorum sedemia ventrieulain canali intestinorum colloeandam esse .
arbitror. Nam anxiae illae eonstrictio .i. . nes angultiae circa praeeordia, d sinistrum ventriculi orificium, porriguntur , palpabilis stomachi circalerobieulum cordis inflatio , continuae eructationes , nauseain ad vomendum proclivitas, alvus firmiter obserata, cum flatuum retentionein re gurgitatione ad superiora , orbor Smi, tormina, eonvolutiones intem norum instar flobi molesti dolores in hypochondrio sinistro, dolor circa vertebras lumbares, ereber ad urinam stimulus , extremorum rigus , inquietudo , pulsus celerio , contra ctus, vel plane intermittens, animi desee io, cordis palpitatio , quae per petua sere passionis hystericae luntlympic mala, nihil eerte aliud subin' dicant , quam nobilillimam. ex praecipuisti tali bilem maxime partem,
76쪽
ventriculum nempe , esse asser am. Quare etiam Omnia ea, qto p xlicas
stri iuras e ficaciter lenium de laxa est remedia , ut lunt fotus calidus praecordiis applicatus , interne liquor noster sic di tus an Odynus mineralis, seu summum ciuilissimum antispasmodicum , vel solus, vel cum essentia carminativa, aut castorei, remixtus,&clyster oleo sus emolliens , praesentissimae aere miraculos e sunt emcaciae morum quippe atrocium ventriculi spasmorum proxima caussa non sunt acres , bilios , vel viseidi, crudi succi m stomacho contenti, sed solus sanguis copiose irruens in vasa ventriculi , quae quum tunicis eius nervosa intertexta sint, nimia distensione has fortiter premunt hac ratione iam memoratas pastiones gignunt . Hinc etiam raro patescit, quare feminae , quibus menses post quinquagesimum annum deficiunt, si
non tanguinem , et per scarificati nem , Vel per incissionem venarum, emittunt, aut etiam consuetas has
artificiales evacuationes omittunt hystericis eiusmodi pasticis assecti nibus, prae omnibus aliis excrucientur, 'uare vicissim instituta opportune eiusmodi sanguini subtrach Des paroxysmos hystericos certis periodis redeuntes , vel minuant, vel penitus tollant
Idem de hepatis lienis viscere sentiendum. Nam licet nonnulli in-ni .... a ter haec Ocnervosas partes consensit
ιιασαι nem adstruant m potissimum ad pa-ihemata in malo hypochondri acci iubquo labeso vitium plerumque in san. uineis hisce visceribus consistit, con-picua provocent ambo tamen , hepar octien, praesertim humanus, partes , ut luculenter iniectionibus suis cl. Ros ius demonii ravit, sunt fere tota vasculosae , ex innumeris quippe vasis majoribus, minoribus & minimis contextae, senius plane ex pei es, ut hinc .epe sine acuti doloris perceptione inrumescere ac etiam in ma-
gnam molem augeri possint. Interim tamen , si piarum compages, maxime quidem vasa , qu e sanguinem ad hepar ut est venae portae , adducunt, convenienti tono ac robore ac vi sufficientes motrie impellente deinstituuntur promtam spasmorum in nervolis locis caussam subministrant. Nam quando sanguis a ventriculo toto volumine intestinorum , me se terio , liene , omento pancreate
refluus , per truncum Venae portae,
qui manifesta systole sive pulsu cares, per minimos copiosuli mos huius venae in hepatis paren chymate propagines. non satis expedite traiicitur, necesse est , ut resurgitans ad viscera unde advectus , in iisdem non modo si gnet canales farciat atqtie distendat, sed & ulterius, ut appulsus per arteriam coeliacamin me sente ricam a tergo ad has partes sanguis , pra eluso ita e iras repletas transit , ad uasa minima clateralia, cogatur, sic undiquaque ob haerescen in vasis
nervosae maxime ventriculi intest norum tunica instratis cruor, mole
sta pressione stricturas ktruculentos spasmos cieat. Et hac utique ratione omnia illa pathemata , qua hyp chondriacos per certos iris ultus vexant, affectionesin laesiones generis nervos iunt , ac ut probe pri iuuet iustis cir Hobockenius notarunt, ex qui lita in convenientiam eandem quoque sedem cum hystericis palli ematibus obtinent. Minus recte secundum Veteres , ac ut nonnullorum recentiorum adhuc opinio fert, dolores& palliones in latere sinistro , lieni adscribuntur quum potius stomacho, cujus tres partes in hoc latere conduntur, nec non sit biectis coli flexuris, ut inter alios primus cum Conringis docuit Elimvilerus , debentur . Ipse quoque ante aliquot annos peculiaridissertatione monstravi atque defendi, quod praecipua sedes spasmorum hypochondriacorum tu ventriculo sit
77쪽
f. XXXIX anodynummineralem, gratissimae, Neque etiam ui plurimorum recen- netrantissimae indolis , qui certe,
si ullum aliud medicamentum, prom- te, ne noxa tameti dolores&spasia,uδι tiorum est sententia, cruditates vitiosa primi in viis stabulantes acidae
viscidae biliosae, primam, origin
isώιώ, lem ει veram caussam pathematum hypochondricorum suppessitant , sed ii si secluuntur demum spasmos&eorum productum sunt, licet ad eorum recursumin exacerbationem multum
conserant, & ipse potius sanguis e piose ei rechare viscera stagnans, sive harum partium plethora particularis,aceusanda . Testatutio inter alia cura affectus hypochondriaci, in quaxidem ea , quae spasmis placandis, ricturis partium fibrosarum retaxania dis dicata, insigne levamen asserunt; nisi tamen redundanti sanguini exitus aretur, ac is et per sanguinis mis onem in partibus inferioribus, vel fluxum.haemorrhoidum , si natura ad eum inclinat valde sedularem, exsolvatur, aut ejusdem progressus aquarum minerasum, balneorum & meis
dicamentorum roborantium. O scorirum usu ves etiam per motum exercitium corporis; liberior redd
tur, ad per Vasa Venosa metarat ea,
ipsumque hepatis Alieni viscus restis
tuatur, certum &constans vix aut
inita Is autem a nobis affertus nervosa-
euus, ut venenum, vel etiam alia in-
.. . fessa materia nervos , ubicumquest loco, insidens, vel in ventriculo. contenta illica vires suas perniciales mos in universo corpore levat atque sedat in in pathematibus hypochon-driacis , hystericis, gravi cardialsia, enormi vomitione , commotionibus etiam epilepticis convulsivis, singultu, diarrheat, ad gutta tantummodo Io vel o semel aut bis, oblatus, praesentaneumri mirabile plane praestat auxilium Mastam pilatarum ita dictarum de tyrace ad aliquot tantum grana degluti tam citatuim ferina, quae uni versum corpus affligebat concutiebat , omnibus aliis frustra exhibitis, singularem plane effectum sedativum exleruisse , saepius observavi, subsequuto simul blando cutis, quae antea frigida horrida &exsucca
f. XLI. Pauxillum laudant liquid , si vel
solum, vel eum liquore volatili BusIii . .vi aut cornu cervi succinata remixtum, erin enormi, etiam cruenta, alvi dete et L n
do adhuc in ventriculo haerer, atroces
crueiatus in abdomine lorhorygmi
motus eonquiescere rici Plura .ltam in
no blando obrepente . Idem medica mentum si in pathematibus hystericis, uae universum corpu& exagitant spa-icis, datur, mox mirabile sequitur levamen fariter in enormibus sanguinis profusionibus, haemoptysi nempe , narium haemorrhagia, ab assumtis aliquorgranis massae pitularum de cynoglossa, vel aliquo guttulis li-
communicei lta simili rati ne phar
macum efficacis ac penetrantis indois lis , accisa etiam dosi exhibitum, immo adhue in stomacho versanu, mediante eadem nervorum conspira tione, protinus vim suam in univer..ti T. fu corpus diffundere potestia Liceat in confirmationem producere liquo rem a nobis inventum ex sulphure mineralium concinnatum, jure dictum cum uniyerso nervorum systemate quoris martialis , uepe extemporaneam vidi fluxus'. adstrictionem oleum amygdalinum bene praeparatum .d . cum iusculo ad aliquot e chlearia ingestum, praebe medie nam in omnibus doloribus4 spasmis, etiam dissitas partes quatientibus, ei ficacissimam eaque propter in tussi convulsiva clamos , alfhmate pasemodico, dolore ex calculo stransu- ria, colica , non sine insigni fructuu
78쪽
generatims sigillatim iam ventricula.
visurpatur . Nitrum saltim vulgare probe depuratum , ad aliquot grana datum, protinus servorem praeterna. turalem extinguit, vel ad sensum refrigerat, sitim sedat , commotiones singuinis haemorrhagicas sistit , v. tim ad madorem disponitin alvum lubricam reddit.
Corticem Petruvianum, pulverem florum et ramum illi , crocum martis subtilissimum , quem fontes Lauchis
stadientes eruetant ad silendos libri.
fas partes suam maxime distribuunt
q. XLIII. Neque dissimilis mihi specificorum
si dictorum videtur ratio, ut casto
rei risae scelidae in pathematibus hy. zzz
stericis placandis, pulveris secundinae humanae eranti&corii humani, in epilepticis insultibus sedandis haec enim dum ventriculi in intestinorum
tunicas nerveas να Θυν άσω sua mulcent ac imbuunt , ex his ad dissitas etiam atque remotas partes virtus propagatur. Fuit nobis a multis a les in intermittentibus motus summa
pollere exficacia, res est nec leviter in hine annis in usu singularis quidam Plisto praxi versatis ignota Longe etiam j mercurius diaphoreticus fixioris natu- 'M praeliantillimus certe est effectus rar, qui ad pauca grana adhibitus , in z. quem pitule balsamicae leniter aloe i lue veneream morbis a summa lym-tieae, in omnibus iere uteri affremibus, lilia impuritate nascentibus , sudo- atque etiam in hypochondriaca passio rem permultas hebdomades elicien
ne , exsequuntur , dum ad letum, secundinas molas, latino lochia exispellenda in puerperio, prae omnibus aliis purgantibus Quierinis eximie conserunt, non aliam ob cauriam quam quod Deculiari ratione , non modo intestina, sed confines partes atque vasa uterina solentur 4m. ciant. Has tamen cum plerisque teli
quis non facile primarum viarum ti mites operatione sua transcendere veri videtur simillimum . Ad vires a senio vel morbo collapsas restauran. das, nec non animo deficientes reso. xii landos, balsamum nostrum liqui. dum spirituosum, exterius interius usurpat uni, singularem praestat opem;
contra vero suaveolentia ex molicho, ambra , et ibetho, si narib:is tantuin- modo offeruntur hystericis vel hypochondriacis, totum genus nervosum in consensum trahendo , saevissima symptomata , ut syncopen , cordis palpitationes , anxietates summas, nauseam, vomitum, immo convul. sione quandoque arcessunt Clystere oleos demulcentes incolica con
pochondriacis levamen afferunt exoptatii simum , eo quod non tantum in intestina, verum etiam alias nervo. do mirabilem praestitit opem . Sic quoque sulphur antimonii si rite pre- paratum fuerit, quo etiam reserenda panacea sic di et Gla uberiana, nec non regulas antimonii medicinalis ,
duorum uel trium orariorum pondere oblata, acres salla diu durantes in
oeulis , saucibus quoque ac pedibus defluxiones re siccant, simulque perspirationem aere spirationem liberi
Et he tam singularis nate patens πιιν- internorum quorundam medicaminum virtus, in externis quoque, ob eandem partium sympathiam deprehenditur, ut miro plane modo in extremis et ius interiora leventur Exem No sit vesicatorium, vel empla, strum Strobelbergeri, Quod carpta a plicatum, paroxysmo intermittentium experientia teste compescit Pariter vesicatorium nuchae appostum
lippitudinem discutit, in apoplexia
lacris sufflaminatum sensum sanguinisque motum reducit. Oleum ter binthinae uis ilico tantum illitum, in urina suppressione ellicacissimum et remedium . Unguentum, de arth nita dictum, umbilico inunctum alvum non solum etficaciter metuet,
79쪽
6 Seel. I. cap. V. De consensu irritum nemoserrim o c.
sed etiam vermes in intectinis necat. Emplastrum anodynum temporibus appositum, Mon modo capitis dolores placat, sed c vomitiones sepe enorinanes sistit. Linimentum spirituosum ex oleis aromaticis paratum ira cordiis admotum , tam ventriculo 3uam toti eorpori vigorem praeliat. rictio quoque artuum, maxime praecordiorum asperior suspensum in syncopticis eordis pulsum revocat.
f. XLV.Dρνι- Egregia porro huc trahenda est ob-
ηι ρι servatio quod in morbis capitis, quae . . a ex atoniain imbecillitate nascuntur, ut memoriae ae sensuum debilitate,
paralysi, quae saepe post amplex iam
relinquitur, item somnolentia , vescatoria&rubefacientia pedibus applicata, emeacissimo sint praesidio. In iisdem morbis capitis ex resolutioneae remissione nervorum subortis, eapiti admota spirituos cephalica aromatica, omnes non aeque ferre quidem possunt, ut potius saepe magis in. de laedantur: si vero pedes iisdem perfricantur, ut aqua Anhallina eum oleo maioranae clavendulae, aputii de allevamentum percipit praesent neum in vidi aliquando, hac ratio. ne in affectu soporoso largiorem pituitae ex naribus &saucibus effluxum sustitatum, summo sublequente levamine Rubefacientia quoque plantis pedum applicata, sanguinis e naribus stillicidium comprimunt . Qui dissiculter sudant , apposito plantis latere calefacto , sudore petiunduntur, si vero manus te de sub sudore nudantur, perspiratio illico sistitur. Et pediluvia temperate calida quid in capitis morbis omnibus pas. 1ionibus pasmodicis emciant , tam notum est, quam quod notistimum.
u.I. Sed ne latius evagemur, mittimus I alia, ae interim ex allatis insignem
contensionem is agnam conspirationem partium in corpore sensibili. huc inter Medicos, qui hunc nerv rum conlata sum plane negare , tumo pro fabula venditares, laud verentur. Sed videant, rogo , no vaturientes hi doe ores, qui sapientiam medicam in obscuris, metaphysicis , nouiter quoque confictis terminis quaerunt is universa in pathologiam ex moliminibus naturae ad haemorrha eas excreetiones consarcinant, quo pacto cum connexione ac demo miratione, ex spirituali sua natura, haec vera&per experientiam confirmata phaenomena deducere atque explicare possint. Ego certe, si ullam in rebus medicis doctrinam scitu perquam necessariam&uidem hane ipsam de consensu fruetuosam iudico, his egregi H pocratis lib. ad aliment. . . nato finem impono onfluxio uua , conlpi- rario una: consentιentra omnia.
De Lidorum vitiis ex itio solidorum inpositione.
f. LP Erlustravimus in superiori capite
mutuam illam conspirationem harmonicu in consensum, quem par δέ, te corpo is nervosae exquisitioris sen His lationisint notus inter te fovent, ac
pluribus argumentis asseruimus.quam 'utilis&scitu necessaria in rebus medicis explicandis haec sit domina , nunc porro sequitur, ut solidorum , si vitio laborant, in fluida corporis nostri
actionem Mad pervertendam natura tem eorum constitutionem operationem monstremus ae eruamus ' quod certe argumentum, non minus exi.
mi in pathologicis erit utilitatis. Iam nemo quidem facile negabit, machinam animalem ex solidis &fluidis esse eonstructam, corporis vitam maxime in eo constiter , ut solida astant in fluida ipsaque moveant, c
rum siqui do patere aibitramur. Quo rauida rursus in
α erasenio in ment: ideoque hisce suppositi Sinoli ra
80쪽
inpra sentiarum meditatio in statu tantum praeternaturaliis morbido erit defixa clarius ostendendo, quid patiantur fluida a solidis laesisti prae. ter naturam eonstitutis. .i f. II.ώ. α με Initium autem merito iacimus af m eseriter aucta reciproca systole Mia--- stole cordis Marteriarum ae universi teneris vasculosi ac fibrosi, quae pulsuuro&eeleri velociori quoque sanguinis tam progreisivo quam intesti. si motu, stipatur, in uo formalis febris ratio continetur . Sub auctiori ho adeo accelerato motu, in omni febre, cujuscunque sit generis vel spe. et et , sanguinis & humorum crasin, temperiem ac mixtionem ineredibilisere modo immutari ac perverti experientia docer . Sanguis qui antea erat -ν-- temperatus & sensu medico dulcis, bonae consistentiae, diuturnior intenso solidorum mota quassatus, a blandala temperie plane desciscit,salsus,sulphureus ac taliosus redditur, ut demum in excrementa cene fatistat. Hi ne sudor ebricitantium sal .acidus ae laetidus , urina materia viscida, artarea, sulphurea admodum satura.
iain tincta in seces afvinae, valde pituitosae , hiliosae, colorataeo setidae E. I. secedunt. Deinde alidior illa inte
dicina atque diaeta ab aliis morbis defendere.
Sed hee omnia longe deteriora fiunt pstina sanguinis motione, partes subti- η' . liores spirit uota, quae urres&motum sis materialiter eonitituunt, aufugiunt, materia sanguiuis γλαυρα dulcis r Turda, qua nutriuntn solidain quae Olacidum omnum conciliat, consu.-rnitur,idque eo magis, quo vehementior ae duiturnior est febris Quin cre-utior observat conflat commotioni. ba, librilibus demum vappida san. gurnis&humorum fieri massam, ut vorpus aliis chronicis passionibus, ca-chexiae, tumoribus cede malosis, exulcerationibus, abscessibus, viscerum
scirrhisin in faretui facillime pateat, prosecto res non mediocris prudentiae sit, febre intermittente vel acuta diu afflictum torpus sanitati & viri. hus brevi reddere, commoda me. Iom. III. Meum maiori periculo eveniunt, si febris apprehendit eorpus, cuius vasa sanguine&humoribus impuris, sive particulis sals , sulphureis, excrementitiis , sive diathesi corbutica, jam antea imbutis, farta sun r, quippe
tum maior adhuc partium, quae mixturam sanguinis constituunt, dissolutio corruptiva metuenda est , quam exanthemata varii generis, purpura miliaris, maculae purpurataein pust lae acri humore turgidae arguunt, non
sine summo virium & vitae discrimine. Vidi pius in scor butieis suborto levi tantum sebrili a catarrhis motu,
praesertim ere vel autumno, materiam arthriticam vel purpuraceam in sanguine dentescentem, commotione ista excitatam ad exteriora pulsam fuisse , sub atrocium dolorum ira vium symptomatum choragio.
IV. . l. 'Affectus animi, quorum opervio in solidas nervosas partes impetuo a stia .sa ac vehemens est, crasin a tempe um, D. riem humorum mirifice immutant. et diuturna tristitiain animi angore, 'laeei corporis spissescunt&cruditates viseidae acetosae ventriculo ingignuntur quin si diutius durat, a sanguinis spissitudine fiunt viscerum infarctus Mehronicae multae passiones Ira, quae vasa potissimum biliaria stringit eaque adcelerata systole a bile nimis vacuat,ssimul quoque ventriculum duo deis num stricturis exagitat, efficit, uti mores biliosi in his coacerventur c rumpanturin ad vomitus, sebres Lliosas cholericas, oceardi algias, viam sternant. Quumque animi pathema ta, maxime operuntur in ventriculum, em motum invertant digestionem occhylificationem laedant, multasque hinc cruditates, secunda morborum matrices m gignant, nih: etiam perniciosius eit, quam miti unes animi pathcticas commotiones esculenta aut potu.