장음표시 사용
51쪽
3 6 Sin L cap. IV De genealogia morborum,
Ianguores viriumque iacturam M. II. f. XVII. ., hi Et hae cuneta timoris iericuli φ . plena atrocia mala in omnibus quos recensui morbis , febribus , inflatu-mationibus , doloribus , profluviis, IρUm aliisque prio non desinu ut ac labinrantes delerunt, quam sanguinis ac fluidorum a centro ad aeripheriam ab interioribus ad extera orat vasorum minima , heneficio naturae vel congruis remediis, repetat aut restituatur. Quare etiam perfectae solutionis morbi quam Graeci crisin uocant, corinta indicia praebent pulsus moluor sedatior, calor per omnem corporis ambitum aequaliter dimisus, tepidus ex auctiori perspirationis laceessima.dor ae sudor, somnus placidior, alvus solutior&urina crassor, facile edi, mentum ponens, ex quo potissimum Veteres,coctam esse labrilem Mor.
dificam materiam, augurabantur ..
Quae qirum ita snt, nemo certe, qui allata curatius expendi, facile in eorum sententiam descendet , qui haud serentur assirmare: febres,o omnes hos plane morbos motus in sein sua natura esse salutares in v I fa tam conservandamin corpus ab interitu vindicandum, a sapienti natura provido consilio institutos. IZ talem, liberum,aequa- exteriora corporis peris, vascula iter legentem , sistunt,
cohibent, ac pervertunt, naturae ami-eio salubres dici possent' quum non modo excretiones saltiberrimas , sine quibus vita consistere prorsus nequit, intercipiant , ae sordes ad interiora reprimant, sed rit tenta observatio doceat, sub iisdem lethalem vitae catastrophen induci. Certe in omnibus chronicis&acutis morbis ipsisque febribus, quando aegri occumbunt, ex iisdem motibus mortis signa desu muntur, suae inter tanquam ipso eventi toties comprobata reseruntur maxime extremorum irigus, horror
&tig ripartium, sudor rigidus, Seexanthei natum, adsunt, retrocesso, facies contracta, nares Mumina
tae, tempora collapsa, rejiratio an - 1iain dissicilis, summa virium prostrali, cui pulla inaequali debili.
contracto uel etiam intermitten:e insequente demum mentis ac sensuum emotione , aut convulsone I ple quoque notavi, eos, qui ex inister miriente moriuntur , in eiusdem acceusonein frigore , ubi omnia aspasmo constricta rigent , perire omnes, qui ex praecedente morbo ad in sellos hos motus proni sunt, ut hypochondriaci L hystericae , haemorrhoidum vel mensium suppressionea, rantes, his in morbis acutis per se non adeo periculosis , repetentibus,
Quapropter nulla certe alia ratio n. ine, nulloque alio respectu, hi motus, - πper se morbosi vocari possunt saluta isos a res, quam quod per accideris, liceti plus, per eosdem , alter iste, re α vera per te salutaris dicendus, sangui
nis nempe a partibus internas Ad exta nas tendens pro esstic mechanica
quadam ratione excitetura eatur, ac per ejusdem appulsum, interventu. meelianicoruria', quibus a summo opi- nee machina animalis sapientissime instructa est, motuum, ipsius morbi caussam , vel stagnantem materiam resolvendo, vel eandem expellendo ., auseratur. Et laoc demum sensi, se bris ad Celsi loquendi modum medicina irasidium corporis appellari,vel ut Hippocrati alitique Veleribus solenne , denominatio pugnae naturae cum morbo, . nec non naturae optimae
morborum medicatricis, admittit terit, intelligendo per morbum perniciales illos pasmodi eos et ἔξοχην morbosos minus, vincendos per naturam , hoc est, salutarem illum ab interioribus ad exteriora corporisque ambitum vergentem sanguinis&hu
52쪽
.ru' Atque hi sunt natales morborum quos spata sanguinis invidorum, isd z. motum retroagendo ingignunt iam
Πιαι- etiam illustrabimus pernietates illos effectus quos iidem spatas in parti iriu bus , ubi incipiunt fixam habent sedem, suscitarit . Incipiemus a d loribus, ouorum caussam plerumque praebent pasmi, hum scilicet nervo. fas tunicas, quae acutiora sensu praeditae gravius tertinacius infestant, tantum pro diversitate loeorum diversam tortiuntur denominati nem Videlicet vehemens eiusmodi pasties strictura , externas capitis membranas, ut pericranium attentans, ephalalgiam, modo in nei. pile, modo in occipite, parit, si di-nndiam eranti partem, in sinistro vel dextro hemisphaerio , detinet dolor
vocatur hemi rania , quando vero eircumscriptae tantum certae regioni insidet o clavos audit . Idem hiespasmus ad ligamenta nervosa demtium descendens , Montalgia in
valde nervosam meatus auditorumembranam exercens, inalgia voca. tur Venti iculi tunicae nerveae, nee
non oriticia crispata spatiice constricta , cardialgiam, cum ingenti circa praecordia anxietate oc angustia faciunt. Intestina quum spasmi exagitant, & quidem tenuia, dolor ilei, eirea umbilicum subsiliens, urget sitne finiis hypochondriorum crassa, praesertim colon , tormina vocan. tureoliea; quando infirmam v minis regionem, a stagnatione maxime sanguinis haemorrhoidalis, dolor haemorrhoidum
In uret heribus reliquisque urinae evehendae dicatisine tunicis penitus δ' ' 'ner.osis musculosiis conflatis canalibus, quando infixus major calcu- Ius hine distractionem, incerispa, Iuram, caussatur, immanis dolor
cum dysuriari aliis gravibus symptomatibus stipatus gignitur . Stricto Tom si Lautem & corrugato vesicae sphinctere tardens urinae stillicidium quod stranguriam dicunt, adest . Dolorificus porro hie spasmus, ligamenta
quae artus vinciunt continent, o, udens, articulorum morbos excludit, denominatione a proxima parte desumta , podagrae , gonagrae , chiragrae, vel schiatidis, vel etiam extremam tantum musculorum membranam sollicitans , rheumatismi vel pleuram . pleuritidis spuriae no,. mines, in Medicorum scholis insani. tur. Ipsum perioitium ubi lancina, turin pallice quoad certam partem ais igitur, acutissimus cruselis dolor suscitatur, in hae venerea laronychia obvius, ut atrocia non cedit is, qui facta in luxatione ossium disto:
His non minora, sed maiora uti - . que sunt damna , quae perniciales t. In spasmi, locis, quae saluberrimis ex Iin a
cretionibus vacant, firmius inhaere fra iusce Ies, intentant Nimirum tubu
losa&eribrosaeutis substantia, eu a ritus spiraculis copiosissimi tetri vapo. - ρε- res exhalao , pallicam stricturam , vel ab acri frigore improvide admisso, vel per consensum ob assed asinteriores partes , ut fit in febribus
doloribus, patiente , excrementitiae illae salinae filphureae activae admodum indolis sordes, in corporis pen tralia resorptae, vel febres catarrhares ipsamque cory Zam ac tusses cient, vel ad intestinorum tunieas latae,in bile acriciri reddita , diarrhea cum torminibus concitant, vel ad enale emundiorium Murinarios duriu' ainpuliae, copioliorem quidem urinam ,
ted eum ilhcili mictu , efficiunt qui quod eaedem superficialis tubulorum in cute stricturae , liberam peripirationem sumaminantes , ad tomitem chronicarum passionum primis in viis , praesertim duoden constituendam , multum confe
53쪽
Alimentaris ille canalis ab eispha-- go ad anum porrectus, insessorum v 'digestioni relictarum ex his tecum excretioni dicatus , si hostili spasmo stringitur, maxima inderivaria in
corporis integritatem redundat nozia.
Inprimis alvi contumax adstrictio, pleramque debetur spasmis, qui vel ipsis in intestinis, di maxime insertori coli portione & recto eo stunt,vel per consensum strictis remotioribus
partibus eo propagantur . Suppresa
autem hae ratione alvi evacuatione,
scytala non modo retinentur , sed omne flatus cum ipsis sordibus ad superiora tenuia intellina, immo saepius ad stomachum , reprimuntur ubi propter inflationes inde pullulantes, multa eaque gravia insequuntur symptomata, id quod hypochondriaco vel hysterico malo laborantium exemplo luculenter patet. In medio intestinorum hospitans spata tum perillesticum invertit, adsuperiora non modo flatus , sed seces
excernendas urget, ut sursum latae, peros ac vomitum reiiciantur , quod saepissime fit in pallione iliaca prae sertim incarcerata hernia stipata.
εν,. i. meon sicuti intestinorum est tenui Dei in s mumin sensationis exquilitissimae ita hoc modo praeter naturam an elum , non tum atrocistima eum
c umbilicum tormina , sed etiam de iees Ones crebrasin copiosas parit, ut in colica eum diarrhea iuncta, sive bilios , aut ubi drasticum purganssuerit assumtum , contingit . vehe- 22 mens quoquestrietura spastica, quum occupat inferius orificium ventrieuli
ejusque motum subvertit , vomitus vel conatus ad vomendum emergit; quando vero ambo orificia, sinistrum ot dextrum obserantur, ipse ventrieulus natibus turgetin mirum distenditur, unde in hysteri cri& hypo hon-driacis truculenta saepe Iathemata. Nonnunquam etiam clauso adhue pylaro stomachus superius laxatur, tapatefacto exitu ipsi natus ingenti coapta es eum impetu in faucibus erum.
Et quia totum systema aBrumbi Latiariorum, quae in heparein extra
lud discurrunt, di motu idemtidem Tperistallico, quem nonnulli recentiorum lascillatorium dicere malum, biliosum succum demum ad duodenum trudunt, palmis pariter ex facilita. tet, obtunicas, quibus canales bilia. res instructi sunt inusculares ne veas, fit, ut pro diversitate stricturae in vasa hac cadentis, variae aflecti nes morbosae resultent. Nam orificio citctus chiaedochi consipato, ut lampe accidit ab ira retenta, nec non in cardialgia, in vomitu , vel ab assumto ursante aut veneno, bilis motu etiam inverso perist altico regurgitat
testeritium eui induti colorem , simul quoque cras in temperatam lenignam anguinis humorum corinrumpit ac destruit. Ductus eystici hepatici, quando ob bilem nimis ingenti copia amandatur ad duode isnum ses vel vomitiones admodum biliosas efficit, ipsumque choleis letiri tam pari morbum Detenta
vero in duodeni cavo bilis tam coelosa& vitiosa eum aliis corruptis ibi stabulantibus male coctis , succis iacile
corruptionem abit is gravium symptomatum atque inflammati num semite mira bet.
Idem de systemate ductuum , in Iuurinam vehunt, tenendum. Hi enim quum non minus peris altico . hoc est, reciproco systoles a diastoles motu gaudeant, intensior iacta per. spasmum systole earum, inuidem
ubi ute heres renibus implantantur, urinae nuxus plane intercipitur, ac retentus salsus latex non modo renale
conceptaculum valde distendit , ea&ad sanguinis mallam redit,ut si dru-tius
54쪽
eius perstiterit malum , gravis ad su DBeationem usque anhelitus,vel etiam tumor hydropicus , aut convulliva quaedam affectio , qui non raro mors , ingruant. Clausum uret herum ad ingressum in vesicam quacunque etiam ex caussa, eonti age
te, urina e pelvi iugiter stillans appensos uret heres cum saevissimo dolore mirum expandit, ut instar sarei- minis diducti post mortem appareant. Quando vero spasmus ad vesce se hincterem vergit, urina non recla itur , sed vesicam implet ac ampliat. Ure thra demum rugraviori strictura com-rressa , mictum difficilem eum arisoreis dolore, sive stranguriam, conciliat.
Uti veTaexeretoria, sic quoque se-- , ii, cretoria eorporis organa, detrimen- u losus spasmus nonnunquam tangit, admita inprimis externo frigore, vel
perpes graviori terrore. Si dueris mammarum lactiferi eidem erebri uxobnoxii sunt, ut non solum secretio
lactei liquoris in glandulosa mammarum substantia impediatur, sed etiam inde tumores, in abscessus & ulcera in des hentes, eontrahantur. Faucium
inin palati glandulosa compages , ex qua eontinuo lymphaticus & salivalis succus stillat, ubi arctius stringitur,
quod non tantum in aestu praeternaturalii, sed etiam ebrium aecessione, nec non in aliis asse Etibus internis spasmodicis contingit, fames arescunt sitis accenditur Pariter tu-- .is nim Vallosa intestinorum tenuium , quae tota vasculosa celltilos si inflata exsiccetur apparet , spasmodire
contrahitur , ob tunicam nerveam cui insternitur in tunc parum v. moris ex ingestis per venas lacteas ad massam sanguinis sertur , unde eorpus emaciatur , imus contra venter intumescit, immo durus a renitensa flatibus intro coactis fit, ae ita tan. dem tympanitis gignitur . Vicissim quum glandulae , quae salivalem latiis
rem in fauces eructant, medicamen to mercuriali ad iterat assertiores stri- esturas sollicitantur, salivae ingens exoritur profluvium, quod etiam evenit , in hypochondriacis ab humor . stimulante aeri acido.
Superiores .nobiliores corporis,.is..partes, quo magis reliquis in celono. amia animali praestant, eo gravius de p. v
trimentum , si infesto spasmo pre muntur , ipsa orporis patitur in te. gritas. Diaphragina,&maxime eius
portio nerveo- tendinosa , quando prater naturam valide contrahitur,
asthma nascitur se dictum spasmodi.
eum, cum sensu coarctationis compressionis circa praecordia , solenne nymehondri ac malo vexatis sym-
Roma ι in spasmo hoe diutius septo incumbente , summa spirandi urget angustia, quam haud raro cedem at ius, sive hydropicus inferiorum paristium uinar, insequitur , eo quod
cava enari ex hepat emergens ac per diaphragmatis substantiam ne risve tendinosam transmissa , hoe eo
rugato, simul angustatur, ut sanguis
per adductum eius Myeum dissiculter
ad cor volvatur, iuberiori transitui exclusus , non tantum in inserioribus partibus, verum etiam in venae portae ramisin phirimis abdominis visceribus copiosius collectus, restagnet aemota erosam in poros dimittat postionem, unde tumores. Vasa ra mi ficationes asperae arteriae per pul ' monum substantiam dispersae, tunicis mustularibus & nerveis vestitae,quam do vehementiam spata experiuntur, Ruod non raro fit inhaerente iisdem intus genita , vel retro pulsa quadam acri , seros , exanthemati ea mat ri , ingens pectoris oppressio&respirationis difficultas oris , quae, . propulsa ad habitum corporis perniciali illa materia , protinus eis t. Laryngis 'haryngis nerveis ista Laba. seu losis partibus, quum insidet spani mus, constrictivus quidam ei rea gu ρ-- I'
iam observatur sensus, haud seencae ' '
55쪽
Bess. I. cap. IV De genealogia mo rum eu
stericis, spasmo ventriculi laborantitas, samiliare. XXIX. Longe magis adhuc terrent spasmi
sensibiliorum cerebri membranarum . Nam dura se dicta mater, per qua nsirnus venosi seruntur, Ma qua tan qu3m matre, omnes membranae nervosae originem sortiuntur, ob ex Iuin ram prorsus nervosam ac fibrosam,
motu tonis vitali systolein diast, is, Utet,in sanguinis per caput
cerebrum progrestum, ne nota fluidi tenuissimi in nervorum principia imgressum , quam mixime moderatur. Quapropter latis ejusdem motu eoque per spasmos intensiore facto, non mirum est, perquam saeva pulIula rei stemata. Inprimis hoc loco ceu perpetue veritatis assertum inculcandum:
quod animi dispositio, inclinatio eiu
que varii motus, immo impressiones iunctiones in iud cando a sanguinis fluidorum motu ae transsi per cerebrum ejusque membranas, plurimum dependeanto in vero sanguianis cursus, pro varia durae potissimum
meningis textura, inno ac motu sucis sedat atque regatur . Et hanc ob caussam menta em Otinciem si ve delirium,
tam melancholicum . quam furibun Haeternaturali huιus membranae con-uitutione quam maxime arcessenda esse iudico .
Scilicet quand ita stringitur dura
mater ut sinus senosi anguitentur,&hinc per ipsam sanguis impeditius tr iiciatur, in animo variae anxiae& sne omni caussa formidolosae ac tristes comparent phantasiae, ad desperati
ne quandoque accedentes,cum inteulectus errore, qui affectus melanta lia voeatur, in spasmodico-hypocho driaco malo obvius . Ubi vero duram
te tali strictiore dura matris habit dine, sanguis a caussis in corporis inte, Horibus delitescentibus, vel etiam ab iracundia, eum impetu ad caput rapitur, insania Liribunda cum Ledendi impetu,vehementi odiori ira sine evia denti caussa nascitur. Et nune facile intelligitur, quare melancholia facile transeat in surorem, hunc saepe me. lancholia excipiat. Quod si vero san o .guinis progressus obrigidum durae ma ριε. latris spalmum sistitur,' vasa cruore' repleta nervorum principia compria munt, levior species apoplexiae gignitur, quae nobis uicitur palmodica, &exebm visitur in gravi affectione hysterica ac tempe iiive admissa vene&itione,repente nonnunquam tollitur.
Neque sensoria a crispatura spastica D f penitus sunt immunia. Si ad nervo D iis
pertingit opticos, quod aliquoties vi
dimus a vermibus, iliis ad tempus p rit,vel duplicatur. Si ad interiores auris, qua labyrinthum cochleam meatum audisorium succingunt, tunita cassertur, non modo tinnitus susurrus molastii simus, sedin intolera-bitri anxietas a sono externo acuta percipitur . Nervi linguales spataci correpti,quod etiam aliquoties in verminantilius observatum Laphonianusive loquelae defectum inferunt. n. ternum narium spatium, unacum siω
nubus ossium crase, tunica valde nemvosa glandulosa, quae pituitaria v dum, aliaque gravia in capite mala aclicatur, Obdactum est, quae ubi spasmo, sive acta frigore, sive ab aultero humore huc delato, aut nimio pulveristabaci usu, adstricta, non modo muci excretio eum odore impeditur, sed
gustus simul laeditur-Insignis enim essia risin odoris sympathia , utpote membrana Sarium posticae ossi palati parti, quae columessam aperehendit, appen situr, me pari quinio nervi
ad palatum&nares etiam mittuntur.
Aspastica huius membranae strictura deducenda etiam mihi videtur ratio quare seminae hystericaein qui grava. bus pathematibus spasmodicis affli
guntur, suaveolenti2, quae penetran
ii agilitate stricturas intendunt , se gerrune serte queant adeo ut si Metum fuerit , universo nervorum systaemate in consensum tracto, laevi illa
56쪽
-bato solidorum is suidorum mecbarismo. 1
ma symptomata , syncope , summa praecordiorum anxietas, spirandi angustia, in quibusdam convulsiones
uiis nae, quae medullam in spina eontem L, 4.ι tam cingunt,in ejusdem sunt structurae, naturae usus eum membranis
2 .- cerebri, pastica tric ura afficiantur, idque seeundum meam sententiam saeptisime, maxime omnium vero in principio omnium ebrium , praese tim intermittentium contingit. Nam illa per universum corpus conspicua horripilatio , refrigeratio , polorum cutis eorrugatioin vasorum ejus cum pallorae detumescentia, neque minus oscitatio, pandiculatio, sunt affectus nervorum , qui ex medulla spinali suam accipiunt originem. Idem quoque dolor ire primam vertebram lumborum, qui plerumque ab initio omnium motuum sebrilium obvius, id
adstruere videtur. Uuod argumentum
tamen in peculiari aussiertatione , de vera motuum febrilium indole ae sede fusius prosequutus sum.
6.1. Superest adhuc alia motuum prete Is σιε naturalium, qui morbos proxime efficiunt, species explicanda , euius in- .., doles non tantum in intensione 4 νειαι fortius systole, seu eontractione sed etiam reciproca successiva vehementiori expansione, seu dilatatione, consistit. Dicuntur hi motus convul- sui, mincipiunt in locis nervosis
rive Immea lateri Ilve per consensum
valde irritatis, de demum transeunt ad musculos , etiam eos qui volum talis albitrio sub ecti sunt, quos di- rein horribiliter sepius agitant , Laaλὸν storquent is situ suo dimovent σὴ LQuod i dura mater cerebri, cuius a. 'ra ctio 3 conspi alio cum membranis nervet universi corporis , inque primis medullae spinatri maxima , coninvellitur, universalis haec est convulso, particularis magis, si membranae di nervi medullae pinalis, in hoc vel illo latere, tali motu at sciuntur. Saepe ipsa spina, vel antrorsum, vel ..ia is
retrorsuin horribiliter e Patur, 1. .. .
cstaturo distorquetur , modo totum corpus flectitur , modo eerti artus manus vel pedes , hine inde agitan '
Hisce motibus internae quoque mu Do
stulos eis nobiliores partes obnoxiae sunt Corda quippe palpitatio, qua et,c
e sede sua vaticiissime ai movetur,non indis 4
nisi convulsionis species est. Diaphrag-- -- matis successus, quo thorax eum im Ita petu ampliaturin rursus angustitu 'cum intensiori exspiratione rectissime etiam ad convulsionem reserri pii eli. In apopleata, epilepsia & gravibus quibusdam eapitis morbis, ipsius th
raeis convulsio eonspicitur, qua eum intentati facta respiratione , thorax vehementer diduciturin repente et am contrahitur, lei tale utplurimum
hragmati musculus convellitur , fit multus , tu Ius auua utplurimum .s haeret in ventrisulo . Quandocunque laryn valde nervos de tunica quae v bronchia pulmonum ingit nerveo glandulosa, a sero aeri irritantur pectoris etiam fit conuulsi, suceus- si , eum vehementi conatu exeme orandi, in tussi se dicta ferina, leuconvulsiva ouampi imum fibrae ne μυ--vosae nares oblinentes ab aeri quodam iii mulo vellicantur, illico ob commeatum neryi intercostadis , diaphradima per inspirationem altiorem deprimitur, k mox spasino remittente
viole.iter retraetum , fortiorem e spirationem, cum vehementi aeris
exsufflatione praeitat . Quin notabile est, quod a titillatione super costas facta , diaphragma motu reciprocoagitatum , cachinias moveat.
Percommode quoque in convulsi num censum vomitum reserre licet quia sortiori strictura pylori Wiandi ventriculi , aucta vero nimium ex
pantione orificii sinittrii cesophagi,
57쪽
perficitur Non raro ex intestinis tenuibus, ut fit in passione iliaca contenta vomitu reaiciuntur,quod non sine inverso motu peristahico , qui in succedanea contractiones relaxatio. IV rinue consistit, fieri potest. In e holera ac diae di arrhea, qua sordes mucosat, bilio-- brevi tempore ingenti opia ei, eiuntur, ejusmodi convulsivam affectionem, non modo intestinorum, sed& Gestuum biliariorum, adesse, censendum est inuetuum impetuosa ' stomacho fortiter contracto expulso, hypochondriacis perquam frequens eo quoque referri dedet. Praematura Abον scelus in utero excluso, sive abortus, nunquam sine ejus convulsone con P ingere potest, neque partus legitimus aliter peragitur, ita tamen , ut convulsiva agitatio non tantur u eis rum,' verum etiam parxes vicinas in
regione pubisin ossis sacri ι augat,in musculos quoque dorsi abdominis
ineonsensum trahat-. Nam eiusmodi vehementes spataos,sive constricti vos motus partium, subsequitur tandem in ira orificii uteri interni dilatatio . .
Expostis sic iis morbis,quorum so
Mynu malis ratio in convulsione versatur: Danseundum nunc est ad eam affectuum classem, qui e t Om, seu potemtiae motricis, in nervosis&musculo-ss partibus , item in ipsis canalibus qui uuida vetarat, imbecillitate, seu nimia remissione, aut exsolutione quam Graeci atoniam , vel si gravior affectio, paralysin vocant, subnascunturi quippe qui non levius periculum ac priores, vitae intentant , sed certo M. . espe Iusravius . Quicunque paullo curatius ipsius mortis theoriam scru tatur, is non a vero aberrabit, si censebia, eandem in plenaria . universali resolutione, seu potius extinctione motuum, qui in corde , arteriis membranisin omnibus musculis , gent, consistere . Nam simulae, tus ille activus lystoles cordis Mart riarum silet , vel extinguitur , protinus tota oeconomia reliquorum m tuum&.functionum aboletur. Si sis i stole cordis ad rempus intercipitur , γ προ runcope, quae imaginem mortis praebet, oritur. Sub languida valdeque imbecilli cordis Warteriarum pussatione, quae fit tapius a metu vel, gna moestitia, vires naturae ita exsolvuntur ac prosternuntur, ut anima , et I cujus operatio in sensu cogitatione , .is. consistit, deliquium quoddam patia,
tur Mors, quae venenum assumtum
sequitur , ab extincta vi motrice cordis britur, dum illud vel narcotico quodam vapore hanc supprimit, vel ob vehementia in spasmorum , cor quassantem,fluidum,quod motum prς- stat, penitus dissipatur, ut ex toto de- . sinat systole.
Lubet vero sigillatius damnae certa rum partium ex atonia exponere Gra, .ves illi cerebri morbi , stupor , sopor, torpor, continua ad somnum propen solensuum , memoriae, ingenii abolitio, vix gigni possunt, init . b, magna atonia, ocinbecillitate ac systole deperdita durae matris,nervorum
membranarum nervo rum,si nempe fluido summae activitatis, tenuissimo, purissimo, quod veteres spiritum animalem vocant , variis de caussis destituuntur . Gutta serena , G Nausive plenaria visus obscurati , salo o I
oculo, nihil aliud suam nervi opticiparavysin indicat . sique hi nervi a vicina carotide, sanguine distenta, pau4lo arctius comprimuntur, vertigo fit,
quae tamen etiam a palmo nonnunquam suam petit originem . Soluto ''to,
penitus nervorum acusticorum vigore,
ruod vel a nimia ibi exundante humi-itate, aut occallescentia fit, surditas est Molestus ille aurium tinnitus, qui in interiori aure, intra tympanum
A tubam Eustachianam, continetur, πιιπε a nimia humiditate membranarum , με. quae osseas hau partes cingunt, demum in vapores resolutλ, producitur. Ner . . a
vi linguales, uti spasmo constricti ita etiam paralysi resoluti, loquelamauserunt Nimia relaxatae ab incum-
58쪽
o- ti bente sero tunicae nervosae , quae ossa infirmati, copioso humorum affluxui narium summosa investiunt, quod se Meollectioni patent, unde tussis hu- 'duentius ni in coryga, odoris sensum i mida&topiosa, vel etiam asthma sic a dictum pituitosum, qui se allectus salsorumin aerium humorum dec bitus, ad abscessus, exulcerationes 'vomica scipsusque phthisi ei mali se
auserunt Nimia musculorum ph ryngs laxitas efficit, ut difficulterore ingesta deglutiantur, quod etiam fit,s tunica nervea ce sophagi, ab hum repituitoso nimium relaxata luerit Nervorumineumonicorum qui ad ronchia porriguntur paralysis spiritum intercipitin catarrhum edictum suis a rivum infert.
In primis nimia tunicarum nervea-
rum ventriculi atonia gravi detrimen-2zo to corpus adtatiquippe hac eraesen-ιareβι te, ingesta non tantum gravativo dolore epigastri resionem pre inunt, ve-
' eum ei iam diutius ibi haerentia & minra corrunt , stomaehirnflationem&anor ex iam caussantur. Idem evenit, si a tono tuo admodum deiectum est intestiniim duodenum , quod alter
sin centuriatus quasi fecundum n stram sententiam ventrieulus Waltela chylio ficina quandoqui tam hin. mores ex ventriculo appulsi, moram in eius avo necitentes , ii in eorru
muliorum morbo. que ' Et onerationem quam iacile disponit He . ιι.
patis clienis viscus, propter vim C. a. tricem tonicam amissam , immorum in faretibus, vasorum obstructionibus, indurationibus quoque, scirrhescentiis obnoxium est,' in dirae disehronicae passiones icterus niger, flavus , ea chexia dcorbutus,hydrops, .m id cunabu Ia trahunt. Ipsa vasa sangui faua fera , praesertim arteriosa , robore- ε, haud raro exuuntur, ut languente e rundem motu, sanguis difficulteris
sum conficiat, spissescat , passim iaalveis stagne minimosque obstruat & sie ignarur sic dicta plet hora ad vires, Decunda morborum matrix, quae frequentiissime caussam constituit mo bincam in corporibus imbecillis
Et quum nustum viscus in univer
o sociorpore aegrius per copiosissima, istis es' a sanguinem transalutat. simulque si
adde; ectionem toniae roboris&hine ρε t, ptionem abeunt, rem eaussam praebent, adeo ut sedesae seminamim fiat multarum aegrit tudinum Labefactatus quoque perbioriundam humorum stagnationem aes altieus intestinorum reliquorum metus, flatulentias , - rygmos, muris mura ac sonitus in ventre parit, quis in aeutoin periculos morbo comparent, lethalis Inter e seliace lati v. i. , Nis indicium praebent . Sphincteris a qui vesieam Ecanum claudit paralyti-- δε ea resolutio , involuntarium urinae&tum a generationem, tam procli. Ne sit , quam hepar& in feminis uterus : grave utique, frequens da- ῆι.... secum secelsum affert, atque in momihis robur virium naturae exsolutum subindicat Laxata nimis atque imissa tubulosa cutis secretoria compages, magnam imbecillitatem prodit,
ac in sudores frigidi et plane colli
Nohiliora porro vi lcera robore de bito orbata varii,. 2bis, morbis ortum praebent
mnum ex us Imminet. Nimirum advehit ad hepar sanguinem vena sic dicta portae, quae, si robur obtusum eii, minus expedite ac promte sanguinem per hoc mere vasculosum vite traficere propellere valet, sed cruor regurgitat ad illas partes illaque vi-lcera, quibus vena hac propagines tuas inserit, stomachum puto, omen.
Ium, Pancreas lienem ac totum in.
testinorum volumen, & propter states atque ii agnationes, parit ibi dot res, palmos narus, obstructiones, indurationes . corruptiones , absces
isin pernietalibus i ius haemorrhagias, aliasque di inorisient. Sic pulmones impericuli plenas passiones . Uterus
59쪽
Sem. p. IV De genealogia borum A
tur .uod , si in uno latere accidit, he esia, sive paralysiis sit , dextri
vero mille aerumnarum , iuxta Hippocratem . mulieribus auctor, fici piosissim 1 tortimis duritu per eius inpagem dii currentes anales , ob re missum robur sanguini trudendo non sussciunt, is pariter relabitur ad vasa hypogastrica arteriosa ad viscera abdominis reliqua , unde non secus ac in nobilior sexu pathemata se di. est spasmodico-hν ,ehondriaca , in seminis hysterica dicta , suboriuntur. Ipsa quoque uteri vasculosa substantia, stagnante sero ac sanguine sarta, immodicum mensum aut seri mucidi pronuvlium , abortum Ierilitatem, tumore ingentis munitudinis, earcu nomata, quin in ipso cavo,varias coneretiones carneas, quae molarum nomine notae contrahit.
In tubuloso renum colatorio,debito robore destituto, serum a sanguine effuse secedit diabetes nascitur, qua plus urinae redditur , quam liquidum assumtum. Ex eodem etiam fonte destrutho nempe renum tono, calculi renalis petenda est generatio. Quod si enim transitus sanguinis per vasa mulsentia languida tardein difficulter succedit, retardatur simul excretio
urinosi liquoris, qui in tubulis urin rus prope pelvim lubsistens, dimittiterastam, tartaream is uerdam materiam, uecessive inealculos concre-E - β. Icentem Pariter si vesica enervis vi, ut iis loquar, expultrice privata, uria iam non reddit, haec retenta, mora
illa crassum ponit ae mucidum sedimentum, quod sentim solidescens, cauis eulo generando ansam praebet. Insus. I.2 per hebetata vesicularumin vasorum ιι, ι, eminalium contractilitas , in caussa est, ut lymphatic in seminalis liquoreopiosus in loculis eolligatur, ac demum nimium congestus per nolliiti nem nocturnam , immo ipsam benignam gononhceam, sponte exstillet. Iaae q. Lll. εν an Denique etiam membranae nervi sy spinalis medullae, variis de caussus saepe penitus tono ac robore A
.el sinistri lateris, sub qua sensu is
tu orbantur partes lateris,ad quas nervi ex spina ieruntur. Si autem non in
ipsa spinali medulla, sed extra eam diis
Icurrentes nerviae membranae nervosa artuum, .c. brachiorum tedum, obtunduntur motus assectae partis reis manente quodammodo sentali Ol e,exspirat, aflectus vocari solet pare sis.
Quum itaque omnes omnino morbi ad motus, nimium vel intensos , vel debiles atq; remitas, ortum reserant, G. ita quidem ut hi chronicasin rebel teris r. les, illi autem acutasin celeres magis
ea Iliones invehant i quaestio nunc diasquisitione haud diana incidit spanmus, anatonia partium sit deletior&negotio vitali magis insensa Nos ingenueis libere profitemur , at niam esse peioris indolis ad lanitatem
cum vita subruendam , quam spaLmum. Nam licet ipse palmus atroces dolores, ingentes mole ilia atque anxietates pariat sapius tamen per
accidens utili stimum e lectum era stat, dum motu solidorum fluid rum aucto , caussae morbi ricae, ex qua
ipse pullulat, submovςndae inservit, stasei stagnationes& in farctus distatis vendo, & huna ores vitiosos , tempori quantitate peccantes , exturbando, ut hoc facto, morbus ipse seliciter solvatur atque discedat. Deinde longe facilius et , motus excedentes impetuoios componere ae sedare, qui delicientes plane revocare excitare quandoquidem atoniae ea ei ratio, ut exhaustis naturae viribus , sanguine nempe succo nerveo consumtis,su nascatur, quorum actura non tam promte resarcienda. Debilitas quoque
live vis motricis in partibus an suo , caussa plerumque est sanguinis Iaceoto loco congellionis, stalis, stasnatio. nis, corruptibnis , immo viicerum in farctus, e quibus postea, ceu peto ximis caussis, febres, pasmiis praeternaturales motus succrescunt , vel ἐenuo
60쪽
turbor solidorim se Midorum mechanismo. y
denuo repetunt ac recidivant. Neque etiam uisus morbus ullumq; sympto-ma gignitur nisi praecedat eximia seneris nervosi infirmitas, aut nobili rum partium atonia, sive haec in ventriculo , intestinis , systemate vasorum me feraicorum, membraniseerebri aut medullae spinalis, sive etiam i p. sis excretoriis, consistat quo etiam fit, ut roborantiain balsamica medicamina, languidam partium tacuit,tem refocillantia, ad morbo&arcendos emeaeissima sint praesidia.
- γορον, motus microcosmicosis. ι . eorumq; indolem attentius expendit
has u compertum habet , spasmum , qui truculenter in morbis torquet Mera. gitat corporis partes, in iisdem se per motus impotentiam , sive imbecillitatem, relinquere in hariae plerumque caussam esse repetentis denuo paro xysmi introces dolores exeipit
demum partium affectarum intume. stentia, inflammationem acutam sphacelatio, quae summas atome fra
uus. Veheimentem iliam in febrium insultibus externarum partium stri. turam, in declinatione magna cutis relaxatio cum sudore copioso sequitur, aestum antea intensum , cutis refrigeratio, pulsum celerum ac durum, die vacuo tardus ac molliter undulans Convulsi vi truculenti motus arti bus dos exagitarunt, ingentem post m. eeillitatem atque languorem conciliant. Ipse quoque observavit, oit vomitiones: deiectiones alvi ereberrimas , immo validiorem purgantium operationem , alvum elaum, ventriculi atque intellinorum Ἱobur mirum atteri, quod potisse nunt uberflatuum proventus tentatur . Ut adeo
perpetua hec si microcosmica ex , in pathologicis studiose inprimi obse vanda quod spasmus relinquat atoniam , atonia vicissitu spasmis insignendis velincetur.
Monendum tamen est, quod tam becillitas, quae auctore Cesso,omnis bus mordis patet, quam ipse pasmus certis talibus, ratione partium quas assicit, certis quoque ratione strictu. rae corporibus', magi vel minus solennis atque familiaris sit. Enimvero historia medica experientiae innixa testatur atoniam infirmitatem capiatis&quae ad illud pertinent partium infantibus, pueris esse frequentissimam, ae inde veram morborum , quae tenerrorem aetatem infestant capiti plerumque incumbunt, derivandam esse originem. Hanc enim epius choribus, tinea capitis, aurium iis culorum defluxionibus, glandularum, tumori hus, coryza, narium stillicia diis, sanguinolentis mucosis epile-pfia quoque corrisi, res est inter omnes notissima. Currente iuvenili prima virili aetate, pasmodi ea ut rictitae in praecordiis acicctore, in univer sum quoque motus olidorumin lusedorum intensiores , frequentius cor spiciuntur . me enim est, quod juvenes a viri ad inflammationes pubmonum, heurit idem veram ae sp riam , permneumoniam, Mem optar
sin phthisin 'ecticam , asthma in stationes ventriculi, affectum hypochondriacum, qui in praecordiis maxime sedem obtinet, immo ad febres ardentes biliosas, tertianasin eonibnuas, admodum sint proelives& te brius iisdem tenentur. In adultioribus tandem , debilitasin atomia inferiores in imo ventre sitas partes ma- sis eorripit. Et hanc ob caussam etate ingrave lcen re,morbi,qui in abdomine sedem Moriginem habent, quam maxime affligunt , quorum m numer sunt renum iesce calcutas colica, di arrhea, cachexia hydrops, corbutus
mictus cruentus, fluxus hvmorrhoidum nimius . tumores pedum cedem
tosi, atrophia, an orexi a Iranguria, infesta senibus pathemata.
Et hisce autem omnibus uberius hactenus excussis, perquam dilucide apparere arbitror : quod solus spasmus&Irmphecatonia, aequabilem , lihi,