장음표시 사용
741쪽
o 2 Praxeos Medicae Lib. X. panda est.Imo vero si inflammatio post venae sectionem
perseueret, ut etiam stranguriam efficiat , s quod. non rarδ lolet contingere , in venarum haemorrhoidalium apertio per hirudines erit utilissima. Tum clysteres , nunc lenientes , T im dolor urget plurimum nunc abstergentes, glutinantes, aut astrinis gemes, pro variis viceris temporibus inliciendi sunt. quorum formulae ex dysenteriae curatione desumendae
In clysterum autem usu obseruandum est primo, ut saepe & in parua quantitate , scilicet ad m. s. inliciaritur,quia difficile ob conatum assiduum retinentur ', deinde ut canalis in podicem blanὀissimε inseratur , ne locum irritet, doloremque augeat. Tum pars assiecta sedulo tractanda est fotibus . insessibus. suffumigiis , suppositoriis , & inunctionibus. Fotus in hunc modum concinnari poterit. V. Fol. lapsi barbati, Je absint iiij, an a M. vj. Decoquantur in lacte recenti, & includamur duobus sacculis , qui alternatim ano & toti ventri calide applicentur. Uel
V. Flor. chamaemel. & ros ana M. i. vini rubrim .ii. Insundantur per duas horas supra cineres calidos. Foueatur anus calide quantum ferre potest , cum linteis quadruplicatis. Postea super spongiam in eodem liquore expressam sedeat aeger, ipsamque sedendo comprimar.
Vel impleantur duo saeculi sursure tritici, & in
aceto bulliant. Sedeat aeger , modb super unum, modo super es terum calidum , quantum serre potest. Si multum sanguinis excernatur, fotus in hunc mo- . dum componi poterit. U. Fol. verbasci cum radic. M. ij. rosar. rubr. P. j. cortica granat. & gallar. ana 3. g. Coquamur in duabus
742쪽
duabus partibus aquae ferratae , & una vini rubri pro fotu : quem essicaciorem essicies, si aluminis 5. si . ad
In Ius ad dolorem leniendum fiunt ex emollientibus , in aqua vel Lure extremitatum vervecis decores; quibus, si ardor increuerit, addi poterunνviolae, solanum , cucurbitae, & melonis ramenta. Ad ulceris vero sanationem, ex astringentibus pro sotu supra descriptis
Sumtus viceri exsiccando idonei sunt, ex thure in ignem coniecto,vel ex decocto sabinae facto in o cra-δο , aliisque in curatione dysenteriae propositis ; quorum fumum excipiat aeger in cathedra perforata. Sequens autem maxime laudatur a Foresto.
V. Mastiches 3 jaburis B.i. myrtilior. 5 j. s. rosar. rubr. Θ il. Fiat puluis pro suffumigio. Suppositoria in hoc affectu multum possunt, quae
blanda ac lenia esse debent,ne partem admodum sensibilem exasperent. Fiunt autem commode ex sevo hirci, vel caprae , in formam suppositorij secto, & indito, dolorem enim sedat, & viciis consolidat. Sed ad do lorem sedandum erunt praestantiora , si semen papaueris, vel hyoscyami subtilissimc tu sum perinisceas.& in nodulum charraceum suppositorij forma effundas. Longe magis , si horum loco, oleornm ex dictis seminibus explessorum guttas tres cuilibet suppositorio addideris, vel opij gr.j. in olei amygd. dulc. B. g. di Glutum. Ad ulcus sanandum essicacius fiet si sevo,ut diistum. luto , vel simplici, vel narcoticis additis, amylum &gummi tragacanth. tritum, vel infusum prius in aqua plantaginis misceas.Vel in sequentem modum componi
y. Gum. tragacanth.quantum satis. Affinde tantil
743쪽
lum aquae plantag. vs intumescat tantum . neque nimium liquescat; adde muci lag. sem. psyllij, aut cydonior. tantundem, vitellum oui allum. Misce, iisque parum calentibus adde cerae albae liquatae q. s. ad suppositorij consistentiam. Huic etiam narcotica addi possunt. Tum etiam, quemadmoddin in praediistis, ad maiorem erosionem curandam , pulueres cerusae, ruthiae, boli , balaustior. alio turrique citra acrimoniam siccantium, qui tamen subtilissimc umigari debent,ne partis sensum exasperent. Olea Sc unguenta admoueri poterunt , tum ventri, qualia in dysenteriae curatione proposita sunt; tum ano, ut unguentum rCsae. popul . vel ex mucilaginibus , vitellis ouor.oleo rosac.&c.paratum,ad inflammationem& dolorem demulcendum , aliaque in haemorrhoidum dolore proponenda ; vel ad viceris sanationem unguen tum album Rhasis , pompholygos , in hydromeli te liquatum,-alia innumera. Denique in grauiori affectu ad narcotica consu-giendum est , non solum admota , sed etiam allumpta. Caeteris autem praestat laudanum optatum ad gr. iii. vel iiii. cum mastiche & terra sigillata exhibitum , vel in clytiere permixtum , ex decocto flor. chamaem.
De Fluxu hepatico. FLuxos hepatieus est ille in quo sero si & sanguinei
humores loturae carnium limites excernuntur.
Producitur hic affectus ab hepatis imbecillitate &atonia , propter quam bonum & laudabilem sanguinem
744쪽
Cap. VI II. De Fuxu hepatito. To s
nem producere non potest ; sed chylosam materiam in sanguinem tenuem , & serotum conuertit, qui cum alendis partibus idoneus non sit , a natura expellitur ad intestim, unde fluxus iste hepaticus contingit.
illa autem imbecillitas & atonia a qualibet intem petie produci potest. A quocunque enim primarum qualitatum excelsia robur hepar s natiuum , & vis illius languifieta deiicitur. Quod tamen dubitationem habet ab experientia desumptam , quandoqaidem videmus saepe grades hepatis intemperies , de insignes primarum qualitatum excessus, alios morbos pro is ducere ; istum vero ab illis minimὸ induci. Contra vero fluxum hunc hepaticum saepe apparere sine insigni primarum qualitatum excessu. Vt igitur affectus istius natura integre stabiliatur , dicendum est cum sapientissimo Varandaeo praeceptorem eo , praeter vulgarem intemperiem aliquid sis perius , & maius reperiri , quod istum affcctuiti producere valeat. Et illud dicit esse occultiorem
quamdam intemperiem , quae exolutionem sue consumptionem humidi primigenii, sue radicalis in hepa- te inducit, ad quam sequitur caloris innati ipsius maxima exolutio.
Hanc prauam diathesim & occultam intemperiem producere posunt febres ardentes , & synlecticae ; intemperies viscerum calidior oleosam substantiam col- Iiquans; occulta putredo; humorum corruptela; re frigeratio summa a pituitae vel melancholiae copia in
' Corpore praeter naturam cumulata, de calorem natiuum
opprimente, ac corrumpente. Id ipsum praestare possunt causae externae, ut larga frigidae potio, ni uis aut glaciei haustus, olerum frigidorum ac crudorum usus immo dicus i venena assumpta, & medicamenta cathartica ve-
745쪽
hementiora. Sic etiam vinum meracum copiosὸ hau sum, falsa, acria ,& piperata , aliaque insigni qualitate raedita, iecoris substantiam, exhauriunt, & extorrent; is addere licet omnes alias causas quae impense refrigerando vel calefaciendo , hepatis robur ac tonum dissoluere possunt. Verus igitur ac legitimus fluxus hepaticus hvstenus expositus est, qui hunc peculiariter habet characterismum , ut in eo deiecti iones Ηquidae ac ierose, & loturae carnium similes appareant,& hic ab hepatis imbecillitate procedit,ob quam sanguificatio non recte pei scitur, scii ab intemperie maligniori calidum & humiduin natiuum partis vitiante. Datur veris praeterea fluxus hepaticus spurius, qui a simplici intemperie , sine ullo humidi primigeni, vitio procedit, a qua quidem intemperie , ipsa facultas non laeditur, sed tantum illius opus corrumpitur : ita ut loco puri sanguinis, impurus & corruptus proueniat, vel bonus sanguis in prauum degeneret, cum in legitimos uxu hepatico nunquam bonus & laudabilis sanguis in
hepate generetur. Corrumpitur autem , vel impurus redditur anguis fluxum istum spurium committensivel ex permixtione bilis flauae, aut atrae, alteriusque cuiusdam materiae impurae ; vel ex diuturniori in hepate locisque vicinis mora, ob quam crassior redditur, aut aduritur . aut etiam interdum putrescit; vel propter vitium lienis sarcu lentam singuinis portionem non trahentis. Et in hoc spurio fluxu sanguis interdum crassus, interdum niger, interdum variis humoribus diuersis coloribus infectis,
746쪽
Cap. VII I. De Fluxu hepatico. γογ
& loturae carnium similes apparent, qaod in aliis fluxibus sanguineis non contingit: saltem ut in omnibus deiectionibus tales materiae appareant, in dysenteria enim si aliquando talis excretio fit, id raro contingit , & conlequenter bibs , pituita & farres varii coloris exeernuntur. Adde quod in dysenteria adsunt dolores & tormina ventris ; in fluxu vero hepatico nullus
est dolor. νCausarum vero signa propriis characteribus distinguenda iunt. Si enim a calida intemperie hepatis imbecillitas & atonia inducta sit, febtes ardentes aut colliquantes praecesserunt ; vel vomitus aeruginosi aut
deiectiones, sitis , & febris adest , corporis squallor, de& inappetentia, & deiectiones valde foetidae apparent, si vero a frigida intempei te ortum duxerit, deiectiones minus foetent , nec sitis, nec colliquatio adest ; totum corpus frigidius effcitur, & liuido colore perfusum.
Interdum tamen ex humorum putredine febris exoritur , quae dicta symptornata aliquantulum immutat; sed causae praegressae examinandae sunt, quae utramque intemperiem facile manifestare possimi. In hac etiam frigida intemperie aegri maximo vini generosi ac meracioris desiderio tenentur. Humidior veto ac siccior intemperies ex contrariis effectibus deprehenduntur. Humidior enim plurimam ac crebram deiectionem facit,& valde tenuem I contra vero siccior paucam,& crassorem reddit , quam tamen ingens potus cupiditas comisatur. Causae denique externae ex relatu aegrotantium&adstantium tacite innotescent. Spurius vero fluxus hepaticus omnia sere signa h: bee communia cum dysenteria, nisi quod in eo nullus adest ventris dolor,neque tormina molestant, neque ulla r menta aut carunculae in deiectionibus conspiciuntur.
747쪽
Prognosia huius affectus non nisi mala & vr plurimum funesta initi tui potest. Cum enim pars princeps graui Dsim E laboret, ex naustu scilicet & consumptione humidi
primigenij,cuius reparatio vix sperabilis,est. nonnisi certum exitium ut plurimum expectandum est, praecipuo quando a zalida intemperie affectas ducit originem. Quando enim in febribus hic affectus contingit colliquationes corporis , & putredines ingentes breui succedunt quae cito aegrotantes de medio tollunt. In febribus vero malignis N pestilentibus propter causae cacoeulla iam , periculum augetur. Quando veto hic affectus 1 frigida intemperie ducit originem ; diuturnior esse
solet, & in hydropem immedicabilem plerumque degenerat. Denique fluxus hepaticus spurius licet admodum periculosus sit . minus tamen hibet periculum legitimo; quia a simplici,& vulgari inleperie,& praua humorum mathesi tantum exoritur, tono & robore hepatis integro remanente,& iublatis cisu sis sanguinem vitiantibus euinci potest. Curitio huius affectus perficitur remediis hepar ro-, borantibus, eius intemperiem corrigentibus, fluxumque cohibentibus. Et quia longi frequentius atque ut plurimum a calida intemper te ducit originem, ideo huic in-ptimis intemperiei curationem aptabimus,cum ille qui a frigida intemperie producitur rarissimc contingat, iceamdem cum hydrope curationem desideret . . Primo igitur quamuis nullus vacuationibus locus esse videatur , cum fluxus immodicus sui tantum cohibitionem indicet; rhab. tamen vel solum , VCl cum myrobalanis exhibitum , iuxta formulas in dylenteriae curatione propositas, interdum prodesse poterit, quia he-
ar roborat; idque inprimis, si quaedam impuritates
eiectionibus permixtae videantur. Imo vero nonnulli
748쪽
CV . VIII. De Fluxu hepatico. 7 o '
aegrotan ros rhab. B. i. cum conserua rosar. in multos dies exhibito liberati iunt. Clytteres hic parum prosunt, cum hepar affectumst. Attamen ex lacte chalybeato , vel decocto lenire rastringente interdum iniici poterunt, ne intest ma nimium relaxentur. At tu lepi hepar roborantes, eiusque intemperiem corinrigente;, in hunc modum componi poterunt. 2 . Rad. cichor. gramin. acetoc ana S l. sol. en diu. agrim. cichor. plantag. cu scutae, ana M. j. absinthi
pontici M. g. iantali rubr. 5. i. g. ratur. eboiis & spo- dij , an a B. ij. coriandri praeparati 5. i. roser. rubr. P. j. Coquantur ad ib. j. si . In colatura dissolue sylupi cydoniorum & acetoli simpl. ana 3. ij. Fiat tu lep. pro iiij dosibus, sero & mane sumendis. Vel
ritus vitrioli quantum fatis acl moderatam acidItatem. Fiata ulcp. frequenter iterandus. Poterit etiam aeger uti frequenter ex cochleari strupis sequentibus. Syrupi myrtini, cydonior. & de rosis siccis, anag j. syru p. de cichor. simpl. aut compos cum rheo, S. j. g. Misce. Fit syru p. praestantissimus ex tinctura rosar. facta in aqua rosar. & cum saccharo rosac. redacta in syru
Pulvis etiam sequens ad 3. g. vel 3.j. semel aut bis in
die,in ovo sorbili, ius culo, aut alio liquore idoneo usurpari poteris. Sem. plantag. & aceto se , ana 3. j. sem. en diu. por tui. cuscui. coriand. praep. an a B. j. rosa r. rubr. trochisc. de spodio, gum. tragacanth. torrefacti, ana 5. g. pellicui. interiorum ventriculor. gallinae exsiccator. B. si, Frat puluis tenuissimus.
749쪽
7lo Praxeos Medica Lib. X. Vel tabellae tria tantali duplicato rheo ad 3. ij. prodosii exhibitae , ad hepar roborandum erunt uritissimata, tum etiam optara sequens. N. Conser. rad. cichorij j. conserv. rosat. veter. b. f. pulpae passular. corinth. 5. vj. croci Martis S. j. coralli prae par. rasurae eboris, & cornu cerui, an a B. i. Cum syriapo de rol. siccis fiat optara , addendo spirit. vii ricit. D. g. De qua capiat magnitudinem castaneae tribus horis ante pastum. Potest ei iam addi hepar lupi praeparatum , quod ab authoribus commendatur tanquam specificum. Pallulae maiores vel corinthacae, quia hepati amicae, in hoc assectu commendantur, ideo magna copia cum seminibus sunt comedendae. Quod ut commodius fiat,
prius in mortario marmoreo erum contundendae.
Uel rob palIularum fieri potest, coquendo eas in viano rubro, vel alio generoso, si calor non obstiterit; &postea succum ex iis exprimendo , rursumque in formam rob decoquendo. Quod simplex vi urpari poterit, vel cum sequentibus componi in formam Optatae. M. Pallular. corinthia c. st, . si . Coquatur ad pultis
consistentiam in vino veteri.Tr. nsfundantur setaceo,&colaturae admisce corticis citri condit. pii tali 3 6. puto. electar. tria santal.& dia marg. Dig. ana 5 j. coralb p arp.& rosar rubr. an a B. iiij. te coiis lupi prae p. 5. iij. Fiat
Sy iupstis corallor. ad hepar roborandum & fluxum cohibendum praestantissimus est. At longe praestantior illius tinctura. Cui etiam stibili tui poterit extractum vel magisteriun n aqua plantag. exhibitum. Soccus ex surculis tenuioribus urticae per se ad L. ij. Ve cum aqua dc acero exhibitus mane per triduum, ii u-xum sistit & sanguinem corruptum purificat. Quia vero in hoc affectu corpus valde absumitur,
750쪽
Cap. VIII. De Fluxu hepatico. 7 II
destillatum restaurans fluxui etiam cohibendo idoneum , vel per se frequenter exhibendum, vel omnibus cibariis permiscendum est.
V. Caponem pinguem & perdicem , iisque de plumatis & exenteratis , repleantur ventres fol. cichorij;agriin. dc carnis testudinum , ana M.j. conseruar ros
S. iij. sem. plantag. coriand. praep aDa 5. iij. myrobalan. citrin. 3. i. fol. saaguinariae M. g. tiochiscor. de caraisbe de spodio, an a B. iiij. pulu. elect. de gemmis,tria- iam ali & di amarg. frig. ana 3. j Irrorentur omnia vino styptico, dc simul in ventres avium immissa coquantur in aquae m. iiij. ad mediae partis consumptionem vase clauso. Poste, reponantur omnia in alembico vitreo cum vini optimi 3. iij. Distillentur in balneo Matiae ad usum dictum. Pro potu utatur aeger tinctura rosa r. vel decocto cuchor ij & graminis cum strupo cydonior. addendo ali- qnot guttulas spiritus vittioli. In cibis hordeata dc amygdalata, ac praecipue oryza
Externis vero applicentur ventri eadem remedia,quae quae in dysenteriae curatione praescripta sunt, addendo hepatica nonnulla, ut absim thium, rosa S, laniata omnia, spodium.&c. Quae inunctiones ventris ad hepatis usque legionem debent pertingere. Hepati vero sequens epithema admoueri poterit. V. Fol. en diu. 3c cichorij, an a M. j. cusculte&ab snthii utriusque, an a M. 6. rosar. rubr. P. j. santali rub
3. i. spodi j 9. ii. Coquantur ad di. j. g. In colatura
dissolue aceti rosac. ij. Iterum bulliant leuiter & colentur ; fiat epithema. Eadem pars sequenti unguento illi natur.. ' . Cerari iantali ni j. olei cydonior. & absinthii, ana x. iij. Misce , fiat linimen Ium. .