장음표시 사용
281쪽
AsTRONOMICAE Lib. IV Mars sibi ad ea loca inuicem occurrere ; quoniam Mars in ipsis non est, nisi dum est Acronychus, seu circiter ipsam sub cum Sole oppositionem. Et sic illi quidem sententiam defendunt.
CAPUT XV. ursi iuxta Distantia, oe Magnitudo
SV PER Esτ, coronidis vice cum Tycho non modo improbarit vastitatem illam ingentem Copernicani Systematis, sed Systema quoque Ptolemaico longo angustius inuexerit: superest, inquam, pervideamus quid opinatus fuerit non modo de distantia, de magnitudine Planetarum, sed etiam de distantia, & magnitudine Siderum Assixorum. Quod ad Planetas itaque spectat , postquam ipsorum parallaxeis, quantum licuit, venatus est, talem pronunciauit cuiusque dum versantur circiter In c. dias longitudines) a Terra distantiam. Venus νDistantia
F, Marsa Terra x 'Iupiter, ruinas Mercurius,
282쪽
i ' INsTITUTIO Nis Et postquam studiose obseruauit, quanaenui uitelescopio nondum adiuuento) exquisite potuit,ap parenteis singulorum diametros ita definiuit;
Mercurij Veneris Solis inmin in distantia mediocri
Ad Fixas vero quod attinet, postquam attendit
debere eas esse .euectiores Saturno, non modo cum
est in distantia mediocri, qualis recitata iam est, sed etiam sum in maxim , quam statuit semidiametro
rum terrenarum 223o O. ac euectiores .etiam secun
di cuiusdam quasi Epicycli Apogaeo, cui distantiam
largitur semidiametrorum 32'oo. idcirco ait Fixarum Sphaeram vix posse a Terra propius abesse, quam semidiametris terrenis I OOO.
283쪽
Eterem si incertum, utrum omnes Stellae x liter a Terris distent, ac verisimilius videatur earum quasdam altius, quasdam humilius intra eiusdem Octauae sphaerae capacitatem collocari i consultius se terimus,' inquit, si adhuc millenas semidiametro priori summae aggregauerimus. Quare & Distantiam Fixarum a Terra statuit staetempropter neque enim haec, inquit, exacta, &1ubtili mensura sunt pervestigabilial esse Terrenatum semidiametrorum IACOO. Subinde autem ex hac distantia, & ex definitis, quantum licuit citra telescopij subsidium; diametris Fixarum apparentibus, in hunc modumξDiameter appa
Deduxit cuiusque, pro suo ordine,magnitudinem seu molem ita se habere ;
Adjecit vero, cum non omnes primi ordinis, priΤ
284쪽
ici I s s τ r T AsTRO No M. Us. m. inaeve sagnitudinis stellMaequales inter se appareanisti proposita magnitudo conueniat proprie mediocribus: adjecit, inquam, fieri posse, ut quae in I. oti,dine maxrmae sant, Vti Canis mai ,-.Lyra, excedant Terram centies , quae minimae,quadragies qui
quies. Et sic quide Tycho. Verum de nisce S ystematis, deque totainlututioe
285쪽
HABITA IN REGIO COLLEGIO. . Die Nouembris XXIII .
E MIRABUNTUR, si qui me no runt , addichrum diuinis muneribus virum ad humana digredi studia; &, quasi propriae iunctionis pigeat, suggestum Ecclesiasticum cum Academi co commutare. Nimirum videri id potest, nomen dedisse militiae sacrae, & transfugere ad prophanam, manum misisse ad aratrum, retrorsu aspicere, assertum esse in libertatem, & cogitare adnuc Myptum. Sane vero, ad me quod spectat, non sine putadore rem aggrederer , si ipsam quidem ex spontaneo, proprioque delectu obirem , si non semel, ac iterum, tertiumque iussus obsequi,obtemperarem VoR,quani licuit interprςtui esse diuinam
286쪽
Ipsa porro vox tua est, EMINE N Trssi MnCARD 1NALIs, qui Regi Christianissimo, a quo
instituerer, oblaturus me, sic dignatus es me interpellare, ut multum, diuque repugnantem tua diacam patientia, an bonitate fregeris , & qui poteras imperando, persuadendo malueris compellere tandem ad dedendum manus. Nempe effecisti, ut intelligerem non vocari me ad prophanum munus,quod credentium Pater Abrahamus alienumase non duxissem, cum, testantibus Hecataeo, Berose,Nicola6que Damasceno, docuerit AEgyptios numerorum, ac siderum scientiam Et licet A ristoteles ipsos Sacerdotes AEgyptio Mathematicas inuenisse scribat, dum post exhibitum Dii; cultum , abunde esset temporis, quo seriari permitterentur, heinc saltem constare, eas creditas fuisse a viris diuinis originem ducere ,, nequo Ucrum professionem fuisse habitam sacerJotibus indecoram. Ac ne quis solos Ethnicos reputet hoc censu habendos , commendari ecce D. Basilium aB. Gregorio metianaeno, quod fuerit non mediocriter in Astrologia, Geometria, Arithmetica, aliaeq;
versatus: &, cum Patres caeteros, tum speciatim Beotos Hieron um, ec Augustinum pasturi declarare,
quam hae disciplinae necelsariae sint ad Scriptura: Sacrae interpretationem
- Effecisti quin-etiam, ut intelIigerem duplicem esse Codicem sacrum, quo Deus innotescere hominibus voluerit ,alteriam scriptum , & qui Sactorum B i-bliorum venit nomine , alterum apertam hanc fa- Bu- ,siue majestitem, ac Naturam rerum- Et com lori
287쪽
stiori interpretando destinati sint viri Theologi tuta pernaturali scienti, eruditi, ad posteriorem interprettandum comparatos esse Mathematicos, qui naturali scientia instructi haberi non immerito Theologii naturales valeant. Scilicet ipsam Veritatem, quae non aliud a Deo est, manifestari duplici luce, Reuelatio nis puta, ac Demonstrationis, & priore uti vocatam, Theologiam, posteriore Mathesin solam , cum alia rum quidem, quae dicuntur, scientiarum non de . monstrationes, sed conjecturae sint, nisi si qua luce Matheseos fruuntur. Denique effecisti, ut intelligerem duplex esse Tem- νplum, in quo Deus Mystas, Sacerdotesve exigat , alterum nempe ipsam Ecclesiam, in quae iuxta Diuini verbi reuelationem adoretur, alterum Systema hoc irer 'm, in quo agnitus iuxta characteres ineffabilis
sapientiae colatur Quamobrem S me dumtaxat VO-
luisti e.Templo in Templum transferri ue quod, cum gratiarum fuit diuisiones, & tu domo Dei mansiones sint nihil tae, credideris fore, ut mea qualis eumque ii dustria posset in hac parte Diumaei familiae noli inu
tit iter. collocati. Itaque tua haec esst vox,qua,ut alier Samuel si dicere liceat, 'constanter vocatus mentem obedi indo. composui,ratus te locum in Ecclesia tenere adeo emi
sientem, te ea prouidentia dispensare munera, quibus,, ut Maximus alacris Regi Christianissimo ,:es praefectus, yt resistere diutius puduerit neque eam adire; stationem, in qua me collocatum velles, ac pro vii buseam Sparta quam praescriberes, exornare. QVin
288쪽
ORATIO etiam proia memor cum fuerim heroicae illius filia tutis, consum tam . pietatis, qua pernosse te abusque Eremo, Infulitque primis praefulgentem licuit, induit ficile in mentem, quicquid consilij caperes, non posse a summa Virtute, pietateque non pr cisci. Sisto proinde me iam Tibi, totique illustrissimo, nobilissimoque Consessui,.ut opus aggrediar sub tam iis auspiciis,quod iussisti me exlequi, & praelectiones habiturus Cosmographicas, seu de Mundo; ab hymno exordiar Conditoris Mundi. Siquidem, cum Pl ao, qui habitus est inter Philosophos diuinus,quaerenti quid ageret inuri celebre illudresponderit, iis
ἀν με. , Exercere Geometriam Deum nihil. videor facere posse, aut argumento accommodatius, aut generi vitae meaeconsonantius inui Tua, totiusque Consessus celeberrimi attentione dignius ; quam si, cum
ipse quoque personam Philosophi Christiani gerens,
haud secus, quam ille fuero responsurus, dicere adnutar, qui Deum exercere Geometriam putem. Principio vero, cum Geometria, aut sontempla do, aut agendo ' ex quo distinguunt Theoremata, Problemataque exerceatur: videri potest non incongrue intelligi Deum exercere Geometriam, tam dum contemplatur, ac potissimum sese ipsum considerati quam dum agit, maxime vero, Mundum creat, ac moderatur. Et deContemplatione quidem
vi. primum dicamus; sapponendum profectὁ est, illud esse inter diuinam, humanamque discriminis, qaod Eumana ratiocinando, seu ex principiis adcomelusiones gin latim pergendo incedat, diuina, cui
289쪽
nuda, 8c aperta sunt omnia , cui nullum consequens est minus manifestum, quam antecedens , cui omnis propositio, communis sententia , seu axioma est: diuina, inquam, simplici, & citra omnem successionem inigligentia , perficiatur. Donec porct Deus in seipsum attendit, ecquid inspicit, ut Geometrice contemplari quicquam censeatura Scilicet primum Naturam suam, ac deinde T riadem sacram Hypostaseomseu Personarum.Nam imprimis quidem Naturam contuetur, habetque ut Sphaeram, cuius Ethnico etiam definiente) centrum sit ubique, circumferentia nusquam. Quo loco par est admonere, cum Deum nemo viderit unquam icum habitans Deus lucem inaccessam, do hominum, quasi noctuatum, oculos fulgore praestinguens, posuisse dicitur tenebras latibulum suum ; eapropter non esse, cur nos,mitali homunciones, & puluis, cinisque cum simus, quidpiam de tanta Majestate,qua-
tenus in se est, non dico effari, sed ne hariolari quidem contendamus. Quocirca decere, ut nos sic ha- beamus ; nosse Deum figmentum nostrum, & pater Da quadam indulgentia, fer e 'os de se, non ut in se est, 1ed ut nostro captui congruum est, loquentei i ac
esse abunde, si ea balbutiamus , ex quibus ipse, qua
bonus est, tanquam ex ore infantium, la ctentium que
Igitar concipimuς Deum, dum suam speculatur naturam, habere ipsam, quasi Sphaeram, quatenus a. nobis nulla figΗrarum capacior, aequabilior, per cictior intelligitur: quatenus cum sit summe indiu
290쪽
dua, est ipsamet veluti centrum, ex quo diuinae per fectiones, quas &'proprietates, & attributa nomi nant, quari radi3 quidam di manent , quatenus istae persectiones sunt ipsi quasi circumferentia,qua vel ti circumscribatur, seu , quo potest modo desiniri,
discernatur ab omni re, quae non est Deus. Quanquam , ne propter veram aliquam limitationem imaginemur, nusquam exstare huiusmodi, Circum ferentiam dicimus, innuentes nullam perfectionum diuinarum esse extremam, nullam, in qua sit aliquid extremum. Quo modo, ne vox quoque Centri limitatum quid suggerat, ideo ipsumesse dicimus ubique,
innuentes naturam diurnam in omnibus, i& cum omnibus perfectionibus idem esse, ut pote quae fon* simul inexhaustu , & Oceanus interminatus sit t. Ac mirari quidem par est Centrum tantae foecunditatis, ut punctum cum sit, pro immenso tamen habeatur: sed illud nimirum idem est, quod Monas, siue unitas, quo nomine Pythagoras iam olim designauit Deum. stum celebre Trismegisti est, Monas genuit Monadem , &. suum in se reflexit ardorem; idque tum nonnulli de Sanctissimo Trinitatis musterio accipiunt i tum D. Thomas censet potius ita esse interpretandum, ut intelligatur Deus, qui est unus, Mundum, qui etiam unus est, ob sui amorem narius ter novenarium , quaternarius quater sena-α xium denarium , Monas tamen, seu unitas nihil aliud, condidisse. Sed potest fortan res eo spectare , quod