장음표시 사용
271쪽
. . I s s TITUTIO NIS, diametro minore, quam vulgo habeantur ; ideo Martious Hortensius Discitulus , Adjutorque Lans bergij, admonitus facta a nobis obseruatione Mercurij commemorata superius, i & quibusdam laeterea alijs; supposuit imprimis stellarum Erra Ium apparenteis diametros esse , Mercurij quidem secundorum i . Veneris 13. Martis 36. Iouis 3 o. Saoturni 3' , ac tum de illarum magnitudine ita pr
Supposuit veto diametros stellarum Inerrantium taesse, Sirii quidem, seu Canis maioris, praeter ordi- nem positi, secundorum Io. α caeterarum Magi niudinis I. secundorum 8; II. III. IV. 4, V. 3, .V I. Σὴ ac tum Sirium habuit Magno orbe minorem vicibus 3 et & caeteras fixas itidem minores, Ut cou
Quin etiam, quia supposuit quoque, assumi posie lati assumptum a Lansbergio iam fuerat) Fixariana
272쪽
λ et k6NOMaCAE Lib. III. o. parallaxin ad Magnum orbem, secundorum 3 o. atque adeo assumi ipsarum distantiam semidiam trorum Magni orbis c 87s. idcirco deduxit posse speciatim sirium haberi Magno orbe minorem ducenties decies septies, de caeteras Fixas .consimiliter,
.λ 7 82 6. Verum hac est re nimis multa CAPUT XII. Quale Mundi S tema sit, quod octo Briseus
EX ijs, quae de Copernici Systemate dicta iam
sunt, in promptu est illud intelligere, quod Tycho Brahe,nobilis Danus,novusque Hipparchus, inclinante iam saeculo superiore inuexit. En cui sinodi ipsum proposuerit.
273쪽
cometas traijcere per aetherea sotia ut obseruauit, sic demonstrauit primus; ac Mercurium, & Venerem ultra, ac citra Solem ferri deprehendit ; aliaque ii iuscemodi: interim autem censuit fusam esse per illa spatia tenuissimam quandam, vi purissimam, fluxibilissimamque substantiam , quam & dixit Auram,
Deinde,Tria quaedam mobilia ferri circa Terram.
tanquam circa centrum, Lunam quidem proximam, motu menstruo; Solem remotiorem, & quasi medium, motu annuo, Firmamentum, seu sphaeram Fixarum remotissimam, motu illo lentissimo viginti quinque millium annorum. Ad-haec, Quinque Stellas Erranteis motus specialeis circa Solem , tanquam circa centrum obire ;Mercurium scilicet trimestrem, Veneram octimestrem, Martem biennem, dcc. de ea quidem lege ut Sol annuo motu Zodiacum percurrens, illos Oneis circumvehata, ac ipsi interim Mercurius, & V nus,suis circa illum reuolutionibus, non complectam tur Terram, complectantur autem suis, Mars, Iupiter, atque Saturnus , & Mars speciatim fiat inter dum Tertae propior, quam ipse Sol Postremo, cum nullam heic fieri motus diuini mentionem videas, intelligendum esse videtur, tria illa eadem Mobilia, Lunam, Solem, Sphaeram Fix rum , dum suis illis motibus secundum Zodiacumferuntur, volui interim dietim in occasum , veluti per se: Quinque autem stellas Erranteis, praeter in xus proprios circa Solem, & secundum Zodiacum,
274쪽
iis INsTIT vTIONI sserti etiam dietim in occasum, non per se, sed traditactas a sole , qui sit ipsis vice primi Mobilis. Necesso 'est nempe, ut cum Sol eas omneis sibi quasi auriga
revinctas contineat, easdem dierim circa Terram, . cui ipse circumducitur, circumgestet.
Dixi porro Systema hoc posse ex deductis de Cod pernicano perfacile intelligi quoniam, si loco circuli per Solem transeuntis , ducatur alius per Terram transiens qualem punctatum adjecimus) eadem diastantia inter Solem , & Terram pro semidiametro
retenta,& aut Planetaria copages, aut Fixarum sph ra tantisper emoueri sic intellipatur, ut Saturni circulus ex aequo a Fixis undequaque distet , habebis omnino quale ante est ex Copernico Systema de striptum. Quippe erit tum Sol in medio, siue centro Systea malis : circumducentur ipsi proxime Mercurius, MVenus , remotius Mars, Iupiter, & Saturnus i in me. dio vero interuallo reperietur Terra cum circumducta sibi Luna. Adeo proinde, ut Copernicus censeris non iniuria praetuisse Tychohi possit; se Tycho nihil aluid, quam Copernici inuertisse Systema videa
cuibus rationibus adductus illud excogimerit. C receperat quidem Tycho se pluribus Syste ma- hoc declaraturum probaturumque , i Up ς, quod destinarat de Instauratione Astrono
275쪽
rniae elucubrare: verumtamen morte praeuentus rem
praestare non potuit, ac scriptum duntaxat reliqui la fuisse permotum, ut illud tale adinveniret, tum,
quod tolerari neque Ptolemaicum, neque Copernieanum possenti tum quod, iuxta ipsum, Phaenome na omnia quam aptiuime saluarentur. Objecit autem Ptolemaico, tum caelestium orbium instributionem inconcinnam , tum assumptionem, superuacaneam tot, tantorumque Epicyclorum, saluandis Retrogradationum, . Stationumque Phaeno menis ; tum peccatum illud contra artis principia o quod in ipso circularis motus aequalitas non circa
proprium , sed circa alterius Eccentrici AEquantis
nimirum in centrum admittatur.Ne quidpiam de soli ditate Sphaerarum caelestium ad)iciam , quam camnuperis obseruatis stare non posse idem perdocuit.
Copernicano vero objecit potistimum tria; Vnum
quod tametsi in eo scite admodum praecaueantur quae supersua, dissentaneaque in Ptolemaico habeniatur, ac nihil reipsa aduersus principia Mathematica, delinquatur, admittatur tamen absurditas illaconi principia Physices, quod Terram, cum sit grossul inquit, pigrum, inhabilόque ad mouendum corpus, haud dissolutiore tenore motus Pilliusque etiam trita plicis) quam aetherea illa Lumina agitari statuat. At terum, quod proinde Sacris aduersetur Literis, alia quoties ipsius Terrae stabilitatem confirmautibu&Tertium, quod illam capacitatem inter orbem Salu ni, α octauam Sphaeram, esse propc modis .iminen iam, & Sideribus tamen pronus vacuam, su pponati
276쪽
commemorauit, quod, deuitatis omnibus nutusmodi incommodis, dum Sol annuo motu Zodiacuniperlustrat, ac interim quinque Planetae ipsum comitantes , suos circa illum motus peragunt , saluentur exinde,absque ullis Epicyclis,Phaenomena illa Stati num, Retrogradationumque praecipua S ac declar tur , cur Mercurius , & Venus tam parum a sole diagredi appareant , cur Mars, Iupiter, dc saturnus ipsi interdum opponantur Terra scilicet intercepta) cur tunc proxime Terram transeant, & specie maxime orandescant, cur in supputandis singulorum moti-sus imotus solis simplex commistus temper reperia tur ; & quae sunt alia huiusmodi. Quod spectat vero ad reliquas inaequalitatis apparentis disserentias , quas veteres per Eccentricos, MAEquanteis, Copernicus per Epicyclum in circumferentia Eccentrici saluarunt , dixit eas quoque facile posse in sua saluari Hypothesi, siue per Circellum in orbe circa Solem Eccentrico , siue per duplicem Ct cellum in quopiam orbe Concentrico , ut se plenius plicaturum in assecto illo opere promisit.
ratione id a Dclanis Sectatoribus propugnetur CV M porro his iam temporibus eam esse Pla
netarum dispositionem constet,vi necesse,pla- , se tur aut Copernicanum , aut Tychonicum
sistem esse veruiu , idcirco sunt plures limo re
277쪽
AsTRONOMICAE Iib. III. Lilbmnes aliunde auersati Copernicum qui, improbaris Veterum Hypothesibus, Tychonem sequantur, partim inducti nominis, obseruationumque cael nium ab ipso peractarum fama ; partim perluasi comstare semperiquicquid Copernicani respondeant,quae objecta luperius fiunt tum ex Astronomia , tum ex physica, tum potissimum ex Sacra Scriptura. Et quia tamen illis quoque dissicultates variae opponuntur , idcirco ita illis occurrunt,Vt vices eorum suppleant, quae Tycho fortassis fuisset responsurus. Nam PRIMUM quidem obijcitur; absurdum esse uni corpori duos per se motus tribuere M quales
scilicet attribuuntur Lunae, Soli, ac Firmamento, dum asseruntur specialeis circuitus secundum Zodiacum, seu versus ortum peragere ', & interim tamen diurna reuolutione ferri in occasum. Verum Respondent aliqui,non ideo bis tribus,cuilibetve ipsorum, competere duilicem motum, sed competere unicum, ipsumque spiralem, ac versus occasum. Res intelligitur ex ijs, quae dicta superiore t bro circa Hypotheseon varietatem sunt. Adnotandum solum,debere proinde ferri ipsa m pixarum Sphab ram velocissime omnium in occasum;ac spiras describere confertissimas, attiguasque, Solem moueri s
inius, & laxiores spiras describere : Lunam moueri gnissime, &describere laxissimas spiras. Heinc autem seri, tum ut Sol diebus singulis uno gradu, di
Luna tredecim retardatior, quam Fixae, moueri in ortum vidcantur tum ut Sol anno uno, &L una
rno mense excursus in boream, & in austrum sicper
278쪽
agant, 't sub ipsis Fixis circuitionem comtileant: 'Cum dicere vero hi nequeant, cuius retpectu ip sum Firmamentum censeatur pariter in boream, &in austrii in excurreres, ideo Respondent alij, admi tendum esse supra Firmamentum primum Mobile, quod dietim reuoluat Firmamentum versus occasum ; ac ipsum interim Firmamentum proprio sibi motu moveri in ortum, secundum Zodiacum ac roillius obliquitate tendere in boream, & austrum. Nempe necessariam aliunde supra Firmamentum est se aliam Sphaeram,cui inesse intelligantur Dodecate moria, immobiliave Zodiaci signa, donec mobili , seu Asterismi secundum illius ambitum discurrunt. S E C v N D o , per-quam incongruum esse, Firmamento , alit etiam ulteriori Primo mobili exsistenti tanto, tamque procul abducto, diurnum motum ribuere, qui & celeritatis incredibilis sit, & utilis esse non possit ad circumducendum Planetarum
Sphaeras, ut quae solidae nullae sint, neque ideo abripi possim.
Verum Respondent, neque Firmamensum, Vl riusve etiam mobile, tantae esse vastitatis, quantam lingit Copernicus; neque eius motum celerrimum
licet, reputandum esse incongruum ; quod ipsi moli corporis congruat, ac, ut motus ille, quo Equus spatium conficit,non est habendus respectu ipsius incredibiliter celer, qui incredibiliter celer foret respectu Formicae,aut Testudinis,si tempore eodem idem sp perageret, sta reputari non debeat supra omnem iidem, cςlex motus in Firmamento, ulterioreve
279쪽
AsTRONOMICAE LR III si, sphara , qui posset tamen in paruo globo huiusce
Quod subijcitur vero de impressione, quae non possit mobilibus Fumamento inferioribus, ob inter. Optorum spatiorum quiditatem fieri ; aut talem mulam impressionem esse omnino necessariam, si mo ius quidem inseriorum mobilium secundum spiras fieri censeantur , aut etiam tam posse impressionem ipsis Planetarum globis fieri , etiam seclusis solidis sphaeris, & per spatia liberrima, quam fieri ab ipsiis Copernicanis admittitur, dum radiis a Sole emissis eircumagi posse Planetas, in liquidissimo aethere paritet venanteis, admittunt. TERTIO, inconcinnum esse admodum, compaginem illam Planetarum totam dietim veluti lux ri, tum circa ipsam Terram, tanquam circa centrum hon suum tum sub Ipsa Fixarum phaera, aqua in qualiter absit, seu cur concentrica hon sit.
Verum Respondent, nihil esse posse in eo opere inconcinnum , quod sapientissimus opifex disposuit. Quippe neque fieri ullam luxationem , cuni
Planetae a Sole circumducuntur circa centrum non situm , ut reputari posset, si quapiam grauitate distraherentur , & pars maior compaginis ex una Terrae parte, ac pars minor ex alia non possent velut aequitalibrari: Neque a nemine non admitti esse Planetarum circuitus respectu sphaerae Fixarum Eccentricos ,
cum & aliunde ipsa Planetarum compages ita circa rerram dietim reuoluatur, ut quaelibet ipsius pars concentricum illi cuculum describat. Ef
280쪽
Non esse vero, quod praeterea urgeri potest,inso
dens, Planetas, donec circa Solem specialeis motus obeunt, adeo intarim detorqueri, ut abducti mota rapidissimo adigantur .ad peragendus diurnas illas circuitiones , Quippe & secundum Ptolemaico ,Pla netas proprios obeuntei* motus,a mobili interim alio diuerti, atqRe abripi: S secundum Copernicanos,
ipsam speciatim Terram , dum motu sibi proprio circumducitur, Ota j, interim , abripique alio a Sole, per radios emissos impresso. Quo modo quoque N ipsem Lunam, dum Terrae circumducitur, times cum ipsa interim per Zodiacum a Solp trans ferri, de Planetas etiam, Lunulasve Iovialeis, . dum ipsi Ioui circumferuntur. P O s Τ R EMo, esse prorsus improbabile, inane
esse illud tantum inter Venerem, Martemque inter stitium, de spatio tanto habito non posse adhuc
Martem eate us abduci, ut ipsius circuitus non in
te se xt circuitum S esis. Verum Respondent , si Conditor Mundi fecit interstitia Fixarum adeo inter se uiaequalin sic fecisse illum ut spatia inter Planctas inaequalia forenti Nempe varietate res gaudent, & Mundi perfectio in ea sic consistit ; ut aeberet potius videri improb bile, nisi talis varietas in rebus naturae' bseruit
. Sectionem porro illam circuitus Solis a circuitu . M rtis, nulliene obstaculo; tum quia huiusmodi ci mutus per liberrima spatia sunt, ac mente dumtaxad , Lexitu mari tum quia non possiunt unquam Sol, ec