장음표시 사용
71쪽
INsTIT PION ' Lbuas, ut prima Manio, secunda Aprili, tertia Maio,. caeterae caeteris ex ordine respondeant; & attendens quota in Alphabeto sit prima cuiusque litera, totu dem ex 3O. Visitates detrahas, numerus residuus indi .cabit diem ingressus in Signum. - Exempli enim causa , quia Martio dictio Livortes pondet , & prima eius litera L in Alphabeto declama est , ibi trabe m. ex 3G. remanentia 2 o. indicabunt Solem ingredi in Signum. die ro. .mensis Mariij. Ac pari ratione litera M vocis secundae recpondentis Aprili, monstrabit ii. ex Jo. detractis, S lem ingredi in die Aprilis is. Et non secus litera Nvocis vltimae resp8ndetitis Februario,suggere detra- is i 2. ex so, Sol em in A ingredi die Februarij i R. atque ita de caeteris. Si quaeratur autem tu quo proxime Zodiaci gradust Sol quolibet mensisaeuiusque die ; nihil aliud opor
tet, quam addere ad propositum diem numerum litera designatum.
Nam H numerus quidem prodiens excedat IO. ex
cessus viaitate addita Dii vicabit gradum Signi, in quod illo mense ingreditur SoI; Sin vero deficiat, ipsemet indica bit gradu m eius S igni, in quod fuerit
ingressus Sol a mense usque. antecedente. Exempli causa, si quaeratur ubi sit Sol die Septem-hris Uy. ad 2 8. adde T. ob literam G vocis G andia, respondentis Sepyembri, in Alphabeto scptimam vprodibunt 31. detrahe 3 o. &excessus s. cum Vnitate, hoc est c. indicabit Solem versari in gradu c. . inquam illo mense ingreditur Sol. Et, si quaeiatur ibi
72쪽
. . .. ASTRONOMrCAE. Lib. I ust Sol die eiusdem mensis ii: Ad 12. adde iterum 7. . consument i . & hic numerus indicabit versari So Iem in i . gradu or, in quam ingressus fuerit a mense
De alils quibusdam in Diara intellifla circulis. ut 'Mi dicunων Verticulo, Altitud)ηu, Distantiae, Positionis ocu
PR AE TE R circulos hactenus descriptos, intelligi possunt in Sphaera, aut caelesti globo atque adeo etiam in caelo ).alij circuli, quorum crebra est apud Astronomos mentio, adeo proinde, ut non sint ali qui praecipui ex ijs reticendi. Verticales itaque circuli dicuntur,qui per Tenith, seu verticale punctum, & per Nadir ipsi oppositum:
rranseunt, rectaque proinde horizontem secantia S
lent autem lis circuli Arabica voce Aetii uina dici. Cum huiusmodi vero circuli secare horizontem innumeri possint, ex quo a Meridiano qui pro uno verticalium habetur in ortum,'ccasumve duce litur; Primarius tamen Ver icalis habetur A, transit penintersectiones Horizontis, & AEqhatoris., iAltitudinis circula ij sunt, quisupra horizontem ac ipsi horizonti paralleli sumuntur ; sensimque decres uni, seti semper minores, inmoresque sunt, quinusque desinant in verticis puncturiae. cari autem Aipli solent Arabica voce Almicamarath.
73쪽
cum sint, transeunt per duo Sidera, quorum proindu INsTITVT IONI sMos est utrosque hos circulos in ipsis, ut vocant: Astrolabijs, Planisphaerijsve repraesentari: cum & pos sint intelligi ex subiecto heic schemate Sphaerae dimia diuin prout in plano perspici potest) repraesentante. Scilicet AB, est Horizon , C, Zenith; D, Na ir; C A D B, Meridianus: Cayteri circuli a Zenith in Na-dir per denos horizontis gradus dueti,ipsi Verticales; ac in illis C E D, Verticalis primarius : Qt F G, HI, '& alij ad horizontem paralleli, & per denos gradus meridiani ducti, circuli sunt Altitudinis.
74쪽
A mn 6 No Micae. Iib. I. mutua distantia nihil alium, quam interceptus in-
res ipsa arcus alicuius huiuscemodi circulorum. Talem in schemate praemisso possumus intelligere circulum magnum KL, transeuntem per l, stellam Pollucis, & N, S eam Virginis. Arcus nimirum MN, qui Vo. graduum, cum dodrante est, ipsa est stellarum istarum distantia.
Positionis, siue Domorum caelestium circulos apta pellant tam Horizontem,ac Meridianum, quam alios quatuor circulos, qui se inuicem, & cum ipsis, ad Communeis eorundem meridiani, ac horizontis i ctiones intersecant i &,sex cum sint, ut totam Sphaeram, sic uniuersunt caelum distribuunt in duodecim parteis, quas Donaos caelesteis appellant, quarumque sex infra, sex supra horizontem sunt. Prima autem habetur, quae est proxime infra horizontem ad ortum, diciturque&Horoscopus,& domus Vitae; Succedens inserius dicitur domus Diuitia- ruth; Tertia consequens domus Fratrum; arta in
imo caeli domus Parciatum i caeteraeque ex ordine,
prout hisce duobus carminibus indigitantur, Irita, Lucrum, Fratres, Genitor, Aatique, Valetud', Uxor, Mors, Pietas, m Munia, Amici, Inimici. Notandum autem hos Positionis, siue Doniorum circulos diuidere in parteis aequalcis,iuxta aliquos qui- dem, AEquatorem, iuxta alios, Zodiacum , iuxta alios, Verticalem primarium. Intelligere rem liccbit ex apposito schemate; in quo hemisphaerium orientale repraesentante, A B , est Ho
75쪽
ΑΗΒ, Positionum cseculi; IΚ, vel usqualor vel
Ecliptica , C D, Verticam primarius , deugnatus autem domorum ordo, infra horizontem quidem , LII. III. supra vero X. XI. XII. cum & residuarum. numerum, ac seriem oporteat intelligere in hemiu haerio occidentali. Praetereo placere quibusdam,Positionum circulos se intersecare non qua dichium est, sed in polis Mundi, squo casu rejecto horizote,adhibetur ad Meridianum quintus. Quibusdam in polis Zodiaci, quo casu rejecto etiam Meridiano, adhibetur sextus :vt domus semper sint duodecim.
76쪽
De Circulis itidem aliis, ut Declinationis , ac Latitudinis: ubi σ de Ascensione, ac Longitudine Siderum. PRIE C I P v E' vero cognitu necessarij sunt, qui circuli DeclinationiM & Latitudinis appellantur. Et Declinationis quidem circuli ij sunt, qui per polos Mundi ducti, secant A quatorem ad angulos
rectos. Cum enim Siderum Declinatio computetur ob AEquatorritendendo in polum Mundi alterutrum, perspicuum est Declinationem cuiusque Sideris,alteriusve caeli puncti, nihil esse aliud,quam cuiusque horum circulorum arcum,qui inter AEquatorem, & tale Sidus, aliudve punctum intercipitur. Constat autem Declinationem esse proinde duplicem; aliam Borealem, aliam Australem, prout scilicet id punctium,aut Sidus, ad Boream, Austrumve
Sic iniuriuncto schemate; cum A B sit AEquator; C polus Mundi Boreus, D Austrinus ; C A D B coturus Solstitiorum, CED Coluriis AEquinoctiorum; erunt tam ipsi Colliri, quam Circuli C F D, C G D, C H D, CID Declinationum circuli; ac Stellae KDeclinatio i& Borea quidemIerit arcus HK; Stellae L, Declinatio s& Auuralis quidem arcths I L. Pariaque modo punctorum Solstitialium M, MN, Decii, Matio erit, Borea quidem B M, Austrina vero A N.
77쪽
INsTITV et Io NasNotandum vero copulari cum Declinatione 4s.censionem rectam: Ita scilicet nominant arcum AJ-quatoris, qui a principio γ ad punctum usque, quo circulus Declinationis designatus AEquatorem secat, intercipitur , quatenus huiusmodi punctum oritur, ascendiise simul cum designato caeli puncto , aut Si dere in horizonte rector Quis autem sit rectus; quis obliquus horizon, intelligetur statim uberius ex insequente capite. Sic Ascensio recta Stellae Κ, erit arcus Equatoris
EH; Stellae L, arcus EI; Iniiij Cancri M, arcus EB; quadrans icilicet, seu dio. gladus , Initi, Capricorni
78쪽
Αsvno NoMr cae. Isb. t. se arcus EB, cum toto reliquo hemisphaerio ad usqueri; dodrans scilicet, seu gradus 27 o. Dicitur autem Ascensio Recta, quoniam ubi est horizon obliquus, Ascensio quoque obliqua est; neque illud idem AEquatoris nunctiim, cum designat hcaeli puncto, Sidereve oritur amplius ; sed aliquod
aliud prius, aut posterius. Ex quo efficitur, ut AEquatoris arcus hisce duobus punctis interceptus Ascen sonalis disserentia vocetur. Sic in hac Vrbe, exempli gratia, fisserentia ascen sonalis Initiorum di & , est o. graduum , dc quiadnitium re posterius, Initium ru prius, quam pun- in um Ascentionis rectae oritur; fit, ut Ascensio obli
qua Iniiij sit Parisiis leto. graduum, & Iniiij xα ο; quodidem proportione intelligendum in Stet lis est. Latitudinis circuli ij sunt, qui per Polos Zodiaci,su Eclipticae ducti Eclipticam secant ad angulos rectos. Cum enim Siderum Latitudo ab Ecliptica computetur, perspicuum est Latitudinem nihil essecillud, quam cuiusque horum circulorum arcum, qui inter
Eclipticam, & designatum Sidus latiu&ve caeli pun
ini Constat vero similiter Latitudinem esse duplicem, aliam Boream, aliam Austrinam, prout sidus ad Bo ream, Austrumve Eclipticae est.
Sic in praemisso schemate, cum NM sit Ecliptica O polus Eclipticae Boreus, P Austrinus , O N P Midem Solstitiorum Coturus; Erunt tam ipseCollini;
quam punctati circuli O QS, ORPPO SP, Q TI
79쪽
O V P Latitudinis circuli ; ac Stellae Κ Latitudo s ac Borea quidem in erit arcus V Κ, S tellae L Latitudo i de
Austrata Ouidem arcus T L. Notandum autem copulari heic quoque cum L, titudine Longitudinem , Ita enim appellant Ecliptiacae arcum, qui ab initio γ, ad punctiam usque, quo, circulus Latitudinis E clipticam secat, intercipitur. Sic Longitudo Stellae Κ, erit arcus Eclipticae S V: Stellae L, arcus S T. Ac pari modo Solis exfstentis in principio N Longitudo erit arcus S M , quadrans Lilicet, seu gradus so , exsistentis in principio, , idem arcus, cum toto hemisphaeriorestauo,aciusque N, dodrans scilicci, seu gradus 27 O. praetereo porro perspicuum esse, Quod Sidus est in
AEquatore, carere omni Declinatione, & quod est in Ecliptica, carere omni Latitudine: ac praeterea, tam Ueclinationem, quam Latitudinem non posse excedere gradus so, siue quadrantem circuli ; quod utraque terminetur heinc indς ad oppositos Polos , cum
tamen tam Ascensio recta quan ongitudo excur
rant ad usque 36o: Vide icet secundum totum tam AEquatoris, quam Eclipticae ductum, quousque discessione facta ab initio v. ad idem redeatur. Praetereo item facile caueri aequivocationem, qua Geographi voces Longitudinis, Latitudinisque usu pant, quippe aduertendum solummodo est, dum ipsi quoque in Terra AEquatorem, Meridia nos,seu cireulos transeunteis per polos designant, Longitudunem ab ijs dici quam heic Ascentionem rectam dici mus , Latitudinem, quam Ueclinationem.
80쪽
CAPUT XV.m imbri positu Sphaerae, Rem , O Curvo,
X pos retis hactenus Sphaerae circulis, sequi I rur paucis attingamus quod iam semel, ac ite rum circa Horizontem insinuauimus ) cuiusmodi sint positus, iuxta quos Sphaera Rect a, Obliqua, Parallela statuitur; ac potest idem proportione intelligi in ipso Mundo. Itaque Recta dicitur Sph aera, in qua utroque po- Io horizonti insistente, Sidera oriuntur, & occidun recta; siue ascendunt, descenduntque, Actis angulis
ad horizontem rectis ; unde & in tali situ Horizon Rechiis dicituro Obliqua, in qua altero polorum supra horizon rem elato, altero infra deprc , Sidera oriuntur, o*cidimique oblique, siue ascendunt, descenduntquei factis angulis ad horizontem obliquis punde deth tali situ moraeton dicitur Obliquus Is ill . . Uli Parallela, in qua altero polorum constituto ad Z min, altero ad Nadir, Sidera neque oriuntur, neque occidunt; seu neque asstendunt, neque descenduntused mouentur motu ad horizontem parallelo , unde ad in tali situ Horizon Parallelus vocat M. - et Potest triplex situ. sic repraesentari.-