P. Cornelii Taciti ... Ab excessu Augusti annalium libri sedecim

771쪽

ANNALIUM LIB. XX. 77rsum ei gentem dedidere. Labeo antequam circumueniretur profug:L Ciuitis Bethasios quoque ac Nemuos in fidem acceptos copiis suis adiunxit, ges rerum, percuhis ciuitatum animis,uelsponte inclinantibus. Interea Iulius Sasinus proiectis foederis Romani monimentis Caesarem

si salutari iubet. Hagnam, inconditam popularium turbam in Sequanos rapit, conterminam ciuitatem nobis suam. Nec Sequani detrectauere certamen. Fortuna melioribus uis

fuit. Fufi Lingones. Sabinus fetimatum temerebedum pari formidine deseruit. Vts fama ex ij sivi faceret, uitam in quam perfregerat, cre- Diauit,illic uoluntaria morte interi J1 e creditus. Sed quibus artibus latebrisi uitam per novem mox annos traduxerit, fimul amicorum elici constantiam. insigne Epponin* uxoris exemplum uo loco reddemus. Sequanorum prospera acie beri imperusserit. Resipiscere paulatim civitates, - , ω' fodera respicere, principibus Rems : qui per Gassias edixere, ut misiis legatis in commune consiliarent, libcrtas au pax placeret. At Roma cun labiu deterius auditamst iani; angebaut.Nequaquam egregii duces, iam enim G Missum Annium in fetui m Cerialem de gerat, δε minum. belli resum tolerare. Nec rςlinquenda urbs sinu re iure. Et Domi ia- . ni indomita libidines timebantur, stetitis, uti dixim-Prynq Antonio, vosque Ario, Varus

772쪽

ν72 P. CORNELII TACITI praetorianis praepositus, vim atque arma retinebat. Eum Mutianus pulsum loco, ne sine sola. io ageret, annonae praefecit. vis Domitiani animum Varo haud alienum deliniret, A rretinum Clementem domui Vespasiani per a Finita tem innexum, gratissimum Domitiano pratorianu praepojuit, patre eius sub Cato Caesare egregie functum ea cura dictitam. Latum militibuis idem nomen. Αιs ipsium quanqua senatο-rii ordinis ad utraq; muuia suscere. Assumo tur e ciuitate clarissimus quisis, ' alis ter ambitionem. Simul Domitianus Mutianus, acci gebantur dissari animo. ille spe ac iuueuta properus, hic moras nectens, quhsagrantem rei neret, ne ferocia aetatis, oe prauis impulsoribus si exercitum inuasisset, aci bellos male consuleret. Legiones uictrices v I. cr X v III. Vitellianarum unaetvicesima, e recens conscriptis secunda , Poeninis, Coctianisi alpibus, pars monte Graio traducuntur.Y r I r I. legio e Britannia, 1 II .ac prima ex Hispania accitae. Igitur uenie tis exercitus famae,.suopte ingenio ad mitiο-ra inclinautes Galliars; ciuitates, in Remos co- uenere. Trevirorum Deatio illic opperiebatur, acerrimo inHinctore belli Tullio Valentino. Is meditata oratione, euncta madnis imperiis obiectari solita,contumeliass,cr inuidiam in po-ρμ. Ro. cludit, turbidus miscendi, Ieditionibus,m plerisque gratus uecordi facundia. Ail ubm

773쪽

ANNALIVM LIB. XX. 773Auspex e primoribus Remorum, uim Romana,

pacis, bona disiertans, in sumi bellum etia ab ignauH,sb'enuissimi cuiusq; periculo geri, iamvsuper caput legiones: sapientissimum quens re

uerentia fides, iuniores periculo ac metu contianuit. Et Valentini animum laudabant, cosilium

Auspicis sequebantur. ConLiat obstetisse Tr uiris Lingonibu s apud Gallias, quod Vindicis

motu cum virginio steterant. Deterruit plero sprouinciarum anulatio. Quod bello caput 'uninde ius auspiciums peteretur'quam si cucia prouenissent,sedem imperιo legereuis Nondum uictoria, iam discordia crat ut i foedera, quibusidam opes uires ,aut uetuitatem originis pcrius rias iactantibu . Tadio futurorum , praesentia

placuere. Scribuntur ad Treviros epιHoia nomine Galliarum, ut abstinerent armis impetrabili uenia, O paratis deprecatoribus si poenit ret. ReLtitit ide Valentinus, obiitruxιis ciuitatis sua aures, haud pertude in Auendo bello inistentus, quam sequens concionibus. Igitur non Treuiri neque Lingones, caetera ue rebellium clouitates pro maguitudine fusicepti discri inis agere. Ne duces quιdem in unum consulere. Sed Civilis auia Belgarum circumibat, dum Claus Hum Labeonem capere,aut exturbare uititur.

Classicus segne plerunque otιum trahens, uelut parto imperio Aueb tur. Ne T utor quidem maturauit severiorem Germaniae ripam ardua

774쪽

P. CORNELII TACIΤI aemiam praesidiis claudere. Atq; interim una γhicesima legio vindon , Sextilius Felix cum auxiliarijs cohortibus per Rhaetiam irrupere. Accepit ala Singularium, excita olim a Vis tedio, deinde in partes Vestasiani transgressa.

Praeerat Iulius Briganticussi ore Civilis genistus, ulserme acerrima proximorum odia Iunt, inuisus auunculo insensitis. Tutor Treuirorum copias recenti Vangion uisu, Caracatium, Tribocorum terita an las, ueterano pedite atq; equite firmauit, corruptiss e, aut metusuba iis legionariis. Qui primὰ cohortepram sam a Sextilio Felice intersicisit. Mox ubi duces exercitus1: ROmani propinquabant, honeso transfugio redi re, secut s Tribocis, Vangionibus . Caracatibus. Tutor Treuiris comitantibus,uitato Magontiaco Bingium concessit,fides loco, quia ponorem Naua suminis abruperat. Sed incursu cos hortium quas Sextilius ducebat, reperto uas , proditus fusis, . Ea clade perculsi Treuiri. plebes omsu armis per agros palatur. Quidam principum , ut primi posuisse bellum uide,

rentur, in ciuitates qua siocietate Romanam noueλsserata persu erui. Legiones a Nouesio Bonna, in Treviros, ut supra memorauimus, traduci de ipsis in iis ba Vespasiani adstor. Haec

valentino absentegella. Qui ubi aduentabat, furetis, uectas rursus in turbas oe exitisi conversurm,legiones in Mediomatricos sociam ciui

775쪽

ΑNNALIUM LIB. XX. 7 Statem absisere. Valentisin ac Tutor in arma Treviros retrahunt, occisis Herennio ac Ni misio legatis, quo minores e ueniae creperet uinculum sielm is. Hic bellisatus erat, cum Petι- tim Cerialis Magontiacum uenit. Eius aduentu rectasies. Ipse putnae auidus, e contemnendis quam cauendis hoIlibus melior, ferocia uerbo. rum militem incendebat, ubi primum congredi licui siet, nullam praelio moram facturu3. Dei Amper Galliam habitos in ciuitates remittit, ac nuntiare iubet Iusticere imperio legiones. SO- cf. ad munia pacis redirent, Iecuri uelut confercto bello,quod Romanae manus excepissent. Auxit ea res Gasiorum obsequium. Nam recepta iuuentute, facilim tributa tolerauere, pronio'

res ad officia quod Demebantur. At Civilis Classicus ubi pulsem Tutorem, caeses Treviros, cuncta hoitibus prospera accepere, trepidi ac propcrautes, dum dispersas suorsi copias conduocus, crebris interim nuntiis Valentinum monuere, uesumma rei periculum faceret. Eo rapidiu Cerialis, missis in Mediomatricos qui breuiore itinere legiones in hos7em uerterent, coutracto quod erat militu Magontiaci, quantumi; siecum ιriai uexerat, terti s caΠris Rigodulum uenit, quem locum magna Trevirorum manu Valentinus insederat, montibκs aut Mosiella amne '

deterruere ea munimenta Romanorum ducem

776쪽

7 6 P. coRNELTI TACITI quo minus peditem perrupere iuberet, equitum aciem in collem erigeret, spreto bolis, quem teMmere colla Ium haud ita loco iuuari,ut non plus fuis ita uirtute foret. Paulum mora in ascensu, dum missilia hostium prauehuntur. Vt uentum ad manus, deturbati ruina modo praecipitatur. Et pars equitum aequioribus iugis circumμecta, nobilissimos Belgarum in qu;s ducem valentinum cepit. Cerialis posero die 'coloniam Treuiororum ingressus est, avido milite eruendae ciuio ratis hanc esse Classici inane Tutoris patria. horum scelere, clausu casasq; legiones. Qugdiantum Cremonam meruisse,quam e gremio I talia raptam, quia unius nodiis moram uictoribus attulerιt ' Stare tu confinio Germaniae integram sedem, poliis exercituiι ιγ ducum caedibu3 Duas

rem. Redigeret praedam insiscum. Ipsisse sicere

Mnes, rebellis colonia ruinas, quibus tot cassiroru excidia pensareutur. Cerialu a metu i famiae, si licentia saeuitias imbuere militem crederetur,pressit iras. paruere posito ciuiti bello ad externa modiatiores. Conuertit inde an mos accitarum e Mediomatricis legionum miserabilis aspectus. Stabat conscientia flagitii morsa , seu in terram oculis. Nulla inter coeuntes excrcitus consalutatio. Neque flantibus horotantibusue responsa dabant, abditi per tentoria ισ lucem inam uitantes. Nec perinde perioculum aut metus, quam pudor ac dedecus ob

777쪽

ANN ALIUM LIB. xx. III supfecerat, attonitis etiam uictoribus, qui uo--m prectis adbibere non ausi, lacrγmu ac mientio ueniam postibant, donee Cerialu mulces ret animos, fato asia dictitam, que militum ducumue Lycordia uel faude hostium euenissent : Primum illum stipendiorum sacras menti Zem haberent: Priorum facinorum neque imperatorem,ueque se memini'. Tunc reo cepti in eadem eaHra, oe eicium per man pulos , ne quis in certamine iurgiove seditio,

nem aut cladem commilitoni obiectaret.'Μox Treviros ac L ngona , ad concionem uocatos, ita alloquitur: Neque No unquam facundiam exercui,stpopub Romani virtutem armis affrmaui. Sed quia apud uos uerba plurimum ualent, bona me mala non sua natura,seed uocib- seditiosorum aestimantur , flatui pauca diserere qua profligato bella utilius sit uobis audi', quam nobis dixisse. Terram ueibam caeterorum, Gallorum ingressi sunt duces imperatores Romani nulta cupidine, sed maiooribus ueHris inuocautibus, quos diβordia uis ad exitium fatigabant, O' acciti auxilio Gera mani sociis pariter atque hostibus struitutem imposuerant. Quot pratiis aduersis Ombros

Teislouos, quantis exercituum uolirorum laboribus , quoue euentu Germanica bella tractauerimus,satis clarum. Nec ideo Rhenum

778쪽

78 P. CORNELII TACITI ArioviΠαι regno Galliarum potiretur. Au Hos chariores Ciuili Bataviss Transirbenanis gentibus creditis, quam maioribus eorum pamrres auis ueLiri fuerunt' 'Eadem siemper causa Germanis transcendendi in Gallia, libido

atque auaritia, oe mutandae sedis amor, ut re

simum hoc solum, uoss ipsos possiderent. Caeleo

i m libertas, speciosa nomina praetexuntur. Nec quisquam alienum struitium, oe domina. ιionem sibi concupivit, ut non eadem iLia uocabula usiurparet. Regna bellcique per G assitu semper fuere, donec in noΠrum im concederetis. Nos quanquam totiens laceSiti, i ure uictoriae id solum uobis addidimus, quo pace tueremur. Nam neque quies gentium sitrae armis, neque

arma sine fi ρη diis, neque sipendia sine tributis haberi queunt. Caetera in communi sita sunt. Ipsi terunque legionibus uosῖris praesidestis. IV bo aliis p prouincias regitis. Nihil separatum clavsium uo. Et laudatorum princia sum usus ex AEquo , quamuis procul agentibus. Saul proximis ingruut. QMnmodo serilitate aut

nimios mbres in caetera natura mala,ita litoxum uel avaritiam dominantisi tolerate. Uitia erunt donec homines. Sedueq: haec continua, γ'

meliorum interuentu p ensantur: nisi forte Tutore in Classico regnantibus, moderatius imperarium speratis:aut minoribus quam nanc tribu

779쪽

ANNALIUM LIB. XX. 77 eis,parabuntur exercitus, quibus Germani Britannii arceantur. Nam pulsis quod dii probi, beant) Romanis,quid aliud quam bella omnici ter se gentium exiscnt'Oct intentorum annorum Iortuna disciplinas compages haec coaluit, quae conuelli sine exitio conuellentium non po-ιest. sed uobis maximum discrimen, penes quές aurum Cr opes,praecipuae bessoru cauis. Proinde pacem Drbem quam uicti uictεress eosdem iure obtinemus,amate,colite. Moneant uos utriusique sortunae documenta,ne contumaciam cum pernicie quam obsequium cum securitate malitis. Tali oratione 'rauiora metuent eis io m

posuit, erexitque. Tenebantur uictore exercit MTreuiri,ckm Cimilis Clasiicus misere episo, Ias ad Cerialem, quarum haeciententia fuit: Vespasianum quanquam nuntetos occultarent ex cesse uita: Urbem atque Italiam interno bella conjumptam: Mutiani Domitiani uana oesine uiribus nomina Si Cci salis imperium Gaialiarum velit,ipsos finisse' ciuitatum suarum costentos: Si pratium mallet,ne id quidem abnuere. Ad ea Cerialis Ciuili γ Classico nihil . Eum qui attuἰerat V ais et Alas ad Domitianum misit. Hoses dixisis copiis aduenere undetq;. Plerique culpabant Cerialem pasium iungi quos discrctos ius recipere licuis et. Lomanus exm cis tins coras a DalIol: cireunde it, qu temere antea intutu consederat. Apud Germauos d

uersi

780쪽

γgo P. CORNELII TACITI uersis seuleutiis certabatur. Ciuilis opperienda. Transrhenanorum gentes, quarum terrore fias Pop. Rom. uires obtererentur. Gallas quid

aliud quam tradam uictoribus' σ tame quod robor s sit, Belgas siecum palam, aut uoto flare.

Tutor cunctatione cresere rem Romanam afifrmabat,coeuntibus undis exercitibus, transenectam a BFitaunia legionem, accitas ex Hso Dania, aduentare ex Italia, nee subitum militem , sed ueterem expertumq: belli. Nam Gersmanos qui ab ipsis Jo entur,non iuberi,non regised cuncta ex libidine agere. Pecuniams ac dona, quh selis corrumpantur, maiora apud Romanos, oe neminem adeo in arma promptum , ut non idem pretium quietis quam perio

culi malit. Quod se statim congrediautur, nulla e se Ceriali nisi ex reliquiis Germanici exerciatus legiones foederibus Galliarum GPDictas. Idis ipsum quod inconditam nuper Valentini mauo contra stem Dam fuderint,alimentu illis

duci, temeritatis. Α usuros rursus uenturosque in manus, non imperiti adolesentuli uerba γconciones quam ferruminarma meditatis, θἀCiuilis oe Clusici quos ubs sexerint,ressitura in animo; formidine, tuam famemue, actotiens captis precaria uitam. Treuiros aut Lingonas beniuolenita coimeri. resumpturos arma,ubi metui abscesserit. Diremit consiliorum

diuersitate approbata Tutorumtentia Classi