P. Cornelii Taciti ... Ab excessu Augusti annalium libri sedecim

781쪽

ANNALIUM LIB. XX. 78scussatim, exequuntur. Μedia acies Vbiis Lingonibi s data, dextro cornu echortes Bastauoru fro Bructeri Tencteris, pars mono . tibus,alis uiam inter Mosesiampyumera, tam improuisiasi luere, ut in cubiculo ac lectulo Cerialis neq; enim nocte in coris egerat pugnari simul, vinci, Jos audierat, increpas pavore

nuntianti.m, donec uniuersa clades in oculis

fuit. Perrutta legionum castratus equites. medim Mosesia pons, qui ulteriora colonια annecti ab hostibuου insemo. Cerialis turbidis rebus intrepidum, ' fugientes manu retrahens, tui cto corpore promptus inter tela, felici temeritate, foris mi cuiusq; accursu, recuperatum pontem electa manu firmauit. M ox in castra reuers- palantes captarum apud Novesium Bonuami: legionis maut ulos, oe rarum apud Agna militem, ac prope circumuenta aquilas uidet. Incensus ιra, Non Flaccum, inquit, non Vocula deseritu. Nulla hic proditio. nes aliud excusiandum babeo, quam quod uos Gallici Deo

deru oblitos predixeram, memorra Romani sacramenti tenere credidi. Annumerabor Nu

re vespoliano. uel quod propius es, Ciuil, o

Classico, relictum a uobis in acie ducem. uenire legiones, qua ues me inultum, nes uos impunistos patiantur. Vera erant. γ a tribuni praefe.

782쪽

rsa P. CORNELII TACITIctis .eadem ingerebantur. Con munt per cos hortes manipulos. Neq; enim poterat pateascere acies effuso hosti, ' impedientibus tenemrijs sarcini II, clim intra uadum pugnaretur. Tutor, Classicus, Ciuili suis quises locis pugnam ciebant, Gallos pro libertate, Batavos pro oloria, Germanos adpradam instigates. Et cunila pro hostibus erant, donee legio uicesiama prima patentiore quam caetera Datio conglobatasustinuit ruentes, mox impubit Nec sine

ope diuina, mutatis repente animis, terga ui-ectores uertere. Ipsi te=Titos se cohortiu aspectu erebant, quae primo impetu disiecia, summis rursu iugis congregabatur, ac steriem novi auxilis fecerant. Sed obΠitit vincentibus prauum inter ipsios certamen, hoste omisio spolia cons ctandi. Cerialis ut incuria prope rem afflixit, ita consitatia resiluit. secutus fortunam, casti a hostisi eo de die capit excindit . Nee in longi; quies militi data. Orabat auxilium Agrippinenses, serebant pi uxore ae serorem Gallis,

O filia Classici, relicta sibi tignora Jcietatis. Atq; interim di persos in domibus Germanortrucidauerάt. unde metus, iusta preces inuo- eanti si antequa hostes reparatis uiribus, ad Lue ad ultionem accingerentur. Nans oe Civilis illuc intenderat,no inualidus, flagratissima cohortiuDaru integra, e Chaucis, Frisisscomposita, Talbiaci in finibus Agrippinei

783쪽

ANNALIUM LIB. xx. risium agebat. Sed tristis niseius auertit, deleta cohortem dolo Agrippinensium, qui lardis epulis, uino, sopitos Germanos, clausis foribus,

igne iniecto, cremauere. Simul Cerialis propero agmine subuenit. Circuseterat Civile alius metus,ue quartadecima legio,adiuncta Britaunica classe , afflictaret B atavos, qua Oceano ambiuntur. Sed legione terrestri itinere Fabi sPriscus legatus in Nervios, Tungros j duxit. Eaes ciuitates in ditionem acceptae. Classem ultro Caninefates aggressis ut maior pars nasutum depressa aut capta. Et Nerularum mulistῖtudinem polite commotam, ut pro Romanis bellum capesseret, de Caninefates fudere. Classictu quos aduersus equites Novesium a Ceriale praemissos,siecudum praelium fecit. Quae modica sed crebra damna, mam uictoriae nuper partae lacerabat. D em diebus Mutianus Vi

testis silium interfici iubet, mansuram discordiam obtendens, ni siemina belli reHinaeseri

Neque Antonium Primum adsciri inter comites a Domitiano passus es, fauore militum anxius, superbia uiri, aequalium quos adeo superiorum intolerantis. Proseriias ad Vespa, sarium Antonius, ut non pro De Ja excipiatur,ita neque auerso imperatoris animo. Trahe

ιatur in diuersa, hinc meritis Antonis, cuius ductu conse Ium haud dubie bellum erat. Inde Mutiani episolis. Simul caeteri ut in sum tumid

784쪽

ε P. CORNELII TACITI

tumidum i insectabantur,aluti iis prioru use

ne criminibus. Neq; ipse deerat arrogantia uos care offensas,mmiud commemorianista quae meruisset. Alios ut imbelles, Caecinua ut captiuum ac dedititium increpat. Unde paulatim leuior uiliorq; haberi, manente tamen indecie amiscitia. Per eos meses,quabus Vespasianus Alexandria flatos aestiuis salibuo dies , certa masris,opperiebatur, multa mιracula euenere, quis coelestis fauor Gr quadam in V solanum inoclinatio numini; osenderetur. Ex plebe Aleoxandrina quidam oculorum tabe notus genua eius aduoluitur, remedium caecitatis exposcens gemitu, monitu Serapidis dei, quem dedita se pertationibus gens ante alios colit. Precabaturq; principe,ut genas γ oculorum orbes diagnaretur res errare oru excremento. Alius manu ager,eodem deo autore, ut pede ac uestiis aio Caesaris calcaretur, orabat. V asianus primo irridere,aspernari:ais illis insantibur, modo fama uanitatis metuere, modo obsecratione ipsorum,oe uocibus adulantium iussem i duci post emo aesimari a medicu iubet,an talis cacitas ae debilitas ope humana superabiles foret. Medici uarie disserere: Huic non exesam uim luminis reditura si pellerentur obsantia. I sit elapsos in prauum artum, fisalubris uis adhibeatur, pse inte rari: Id fortasse cordidem diuino mimiterio principem eis ium.

785쪽

ANNALIUM LIB. xv τῖς

denis peracti remedii gloriam penes Caesarem,smii ludibrium penes miseros fore. Igitur UODasianus cuncta fortuna sua patere ratus, nec quicqua ultra incredibile,lato ipse uultu, ere

Aa quae astabat multitudine, ι'ga exequitur. Statim conuersa ad usum manus, ac caco reluxit dies. Vtrunq; qui interfuere nuc 2 os memorant,po'uam nullum mendacio pretium.

Altior inde Vespasiano cupido adeundi sacram sedem, uisuper rebus imperii consueret. Arceri templo cunctos iubet. Atq: ingressus, intentusq; numiui,respexit pone tergum e primoribus Aegyptiorum nomine Basilidem, quem procul Alexandria plurium dierum itinere, agro corpore detino haud ignorabat. Perseundiatur sacerdotes num illo die Basilides te-plum inisset percunctatur obuios, num in urbe uisus sit 'Luique misiis equitibus explorat,illo temporis momento octoginta millibus passuum abfuisse. Tunc diuinam1peciem, oe uim respousi ex nomine Babili , interpretatus es. Origo dei noudum nota is autoribus celebrata. Αegyptiorum antinites sic memorant: Ptolemaeo rexi,qui Macedonum primus Aeropti opes firmauiticiam Alexandria recens coudita moenia,

templaque , religiones adderet, oblatum per quietem decore eximio, γ maisre quam

humana specie iuuenem, qui moneret, ut sigimis amicorum in Pontum 1nisi i effigiem Damdd accire :

786쪽

786 P. Co RNELII TACITI acciret laetum id regno, magnanis inclyta sedem fore qua excepset. Simul visum eundem iuuenem in coelum igne plurimo attolli. P tote .mam omine γ miracula excitus, sacerdotibus Aeoptiorum , quibus mos talia intelligere, nocturnos usus aperit. Atque illis Ponti externorum parum gnaris, Timotheum Atheniensem egente Eum'lpidarum, quem ut an, tisitem ceremoniarum Eleusi exciverat, quaenam illa supersitio, quod nume interrogat. Timotheus quaesitis qui in Pontum meas ait, cognoscit urbe illic Sinopeu, nec procul templum uetere inter accolas fama Iovis Ditis. Nanque

muliebrem esigiem Usere, quam pleriq

Proserpinam uocet. Sed Ptolemaeus, ut siunt iu- genia regum, pronus ad formidinem, ubi securit, redist, uoluptatii quam religionu appetes, negligere paulatim, alivis ad curra animum uertere donec eadem species terribilior iam inflantior exitium illi regnos denuntiaret, ni iussa patrarentur. Tum legatos γ iis a s is Gothumidi regi is tune Sinopensibu3 imperiistabat )expediri iubet, praecipiis nauigaturis, ut P thium Apollinem adeant. Illis mare stiscundum . Sors oraculi haud ambigua: Irent, stamulacrumq: patris sui reueherent, sororis relinqueret. Ut Sinope uenere, murrera, reces,mandata regis siui S drothemidi allegat. Qui diuersin animi,modo nume pauescere, modo mionis adu

787쪽

ANNALI vM LIB. xx. 7ῖyaeis aduersantis populi terreri, saepe donis promissus legatorumse Icbatur. A tque interim triennio exacto, Ptolaemem non sudii uou preces omittere. Dignitate legatoru, numerum ua

uium, auri pondus, augebat. Tum minax facies Scodrothemidi offertur, ne destinata deo ultra moraretur. Cunt laute uaria pernicies, morbis manifesta coeleῖtit; ira, grauior I; in die uti ab at. A duo cata concione, iussa numinis, suos Ptolemait: usus,ivgruetia mala exponit. Vulgus aduersari regem, inuidere Ae rapto, sibi metuere, templumq; circunsedere. Maior hine fama tradidit, deum ipsum appulsas litori nainueis ponte conscendi e. Mirum inde dictu, teristio die tantum maru emensi, Alexandriam appelluntur. Templum pro maluitudine urbis extructu loco, cui nomen Rhacosissu ut, illiescessum Serapidi atque idi autiquitus sacris, tum.Haec de origine γ adue tu dei celeberri, ma. Nec Fum ignarus esse quosda qui Seleuciasrbe S3riae, accitum regnante Ptolemaeo, quem tertia aetas tulit alj autorem eundem Ptola,maeum sedem ex qua transierit, Hem 'bim perhibent, inclytam olim , ueteris AN pii costamen. Deum ipsum multi Aesiculapium, quod medeatur aegris corporibus, quidam OHrim, antiquissimum illis gentibus numen, teri que Iosuem, ut rerum Omnium potentem, plurimi Diatem patre,in signibus quα in ipso manifesta, aut da a peram

788쪽

788 P. CORNELII TACITI per ambages coniectat. At Domitianus, Mutia- nusque antequam alpibus propinquarent, prosperos rerum in Treuiris Isarum nuutios ac cepere. Praecipua uictoriae fides, dux hostium Valentinus, nequaquam abiecto animo , quos

Diritui gessisset, uultu ferebat. Auditus ideo

tantum ut nosceretur ingenium eius, damnatus s. Inter ipsum si plicium exprobranti cuidam patriam eius captam,accipere se solatium mortis res odit. Sed Mutianus quod diu occultauerat,ut recens exprompsit: Quonia benigni, tale deumfacta uires bostium morent,paru decore Domitianum confecto prope bello aliena gloria interuenturum. Si flatus imper', aut solus Galliaru in discrimine uerteretur, debuisse

Caesarem' acie stare: Caninefates Batauosvminoribuι ducibus delegandos. ipse Lugduni

uim fortunas principatus e proximo Ostetaret, nec paruis periculis immisi s , O maioribus nou defuturus. Intelligebaturaries.seed pars obsequis in eo,ne depraebenderetur. Ita Lugduna uentia. Vnde creditur Domitianus occultis ad Cerialem nuntiis dem eius tentavisse, an praesenti sibi exercitum imperiums traditurus Ο-ret. Qua cogitatione bestum aduersus patrem

cogitauerit,anopes, uires aduersus trem, raincerto fuit. Nam Cerialissalubri teperam et ερ sit, ut uana pueriliter cupientem. Domitια-

οπι Pernia toribus iuuentam Dam cernes, modica

789쪽

ANNALIUM LIB. XX T. spmodica quoq;-usurpata autea munia imperii omittebat. Simulsimpticitatis ae modeitia imagine,in altitudinem conditus, studiumq; li,

terarum, amorem carminum simulans, quo uesaret animum, oe fratris amulatione .bduceretur., cuius disparem, mitioremq; naturam contra interpretabatur.

AUGUSTI ANNALIUM LIBER XXI.

I V S D E M anni principio Caesar Titur perdomadae Iudaeae deleri' a patre, priuatis utrivis r bus militia clarus, maiore tit ui famas agebat, certatib' prouinciari; exercitui sudijs. atq; φὴ ut superior fui iam crederetur, deco=ῶsepropiumq; in armis ostendebat, comitate G allo qui, s usicia prouocans .ac pleruus in opere, in agmine gre Grio militi minus, incorrupto ducis honore. Tres eis in Iudaealegiones, quiuia . decima, oe et inotadecima,uetus Vessasiani miles excepere. Tradidit Syria duodecimam, Cr adductos Alexandria duoetvicesimanos tertianos s. Comi tabatur uiginti socia cohortes, octo equiIῶ ala:

790쪽

dio P. CORNELII TACITIsmul Agrippa Sobemusq; reges, oe auxilia regis Antiochi, uali Gquei solito inter accostas odio infensa Iudes, Arabum manus. Μulti quos urbe atq; Italia sua quenquestes acciue rat, occupandi principem iadhuc uacuum. His

cum copiis fines hostium ingressus, compsis

agmine, cuncta explorans, paratusq; decernere, haud procul Hierosolymis castra facit. Sed quia fumos urbis supremi; diem tradituri sumus, congruens uidetur primordia eius aperiare. Iudaeos Creta insula profugos, nouissima Libya insedisse memorant, qua tempemte Sasturusti m Iouis pulsu , cesserit regnis. Argumentum e nomine petitur. Inclytum in Creta Idammon:em accolas , si daeos, aucto in Barbarum cognomento, Iudaeos uocitari, quasi ldaeos: quidam regnate Iside exundantem per Aegyptum multitudine ducibus Hierosolymo ac Iuda proximas in terr s exoneratam. Ρlerique A ethio-pμm prole quos rege Cepheo metus ais odium mutare sedes perpulerit. Sunt qui tradant Assyrios convenas , indigum agrorum populum, porte Aequii potitos, ac mox proprias urbssi ebrata 's temis, propiora Dria coluisse. Clara ali3 Iudaeoru initia: Solymos carminibus

Homeri celebratam gentem, conditae urbi Hi roseo viam nomen deIuo fecisse. Plurimi autos res consentiunt, Orta per Aegγρtum tabe, quast corpora foedaret,rege Bocchorim adito Hammonis