장음표시 사용
1021쪽
omni conatu rebelles & hostes, utpote Lithuanos.& Polonos, profligaret.' Interea Iacob' .dicto audientes sumus, omniainque apud nos rite geruntur, summam quoque ope ram nobiscum dat, ut refiactarias arces, oppida& munimenta ad obseu uium suturi Ducis redigantur. Missi denique sunt legati, viri cuiuscunque ordinis lectissimi & honoratissimi, qui de his tranas gerent, & ab Rege ipso pacta confirmari curarent. εAcbun Novogardiae Anno mundi die i7.
Iμνec non Regni Polonia Prima em, quibus ab eo
Carolus Dei gratia Arehidux Austriae, Dux
Burgundiae, Λdministrator Magni Generalatus Pliniae. Magister Ordinis Teutonici per Germa-i . niam de Italiam , . Episcopus Brixin ensis & '
r Rovocavit nos, Reverendissimam Dominatio a nem Vestraφ hisce nostris compellare literis, PAR s I. ooo tum
1022쪽
tum; ea, quam sedi Metropolitanae antiquitus debemus connexio; tum etiam Reverendissimae Dom. Vestr. quam ex Generoso, Magnifico, fideli, Nobis dilecto, Sigismundo OpacEi de Opacha, Regiae Poloniae 6c Sueciae Majestatis & Dilectionis Camerario , & supremo stabuli Praefecto, nec non nostro Camerario, uberrime accepimus, pia prorsus& paterna erga afflictam Ecclesiam Nostram sollicitudo. Experimur etenim,quanta industria, hostes Religionis Catholicae ad opprimendum sese conjungant; nec nos ad propulsandum alia methodo potentius accingi arbitramur, nisi ea, quam su-Perna unitas cunabulis Episcopatus nostri Uratis-laviensis primitus indiderat, vicissim coalescente, quam in rem, sedulo & antiquioribus incumbemus euris. Praeterea censemus, Illustrissimam D. V est.
abunde perip xisse, quo in discrimine Ecclesia nostra Vratistaviensis, quin imo itotus, qui superest Catholicus Status, calamitoso hoc furiarum haereticarum seculo volvatur, & quemadmodum' vlius pestilentissimum seditionis ad funestam Catholicorum extirpationem:dictu .gluvius serpat & inval e scat. Non adeo quod diversos ritus Nostiates serictari studeant; sed magia est illius praetextu ad bo na Ecclesiastica aditum sibi parent, ea diripiant, rem suam per illa augeant, atque hanc patriam, quae Olim pro Romana Ecclesia saepe arma contra Hussitas induit, aflictent, confundansi gravissima.ruina involvant. Incredibile enim est, quanta insania Principes,praesertim hujus Provinciae,in Bohemicat xebellionis tendiculas prolabantur, in p*rnicieti Regis legitimi , de eversionem Regilotiis Catho
1023쪽
licae conjurent, articulos vere sacrilegos, quibus Magistratum tam Ecclesiasticum , quam Secularem obruere gestiunt, unanimi suffragio constituante quemadmodum Reverendissima Dominatio δε- Bra ex incluso conclusionum Bohemicarum memplo susius intelliget: Et nisi Christianorum Regum
ac Principum potentia comprimantur, brevi futurum, ut nulla sit subditorum erga Principes & Antistites obedientia, nullus ordo, nulla superioritas, nulla religio, nisi quam pessimus quisque pro libidine animi susceperit, quae clades finibus nostris adeo vix coercebitur, quin etiam ad vicinum Poloniae exuberet, atque erumpat Regnum. Cui ut pestifero, ita communi malo, extrema hac rerum vicissitudine , aliunde facilius & tutius occurri posse non Videmus, quam ex tutelari patrocinio, contermini Poloniae Regni. Inde orbata Nostra Ecclesia deis sionem jure quasi suo expetit: unde olim fundationem accepit, nec fieri posse autumat, ut Mater filiae suae oblivisci, multo minus eidem deessae unquam possit. Qua fiducia in Reverendisi . DomVessi innixi, consilium quod sese rebus afflictis in
Quat, eidem exponere ac trutinae &censurae ejus porrigendum duximus. Duces Nostrates, qui non ita imitatores, qua autores turbarum Boii emica- eum, contra Regem suum sese exhibent, Felonia 'commissa, ut vasalli omnibus suis seudis de jure
exciderunt. Executio desideratur, quae non incongruo Ersitan contingere posset modo. Conis
Husum est proxima uratistaviensi dieta; confinia Silosiae Regno Poloniae contigua, omni ex parto O o o a kssis
1024쪽
fossis & fortificationibus circumdare. Est autem circa eosdem limites hujusmodi confusio; ut unde quaque in incerto &in lite consistant, quod etiam nullo in loco absq; controversa, praejudicio & Iaesione finitimi fiundi, illud ipsum essici valeat. Quo quidem ex opere veluti novo &suspecto non modo inclytum Poloniae Regnum injuriam allegare, verum etiam illi ,qui in limite Regni habitant, defundorum tuorum dispendio justam querelam &sravamen depromere possint. Sub hac ansii Serenissimus Rex Ferdinandus ostensis illis Regni Poloniae Incolis, vel certe aliis, qui ad hoc negotium aptiores videantur, irruptiones in possessiones
'incipum conterminas; pro executione ea committere lege, ut juribus&semptibus suis seuda iuris& facti, disipositione caduea occuparent, dc tamdia eadem subjectione tamen Regi perdinando salva
usurparent; quoadusque relasionem cum lucro inde excerpere & reportare possenta Super quo quidem antequam cum serenissimo pratre Nostro, Rege Ferdinando, ea de re quidquam communi-eemus; Nos prius Reverendissimae Dom.'str. implorandum duximus & prudens consilium, & praesens auxilium. Praeterea Reverendissimam Dominationem Vestram enixe rogamus, ut ea qua plurimum pollet 3c potest autoritate, imo celebri suo in protegendo Divino cultu fervore dc in Ecclesiam Nostram, jam iam praecipitantem, patrocinio, Serenissimum ac potentissimum principem, Dominum Sigismundum III. Regem Poloniae & Sueciae, Magnum Ducem Lithuaniae, Russiae ac Prussae, &
1025쪽
Dominum assinem & Patrem nostrum observandissimum, eo disponere & eo hortari non intermitistat, ut sua Majestas Regno suo appropinquantem S minitantem, tam ingentem Christianae Religionis cladem grassari & tam pia avorum suorum ad aeviternam Dei gloriam a stirpe sundata sacraria, possessiones &bona, a Religiosissimis Principibus, locis sanctis & Personis Ecclesiasticis tollata, ne fandis applicari &mis e distrahi utilitatibus, non Conniveat, quin potius pro Regia sua virtute, omni quo possit modo atque studio adniti dignetur; ut in causa Religionis & Serenissimi Resis Ferdi- .
nandi, quae non modo ob sanguinis conjunctionem, verum etiam ob loci vicinitatem dc contagionis periculum, maxime ad eandem pertinet, brachio & viribus suis, quibus ad defendendam Ecclesiae salutem,eum inclytis Regni suiOptimatibus,a
Deo prae multis aliis. mundi Rectoribus cumulatissis me adaucta existit, mature succurrat. Serenissimam Domum nostram unicam hisce in partibus Religionis Catholicae altrieem pro ea, quae in Sere iussimam Poloniae progeniem redundat successione, haereditariis Regnis & Dominiis ob causam Dei, tam turpiter dc immerito exui non admittat. Nos vicissim non modo erga Maiestatem Bam Regiam , verum etiam erga Reverendissma ominationem Vestram, cui omne, quidquid inde in effectu boni & pii in communem religionis causam derivabitur, gratum & acceptum referemus cum tota Serenissima Familia nostra omni, quo par est, studio & ossicio rependere .ςnitemur. Datae
1026쪽
in Civitate Residentiae nostrae Episcopalis Nissa, diei . Augusti Anna I 6 I9.
Illustrissimae & Reverendissimae Dominationis Vestrae
. Carolus mpp. discriptis a tergopiserarum conssima. Illustrissimo & Reverendiςsimo Dommo LAu-RENTIO, Archiepiscopo Gnesilensi, Lega to Nato,Regni Poloniae Primati, Primoquci Principi, Domino & Λauco nostro chari
ctera C A ROLI, Archiducis A ria s D eo V a Glapiensis, ad LAURENTI LI IM, Regne, Potonia Primatem, quibus ab eo sollicite et titae, dignetur sibi suisque capitutis consiliis praesto esse,
qua ratione bom Vrm, intruso Nobemta Regi proxime praestandum caute etatare posui, Iετ.
Illustriss e & Reverendissime Domine, Amice noster charissime.
Eodem tempore redduae sunt nobis binae a duobus Capitulis Narianrenis Vratistavi enses lit rae; alterae a Capitulo Ecclesiae Cathedralis ; alterae a Capitulo Ecclesiae Collegiatae Sanctae Crucis. Quibus quid in hac rerum perturbatione seqtii, quamq; a attoem tenere dcbeant, di cum ab illis homagium
1027쪽
intruso Regi Bolimiae, qui brevi uratista viam veri turus dieitur, requis tur ;-quid sibi hae in parte fa cie dum sit, eo dium uostrum exquirunt. Id tortum cum ad universam Dioecesim spectet ; cum It Iustrissima & Reverendissima Dom. Vestra com municandum merito duximus, quam & Metropo Iitanum Nostrum at noscimus & singulari in clandis capiendisque consiliis excellere prudentia non dubitamus. Proinde amanter ab ea requirimus, ut pro Metropolitani vigilantia, &Pro suo in Nos tamque Serenissimam Domum Λ nriacam studio, quomodo utriq; huic Capitulo ire praesenti negotio respondendum censeat, consilium situm nobis impertiatur. Graviter quidem ab iis eo nomine peccatum est; quod inconsultis nobis, α sine scitu Nostro, eos articulos, quos detestari de huerant, juramento comprobarunt ; nihilominus
cum ad nos nunc confugiant,vix esse consultum videtur,ut quemadmodum priora ,sic haec quoque suo arbitrio agere permittantur, sed haec quidem non ato tinent, quidquid Illustrissimae & Reverendissimae Dom. Vestrae videbitur, id amplectemur. Ut autem luculentius H,quod a nobis petitur Illustrissimaci Reverendissima Dom. Vest. cognoscat, eas ipsas literas, quae nobis allatae sunt,' ad eam transmittiamus. Avide igitur responsum illius expectabimus; cui studia nostra deferimus , & selicissima quaeque
cum diuturna valetudine exoptamus. Datum Uar aviae, die ultima Mensis Dec. Anno I6ist.
Illustrissimae & Reverendissimae Dom.
1028쪽
Litera SIO ISM U ND IT D. Polonia Regis, ad GREGORI Uss P. P. XV. 'belli cum Turci ad Chocimum Destire parti inde secutae persem historicam continentes, lGr.
Cum dubiis di adversiis rebus meis, regnorum que meorum periculis, quae ob illatum.mihi a communi Christiani Nominis hoste Turca bellum imminebat, Sanctitatem vestram summo re de me fuisse sollicitam satis compertym habeami; ad illam etiam imprimis de pravinii rerum mearum statu reserta volui: Magnumidequidem fuisse,periculum & majus reliquis omnibu , quae unquam Respublica Christiana sustinuit, facile quivis ex eo collegerit, quod in perniciem meam vel potius totius Europae, duci potentissimi Hostes T urca &Tar-
tarus, ambo ingentium eXercituum Imperatores & debellatiorbis terrores,uno eodemq; tempore conspiraverint,vires coniunxerint, copias omni apparatu bellico ac ea militum multitudine, quam nunquam hactenus Europa vidit. instructas , finibus ditionum mearum admoverint v eo animo. ut uno impetu, quasi nemo illis esset repugnaturus, omnia sub suam potestatem redigerent. Fateor, beatissime Pater, me erpensa periculi masnitudine, merito initio addubitasse, an solius Regni mei viribus, vel primum hostis impetum sustinere possem. Videbam tot Reges, tot Imperatores ab eo hoste lon. ge minoribus copiis caesos victosque, vel certe turpi conditione, pace redempta, accrbissimum bar baricae
1029쪽
baricae servitutis jugum subiisse. Caeterum cum semper ea voluntate fuerim, ut optarem veli capitis mei periculo, omne catholicae Religionis& eommunis salutis discrimen excipere ; eo animo venienti inimico obviam eundum decrevi, ut ille intelligeret, rem sibi esse cum eo Principe, qui dc superbi hostis minas contemneret & armati potentiam non reformidaret. Exerci tu itaque comparato , Ducibus iis, quorum praecla ram Lepius in re militari virtutem expertus fueram, mandavit,ut in hostem ducerent; filium etiam me lum Principem Sigismundum Vla distatim, summo cum Imperio ad exercitum misi: ipse denique advocato Pro certi l Regni consilio, comitiisque ejus rei causa indictis , universis Regni Ordinibus adnitentibus, bellum totis viribus gerendum decrevi.
Maturaverat hostis adventum suum, ea usus celeritate , ut non modo usurpatae a Turcis profectionis morem non observaverit verum etiam famam
ipsam nuntiosque omnes praevenerit. Id ita sere suspicati Duces mei, invocato Dei nomine, exerincitum Catholico more lustratum expiatumque, transmisso fluvio Tyra, qui meas hostilesque ditiones dirimit, in hostico collocarunt, castra, loco ad arcendum hostem peropportuno posuerunt, ea que vallo & aggere munierunt. Vix crediderat hostis, suis Nostrorumque viribus expensis, Nostros vel comparere auses, falsoque sibi renunciari existimabat, eos ultro obviam processisse: caeterum cum in conspectu uterque esset exercitus, quasi destinatam sibi praedam eonspicati barbari, ita clamore excitato in exercitum meum imp tum AO o o 1 ceruus,
1030쪽
domesticis distinetur armis, magis ut ipse auxilio
egeatue Mam ut alteri opitulari possit. Caeteri Principes Christiani, vel a Nobis imminentique ditionibuς Nostris periculo remoti, vel privatis bellis occupati, nihil certi pollicebantur. Sanctitas Vestra ipsi met tot periclitantis & pene labentis Reipublicae Christianae distracta curis, quantum praestare posset jam antea mihi declar verat. ntianuis praeterea bellis, & accepta superiori anno clade, vires Regni mei acetis , in comparando quo'que nov6exercitu bellitoque apparatu ita exhaustae erant, ut majoribus siueque diuturnis expensis minime stist issent. Ab altera parte Socus perduellis
meus, Haereticus, idemque Turcarum juratus socius traductis per mare copiis, Livoniam Iuris Polonici Provinciam hoc ipse tempore infestabat: domum a Rebellibus Caesareis, iisdemque catholici nominis hostibus Hungaris &Bohemis, omnia sila specta erant. Pacem itaque pacisque conditiones a meis praescriptas de a Tarca acceptatas probavi. Factum meum is reprehenderit, qui a periculo r motus, alieno discrimine famam fortitudinis e piare vellet. Sanctitatem Vestram non dubito in optimam partem accepturam pro publica salute solicitudinem meam j & eam quam secutus sum conservandi mei Regnorumq; meorum status, consiliorum rationem, Filius meus Princeps Vladislaus. ita in hoobello versatas est, ut ejus virtus hostibus ipsis admiratiori fuerit 1. haec sunt Regiae eius indolis rudimenta , haec heroici animi faeinora, quae ille tot jam bellis exercitatu , & ad virtutem formatus