장음표시 사용
1051쪽
nitati Vestrae proposita iteratis suggessero literis.
Communis causa est, quam tuemur, patria una
eademque est, eujus salus Nobis curae est. Prussa sine Polonia salva esse non potest, in eadem omnes navigamus navi: Serenitas Vestra propior gubernaculo & clavo, quem nisi serio hac tempestate regendum susceperit, non magnam laudem mere-hitur dissimulatione communis periculi. Scripsi aliquando, non id praecipuum Serenitatis Vestrae munus esse, ut hostem cum quo Serenitati Vestrae magna est sanguinis necessitudo ) paci amplectendae idoneum reddat, quod quidem nemo improbaverit, sed aliquid amplius a Serenitate Vestra desiderari, nimirum ut ossicii sui partes diligentius expendat, quid Reipublicae Polonae, quid Regiae Majestati debeat, aequa lance exploret. Hos intra terminos nisi Serenitas Vestra constiterit, nisi palam Regiae Majestati & Reipublicae Polonae studium, irtunas, vitamque suam addixerit, quid de Serenitatis Vestrae ossicio sit sera posteritas existi.
matura, nemo est, qui non videat. Fides est,
quae Principes summi splendoris decore illustrat, possunt etiamsi minime licet ) privati homines inisterdum fingere, simulare vultum, fortunae se acincommodare & magis propriae quam publicae salutis ducere rationem: Ii, qui eminent, latere non Possunt, eorum non solum actiones, sed & taciti mentis conceptus conspiciuntur. Sunt multi, qui Serenitatem Uestram hoc bello Prussico officio suo functam esse aflirmant, plures, qui multa requirunt. Ego, nisi Serenitas Vestra aperte in causam
dςsconderit, Suamque Sacrae Regiae Malastati,
1052쪽
quem Patris loco, idque merito colendum pridem sibi desumpsit, voluntatem comprobaverit, vires suas opesque omnes ad tuendam communem salutem contulerit, diversis hominum judiciis actiones Serenitatis Vestrae obnoxias fore praevideo. Male expendunt Regni Poloniae vires, qui eas ita Sueticis conferunt, ut non multo plus roboris in iulis esse judicent ; fateor hunc hostem satis vigilare & accumulandis Nobis periculis, non tam boni viri, quam acerrimi hostis fungi officio. Turcicain Nos, Tartarica & Moscovitica commovet a ma, & jam ea nobis imminere videmus ; ita tamen ab ea parte tuti sumus, eos ferocienti barba-Tiei exercitus objecimus, ac si nullum in Prussia Livonia bellum haberemus. Citius Suecus fatigabitur, quam ut vires nostras atterat, divino nutu haec tam ampla Reipublicae coaluit compago, nisi coelesti Decreto dissolvenda. Frnstra Moschus, frustra Turca, cum alia occuparet Imperia, inno. 4tram incubuit perniciem, & Suecus nondum ex
pertus est, quid concors in sua causa possit Polonia. Sed S renitati Vestrae haec satis nota sunt, cujus dignitati non bene ii consulunt, qui Serenitatem Vestram sine Rege, & sine Regno Poloniae Vellaude clarescere, vel salvam esse posse censent. Expectamus, quid Christianissimi Regis orator
interim essiciet ; caetera Divina Majestas, quae Optimae cause semper favet, moderabitur. Obse quia mea defero Serenitati Vestrae ejusdemque gratiae me diligentissime commendo. Datum ex arcet
mea Pultoviensi, die vigesima quarta Augusti Anno a usimo scxctntesimo vigesimo non .
1053쪽
M U M, Electorem Brandenburgicum, quibu/ i gaudium ob fidem denuo Polonia Rega datam mu-
ιuamque animorum conjunctionem concessum, s
. A forsitan liberius hactenus, quam par erat , scripsisse, Electori videretur , id ex candida bene de eo merendι voluntate profectum esse testatur, ιDy.
Georgio milhelmo, Electori Brandenis
burgico, Stanislaus Lubienshi, Episeopus Placensis.
Constans mea bene de Serenissima Celsitudine Vestra merendi voluntas, haud ignota esse potuit iis, qui unquam in aula Sacrae Regiae Majestatis, Domini mei Clementissimi, negotia Serenitatis Vestrae tractarunt; Ita enim existimo, me ea ossicia, quae Serenitati Vestrae praesto, simul Reipublicae, cujus Serenitas Vestra pars est, & Regiae , Majestati, quam tam arcto sanguinis nexu contingit, impendere. Itaque & Serenitatis Vestrae Legatis ea suasi , quibus sciebam sinistras quasdam suspiciones, quibus dignitas Serenitatis Vestrae opinione populari onerabatur, utcumque aboleri posse. Qua in re, si primis exorti hujus in Prussa belli initiis voluntati & persuasionibus Sacra: Regiae Majestatis paritum & portus pilavi ensis meliori praesidio firmatus suisset, non adeo prompta omnia ad occupandam eam provinciam hostis r perisset. Perluasum fuit quibusdam, eum nihil hostilo contra Sertnitatem Vestram attςntaturum
1054쪽
ita existimabant, expendere imprimis debebant, Serenitatem Vestram & universos Ducatus Prussiae ordines, salva dignitate, salva fide. nihil eum hosta commune habere posse, non pacta, non induetas eum eo sancire licuisse, nisi quae ex communi directi Domini sententia & assensu sanciendae essent. Eae dissimillationes, quibus hactenus rei gerendae occasiones elapsae sunt, & hosti animum addiderunt, &studia, ne dicam fidem tam ProvinciaIium quam militum infregerunt. Sparsi imprimis famos libelli, palam disceptatum, hostine adhaerendum, an a societate veteri discedendum fidesquet deserendat & quidem impune haec infamia scripta,
inspectante Magistratu circumferri,Legatorum Regiorum expeditionem differri, nulloque ad extremum responso dato, idque sero eos dimitti ; Nos, qui serenitatis Vestrae dignitatis studiosi sumus, dolebamus, facileque conjiciebamus, id subsecuturum, ut Provinciales in varias irent sententias &miles hostili imbueretur favore. Intermissa deinde Portus Pilariensis hyberno tempore oppugnatio, nec in adventum hostis ad arcendum eum
quidquam provisum: sed miles per praesidia sparsus ac finibus Regni admotus, longeque a mari, 'tibi impietas hostilis impendebat, dispositus: hine
illae induciae sine scitu Regiae Majestatis ex mente hostili sancitae. Nec deinceps, tot elapsis mensibus ad rem gerendam opportunis, ulla, significatio propensionis erga Regiam Majestatem & Rempublicam voluntatis facta, non consilia cum R giarum copiarum supromo Praesecto communica
1055쪽
ea, non nisi ac sero admodum subsidia militis arte hostili corrupti, magis ostensa, quam submissa. Nunc Serenitas Vestra videt, quid Gustavus egerit α quo fine callida dissimulatione mentem Sereni aatis Vestrae distinuerit, cum jam palam se hostem
Serenitatis Vestrae esse profiteatur, cum annonam 'ec tributa imperet, cum Portorii pilaviensis proventus intercipiat; haec vel olim timenda, vel cavenda erant, nec in casum, ut nihil amplius dicam, dignitas & existimatio conjicienda. Nunquam Eostis Serenitatem vestram aperte cum Regia Maiestate Nostra sentientem, viresque coniunctas hahentem , aggredi ausus fuisset. Nunc, cum jam, ut audio, eoque nomine magnopere laetor, Serenitas Vestra solenni coram Regiae Majestatis Leg eo declaratione animum suum explicaverit, nulla que amplius dubitatio superesse videatur, de pro Pensa Serenitatis Vestrae erga Regiam Majestatem& Rempublicam voluntate; id unum agendum erit, ut hostis intelligat, se conjunctis viribus peti. tum iri, succumbet ille, maxime cum videat secundos Sacrae Caesereae Majestatis exercituum successus, cum Caesaream Majestatem omnia Regiae Ma testatis causa & facere & facturum ; Cum conjun-- ctos Principes, in communi periculo, mutua sibi auxilia laturos, ignorare non possit. Deum egis precor, ut haec Serenitatis Vestrae cum Regia M jestate conjunctio, ipsi & universae Reipublicae sa- Iutaris sit, optatamque pacem & tranquillitatem pariat. Deinde recipio me per omnes occasio nes adnisurum, ut Serenitas Vestra intelligat , me
imuin ςuς ex iis, qui Sςrgnitatis Vestrae dignitatis
1056쪽
existimationisque sunt studiosi, illique bene cui piunt. Humillima obsequia mea defero Sereniarati Vestrae. Variaviae Anno I 62y. . XC. . titera credenIιales , γ, CAROLUS L Magna ' ' . Bγisanista Reat, do BERTO AN STR . THE R O, Legato suo , ad Comites miter ia
Carolus, Dei gratia, Magnae Britanniae,
Franciae & Hyberniae Rex, Fidei defensor &c. Illustrissimis & generosissimis Comitibus & Dynastis metteraviae ex consanguineis & amicis nostris dilectissimis Salutem & Prosperitatem. ILlustrissimi & Generosissimi Comites & Dyriastae, Consanguinei & amici nostri dilectissimi, quam grata nobis fuerit laudabilis & unanimis Ilis Iustrissimarum & Illustrium Vestrarum Generositatum libertatis tuendae cura & alacritas ; Et quam Nos tristibus, qui in Germania nuper evenere, casibus vobiscum affectos exoptata & sperata v strae concordiae constantia reficiat, Vir nobilis, nobis sincere dilectus Robertus Anstrutherus, 'Eques auratus, quem quidem publicae Vestratis salutis consulendae & promovendae causa in Germaniam diserte misimus Legatum, fusius exponet. Igitur ut eidem de singulari nostro in vos omnes &erga vestrum unumquemque affectu, atque de nOstro res Germanicas juvandi studio disserentialiaque nostra mandata exponenti benevolas aures &plenam fidem praestare velint, Illustrissimas Vestras
1057쪽
stras Generositates amice rogamus, arque Deum, ut vestra consilia & conamina sertunet, Vosque omnes & singulos, vestrosque omni eum prosperitate sospitet apprecamur. Dat. e nostro palatio
estmonasteriensi io. Dcc. Anno Christi 163 a. Regnique nostri octavo. Illustrissimarum Vestrarum Genero sitatum
In ptio. Illustrissimis atque Generosissimis Comitibus de Dynastis metterariae, Consanguineis nOstris dilectissimis.
Utera eredemiales, quas CAROLMS I. Magna Britannia Rex, Robeno Anfruthero , Legato suo, PHILIPPO LUD OVICO, Comisi Hamis piensi exhibendas concredidit, Isisa.
Carolus, Dei gratia Magnae Britanniae,
Franciae&Hyberniae Rex, fidei Defensor &c. Illustrissimo principi Philippo Ludovico, Comiti Ha, noviensi &c. amico nostro dilectissimo salutem &Prosperitatem.
E pristina Germaniae atque in ea nostrorum consanguineorum & amicorum libertate, Mialute restauranda solliciti, nostrum illa in loca mismus
1058쪽
simus Legatum, Virum nobilem, sincere nobis dilectum Robertum Anstrutherum equitem auratum, eundemque& illustrissimam Vestram Gene rositatem nostro invisere nomine, atque & nostri in eam affectus, & nostri de rebus Vestratibus animi certiores & securos reddere voluimus. Reli quentes igitur ea & alia nostra mandata vobis reis ferenda, dicto nostro Legato amice a Vestra Gen. Illustrissima petimus, ut benigne eum & inregra fide velit audire. . Prosperos sertium consiliorum&conatuum exitus Vobis ex animo precantes. Dab. e nostro palatio mestmonasterii ri. Dec. Anno salutis i63 2. Regnique nostri octavo.
. allustrissimae vestra: Generositatis
Illustrissimo principi, philippo Ludovico, Comiti Hannoviensi &c. Cognato & amico nostro dilectissiimo.
piae Comitis, ad ΛROLI L. Magnae Britanniae Regispraeinsertas credentiales, rori.
Augustissime ac Potentissime Rex. A quo primum die tum ex Regiae vestrae LI eis
statis mihi bene redditis literis, tum etiam ex iis, quae Ejusdem Legatus Vir Nobilistimus, Dominus Robcrius Antiuuacrua Equos auratus, milii coram
1059쪽
Coram pluribus explicavit, Vestrae Majestatis de Pristina Germaniae atque in ea suorum Confinguineorum & Amicorum, in extremum fere discrimen adducta libertate &salute restauranda, singularem curam dc sollicitudinem intellexi, statim de rebus nostris publicis, melius, ut par est, sentire &sperare incepi, Non ignarus, quantum per Vςstrae Majestatis eximia cum potentia, conjunctam jam benignissime testatam benevolentiam, accessio nis ad publica nostra commoda, praecipue Vero pro . Communi Ecclesiae, bono fieri possit. Vera haec& Regia ad immortalitatem via est, non deesse, sed succurrere legitime dimieantibus pro libertate &religione, rebus vita & omni temporali prospGitate apud generosa pectora gravioribus, . suaque ope erigere Rςmpublicam civilibus armis arde tem & pene oppressam j eentem: Nec unquam Posteritas desinςt Vestram Majestatem verum fidei defensorem perpetuis laudibus efferre, quod fluctuantem & periclitantem Ecelesiae orthodoxae navem, & totius Germaniae, imprimis vero foederatorum & sanguine conjunctorum libertatem &tamdiu eorundem desideratam restitutionem,con
tra insensissimos& implacabiles fidei nostrae Chri-
. stianae juratos hostes, eximiae autoritatis, sapientiae& potentiae suae pondere in tuto collocare & pro movere nihil omnino intermiserit. Ad me quod attinet, ut hac in re Vestrae Majestatis petitioni δρ expectationi satisfacere enixe cupiam , facit non solum summa ejusdem autoritas , quae apud metmerito maximum semper valuit & valere debet, scd ςtiam quod Ox nsccssitudinis vinculo cum IIVIustrisin
1060쪽
lustrissima domo Palatina cujus salutem, quae quidem, ut caeterorum Evangelicorum Statuum ci mnium incolumitas, a bonis & optatis successibus publicis pendere omnino videtur, meam puto quam arctissime ad hoc me obstrie tam & devinctum esse sentiam; Qua de re & praesertim de mea in vestram Majestatem summa & debita o servantia & devotione ante memoratum Equitem Nobilissimum Legatum pluribus jam retulisse &fidem fecisse plane confido; Divinam benignitatem ex animo rogans, quod Vestram Majestatem ad commodum & utilitatem totius Germaniae, imprimis vero Ecclesiarum nostrarum reformatarum diu rebus humanis interesse pati, & incolumem servare velit. Dab. in Urbe mea Hanoviensi Metis. Maj. 1633.
DINALEM BARBARINIIM, a quomodeste contendit, velit summo Pontificis/asor esse. ut Manutium C ham, virum vera pietate multis prodigiis insignem sanctorum numero ados=ibi ρatiatur, λε -
Francisto Cardinali Barbarino, stanislaus Lubienslii Episcopus Plocensis.
SI quae alia Regio, Sarmatia certe Nostra in eo statu constituta est, ut cum vero Postrema caete-