De vita Cartusiana libri duo auctore Petro Sutore s. theolog. doctore ac Parisiensis Cartusiae priore olim celeberrimo. Accessit iam primò Arnoldus Bostius de illustribus aliquot eiusdem ordinis viris

541쪽

contra impugnantes ordinem Cariusianti, esse plane confirmatum, &saepe ut patet inquit

in pluribus priuilegiis,& ipsis statutis. Et subiuis git.Tamen demus locum huic obiectioni,&sub paucis verbis dicamus, sufficere ad confirmationem cuiuscunq; Religionis,collegij, seu congregationis, spiritalis vitae sanctitatem, hoc est, in .seruitio Dei virtuosam perseuerantiam, absque etiam approbatione Sedis Apostolicae. Et haec' est approbatio seu confirmatio inuisibilis Spiritus sancti,& ipsi' unctio quae docet de omnibus , Et hoc est,quod dicitur fictuum quinto, Si opus η non est ex Deo, dissoluetur. Nec Ecclesia primitiva, imo iam per multos annos adulta, his confirm attonibus & approbationibus utebatur. Tandem Ecclesia videns confusionem in Religionum multiplicatione, &haeresum pullulatione,stri. ctius admouens manum tanquam mater sollicuota, reprobauit omnes Religiones Mendicantiu, quatuor exceptis. Neque amplius aliqua religio instituetur, nisi approbatione Sedis Apostolucae. De religionibus autem antiquis non legimus aliquam approbationem expressam Sedis Ap stolicae, sed eorum vita tincta, Ecclesia sciente, di eis ut viris sanctis & approbatis communicante,& multa & varia priuilegia concedente, erat: eorum plena confirmatio. Est autem Cartu sien. . sis ordo eteris omnib' antiquior, exceptis Benedisti & Augustini ordinibus. Fuit enim circa 'annos viginti ante ordinem Cisterciensem, per centum triginta annos ante Praedicatores n& Minores,caeterosq; mendicantes. Haec Ioanne Ger n , Cuius & Praeceptor Dominus P a

truiae Aliaco Theologus eminetissimus & Episcopui heia psisatque. Cardinalis, in Cano

542쪽

Liarn SECUNDUs. q99tusanorum laudibus etiam versatus suisse dicitur. Alius quoque Petrus Blesensis diictus, rit ad quendam nouitium Cariusianum scribens, eumque grauissime increpans, qui Vento quodam instabilitatis atque erroris spiritu agit tus, susceptum ordinem deserere volebat, O dinem Cariusianum multis laudibus extulit,inter caetera dicens r Ibi probatissimae religionis . est schola, summus ibi modestiae usus, morum , regularitas, fraternitatis affectio , pax animi,

omnium communicatio, mutua obsequia, dis ciplinae vigor,amor obedientiae ,vinculum charitatis, carnis seruitus, hospitalitatis exhibitio, legendi libertas, vigiliarum excubiae, medit tionis quies, & deuotio psalmodiae. Insuper Nicolaus de Clamengijs Theologus admodum Nire eruditus, in Tralatii quem de fructu Heremi

Praenotauit, de Cariusianis multa cum laude meminit. Sed&Arnoldus Bostius Carmel ita is,hbi tanto affectu Cariusianos est prosecutus, ut li- BUBMhrum fecerit in eorum laudem pulcherrimum, comes quem de viris electis sacri Ordinis Carlusiensis praenotauit. In cuius prologo inter caetera hoc modo dicit: Plantatio Dei est, quae ut vinea Domini Sabaoth praecelsa iam excreuit in immensum, & quae sequuntur. Porro ut de Iurisconsultis agamus, Hostiensis in prooemio Sum. mete suae ait,Religiosos, specialiter fratres Cartu-

senses,Euangelica Apostolicaque lege de dictis'

sanctorum Patrum regi. Ioannes Andreae quia I mire

Papa excellentissimus turlita, Panormitano iv.ris Canonici speculum, ab alijs vero fons cano num appellatuo in Nouella, de Cariusianis muti Ita tu laude meminit, videlicet de Decimis li.M.

543쪽

sco DE VITA CARYvsr AN Asem multis specialibus beneficijs ab olim ditauit '&honorauit Ecclesia.Vbi &domittariusiensis ordinis prope Bononiam se fundasse gloriatur. νEt in capitulo, Consiliu de obser. Ieiu. tractatu ab Arnoldo de villa noua, pro Cariusiani ordinis defensione confectu, contra Cartus ensium. obtrectatores summat. Alijs deniq; in locis de Carthasianis verba facies,eos probat, laudat,tu turq; vehementer. Ad haec Ioannes de Ligueriis Iurii peritus praestantissimus s que resert Panor. de foro competenti,cum contingat multi facit

Cariusianos. Nam & probare Volens correcti nem monachorum ad Abbatem seu superiorem pertinere, de Cariusianis peculariter meminit.: Csterum ut de Medicis agamus, reticetes tamen

quod Trusianus insignis Medicus qui &plus

quam Commentator , medicis nuncupatur; reipsa Cariusianum ordinem probauit: afferamus Arnoldum de villa noua, omnium qui suo tempore floruertit medicoru facile principem, quε& ipse Ioannes Andreae summum medicum Vocar. Hic enim quanto in pretio habuerit, quH; probatum indubitater reputarit ordinem Ca tusianum, luculenter suis scriptis ostendit, quibus ordine ipsum non modo laudauit atq; pr bauit, sed & contra omnes, qui praesertim ipsum de abstinentia carnium impugnabant, viriliter

subtiliterq; defendit. Adde quod Summistae e

iam de Cariusianis multa cum laude sunt prosecuti. Inprimis Dominus Antoninus, tertia parte Summae suae, titulo I 6. de Cariusianis mentio. . nem facit,dicens eos haberi in magna reuςrentia ab Ecclesia . Angelus quoque in summa sua Cariusianos laudat, eosque tuetur. Hi-:

storiographi. quoque seu Scriptores Vli, qui

544쪽

L BIR SECUN DV s. sol aliorum gesta scriptis reposuerunt, de Cariusia. nis mentionem faciunt. In quibus est Vincentius historialis libro 19. qui de Cartu siensibus agens, multis praeconiorum titulis eos exornat. Similiter Platina de Urbano secundo agens, Pi Cartu siensis ordinis meminit. itidem Gaguinus si gη Ludovici Grossi Francorum Regis gesta referens,ait: Cartu sienses durissimam austeritatem&parsimoniam eo tempore, suae sanctitatis lumen exhibuisse. Quibus tamen Verbis, ne in eris rorem traharis, sane intellige, Cariusianum oris dinem tunc non coepisse, sed incrementum famamque maiorem accepisse. Ad haec Supplementum Chronicorum, Fasciculus temporum, Epitome Chronicorum, alijque Historici, de Cariusianis magna cum gloria meminisse leg tur.Denique Oratores,Poetae,alijq; magnae conditionis viri, etiam Cartus an os multis laudibus affecerunt. Inter quos est Franciscus Petrarcha: Frarificuι

Similiter Abbas Trithemius, qui in lib. de Scriptoribus Ecclesiasticis, de Cartus an is multis in

locis commemorat. Itidem Sebastianus Brant, qui de laude Brunonis,&exornatione Cartus - nm Bratiensis ordinis carmen Sapphicum pervenustum edidit. Sunt alij denique permulti, quorum nec nomina quidem nobis in praesentiarum Occurrunt , qui in Cariusianas laudes certasse videtur. Eos autem attulimus, qui sua quas sponte se nobis ingesserunt. Sed iam addenda est nouissimam s. probatio, quam rationalem diximus, hoc est,ra- noui Amatione probandum est. Cariusianum ordine merito probatum & esse,& reputari debere. Inprimis ordo ille probatus censeri debet, qui a Supe, ris probatus fuisse optimo iure creditur.Sufficit

enim ad probatione ilatus, huiusnodi probatio. Quid

545쪽

8o Da VITA CARTusIAu Quid enim iacit probatio humana, si non adstodiuina At diuinitus probatum esseCariusianum ordinem, exempla signaque multa de quibus 'superius dictum eli luculenter monstrarunt. Deinde probata illa vita dubio procul iudicari debet, quae probatissimae vitae instauratrix

Cum igitur satis sit ostensem, Cariusianam via, tam anachoreticae vitae quae admodum probata semper fuit optime reparatricem esse, haud du-'hie probata existimari debet. Porro status ille. probatus citra dubitationem putandus est, qui ' ab innumeris pene summis pontificibus proba..

tisque patribus & probatus, & miris laudibus δmultisque priuileg js, ac demum magnis beneficijs insignitus ac exornatus legiturr Sed ita esse de Cariusiano statu,iam satis superq; docuimus. Insuper negotium illud extra controuersia conis, firmatum est repuradum, quod rationi consentaneum est,& logissimo tempore durauit.Nam, ut inquit Gamaliel Actuum s. Si est ex hominibis consilium hoc aut opus, disIuetur: si vero ex Des est,inοηpoteritis dissoluere. At vero negotium Cari sanum prorsus rationi consonum est, & longis smo quoque tempore in sua integritate perse .uerans, nullum' adhuc dissidium sensit. Igitur di probatum omnino putari debet. Neq; vero di, Vcimus, propter solam temporis diuturnitatem ria persi erantiam negotium aliquod probanda , este,cqm multa pro dolor inepta nefariaq; lona gissimis interdum temporibus durauerint: sed . ubi diuturna pellauerantia,pietas,& ratio simul Neoeunt: pNsecto conficiunt, negotium liquoil proba meenseri deber quod in proposito lu-

ntis constat. Ad haee status ille haud dubiδ' probis eri debet, in quo & vitam , & tedii

ininum

actoris.

546쪽

LI aER SECUNDUM FO3minum vitae egerunt viri probati, quorum &sanctitas etiam mirandis signis patefacta est. Sed ita est de statu Cariusiano, utpote in quo viri sancti atque insignes vixerunt, quod ex sequentibus manifestum euadet. Denique propositum illud certam probationis opinionem meretur,lregulam sui directiva optime probatam habet. At ita esse de proposito Cariusiano maniscitum erit,cum probatum fuerit, regulam eis probata esse:quod sequenti capite facere certum est. int-bus animaduersis, satis mirari quorundam insaniam non possum,qui pertinaciter ac palam asserere non verentur, Cariusianum ordinem prohatum non esse: cum tamen nullus alius aequε

probatus aut certe probatior inueniri possit.Sed norum impiam ridiculamque temeritatem misi iam facietes,de Cariusiana regula prosequamur.

CAPUT III.

' Praemissa regula definitione,probaturprimo, νυ nos regulam habere,eam,probatam. Deinde carnis hilominus regula nomine usi nonsint. Denis cur nullam regularum istarum, qua pa

VIx risum cohibere possim, cum nouum mpertumque mendacium a te excogitatum audio. Quis enim unquam audiuit Cariusianos regulam habere ' Ιαo vero quis nescit,eos nulla

unquam regula seu lege probata usos suisse i At

vero ne duntaxat ridendo, sed etiam rationibus agendo, quod coepi conficiam et inprimis iuuat probare,Cariusianis nullam regulam esse.Si quiadem Cariusiani ipsi consuetudinibus ac statutis reguntur atque ytuntur. At vero sutura ipsa s

547쪽

i ' 8o DE VITA CARYvs IANA incessanter supernae meditationi proposuε runt vacare. Vnde dignum est &conueniens, &' Iconsentaneum rationi, Ut in tam sancto, & pio at proposito Pontificalibus adiuuentur studijs, &necessariis ac opportunis foueatur auxilijs. Post LM 3, Alexandrum tertium, Lucius tertius etiam sta tum ipsum laudasse hoc pacto reperitur. Domu

Cariusiensis heremi, iniqua diuino mancipati il. ' eltis obsequio,sub B. Petri, &nostra protectio- ne suscipimus,&praesentis scripti priuilegio c6-

munimus. Inprimis si quidem statuentes, Vtor-do heremiticae viti,qui secundum Deum in eo-

dem loco institutus esse dignoscitur, perpetuis stlibidem temporibus inuiolabiliter obseruetur. πPolt Lucium tertium, Clemens s. in Cariusianorum quoque laudibus ita versatus est. Inter virtutum aromata,& sanctorum fragratiam si diorum, opinionis vestrae balsamus suo nobis odore discernitur. Qui cum se asperioribus institutis a mundana separet vanitate, & praeclara respledeat gloria meritorum,nobis est amplius honorandus.Prouidendum quoque diligentius est,& cauendum,ne quietem sanctam improbutas alicuius valeat conturbare. Post Clementem tertium, Coelestinus tertius etiam Cariusianos ipsos huiusmodi laudibus extulit. Paci & tranquillitati vestrae tanto propensius prouidere volentes, quato arctius diuinis estis obsequiis maci- pati,&in cotemplationis arce procul i terren rum tumultu semoti,piae postulationi vestrae facilius annuimus,&fauorem Apostolicum tib tius impertimur.Inde est,quod ut instituta vestri ordinis perpetuam habeat firmitatem , pr ' .ut approbata sunt, &a bene utentibus obserua---.', ta rata in posterum fore decernimus, & auth ritate si

548쪽

ritate qua fungimur confirmamus. Post Coeis rastinum tertium , etiarn Innocentius tertius ita Dinorem religionem Cartu siensem collaudat. Cum vos lima. per Dei gratiam multa praeemineatis gloria moritorum , & vitam solitariam eligentes diuiliae dcontemplationi arctius intendatis,ad id nos bo- 'nus odor Vestrae religionis induxit, ut commu- ni & speciali debito, quieti vestrae debeam us intendere, & iura vestra summopere conseruare. Post Innocentium tertium , Honorius tertius 1 noxias etiam Episcopus scribens,Cartu sienses hoc mo. 3. do commendasse traditur. Cum dilecti filij fratres Cartus ensis ordinis acceptis pennis columbae in montis solitudinem euolarint, illicq; pro suis gemant & aliorum peccatis, in ara cordis mactatis carnalibus desiderijs, holocaustum OL . fercntes Domino semetipsos, ne pedes quos la uerant,cogantur iterum inquinare. Porro Ale- Nander quartus, his praeconiis Cariusianos affecisse dicitur: Coelestis inquit amor patriae mentes vestras si callexisse perspicitur, ut quasi hoc sol im delectationem vobis tribuat, quod diuinae voluntati sit placitum , & salutem proferat animarum: Procedit ex hoc, quod nos vestrispijs petitionibus fauorem largiri beneuolum . t delectantes, maxime cum ex Apostolici cura teneamur officii, circa religionis augmentum attenti & vigiles inueniri. Idem quoque aliis in literis Cariusianum statum ita extollit: Amictus lumine sicut vestimento, Dei filius Dominus 1 s sus Christus suam Sacrosanctam Ecclesiam, quasi tot videtur illustrasse luminibus, quot in ea constituit gradus, & ordines virtutum insidi .l niis,& cultus diuini studio refulgentes. Inter pertinas siquidem alias, quas in laudem sui no-

549쪽

l LIBER SECUN DV s. 693l retroactis temporibus adiecit plurimum ordo vester, suis fundatoribus viris spiritualibuς, &tanquam adeps carne penitus separatis magno pariter & exacto consilio circunctius: qui ab hominum segregati consortiis, & ad vitae subsit dia necessaria latis paucis contenti, aquilarum more nidum suum in arduis posuerunt, in praeruptis silicibus, &inaccessis rupibus habitantes, deliciarum hortum, squalentis heremi solitudinem arbitrari: ubi lectionibus, orationibus, & contemplationi vacantes, sollicitudine Marthae se- Luc. Io. posita, subsederunt ad pedes Domini cum Maria. Insuper Ioannes 22. ipsum tali laude ornaL Ioan.ar. se comperitur. Actus vestros in regis aeterni beneplacito dirigentes, exercitio virtutum cultui religionis intenditis, dc per deuotarum oratio i num instantiam salutem quaeritis animarum. Sicque propitia tionem coelestis gratiae promerentes, ad aeternae beatitudinis bravium tendiistis, tanquam benedictionis filijs repromissum. Propter ili digne meruistis Apostolicis attolli fauoribus, & illius praerogatiua gratiae comm nixi , per quam Vobis commoda quietis accreiacant, Vestraeque religionis itatus ad laudem diuini nominis augeatur. Clemens quoque sextus Clamus

in ipsius ordinis commendationem iis verbis usus est. Praesignis ordinis vestri sacra religio in agro dominico diuina dispositione plantata, ex suae inititutionis exordio per insignium meritorum gratiam, & exemplaris vitae doctrinam, uberes hactenus in uniuersa Ecclesia honestatis& salutis fructus protulit & producit. Et ideo dignum & congruu arbitramur, ut ordinem ia psum,personas,& loca eiusde oportunis munia

mus prεsidijs,&specialib' fauoribus attollamus.

550쪽

V DE VITA CARYvs IANAIdem aliis in literis sic ordinem attollit. Ad his

ctus uberes,quos Carlusiesis ordo in agro milia tantis Ecclisiae plantatus,dextera Domini vel arbor bona produxit hactenus & producit,co siderationis nostrae oculos extEdentes, & attendentes, quod dicti ordinis professores mundo mortui,soli Christo squi est vita viventes, pro

uniuersali fidelium salute incessanter ad Dominum preces fundut,dignum ducimus, ut illa eos prosequamur praerogatiua fauoris, perquam eis submoueamus scandala, & quietem etiam princuremus . Innocentius VI. etiam Cariusiense studium hoc eulogio decorasse legitur. Inter cunctos Religionis monasticae prose res,quubus veluti rutilantibus margaritis militans c ruscat Ecclesia,vestri Cartuliensis ordinis candidi Nizaraei splendore illustrant eximio Ecclesiam memoratam. Vitae quidem munditia nitudi, feruore charitatis igniti, continentiae cinis

gulo lumbos succincti, mundo mortui, Christo viuut. Dignὶ igitur ordine ipsum & eius membra , spraesertim nostram domum Vallis ben dictionis de vilIa noua, dicti ordinis Αuinion ss Dioccesis, quam nuper inspirante Domino fundari &constri ii secimus) Apostolicae ben dictionis dulcedine libenter & fauorabiliter

praeuenimus: ut dictae domus noue plantatio o portuni rore irrigata suffragἹ: a noxiis authore Domino praeseruetur, & scelicibus coalestere valeat incrementis . Gregorius XI. Cariusiani quoque propositi laudes reticere non potui sed in eius exaltationem ita prorupit: Praesignis ordinis vestri religio scecunditare reserta viri tum,& meritorum conspicua sanctitate,necnonia deuotionis synceritas,quam reuerenter & se. i