Onomasticon sacrum opusculum tripartitum in cujus prima parte termini sacro liturgici vocesque minus usitatæ a diversis liturgicarum rerum scriptoribus adhibitæ explicantur. In secunda rituum, usuum, dignitatum ecclesiasticarum, atque rerum quæ ad sa

61쪽

tido, tanto ministerio eonvenienti, de qua populus intrans Ecclesiam aspergatur. Puricellus in Monument. Basilicae Ambrosianae pag. IIS T. Presbter ille , qui habet septimanam ex illis Monachis, qualibet die Dominica vadit revectitus in Chorum B. Ambro

sii, di ibi facit Aquam functam . di dat de

illa. O prodcit ad altare B. Ambrosii te, circuitu , di postea dat de illa Abbati . Invita quoque S. Benedicti Anianensis, & eae

sec. Iv. Benedictin. p. I. Altare cum reverentia circum eant. sanctisque se aquis perfundant. Vocatur etiam a nonnullis Aqua haec Lustralis: Sanctificata circ. quamanite: Aquimaniter Aquamanus, unum& idem significant, idest vas illud, seu instrumentum , seu pelvis . unde aqua poscentibus ministratur: seu etiam vas illud in quo aqua conservatur pro lotione manuum Sacerdotum , & Ministrorum . Ex Concit. Carthagin. quarto Subdiaconus ilia, sua ordinatione suscipit de manu Archidiaconi scyphum aquae, cum Aquamanui, deman utertio: ad ipsum enim spectabat aquam ad ministerium altaris praeparare, ipsamque Iavandis manibus Episcopo, Presbyteris , & Diaconis praebere.. cra unigena : Vid. Altare unigenum. rca . In monumentis Basilicae, Ambrosianae a Puricello illustratis pag. Iog . legitur. Item

dixit, quod consuetudo es Mediolanensis E clesiae,

62쪽

elestae, quod Decumani omnes, aut pars major , qui sunt de numero centum veniunt ad Ecclesiam majorem, antequam Missa major, ibi incipiatur in Dominicis diebus, di praecipuis festivitatibus ad portandam Arcam OIdeam e c. Idea porro erat Imago B. Virginis Mariae, quam gestatoriae Arcae impositani Ministri suppositis humeris baiulabant ab Ec. clesia Himali, idest S. Mariae ad resti,am , idest S. Theclae , cuius Arca simul, & Idea lapideam effigiem nunc quoque videre est prae foribus Ecclesiae S. Mariae Beltradis.

Archiacolutus . Acolitorum caput . seu major, Stephanus Archiacolutus, cum omnibus Ac Iuthis oec. Luitpran. lib. 6. c. 6.

Archiparaphonissa; idem qui Archicantor, sive

Praecentor , Cantorum caput: Deinde descendit Sub diaconus sequens scholam, in accipit fontem de manu Archiparaphonissae, cydefert Archidiacono Oe. Ordo Roman. Archidiaconus, Ecclesiallica dignitas, ab aliis Archile vita nuncupatus. Diaconorum caput,

ut cum adolescens esset, Choro Diaconorum praefuit. Theodor. lib. I his .c. I 6. Et S. Hieronym. epist. s s. ad Evagrium . diuemadmodum si exercitus Imperatorem faciat, aut Diaconi eligant de se, quem industrium noverint , es' Archidiaconum Coclient. Archiepiscopus. Episcoporum caput, dictus etiam Metropolita, & Metropolitanus, cui totius Provinciae cura incurabit . Mediolanensis

63쪽

Arsi episcopus in It ilia primis erat post

Romanum Pontificem . Archipresb)ter , Praesnyterorum Prior . ArchipresIyteratus primus inter dignitates Ecclesia ilicas . S int Archipresbieri in Episcopiis novicorram e gram gerentes. Valast. de rebus Eccl. c. S i Archisubdiaconus, inter Subdiaconos prior, de quo fit mentio in Ordine Romano . Archis ibata conus levat calicem , O dat eum Adiehidiaconos

Archiclavus, dignitas Ecclesiastica cuius meminit quaedam subscriptio apud Magri, lit. A. Signum . rnulphi Archiepiscopi , signust Guarcilonis .Archiclavi die. Archicuo rus , qui Choro praesidet.

rchondica , nomen commune , competens omnibus ossitiis , de dignitatibus Ecclesiasticis. sitia autem Ecclesiastica dicuntur Archondica . Can. . in Trullo. Arma Sacerdotalia. Indumenta sacra pro Litu gia celebranda . Magri ex quodam vetusto Codice Rotaldi Abbatis. Armarius, idem qui Cantor , aut Praecentor, cui etiam incumbebat cura Ecclesiasticorum librorum . Martene in Indice Onomastico Armarius quoque accipitur pro Magistro Caeremoniarum , ex Consuetud. S. Benigni excita Marte ne . Interim dum osserenda cantatur, accedit ad altare Armarius, ut proin,

deat

64쪽

deat de ho Iis ministratis a Secretario, di nat ad consecrandum. armariolum , idest Ciborium , seu Tabernaculum , in quo reponitur, & adservatur Sanetissimi Christi Corpus . Ordinarium Cassinense: mando Abbas dixerit rem Confiteor, ibit ad Armariolum eaticum ubi Corpus Domini est, sua processione praecedente ipsum, diaperiet ipsum , in flectet genua , di incensabit Corpus Domini cre. In Chronico S. Benigni Divionensis, ut ex tomo t. Spici legii ad annum Isig. legitur, quemdam Theobaldum instituisse , & fundasse luminare in die talemnitatis Corporis Chri ii , & per octavas, pro quo poni debent duo cerei aute Armariola lapidea, in quibus reconditur

praedictum Sacramentum , vi continuo diu, noctuque lucere.

sella. Ascella: idest Axilla. Diaconus ponat manum suam sub infella ipsius Celebrantis, ut possit expedirius agere. Liber usuum Ci-

stercien. Et ex Martene l. a. c. s. Diacon

supponente manum sub infelia Sacerdotis, O tenente ei casulam. patium, Aspaticum : locus in quo Episcopus ad altare processurus, ut sacra faceret, indumenta sacra accipiebat, & a Ciero salutabatur, proinde dictum etiam Salutatorium. Tostquam Theodosius venit adTempli ambitum, non est ingressus in divinum Templum, accedens autem ad Ambrositum Pontilicem in Ase.

65쪽

patice, eam roeavit Oc. Theodori lib. hist. c. i8. Theodositos intieniens Antistitemhrosum residentem in Salutatorio . Paulus Diaconus l. IS. pergilius . Instrumentum ad porrigendam, &ministrandam aquam benedictam . . pedigilla ex puro auro , quam plurimos etiam calices . Agat. lib. 2. Hiltori. Filius Custos Ecclesi. e. Assisios Pontifex vocat, qui non funt Canonici, qui fervire debent Ecclesiae . nec vocantur ad omnes tractatus cum

Canonicis , O dicuntur Asfilii , quasi assidui. Glossa in epist. Gregoriit X. lib. p. tit. I

Asteriscus . Multa habent Graeci instrumenta ad usum sacri ministerii, & inter alia Asteri cum, ex duobus arcubus ut plurimum a genteis constantem, radiis ad stellae similitudinem fultum , quo hostias sacras , seu

consecrandas cooperiunt, ne vela eas tangant , & particularum ordinem pertur-hent ,

triarius , qui Ecclesiae atrium custodit , &everrit.

trium, seu vestibulum Ecclesiae, erat spatium clausum , amplum . ta quadratum, porticus habens columnis suffultas, sive in uno tantum latere, sive in duobus, vel tribus ante aditum Basilicae, & desuper cellas extructas. Medium erat sub dio positum, &ante seres Cantharum , seu concha, aquas salie

66쪽

salientes recipiens ne fideles illotis manibus Templum adirent , ex Card. Bona. Porro in atrio seu porticu, ante fores Ecclesiae stabant poenitentes primi ordinis, & stipem

emendicantes , qui tamen non permitte bantur intus ab orantibus elaeemosynam petere , ne sacra facientibus, Deumque precantibus molesti serent. Chrysostom.hom. 28. Ante Ecclesias , di Mart rum monumento

prae foribus pauperes sedent, ut nos ex hujusmodi Deliaculo multum capiamus urit

talis .

Audientes et Secundus gradus, seu secunda poenitentium itatio . Morabantur autem intra fores Ecclesiae , in Propylaeo , ubi lectionem scripturarum , earum interpretationem , se monesque audiebant , ab illa lugubri, humilique deprecatione absoluti, quae propria flentium erat: pro eis tamen nulla erat manuum impositio , nullaeque orationes, cum: illarum capaces nundum essent. Haec porro statio dicebatur. Auditio, quae praeter iam relatos poenitentes complectebatur, & admittebat Ethnicos. Judeaeos, Haereticos, Schismaticos, & primi generis Catechumenos. Pro ratione autem contritionis, & humiliationis citius, aut tardius ab hac classe ad tertiam transibant. Quos porro Audientes appellavimus, nomnulli Auditores nominant. Audientia. Auditus . Canere in Audientia, seti

67쪽

go . Rin Auditu, nillil aliud est, nisi canere, seu recitare alta voce, ut audiri possint ea , quae dicuntur. Ordinarium Corbeten. , Se Compendiense ex Marte ne l. 3. c. I . iumbent, ut Feria Sexta in Parasceve Psalmi Poenitentiales in auditu. O in audientia di

cantur .

Augere Sanguinem . Martene Lepe citatus, i. g. c. q. n. I g. Sermonem habens de Canone

usque ad finem Mi iste, profert Consuetudines risis. Divionensis Monatarii Sancti Benigni, ubi habetur. Debet autem c. Subdiaconus vinum in ampulla juxta eum jugiter esse , ut quando opus esse perspexerit, eodem etino Sanguiuem augere possit. Quid

hoc significet, omnes intelligunt. Numta autem recte, an secus fieret, sapientiores disquirant.. gula Basilicae , erat altera illius pars, ad quam patebat adytus per tres portas, quarum memdia alias magnitudine , & ornamentis superabat.

Auriph gium , seu Phragium, Mitram significat. Isidorus lib. I s. origin. cap. 3I. Mitra est pileum Phoetum caput protegens. Dicitur autem Auriphrygium , quod auro, ut plurimum contexta sit. Authentica. Ambrosiano ritu Feriae secunda , tertia , & quarta poli Dominicam Palmarum dicuntur Feriae in Authentica , idest majores , sive . privilegiatae respe-- . ctu

68쪽

ctu aliarum Feriarum totius inadragesimae . Illis autem tribus diebus adhibetur

Color rubeus.

B citer Baccile: Bacchile et Bacinum unum& idem sonant, idest Pelvim, seu vasis gemnus abluendis manibus, & ad alia sustentam, da destinatum; ordinari Tullense Diaconat indutus alba, stola, fanulo, Dalmatica poditat Lanceam cum candela. onus puer portat Bacinum cum incenso.

Baja: seu Bacur Rami Palmarum, ex Rives. Bajulus. Hoc nomine appellantur in libro usuum Beccensium illi , qui portabant Crucem adorandam . Bajuli procedentes paulludum dicans alium versum. Baculus Pastoralis , est insigne auctoritatis , soblicitudinis . & correctionis Episcoporum. Eius meminit ordo Romanus , & Concilium Toletanum habitum anno 633. Varia autem sortitus est nomina Baculus iste ; quae suo unaquaeque loco describemus. Porro huius modi Baculi , aliquando fuerunt argentei, ut ex Testamento S. Remigii apud Flodoa dum lib. s. cap. 8. licet ibi Cabuta appelletur . Et argenteam tabulam figuratam: Saus salus lib. a. suae Panopitae dicit te Rhemis vidisse eumdem baculum Laminis aureis coom

69쪽

pertum, & caelaturis affabre exornatum . Fuerunt & Cupressini, ut ex epist. 233. &seqq. Stephani Tornacensis: in primo enim 'Abbas Silvae majoris ad eumdem Stephanum scribens , ait : Mittimus oestrae ear smae Paternitati munusculum indignum dignitate vestra, sed ostio congruum, Baculum videlicet C pressinum : & in posteriori ad Episcopum Aurelianensem: Munusculum vobis mihtimus Baculum Pastoralem pressivum. Baculo quoque ligneo usum etiam fuisse , vel f cum eodem tumulatum fuisse S. Videricum Augustanum Episcopum, Mediolani quie- scentem constat ex Actis Visitationis eius, dem Basilicae factae a Glussiniano anno is 8. iIbi enim , ut ex Puricello in Monumen. Ba- , sit. Ambros. pag. 8ig. sic legitur. Cum ad farcam inspiciendam jussu B. Caroli eo et nissemus anno II 8. invenimus eo us cum Episcopalibus indumentis , quae tamen ferdsubito eIanuerunt . Circulis aeneis , quibus Baculus Pastoralis ligneus cingebatur . hae litterae insculpta erant: Henrico Hudustano

dilecto filio.

Baculus ligneus praesertim apud orientales, ossibus etiam , sive ebore connectebatur ut ex Isidoro c. EI'. Hic Baculus ex osse, O lignofficitur . Forma tamen Baculi diversa elt,

non enim est in summitate retortus, seu cur-

vus, sed summa pars desinit in globum vel in signum Crucis, vel in lignum litera T. s

70쪽

super imposita, vel duobus serpentibus ex

ebore ornatur, qui reflexis capitibus se mu- tuo respiciunt.

Eaculi usam Cardinales non habent: est enim, ut diximus, iurisdictionis signum: ideo legitur Marinum Vicarium Romanum in Oct va Synodo auferri iussisse Photio ingredien

ti Baculum ; Suia (inquit) Baculas signum

est Pastoralis dignitatis,quod hic habere nullatenus debet, quia lupus est . non Pastor.

Baculo Pastorali cur non utatur summus Pontifex. aut quando desierit illum ferre, si quis quaerat, legat Differtationem historicam Joannis Clampini, Baculos quoque , non tamen Pontificales , neque ut dignitatis insignia, gestatos fuisse in Pr cessionibus Rogationum 1 Monarchis, multis ostendit Marte ne l. s. c. I s. ex Floriacensibus Conluetudinibus . Parati sunt duo, clientes eleemobnarii hinc inde cum bacuus, egredientibus singulis baculos porrecturi . motiens baculos accepimus, eaputia capiti imponimus. Cur autem baculos acciperent, ea est ratio , quia in his Processionibus nudis pedibus incedebant. Baculatus, qui procedit vel incedit cum Baculo. Eastonum Pastorale. idem ac Baculus. Puricellus Monum. Basil. Ambrosianae pag. II 33. Si Domnus abbas cum Fratribus suis, in chpellanis, in crucibus Ecclisa, in cum omnibus