장음표시 사용
481쪽
PraεtextatumiII malo quam prae textum.quod ait depositis praetextis, qua, se licet Fortunae Virginali deponebant, ut supra monuimus. PrandiumJ A Graeco res ex Plutarcho.
Presana Vide doctiss. Turnebi Aduersaria. qui legit
Pram. ...J Omnia mutila sunt & vltima linea ad aliud, qualia ad Primigenium sulcum pertinet. inio enim tutelare iudicium to Privato I Privato sumptu se stipendia mererentur. quod ii fuit paulo ante quam Vrbs capublico stipendio mi lites non
11 Priuiuio eιI Lege, Priuoes, priuis, singulis. Priuoes, priuis : ut oloeς,ollis: Pilumnoe , Pilumni poploe, populi, dcc Priami Offendit me, quod apud Ciceroti in pro hac voce Privatum substituerint. ut in ca pro domo: Vetanteto leges sacratae, vetant .x i I. Tabulae leges priuis hominibus irrogari. At hodie legunt Privatis. item g r I. de legibus: tantum maiores in posterum prouidisse: in priuatos homines leges ferri noluerunt. Cuni Cicero scripserit , in privos homines. Subiicit enim : id est enim pris xuilegium. Postea interpretatur: Ferri de singulis nisi centuriatis comitiis noluerunt . vide Gellium libro x.
ProI Corruptissima sun t: alias aliud alis, Ot pro pecunia, pro praedio , proconsule: Logo: alias apud, ab, ob: ut pro 3o pecunia, pro praede,pro consilio. . ProJ Infra: Fere omnia ex Epitome diuinare potes Hoc tamen praeterea habebat Festus, quod Attium in Menalippo, vel Ennium in Menalippa, item Plautum in Condalio citabat.
3s Pro scapulis J Lege in cxeu plo Catonis: hostem pexcussi. Probrumi rsus Atti j plane Stoicum decretum est:.
Procaptia Glossarium: Captam, et est; γων urata Lege, Carem. Isidorus: Procapibus, Prozimis. Procapis,
alebant milites antequama id durauit temtus, quod pta est a Gallis. a quo sine fiebant.
482쪽
p .eoti tua Glossarium: Procastria, ύκ, υπι--ειρα- forinnam J Glossarium: Procinctum, ισαν , κὰ Porro ita videtur scripsisse Festus: Procin- , ctam classem Flamini Diali, hoc est milites ad praelium instructos, S paratos videre non licet. antiqui enim procinctum dixerunt, Vt nunc quoque, cum exercitus instractus est. Procincta autem acie ad pugnam ire soliti erat. unde dicuntur testamenta in procinctu fieri, quae instru- iocta acie nuncupabantur, vel quae ad pugnam ituri nun
ProeliantJ Glossarius: Procitat. ProcitumJ Verba ex veteri Odyssea, Matrem procitum plurimi venerunt, sunt ex illo: ωοι bo μεῶν . is ProculumJ Proprie, qui poetiS λυ γ me.
IProcumi Plautus Poenulo : Nequiquam hos procos mihi elegi. hoc est proceres, ProdegerisI Lego versum Plauti: Pollucte prodigum esse amatorem addecet. 2o ProssidisseI Prodita res, & prodicta,pro eodem dicitur. Liuius libro x x x v iii : Cum inuidiam & certamina cum Tribunis prospiceret, die longiore prodicta, in Liternum cocessit, certo consilio, ne ad caussam dicendam adesset. male vulgo producta. Libro Di: in carcerem 2Iest coniectas, eique Tribunus diem prodixit. Et, Ade que constantia sua & Tribunos obstupefecit, & plebeid, ut diem ipsi sua voluntate producerent. Lege , prodicerent. Paulopost: antequam producta dies veniret, moritur. Lege, prodicta. Sod & apud Gellium corruptum in- Fuenies. porro apud Liuium & prodita die legitiir. Lege ita verba Catonis: Te C. Caecili diem prodidisse militi-
bus legionis tertiae, cu proditionem non haberes. proditionem magistratus dicitur habere, quomodo & vocationem ,& prehensionem . hoc est, prodendi, vocandi, praehendendi ius. In vetustissima lege fracta, extant v sista prodictae diei his verbis: Ex. H A c E. L E
483쪽
pressu a Verba legis Censoriae ita sententia postulan
Profani, nil Infra: verbum alieno loco positum. nam des verbo Porricere disputabat. Ad quod locum ex Plautina Pseudolo profert: Atq; in manibus exta tenea, ut porricia, interea loci Si lucri quid detur , potitis r ira diuinam deseram. Deinde disserebat de profanatione cortina,quae porriciero bantur. ea videlicet, quae porriciuntur, profanari docens:& profanata cons uni. Varro: Itaque ob id in fano consi me batur omne, quod profanum erat, ut etiamnum sit. quod Praetor urbanus quotannis facit, cum Herculi immolat publice iuuencam. Ii, sine ita lego: ea autem, deis quibus dissentio,& aperte, & breuiter, ut sciero, scripta in his libris meis inuenientur, qui inscribuntur: PRI sco-
RVM vERBORUM CUM EXEMPLIS. Neque
dubium est, quin ita scripserit Festus. Sed libri i j inter ciderunt. Nam quod docti viri putant Festum de his, quos zo in manu habemus, loqui:& peccant ipsi, & alios iu errorem inducunt. Nam neque Festus hos libros, qui extant, vocallet suos, cum sint Verrh. neque in istis libris instituit reprehensionem Verrij, praeter quam in locis admodum, paucis, idque obiter. neque paucos hos libros vocasset, dis cum supra x I x. scripserit: neq; haec est horum librorum inscriptio, cum a Macrobio vetere auctore, Vt Vcrborum significatione citentur. His,& pluribus rationibus, atque adeo tenore vςrborii Festi induetus quilibet potest aduertere libros O R Is coa v M VERBORUM CUM EX-3oEM P LIs non esse eosdem cum his nostris v Εκ-
Prof ti dies J Asrani j exemplum , quod citabat Festus
ex Privigno, extat integriuς apud Nonium: Quae nos sole ius facere festiuo die, Quotidiano opere promisces omnia. At quae prosesto, contra : cum celebraς socum. Ita enim legendum apud Nonium. post ProlatumJ Non dubiu estiquin haec, tuae stibiiciam, hic desiderentur: Pari et dicendum existimant. quam co- suetudinem ostendit sormula, quae est , PA R R E T. Ab - ii iiij
484쪽
eo Patra, auis sinistra. Et eius significatio eajem. Do Verbo Parret gemino rr,vide supra. Parram si dictam, quia
parreat, hoc est, appareat,& icse obiiciat obuiam praetereuntibus. inauspicatam autem fuisse, & . aduersum auspicium facere solitam,vel unus Horatius testis suffece-srit: Impios parrae recinentis omen Ducat. PromellereI Mellere, seu Melcre antiquum verbnm a Graeco μ', ν. Cuius v estigia supersunt in voce Remeligines.
Promerioni Corruptissimus locus,siquis alius. Legen-i. dum ita haud dubie: Promerito, praecipuum , praeter caeteros meritum, ut pro medio, hoc est participem, x pro indiuiso dicimus. Quae verba quantum Latini sermonis intererat, salua, atque incolumia mansisse , nemo
Promuleol Mihi mirum videtur promulco dici trahi nouem, cum id Graeco verbo remulco agi dicatur , -
Pronuburi Tertullianus in libro ea hortatorio ad castitatem: Monogamia apud Ethnicos in summo honore inest, ut S virginibus legitime nubentibus univira pronuba adhibeatur: & sic auspicii initium est. Servius in schedic : Varro pronubam dicit, quae ante nupserit, dc quae
uni tantum nupserit. Catullus:
Vos unis senibus bonae Cognitae bene seminae Collocate puellulam. ProphetasI Colloca versus Iulii Caesaris suo oriane: Cum capita viridi lauro velare imperant Prophetae, sancta caste qui purant sacra. Puraresoa purus, ut piare a piris.de hoc C. Iulio Asconius in Scauriana: Idem inter primos temporis sui oratores, & tragi eus poeta bonus admodum habitus est. Huius sunt enim Tragoediae, quae inscribuntur Iuli j. De eodem C. Iulio Cicero in Bruto: Sunt eius aliquot orationes, ex quibus, 3 sicut ex eiusdem Tragoediis, lenitas eius sine neruis perspici potest. Propter xi J De hoc satis alibi. Fiebat autem He culi. apud cuius aram omnia, quae profanabantur,absuminccesse era ut mera in Porticere vidimus. Nam ridiculu
485쪽
c xxxv rpntMe in sacrificio propter viam tuum id fieri: cum epulupropter viam profanetur Herculi: & omnia quaecunque Herculi profanabantur,consumi necesse erat. Vide Varronis verba, quae supra in Porricere adduximus.1 PropudiosumJ Non dubium, quae Graecis , - , ea Latinis propudia dicta. Inde homines sceleratos, ut Graeci Romani eos de Propudia carui. P,.st De hoc verbo ad Ausonium diximus. Significat
rectum ,&prolixum. unde tunica prolixis villis, prosa o tunica. Glossarium: Prosia, pexa tunica, Pro sus ergo, ευλι, & prorsum, εὐω. ut in exemplo Catonis, Prorsus deuertebantur pro hospitibus ad amicos suos.
Pro uriumI Insta: Prosi murium esse ait Antistius in Commentario iuris Pontificalis pomerium, id est post- murum,ut ait Cato. Olim quidem omne poli murum intimum, nunc etiam intra aedificia pomerium, quasi pro-1o merium solet dici. Reliqua ne Sibylla quide diuinauerit. Quod ait Paulus de Pontificali pomerio, id tractabatur
in linea,quae est harum reliquarum decima septima. Prosperat Fortasse dacebat prospera quaedam nos usu pare solere nomina praefiscine, quod declinatum sit ex-αs trema producta syllaba, ut occurramus fascino, ut ait L. Cincius quod se rei ctiam in familiae purgandae sacro. Hi; non absimilia scripsisse mihi videtur. Plinius : cur publicis lustris etiam nomina victimas ducentium prosupera legimus 3 cur & fascinationibus adoratione peculia 3o ri occurrimusὶ Titinius Setina: Paula mea, amabo, pollulam laudem addito Praefiscinio Charisius subdit interpreta tonem et ne puella fascinetur. Praefiscini ergo aliquid seri aut dicierat, cum facto, aut dicto aliquo, fascino occurrebatur.3ue Ait declinatum in e product . quia nonnulli, ut puto,existimabant esse vocativi casus. ut supra Numere dictum
est a quibus ianv corripi in ultima syllaba, & vocandi casu dictum. Gellius ex veteri codice, lib. X. cap. X x IIII.
loquens de Diequ:nti: Extremam istius vocis syllabam tum per e,tum pexi, scriptam legi. Nam sine quam con
486쪽
illud. s E x DE QUe I M. Sex decim que. Addit circa fio ne, cum, quicunq; volet magistratus multue, liceto: diis modo maiore patrem familias multa, minore eum qui in potestare est quam patrem familias, coerceat. s Ac Ru Miu Dic RE. Fili j peculiu patris familias, pecuniam, familiamque Cereri sacrare. Pro sedulum, manifesto ς E.
DoLO. M. legendum. sine dolo malo.
Io PubliciusJ In fine: vehicula venire possint. PuLcitiaeI Monstrum verbi est in hac periodo. sed puto ita conficiendum: Pudicitiae signum in foro Boario est, ubi Aimiliana aedis est Herculis. Deinde: ad milli rium Io I. ex quo factum , illi. Aimiliana aedes He Is culis dristum, ut apud hunc ipsum aedes Iouis Metellina. Vide in Tarpeiae. Pueri im ... I Puer impubes tantum dicitur. Atta in id pluribus versibus docet. Quae sequuntur, pertinent ad historiam penitus nobis incognitam. Qtiorum zo initium plus minus ita conceptum sume videtur: Pueri aeneum signum ad Salina; positum est. quod signum allatum e ...... est. Quod sunt conati quidam euellere.nemo Vnquam potuit. Quaerant igitur docti viri. Punico Punici dicuntur,no Poenici, qnanuis a Phoenicib. oriantur. Et Punicum bellum,quanquam Poeni appellantur. Nam quae solebant esserre per Du,longam, Ennius in Poe, extulit Poenos dicens sed corrupium est incuria librariorum: qui ea quae seminino genere dieantur, fieripsit masculino. etiaipsi Graeci ita loquirtur,qui Pbilologos,philargyros eminas
3a dicunt. Poenos apud Ennium viros putans librarius appellari, mutauit. quod per adiectionem ea vox explanata non fit, eum tamen eiusmodi nomina tam in vitili , quam in femine sexu accipiuntur. nam dicimus tam hic lupus, quam haec lupus quin ea, uae participia. appullantur, quae aliquem ordi 3J ne rerum significat, γ caseus, tempora, personas recipiunt, Ῥtroque genere enunciantur. Distraximus quae Festi sunt,ab iis,quae nostra.ut lectori fidem faciamuς, ineque nos credere,neque persuadere aliiς velle, quae Festi non sunt, ea esse Festi. Sed imitatus sum homines veterum signorum,
ac statuarum studioses atque admiratores,qui ubi signum
487쪽
marmoreum elegantissime scalptum habet,at lae id soris propter vetustatem aliqua parte sui, ut saepe fit, mutilaruiit, conquirut peritos artifices; qui a se parte mancam suppleant.omnes, qui illud signum vident, norunt & quid de veteri artificio deperierit, & quid de nouo additum sit. stamen id; quod additum est, tanti momenti est saepenumero, ut absque illo soret, totius signi reliqua proportio
ac commes is lateret, atque obscurus esset. Sic in hoc Festiloco secimus. nam sine illis inebr: s quae addidimus, quid ille truncuς esset,iacile discerni non poterat. Non medio-Icriter autem studiosos iuvimus, quantum iudicamus, qui . solo prope aequatum aedificium diligentia nostra a fundametis usque rediuiuum excitauimus ac sartum tecturn praestititavis. Nouum autem non est Ennium Poenos dirasIe,cum de seminis loqueretur, cum& Virgilius quoque dixerit ducente deo cu de Venere intelligeret. Quod Graecorum imitatione fecit, apud quos ο λει, κως ως.
imo potius Homeri, qui de Helena ita scribit Διάργ
, hoc elia Vellem haec potiuς consid rasset Macrobiuς. Hoc enim Virgilius illo loco expressit. Ciluus: Pallentemque Deum Venerem Participia istis annumerat. nam amans ἐ-αινον.Sed melius Graecorum , quam si Latinorum exempla adduxisset. Nam Gracci,quanuis distincta participiorum genera per voces habeant, tamen &masculinum attribuunt seminino, ut Sophocles. quod Festus quaerit, Poenicum bellum non dici sed Punicum,sciendu est & veteres Poeniciu dixissse. in vetustiss. lege. quae proxime tempora Punica scripta 3,
Pura vestimental Lege: id est non obstita. Obstitum est,sfulguritum: ab eo quod obliquum obstitum dicebant. Fulgura autem duplicia, caelestia, terrestria. Caelestium ictu si per obliquuς, ut casus semper obliquus. Auctor Plinius lib. it. Porro de puris vestimentis Seruilis infragmentis: Sane, inquit, in furis pura vestis appellatur,quaς nequ*
488쪽
neque senestast, neque musam habeat ex homine
Durii Manumissio hic dictum est pro liberatione. ut di-
itur liberatio nexi. Est autem manumissio, seu liberatio, sacrorum caussa unus ex illis modis, quibus liberabatur her es, qui accepta hereditate tenctur sacris familiae. Notum enim est veteri iure Potificio cotineri, ut sacra priua ta conseruentur, ac deinceps familiis prodantur. ex quo institutum, ut ne morte patrisfamilias sacrorum memoria o occideret, sed iis essent adiuncta, ad quos eiusdem morte pecunia venisset. Igitur praestigiae excogitatae, quibus fucus, ut ita dicam, legi fieret. Introducti enim sunt modi, quibus sacra perimerentur. Id autem fiebat aut emancipatione per aes de libram , adhibito libripende, quae hic s dicitur manumissio sacrorum caussa.Cicero ii de legibus: Quinetiam cauent,ut cui plus legatum sit, uam sine religione capere liccat, is per aes de libram heredes testamen ri luatapropterea quod eo loco res est ita soluta hereditate , quasi ea pecunia legata non esset. aut fiebat alio xo genere imaginariae vcnditionis, quae vocabatur coem ptio, adhibitis senibus coemptionalibus, qui asse Caiano, hoc esit nummo sestertio dicis caussa ter accepto,& rursus regdito heredem absoluerent. in ea pro Murena: Sacra illi veteres interire noluerunt. horum ingenio senes ad coemptiones saciendas interimendorum sacrorum caussa reperti sunt. aut denique detestatione, quae solennibus verbis Calatis comitii; celebrabatur. Gellius libro xv: iis dem comitiis , quae Calata appellari diximus, & sacro rhm detestatio,& testamenta fieri solebant. Quare & Ser 3 uius Iurisconsultus scripsit librum de sacris detestandis, ubi de iure testamentorum disputabar. Gellius libro v 1. capite x I i: Servius Sulpitius Iurisconsultus, vir aetatis suae doctissimus, in libro de sacris detcstandis, qua latione adductus Testameritum verbum esse duplex scripserit, non reperio. Corrupte enim in Geli: o vulgo editur: in ii
bro de testamentis secundo. At ea,quam reposui, est vere rum excusorum & calamo exaratorum. Alii erant etiam modi perimendorum sacrorum,ut caput parcitionis,in de
ducendis centum nummis. de q*o vide secundo de lcgi, bus. Tretum Oa ego appolai, quae declararent, qu d
489쪽
manumissio sacroru caussa bic apud Festum, quid ite detestatio sacrorum. Neque est quod quisquam putet, in numissionem sacrorum caussa dici, quod Vestalis; & Fl men Dialis exibat patris sui potestate. Nam ij statim sine emancipatione, ac cap tis deminutione de patris potestate sexibant. Neque libet intelligere de eo, quem pater in
lienam familiam daret, ut cum eu ex potestate cinisisset, postea lacroru caussa manumisso celebraretur. qui enim tertia mancipatione iii iure cessi erant a parente, in cuiuς potestate erant, eodem momento in patris adoptiui sacra io transibam, quo e patris naturalis sacris exibant. Apparet autem,qui sacris exoluebatur auri puri,probi, puti, sui nescio quantum arcae Pontiscum inseri e solere.
PurimeJ Infra. Duo membra sunt in his reliquiis. in priamo quid iit ager publicus disserebatur: nempe quo & au- is gures publici fruebantur, qualis erat qui in agro Veienti erat, nomine Oscus. Videtur autem velle Festus Publi- cum agrum dictum esse ab augus ibus publicis. De quibus Varro: Vt nostri augures publici disserunt. Cicero: publici auo ires lignis &auspiciis postea vidento. io PolleaJ Ita pene scripserat: Prodicere diem est prodere. Prodictio namque proditio est, quae in praesens valet. prodicere diem, & prodere diem idem esse supra notauimus. Gellius lib.x s.cap.x1 D.Kalendasque mihi prodiactaς,uti intra eum diem pronunciarem. Male hodie,pro- Σ1
PisticuliJ Fere ex Varrone emendari potest. Acro: a puteis fossis ad sepelienda cadauera pauperum, locus dictus est puticuli. . PurusI Putum ait dixisse antiquos, pro puro. Vnde pu- 3ocatae vitcs, quod, cum id, luod inpedimeto erat, decisum cst,remaneant purae,ut Cornifici .ait. Haec Feseus;& ad id utebatur auctoritate Enni j in Alexandro, qui dixerit,di-anidio purus putus. Item Plauti ex Pseudolo: Purus putus sycophanta est Reliqua fere sunt in Epitonae. 3sPost PutusJ Incompertum mihi, quid voluerit Festus vLque ad illud formon. duae lineae, que sequutiar, per tinent ad pedestria auspicia. Et supinitate nescio qua buetrastata sunt,cum iam supra suo loco relata sint. Vide post
Pedestria. Quod sequitur, uranifesto ita fuit: Parilia sibi
490쪽
obseruanda iudicat priuatim ipsae quoq; puerperae domi
in stratis, uti pariendo stabiliantur Parilia festa. Non si lum,inquit, rure uniuersorum Parilia sunt,sed & priuatorum domi, puta puerperarum. Vide superstitionem. qui.s dicebant Paliliaba Pale Dea deducebant. qui Parilia a pariendo. Porro in stratis, hoc est in lectis, foetae cubabant
dicis caussa. Eos lectos in atrio sternebant, quos aduersos vocabant. Asconius in Miloniana: Deinde omni vi ianua expugnata,& imagines maiorum deiecerunt,& lectulumio aduersum uxoris eius Corneliae,cuius castitas pro cxemplo habita est, fregerunt: itemque telas, quae ex Vetere more in atrio texebantur,diruerunt. Ex quibus apparet in atrio ante ianuam lectum aduersum fuisse. Propertius: Si tamen aduersum mutarit ianua lectum, Is Sederit & nostro cauta nouerca toro. hoc est, si alia uxor superinducatur, quae aduersum lectum nostrum muter, hoc est sibi no mihi sternat. Nam una quaeque matrona domi sibi aduersum lectum sternebat. Laberius in Compitalibus: zo Nunc lentus es tu nunc tu susque deque fers. Mater familias tua in lecto aduorso sedet.
Seruis sex tantis, vernulis nefariiς. Hoc est, uxor tua
socia de more in aduerso lecto sedet adstantibuς improbissimis seruuli . neque suspicaris de stupro. Sternebatur zs etiam lectus Diis coniugalibus Pilumno,& Picumno. Semuius in schedis: Varro Pilumnum,& Picum num infantium Deos esse ait: eisque pro puerpera lectum in atrio sterni,
dum exploretur, an vitalis sit, qui natus est. Intelligit autem locum Varronis hunc ex lib. o. le vita Po. ROm. Na-3o tus si erat vitalis,ac sublatus ab obstetrice, statuebatur in eterra, ut auspicaretur rectuς esse: diis coiugalibus Pilumno & Picuno in aedibus lectus sternebatur Ex quibus apparet,alium lectum aduersum esse, alium eum, qui Pilumno,& Picumno sternebatur. Nemo est antiquitatis paulo
3ue studiosior, qui non his rediuiuis Festi reliquiis laetetur, praesertim de aduerso lecto apud Propertium. quod hactenus a nemine indicatum fuerat. Putus Infra. Deinde de Verbo Promptum agebat: promptum significac paratum . deinde utitur testimonio veteris scriptoris, qui dia erit: de cuius aere tute promptum triti-