장음표시 사용
591쪽
sa. Sunt alia, quae diuinare non potuimus: sed historiae cognitionem non impediunt.Vide Strab. lib.v I. Mameriorum I De Octauo Mamilio Tusculano Superbi genero, qui Latini nominis princeps, ct a Telegono VlyΩsis , & Circes filio genus ducere dicebatur, Liuius lib. r.
Dionus. lib. i v.primus ciuis Romanus ex hac familia L. Mamilius, C. Nautio,L. Minucio cos. Liu. lidii I I. Vide October equus. Munal in lapidem I Fulgo n. Placiados de locis obscuri . Labeo inquit, qui diiciplinas Etruscas Tagetis,& Bac-ehetidis x v. voluminib. explanavit, ita ait: Fibrae iec ris sandaracei coloris, dum fiant, manales tunc vereri opus est petras, id est, quas antiqui solebant in modum cylindrorum per limites trahere pro pluuiae commutanda inopia. Misalu fons J Obscurus locus, & fortasse mendosus. Manare I Festus videtur a manando deducere mane:postea a mature,unde Matuta dicta est. Alio loco a Diis manibus : siue quod mana bona dicerentur. unde Matuta, &matura dicuntur. Varro lib. v. Diei principium mane, quod tum manet dies ab oriente: nisi potius quod bo num antiqui dicebant manum. Vide Mater Matuta.
Manes dii J Festi verba mutila ex Pauli epitome sarciri possunt paucis exceptis. Manum, O mentum J Vide Gell. lib. x I II. cap. x VII.& interpr.Lycophr.in Iambicis,d Eustath.in I. Homeri Iliad.; ut nihil de Chalcante,sed de aliis dictum referunt. Viae prouerbiorum interpretes. .
Manumitti I Pauli verba interpretis vice langentur verbis Festi, quae reliqua sunt; quibus addi potest, quod ex Cato lib i. Institui.xesert Boetius lib. et tr. Topic. Vide Ambactus,& Am. Mari pedis I Filium Martis significare putarem: nisi me a ctoritas Messallae moueret. Musi liua J Videtur deesse. ειρσενι ,- ειλυ se dicunt. Mater Matuta I Ex his Pauli verbis sarcienda sunt,quae s quuntur Festi verba. una tamen littera diuersa est, manis enim pro manes est scriptum, librarij,ut opinor, errore. Matronae J Ex his verbis,quae sequunt etesii verba, poterunt recte conscribi. Et videndum est, an ad haec pertia
592쪽
' neant quae de Vestali Claudia produntur, quae patrςm complexa de curru se detrahi passa non est, Cicero pro
Matronu J Verba Festi ex Pauli ep:tome cognouimus. Item ex Liuio lib. v. gpparet bis matronas aurum contulide, velis a Camillo captis, di urbe a Senonib. capta praeter capitolium. Apollini autem donum Delpho cratera avrea portata est ob decumam voti, quo se damnauerant Veiis captis. Matronis aurum restitutum dicit lib. v i. Pistareh.in Camillo doni Apollini dicati meminit.Plin. lib. x x x III. cap.I. ig aurum in locis caelia eollat Vri mam sisse scripsit ad Pornpeium Magnum .vide Pilenti . MaximaeJ Vide ordo sac rdotia, R decem Flaminum nomina ponit Varro tib iv . e v a. de lingua Lat. Dialis, Ma tialis, Quirinalis. Volcanalis,Volturnalis, Palatuatas, Turinalis,Florali ,Falacer,pomonalis. AddeCarmentale: ex Cicerone in Bruto, Portumnalem ex Festo. Perilliu Virbialeni ex marmoreis monumeti .item Diui Iuli j,&Diui Au asti ex eisdem,&eorum temporum historia. fax Q pontifex J Cuperein pesti verba videre . iacve enim facile Ρaulo credo asserenti pontificem futile vindicem cootumaciae ipagistratuum 5 priuatorum. Vide Dionycli bov. Maxim praetorem J Sic in earmine M rcia vatis : His Iu dis faciundis praesit is practor,qui ius populo,plebique dabit summum .Liuius lil x x v. M crob.lib. I.Saturn. De Saluus augurio Cicerp lib. i. de Dipin. T citus lib.x ii.
I sedioeruulοIObscurus locus. , ni fallor,meηJO'us . . eug. . . . J Ex iis , Quae Paulus scribit Mendicum dici Vertius ti c. hacς supplenda sunt. Scriptum autem Milevidet tir mente eiu quam senilexit sertura: non qWem: Mensae I ut Postdverba intelligas, praeter Pauli epitomem Iege Macrob. lib. i 3 I. Satvrn. dum Vergil. v I ri. Aen. versum intςrpretatui: In mensam laeti.libant, diuolque
Mente pim I Huc pertinent verba Fosti,quae sequuntur. Merisauere I Catonis verba relata a Festo non assequimur.
Meta . . . . . J Interpretatis ne indiget- . .
Metaphoram J Si quis Quintiliani cap. va. de tropis Et raoctaur
593쪽
octaui Iegerit attentius; verba Fosti sacile intelli et, &manca restituet. πι
Meta. . . stices I Metaphrastices scriptum fuisse videtur: sed mendose : pro Metaphrastice, vel Metaphrasi, vel pro Metastasi, vel Metabasi. interpretari autem existimamus, cum poetae propter necessitatem metri aliud pro alio ponunt. Migrare mens a I Locus obscurus interpretem desiderat. Mihipte I Verba Festi exceptis bis,quae Paulus notat, non intelligimus. sed exempli sumpti ex libris Catonis ea esse arbitramur Mina I Distingui videtur inter minam singula iter, quam Graeci innam dicunt, & minas. Vel usos veteres no nunquam asserit mina pro minis, & Catonis exemplumasteri. Minora templa I Videndus Varro sib.v I de lingua Lat. Minuitur I De Casto Cereris, mihi non liquet. tamen non licere a lugetibus Cerialia celebrari, docet Liu. lim xx Ir. Modo quodam I Paulus Festi verba resere; quae nos dimidiata inuenimus.
MolucrumI Afrani j verba sunt qui ita scribant Virgini tam
crescit uterus, quam grauidae mulieri. Vocatur m lucrum transit etiam sine dolore. Gabriel Faemus ita: Vi gini Tam crescit uterus, quam grauidae mulieri: Moli crum vocatur transit sine doloribus. Sunt autem senarii duo post verbum vir i. Monodos I Plin.lit, v I I. cap.x v I. videndus.
Po' Monsti um J Verba Festi dimidiata intellistes ex illis
Pauli, Monstra dicuntur, dcc. Mos UZI Macrob.tib et i 1. Saturn .resert Iulium Festum lib. x i 3 I.de verborum significationibus seripsisse : Mos est institutum patrium, pertinens ad religiones, caerim nia': maiorii. Non dub)to Pompeium pro Iulio icribenesum apud Macrobiit. Hic enim est locus,que adsert, ex quo verba Festi sarciri possunt, paucis syllabis cxecptis. Mulleo, J Verbum Allucinatos mendosum est. lunatos placet siue alutatos,ab aliata; de utroque est carmen Iuuen. Saty.vII. Appositam nigrae lunam subtexit alutae. Quod aliter dixit Horat.lib. 1. Saty.v I.Nam ut quisque insanucii ris medium impediit crus Pellibus . & latii in dem e
594쪽
pectore clauum, Audit continuo quis homo hieὶViden.
Plutarch.in Probl.Titinij carmen mendosum est. Multis . . . J Ex epitome Pauli verbo multifacere , hine omnia facile intelliguntur. Mundi ωι uti I verba illa mendosa sunt: ex iis qui introuere cognoscere potuit . forsitan scribendum: ut ex iis, qui intrauere cognosci potuit. Item ex Pauli verbis addenda sunt non nulla ; utputa tertius dies quo mundus patct.Vide Varroncm apud Macrobium lib. I. Saturn. Muneralis I Lex Cincia de donis,& muneribus non omnibus prohibuit munus accipere sed ob causam orandam, patrociniumve praestandum. Viden. Cicero lib. I. iii vlt.ad Atticum.Tacitus lib. x t. x 1 I I. & x v. Municipalia I Paulus non intellexit, quid esset ante ciuitatem Ro .acceptam; & ante urbem conditam interpret tus est. neque etiam municipalia sacra, sunt urbis Romae sacra ; sed municipiorum.
Munificior I Ex his Pauli verbis intelliges Festi verba. Murciaε J Vide Varron .lib. i I i I. de ling. Lat. & Plutarch. in problem.
Muta. . . I Interpretationem desiderat.
Mutae I Festi verba ex iis, quae Paulus conscripsit, intellia
simus. ordinem tamen videtur mutasse. namque illauo verba Festi ,mutum dicimus; referenda sunt ad or torem, aut tragoedum. Siquis tamen velit nihil mutare;
addere poterit ea, quae Festus scribit iis, quae Paulus retulerat. Mihi prior opinio placet. Muta exta I Ex verbis Festi cognoscere poteris; qualia exta non muta dixisset; visi ab incendio, veneno, aut alio
tali periculo aruspex cauendum esse respondisset; aut si fiuium deminutionem portendi dixisset. Haec Paulus omisit uti inania, ti iure religionis verae contemnenda. Mutinii Vide an ita scribi debeat in angiportu : de ovo ariς sublatis balnearia sunt postea facta domus CN. Caluini. cum mansisset ab urbe condita ad principatum Augusti. Cetera non assequimur.sed addi possunt, quae Paulus refert de mulierum sacrificio. Videndus etiam Ter
tullianus in apolog. cap. x x r v. Arnob. lib. I v. contra gentes. Firmian. lib. i. cap. x x. Aug. lib. I v. cap. xj. de Civit.DCi.
595쪽
NAa N r A J Magna pars verborum Festi intelligitur
ex Pauli epitome. Cetera sunt exempla, quibus ostendebatur verum esse, quod dicebat. Plauti est fortasse in Truculentor hera apud nos di xit Naeniam de bonis. Naeviis silua J Varro lib. I v. de lingua Lat. Sequitur porta Naevia, quod in nemoribus Naeuiis. Naevius enim loca, ubi ea sic dicta, coluit. Ex his, Festi vel ba intelliges. referebatur M. Catonis locus, ex Oratione in Coelium si se appellauerit. Proverbium autem, quod Verrius referebat, ignoro.
Napuras I Vide Noctere. Nuga I Plaut. in Milite: Numquam Hercle ex ista nassa
ego hodie escam petam. Nasiiterna I Vide Fulgen. Placiad. de antiquis vocibus. Natio J Praeter ea quae Paulus scribit, ex verbis Festi tantum elicitur Cincium esse huius sententiae auctorem. Nesinatio J Festus refert verba Catonis ex Originibus, ut arbitror; qui scripserat: audito tumultu Macedoniae,
Etruriam,& ceteros natinari,id est tumultuari. Nauali corona I Plin. lib. x v I. cap. IIII. Cedunt & rostratae ciuicis, quamuis in duobus maxime ad hoc aeui celebres M. Varrone e piraticis bellis, dante Magno Pompeio, itemquc M. Agrippa tribuente Caesare e Siculis, quae & ipsa piratica, 3c postea dedit hanc Augustus coronam Agrippae, sed ciuicam a genere humano accepit ipse. Idem lib. v II. cap. x x x. Μ. Varroni Magnus Pompeius piratico ex bello naualem dedit. Ex his intelliges Festi verba, paucis exceptis, quae plane ignoro. Adde
Naueum I Mendosum esse videtur; quod in oleae nucis quod intus sit. Paulus oleae aut nucis nucleo sorte quod in olea, nucique intus sit. De nuce iuglande vide M crob. lib. I D. Satur. Nauta I Haec historia de cote nouacula praecisa ab Attio Nauio a multis refertur. Sed de ficu Nauia nihil aliud accepi. Cicero lib. L. de Diuinat. cotem ait, & nouacu- Iam defossam in comitio, supraque impositum puteal. idem ait Dionys. lib. i I a.addens statuam aeneam eidem
illic statutam. quod etiam Liuius scribit, & Plin. lib.
596쪽
x T X I V. eap. V. Val. Max. lib. I .cap. I v. D. Aulum N uium avgnrem appellat. De ficu ruminali Plan. lib. xv. cap. X v II I. Quaerendum igitur est, qua ratione ea, quae delunt, sarciri possunt. Post Nau a lassecu dum J Nauitas pro nautas dixis se Catonem refert,&,ut arbitror,ille locus est,quem Plinius laudat lib. x a v. cap. x Iii. Cato cum in Hispaniam nauigaret, unde cum triumpho rediit; non aliud, inquit, vinum bibi,quam remiges. Vide Penatores. Nautea I Citatur Plautus in Artemone , quae comoedia non extat. Credo etiam ex Curcullione illum afferri
versum: Nam omnium odor unguentum piae tuo nautea
est. & ex Casina: Ei pro scorto 1 upponetur hircus unctus
Nautiorum I Multo plura Festus scripserat, quam Paulus referat. Initio de Palladio a Nauta Aeneae socio conseruato, a quo Nautii dicti sunt. Idem Dionys. scribit lib.
v r. & Seruius lib. III.& v. Aen.Historia postea narratur
mihi incognita de bello aduersus Bruttios gesto post eaedem L. Caecilij. de quibus fortalle Florus lib. x Ir.
Fuit eisdem temporibus cons.Sp. Nautius. De quo nihil accepimus, quod ad huius loci interpretatione pertineat me eomun lionem J In verbis duodecim tabularum relatis: Ast ei custos necescit. item, si adorat furto &c.Crederem scribi oportere, nee cst; verbu adorat significare agat; ut idem Festus scribit verbo Adorare. Varro lib. v I I i. de ling. Lat. Sum quod nune dicitur,dicebatur esum: &in omnibus personis constabat: quod dicebatur esum, es, est: eram, eras erat: ero ,eris, erit. Vel esit significat erit,
vel sit:& utroque casu videtur deesse si. Ait si ei custos necesit. Sed Eseit quoque significat erit. ut in littera E,& Superoscit. N.ἱ ari Uerg. lib. I. Aen. N.Aere a Vide Napuras. NU H I Quantam iacturam neerimus. tum ex Pauli opitonae nimis concisa, & breui, tum ex linius libri,qui exeat, paene dicam, clade: ex his, quae scriba manifestum est. Ego enim ex dimidiatis versiculis Festi coniicio,eum principio nominis interpretationem afferre,quam Varro, uidias,& Macrobius dilucis ostendunt ut nefastidies
597쪽
aien sint per quos ales nesas sit sari praetoremDo, Dico,
Addico. Addidit postea, ut Paulus notat,quibus litteris, hi dies notentur in fastis. ut cum totus dies nefastus estas. notetur i cum vero priore parte diei, tum N.&hit .enim interpretor illud nep. & illud riores sunt quod ipsum in fastis Achillis Masci editis a Paulo Manutio, idem Paulus, & ante eum Octauius Pantagathus acutissime animaduerterunt. Ad extremum dicebatur , quid
nefastis dicibus seri posset. Neff.is ,3 p x Festi verbis intelliges primam opinionem Nuc j fuisse, alteram Rieris, qui Liuij carmine se tuebatur. Cetera ex paulo nota sunt. Viden. Fulgen.Placi des de auri quis vocibus. & Festus, Rienes. Netumate J Verba C N . Marci j interprete egent. Neminis I In verbis Catonis, quae Paulus reseri, verbum
corde nihil significat ii ii addas, lapideo, senses elicitur. Sed videntur esse poetae alicuius; ut illa, & quis dicere .cu stfortasse Enni j in Erectheo. de qua tragoedia Geli.
lib. v I cap. x v. r. 8c Macrob. lib. v r. Satur.
Nemoraa Reliquiae Festi ostendunt illum originem Graecamdeduxisse -ω ον --A Mettit . exemploque Hum Graeci poetae is νι ni Nemuti Exemplum omisit Paulus; Catonis fortasse, qui hoc verbo usus est. Nepa I Plautus in Casina. Recessim cedam ad parietem, imitabor netam Nepotes J Maximam partem horum verborum resti ex versis Pauli interpretaberis praeter id, quod de Tuscis initio dicitur: quod ue in fine --n scriptu est. De Tuscis nihil aliud habeo, quam me opinari Tuscos eo nomine usos. Graecum autem esse cognoui, cum mihi Fulvius Vrsinus eius linguae periti stimus. a quo multa in hoc libro emendata sunt, ostendit Apolloniti lib. iv. &Theocr. layll. x v a i in hac significatione hoc verbo uti. Eustathius quoq; idem assirmat, in Δ Odyss Fieri etiam potest, ut Apollopij carmen retulerit Festus,euius finis est: T. An is δε- . oh ,. Quem vero significet illis syilabis cchus inter) an Aristarchum, vel Callimachum aliumve pnobis incertum est. Nequisoni J In carmine Liuij non est verbum nequinoni.
598쪽
28& vereor , ne pro neque nune nequinoni sit seribe
dum .Ratio autem carminis valde incerta cit e quacumque ratione scribatur. Homeri versus ex Odyssea,quam
Aura J Ennij carmen lib. x. mendosum est. Nilo I Historia nobis ignota. Ningulin I Ennij versus mendosus est. dc quia video Paulum referre verba Marcij vatis,quod a Festo praetermittitur; arbitror deesse aliquot verba,in quibus Enni j versus sinis, & Marcij orationis initium sit. Nonarum I Haec erant ex libro quarto verrij de verborum significatione, ut Gellius scribit lib. v. cap. x II r. Videndus etiam Liuius lib. v I. Ouid. i. Fastor.Plutarch. in problem. Macrob lib.I. Salum. Non omnibus J Ne quis dubitet Opium scribere , ut in vetustissimo libro Festi est,& ita scribendum esse lib.v I r.epist. Ciceronis, non Captus: sciat hanc familiam fuisse Romae; & extare denarios in quibus legimus M. Cipr. N. p. Hi a Cipo sortasse orti, cui cornua esse nata finxerunt. Ouid. x v. Metam. Val. Max. lib. v. cap. v v Plin. lib. x I. eap. xxxv D. Sed hunc Valerius ex Genucia familia videtur nominare,& praetorem fuisse: quod ne Plinius quidem credidit. Natbum Illud, Spurio patre natus ;falsum est.malim Spurius incerto patre natus, ut Iulius Paris notat in epit me. Sed videtur Spurium pro incerto accipere : de Seruium facit Spurij filiv.Vide Quintil. lib. II1. Plutarch.
in Problem. Iustinian. lib. LInstit. tit. de nuptiis.De ma-rre Ser. Tullij in Lugdunensi TI. Claudi, imp. oratione dicitur. Seruiuq Tullius s nostros sequimur captiua natus Ocresia: Si Tuscos, Coeli quonda Viuennae sodalis. Liuius serua natu non credidit,sed Servio Tullio,qui princeps Corniculanorum fuit.Dionys lib. 1 v. Tullio Corniculano, & Ocresia natum; Seriiij praenomen nato filio matrem imposuisse, quod in seruitute natus esset, Plinius, siue quis alius, in libro de viris illustr. Servius Tullius P. Corniculani, & Ocresiae captiuae filius. c ius verba facile mutari possunt in Sp.& O lesiam.
Nouae euriae I Triginta curiarum Romina non extant.
sed & hoc loco septem nominantur , & quattuor tantum
599쪽
tum nomina redduntur. sunt etiam duarum curiarum nomina sub littera T. Curia enim Titia, atque Tifata explicantur. & apud Liuium Faucia Curia lib. ix. Cete
NouatuὶDuo versiculi dimidiati pertinent ad ea, quae Paulus refert. Cetera aliena esse videntur; neque adhuc reperi, quid significent. apud Dionys lib. viij. T. Siciniux cos. de volscis triumphauit. Referuntur autem in fine nomina quorundam illusti tum virorum, qui intra superiores xv. annos Consules fuerunt. Opiter Verginius Tricolius, Postumus Cominius Aruncus. P. Veturius Geminus, A. Sempronius Atratinus , Sex. Fusius Fusus. inter hos Laevinus nominatur, c uod cognomen est ri Ieriorum itein .... llius Tolerinus, quem arbitror fiat CD Manium Tulliit, qui tunc etiam cos. fuit. At Scaeuola,& Ver . . . non agnosco. Cm,di dialiquado fuisse haee nomina corii virorum,qui intra urbem sepulti,uel co
busti sunt , quod in xij. tab. id reperatur prohibitum : dchi ante xij. fuere. Cicero lib. ij.de Legibus, cum recitruset legis verba: Hominem mortuum in urbe ne sepelito, ne ue vrito: Quid, inquit, qui post duodecim in urbe s pulti sunt Z Claros viros credo T. fuisse ; aut eos,quibus hoc ante hanc legem virtutis causa tributum est, ut Publicolae , ut Tuberto; quod eorum posteri iure tenuerunt aut eos , si qui hoc , ut C. Fabricius virtutis causa, consecuti sunt.Plutar.in Problem. Publicolae,& Fabriacii meminit . sed affirmat triumphalibus concessum , veossa eoru intra urbem deferri possent. Sed quid certi sit, iudicent doctiores. illumque locum quaerant, proxime circum qui sit lapide albo constratus.
Noueustules J Liuius scribit deuictis Sabini; a Tullo Hostilio Rege nuntiatum esse in monte Albano lapidibus pluisse; missis, qui id viderent. renuntiarunt audisse vocem ex luco, ut patrio ritu sacra Albani sacerent. ROm nis novendiale sacrum publice susceptum, seu voce coelesti ex Albano monte missa, seu aruspicum monitu.
mansisse sollemne, ut quandocumque idem prodigium
nuntiaretur, feriae per noue dies agerentur. Ex his verbis maxima pars verborum Festi intelligi potest postre- vcrsiculi interpretem desiderat.Adde Liu. lib. xxxiij.
600쪽
me j I Ex his verbis pesti eIicitur, auspicium selistimuimex nucibus cadentibus innuptiis fieri. Id displicet Plinio lib. x v. cap. xxij. dc Varroni apud Seruium. viij. eclog. Ambo haec de nucibus iuglandibus intelligunt. Huc pertinent illa Catulliana: Concubine nuces da. &Vergilij: Sparge marite nuces. Nuculas I Liu. lib.x xiij. scribit, Praenestinos quosdam
fuisse Casilini in praesidio; famemque tolerasse. in qua
Romanos milites nuces in flumen,qui medius erat inter Romana castra,& oppidum,profudisse,easq; fuisse cratibus exceptas. Macrobius libau. Saturn. refert Varrone existimasse,Praenei as nuces esse dictas,quod iuxta agrii Praenestinu essen Carsitanas, re dictasNudi in tertius I Ex verbis Festi quaedam videntur esse r serenda ad aliud verbum mihi ignotum. Numam I Vide Plin. lib.. xiij. cap. xiij. ex cuius verbis haec sarcientur melius, quam ex iis,quae eadem de re Liuia us seribit lib. xl.& Plautar. in Numae. Numerim I Idem ait Iulius Paris in epitome Valerii Maximi de praenominibus. Cur autem dicatur Numerius, M. Varro in Catone , siue deliberis educandis,ita sci bit: Ut qui contra celeriter erant nati, fere Numerio
praenominabazquod qui cito iacturum quid ostendere
volebat,ilicebat numero id sore quod etia in partu precabantur Numeriae, quam deam selent indigetare etiam Pontifices. Haec mendose Nonius, sed nos eme date,ut opi namur, onscripsimus. Numero I Multa hie obscura, dc mendosa in Urbis Festi Viden. Nonius de varia signis sermonum.
Nundinalem J Plaut. in Aula. Coquuς ille nundinasist: in
BAc εκ AREI Vide Acus,& Aceratum. Obsidionatu J Viden. Plin.lib,x xij. cap.III. I v. v.& Vj- item lib. vij cap. x x viij. Dionys lib.x.& x1. Val. Max. lib. iij.cap.ij.Gelidib.ij.cyp.xj. & lib. v.cap. . Fulgen.A siad. de antiquis verbis. Hic est L. Sicinius Dentatus, quem aliqui ex suprascriptis L. Siccium appellant,de cuius tantum caede Liuius scribit lib. iij. Obsonitauerer In verbis C tonis mendum esse opinor.& post Ierbum, antea, scriberem denis, vel aliquid huiusmodi .