Iulii Caesaris Baricelli ... De hydronosa natura, siue sudore humani corporis libri quatuor. In quibus non solum de origine, differentijs & praesagio: verum atque de vsu apparatu, et curatione sudorum disseritur. ... Cum duplici indice, ... Ad illust

발행: 1614년

분량: 478페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

141쪽

1Σo Bari celli de hydronosa naturar

. Ego quidem cum Medicinae, & Philosophiae Neapoli vacarenta,

multoties cum qualibus meis insulam IEna iam,& Puteolos,utar nas, & balnea, ct stuphas, quibus pro extirpandis diuersis affectibus, Medicoru consilio aegri ututur,cognoscerem, profectus sum Deinde Doctoratus cu aliquot annos fecissem Medicinam, vocatus pro regimine Illustrisse. Marchionis Sancti Marci D. Ferdinandi Cabaniiij, ct D. Marcelli eius filii, bis AEnariae per duos menses,&totide Puteolis adesse coactus sum. Indigebant enim Domini illi aere,& locorum remedijs; pater, pro curando fistuloso vicere in sede adorto, filius vero, pro quibusdam epilepticis inuasionibus, quas in somno pati solebat , persanandis. illic dum essem, mirum in modum languentium diueritatem placuit cognoscere,atque ingredientiu balnea, vel arenas corpora tangere.Horu sudores modo calidi, modo tepidi mihi videbant; ratio erat, quia balnei aqua magis, vel minus calefacta, calidiores,vel tepidiores sudores emittebat. Ipse quide licet aquas non ingrederer, ex balnei domus aere calefacto, in sudores mouebar calidos, praecipue Gurgitelli, Eornelii,& Fontanae in Insula IEnaria, & Puteolis ex aere Sudatorij sancti Germani,vulgo dicunt stupham de Agnano,dein Sulphataria, Vulcani foro appellata antiquitus; ex quibus nulli dubium est,calidum aerem, balnea calida,arenas, & alia huiusmodi co pus agitare, calefacere, & sudores calidos mouere, cum ex ijs excrementa,& humores corporis incali scant,sicuti Arist. dilucidissime scripsit et. Probi. t r. Idcirco de re hac satis sit. Circa internas causas,a quibus calidi cientur sudores, auctores sententias diuersas attulere. Si quidem Theophrastus, necnon & Arist. 3i .Probl.1 . sudores calidos scripserunt,ex proba humorum commne connasci, propterea Arist. ipse volens ostendere, Cur lachrymae, quas moerendo emittimus, calidae sint, quas oculis laborando frigid ZAn quia stigidum asseruit,quod incoctum,crudumq; est: calidu, quod concoctum. Quod clim lachry ma cruda eoru sit, qui valetudine ocu lorum laborant, non immerito frigida est: hinc Medici,sudorem fit

dum, assumentum grauis morbi existimant, is dum contra decret rium esse.&salutare. Cum enim vacans materia multa est,satis a calore interiori concoqui minimE potest, itaque frigidam esse necesse est, cum pauca est,plene i calore victa concoquitur,morbos aute vacantis materiae confici certum est.Haec Arist. Ex quibus rationibus quo modo calidi fiantsudores compertum habemus: in sinis enim corpiribua rationabile est,sudorea tales a proba excrementorum coctionea na

142쪽

Liber Secundus. IEI

, natiuo calido perfici in aegris vero in salutaribus iudiciis Ivictoria

caloris eiusdem supra hutnores. Haec aute dum humores pi obe concoquuntur,& extenuantur,ut per sudores moueri possint,elucescit. Αt Rases Auctor grauis diuersae fuit opinionis,sudorem calidum nimirum tunc fieri, cum humores in vapores conuertutur, atq, deinde in superficie corporis condensati, in calidos sudores mutentur. Haec

sententia licet prima facie a Theophrasti, & Arist. decreto videatur longissima,admodum tamen distare haud comperitur ex proba enim humorum coctione calidi vapores ad cutim possunt eleuari, & in calidos sudores conuerti,siquidem hi a calidi natiui opera perficiuntur, a quo caliditas adoritur. Vel dicendu, quod Rases humores considerauit ex tenuari a maximo calore interno,& in vapores couerti, quod non raro in ardentibus, & magnis febribus verum esse comprob. tur, quando intestinus ardor corporis viget, cuius potentia adeo possunt humores extenuari, ut modo in sudores calidos euocentur,modo autem in vapores. Hi condensati saepenumero circa corporis superficie incalescentes materias iterum conuertuntur. De his alias nos tetigimus expositionem. Prima opinio caloris sortitudinem natiui potissimum tum in sanis, tum in aegris corporibus respicit.Secunda vero calidum in morbosis,&languentibus, eius', naturam . Hippocrates,& Gal. . Iphor. 2.asserere videntur servidos,bilio. sos,& calidos humores sudorum calidoru esse causam,qui modo absoluti, modo cum serosis excrementis, aqueisq; humiditatibus c5mixti foras prodeunt, ct secundum eorum qualitatem, & naturam sudores generant. Quomodo autem calidi,& feruidi humores fiant in corpore,licet hic locus non sit de ijs disserere,iamen a putredine, O humorum corruptione, inflammatione partium, ebullitione sanguinis, adussione,& similibus causis oriri asserimus. Clarum hoc est in acutis,malignis,&fementibus febribus: in excretionibus enim per sedem, vomitus , sudores, & urinas adeo seruere aliquando humores conspicimus,ut corpus uri potius,quam a febre torqueri videatur. Dicat hoc, qui ex humorum seruore ardentes febres, ta igneas passi sunt. Dicant hoc,qui ex humorum ardore in siccitatem,& in partium solidarunt eliquationem deuenerunt. Relinquimus et go pro decreto calidos sudores,quoad internas,& externas causas , calidis excitari. At ponderationem habeamus circa huiusmodi sudores a quo cal re potissimu oriantur, naturali scilicet,an piarier naturam 8 Prosecto

b utroque produci posse nulli dubium est. In sanis clarissimum est a in natiuo

143쪽

11 1 Barlcelli de hydronosa natura.

natiuo calore calefieri ,extenuari tum excrementa serosa,tum assiue

tes humores,atque in calidos sudores suscitari: In qgris, sudores criti eos a naturali,symptomaticos vero ab eo, qui praeter naturam est,moueri,& euocari non est ambigendum; nam si in morbis euenit, ut natira humores noxios superare,& concoquere possit, utique sudores lidi, a natiuo nascuntur calore, lic Et quodammodo ad calefaciendum etiam praeternaturalis concurrat. Quia autem euacuatio huiusmodia naturae victoria procedit, principaliter a natiuo deuenire confitendum est. Cognoscimus hoc tum a praecedetibus signis coctionis, tum ab apparitione sudorum inlaudabili,& decretorio die, ut naturet mo ris est: Historiamq; adducimus 3. Epidem. de Pericle Abderae, qui in

tertia die a morbo urinas multas habuit, & concoctas Hinc quarta circa meridiem sudor prorupit, toto corpore multus, & calidus, &iudicatus est, nec amplius redi jt acuta febris. Quod si ex malignitate morbi natura succumbit, sicuti in acutissimis febribus contingit, tuc ab opposito calore fiunt,& nullo praecedente signo humorii coitionis apparent. Hic praeter naturalis calor est,qui cum putridis humoribus, acribusq; ad excretionem, naturam stimulat, proinde sudores hi mali,& non iudicator ij sunt. De his Hipp. 3. Epidem .com. 3. ita dicebat. Multi sudantes,& his quidem, qui perniciose habebant, haec accidebant.&paulo inserius. Nam alui plurimis turbata: horrores, sudores non iudicatorij, & urinae. Equidem tales sudores saepissimό

mortem iis lent de nunciare,& tunc praesertim, cum eorum materiae alimentales,& non humorales fuerint, vel mixtae: quo tempore carnium fiunt a seruidis humoribus, intestinoq; ardore colliquationes; proinde salutis spes omnino deperditur,& aegri decidunt. Ludovicus Mercatus in suo tract. de febre maligna circa sudores calidos unum adnotandum scriptum reliquit perquam necessarium in febre huiusmodi curanda.Nam sudor etia si requisitis accidat con ditionibus, & adhuc in die decretorio, raro solet ex toto huc affectu iudicare,quinimo primo die ex sudore febris remittitur,caeterv co pus deinceps,& accidentia grauius se habent: postea vero aduenien- tibus alijs sudoribus, licet sint in diebus criticis, succumbit facultas,&in medio sudoris deficit laboras. Ratio quidem potissima est, quia venenosa illa qualitas tam est immersa toti materiae,ut etiam si per sudorem tenuior pars exoluatur quod nequit fieri in venenosis humo-i ribus,citra facultatum dispendium,&laborem manente tam e crassiori efficacius prosternantur potentiae, ac facilius succumbunt .

144쪽

Liberi liectandus.

Ruamobrem solis sudoribus fidendum non est sed si a primo sudore,

aut saltem a secundo laborans ex toto n6 euaserit liber, corpus phasemaco purgare oportet, ut quod crassum, & venenosum a sudore superest trahenti pharmaco excernatur. Haec Mercatus. Notat alterum obseruatione confirmatum longe utilitis esse si ste

ruentibus sudoribus aeger a principio corripiatur dummodo ex su-

ore non se deterius habeat namq; signum est naturam paulatim ma teriam attenuare,& per sudorem excernere. Nec est idem in conue- niens, ac in sudoribus criticis , na venenosa qualitas in interuallo inter unum,& alterum sudorem fixius materiae adhaeret,& grauius essicit malum. Cui sane damno locus non datur frequentibus sudoribus. Nec ob id credendum est in hac febre nusquam prodesse criticos si-dores,na quo minus venenosae qualitatis obtinuerit febris, eo magis prodesse poterunt,ut in omnibus alijs febribus,quae ex humorum pu tredine concitantur. Haec etiam Mercatus,cuius in hac re exemplari verba transcribere volui.

sed reuertamur ad id unde discessimus, quod calidi sudores a cau- ss calidis nascebantur,inquisitioneq; faciamus an perpetuo 1 talibus causis originem habeant,an secus λ ω si sic an a frigiditate, & frigidis humoribus oriri queant Z Huic obiectioni dicimus, calidos sudores a causis frigidis fieri posse, per accides tamen,& aliquo medio. Corpo ra enim ab exteriori frigore densata, cum ob cutis occlusa foramina impediatur transpiratio, in febrem incidere possunt, atque deinde in calidos sudores incidere,horum autem licet proxima causa caliditas sit interna,accidentalis vero ipsa fuit stigiditas. Insuper humores crudi, & frigidi in corpore existetes,in calidos possunt excerni sudores, accensi prius si fuerint a poteti,& febrili calore, vel a natiuo median te naturae eo tione, coctum enim calidum est. Idcirco causa frigida potest mutari in calescentes excretiones,& humores frigidi in sudores calidos,quare ad faciendos huiusmodi sudores, non opus est ut in actu, & potentia causa semper calida sit; sed iuiscit ut in potentia sit talis,quemadmodii de frigidis humoribus diximus. Obseruamus hoc

in laborantibus coartana, Quotidiana,Tertianis spurijs, alijsq, frigi

dis morbis, in quibus superueniente humorum coitione calidi exhalant sudores. Hoc totum ex Gal.percipimus in pluribus locis, potissimum autem in Cleonacti dis historia I. Epidem .com. 3.com. 23. ubi

multos humores crudos in illius corpore affuisse asseruit suit enim febria illa erratica paulatim tamen concoctis octuagesimo superri in x guit,

145쪽

a14 Baricelli de hydronosa natura.

guit,febris acuta inuast, multum sudauit,& iudicatus est. Confirmatur hoc ex Arist voto dicentis, sudores calidos ex proba humorum coctione perfici, quae coitio non solium ad naturalem temperantiam humores ducit, verum atque a crudis,& Digidisin calidos mutat.

Sed veniamus ad alias historias pro csi firmatione sudoris utriusq;. Primo autem loquamur de ijs,qui ab internis causis calidis mouetur, atq; a ferui dis,& biliosis humoribus. Horum est exempH in 3.Epid. com. 3.tex.82. de muliere, quae erat in Thaso a febre biliosa detenta, in qua visus est sudor calidus. Insii pei in virgine Larissae eodem lib. tex. 33.Haec qiluosam patiebatur febrem,erat enim sitibunda, lingua fuliginosa,& arida. Uisi sunt etiam huiusmodi sudores in Herophon. te,in uxore Epicratis, & in Menone. Isti autem omnes a labre ex M. Losis,& feruidis humoribus genita detenti sunt. boad sudores illos, qui a frigidis ortum ducut humoribus. Hi calidi apparent, vel accensit a febrili calore,vel a naturali coitione. De primis loquebatur Hipp. . Aphor. 77. quando dicebat. Febricitanti sudor superueniens, febre non deficiente, malum , prorogatur enim morbus,&multam tignificat humiditatem, crudam scilicet,& nor , cocta. De secundis, praeuia scilicet coctione hi historia i leona fidis; sicuti enim coctum est calidum, ita crudii est frigidum, quemadmodum cum Arist. diximus. Concluditur ergo frigiaos,& crudos humores, dum vertuntur in sudores calidos, vel calescere a febrili calore, vel a naturali, propter paratam in ijs coctionem,& mutationem in

caliditatem. Caetera exempla, quae plurima sunt in Epidem. Lebor ex se perquirat. . At accedamus ad istorum pr dictionem,quam Gal. . Aphoricom. . explanavit,dum calidos sudores asseruit, semper esse si ubriores, ct meliores frigidis tam in criticis, quam in symptomaticis, deterius enim est naturam versari cum frigido, quam cum calido,nam frigidudirecte opponitur calori nativo laquam inimico: idcirco vita nostra math cum illo compatitur, proinde mali censentur sudores frigidi. Calidi autem meliores,clim hi respectu qualitatis affines sint,& natu

rae amabiles. Caeterum Arist. 1. Probi. 37.volens hanc disserentia de clarare,sudores calidosinnuit ex eo esse salubriores,nam excremen

ii paucitatem designant, qua ratione in frigidis excrementi copiam adesse intelligebat,& propterea peiores, ct insalubres. Rases sudores calidos fortitudinem caliditatis ostendere demonstrauit. Hanc nos duplicem possumus considerare, natiuam scilicet, & extranea,a qui-

146쪽

Liber Secundus.

bus,ut ostendimus superius,tales procedere possunt. In quo aut e gra' dii salubritatis calidi sudores reperiatur, ex supra narratis ingeniosus addiscet, non enim ex hoc, quia frigidis meliores, S L lubriores existunt, perpetuo boni sunt iudicandi, quando hi non raro pessimi, &exitiales esse queunt, siquidem eorum efficiens, non idem semper est, nec eadem materia, ex qua varietate, diuersi etiam sudores erumpur,

eo quod illorum aliqui boni,& salubres; aliqui vero mali, vel pessimi;

aliqui lethai es esse dicuntur. Vt autem Medicus istorum notitiam adipiscatur, sanoru,& aegrorum corporum differentiam pensitabit: sana enim corpora ex motus vehementia, moderatis balneis, alijsq; praesidi)s salubres sudores habere possunt, nisi naturae excedat limites, hos voco excedere limites cum ni perflui,cu indebiti,de sine corporis tolerantia mouentur: viis suspicionem asserunt,ne ccuporis facultates laedantur, & ne via, utiles humiditates excernantur, quo casu praua insurgerent symptoma

ta,lypotimia scilicet, lassitudines magnae,& corporis debilitates,malae toleratiae,& animi inquietudines. In aegris vero corporibus sudores huiusmodi,modo boni,& salubres, modo vero mali appellari consueuere, vel enim morbus, in quo tales apparuerint, mitis suerit, vel acutus,& magnus. Si suerit mitis,& benignus, nulli dubium est,illos ut plurimum selubres sore,quia I natura moueri solent: siquide praeuia aliqua humorum coctione manifestantur,ut in febribus intermit tentibus, vel continuis benignis saepissim ξ contingere obseruamus. sin vero apparuerint in magnis morbis, si natura eos videbitur bendtolerare, erunt conserentes, hi autem in diebus decretorijs appareresistent: quod si hi non solum effcient, ut bene natura eorum exitum toleret, sed toto profluentes corpore stiperato morbo peccantes m terias excernunt in diebus iudicatorijs,& morbos iudicant. Hi pro- optimi sunt,& omnes habebunt bonitatis gradus. At si conditiones istae desecerint, etsi non omnes, sed aliquae, poterunt sudores vel boni tantum, vel nec boni,nec mali existere : si quide salubritatispradus in bonis consistunt conditionibus, ut calidi nimirum exeant in diebus criticis a toto, cum humorum coitione, cum conferentia, ct iudicent morbos. Hinc qui plures habent bonas conditiones,plu- 'res bonitatis gradus retinent, pauciores vero qui paucas, haec autem notiora fient in cap.de sudore critico, in lib. 3.

Quod si natura ex sudoribus his debilitari videatur, neque facile toleret,inali censendi sint: peiores si absque humorum coctione nec

a toto

147쪽

ii Baricelli de hydronosa naturar

i toto erumpent nec in diebus decretorijs apparebunt, siquidem hi tantum abest, ut morbos iudicet,sed ut potius acutiores,& magis rebelles faciant. Pessimi erunt si ex alimentitia humiditate,aut ex sol darum partium colli quatione seras exibunt; sunt enim malitia pleni , symptomatici,&omni prauitatis genere repleti,ut in cap.prop.longius disseremus.

D sudore frigido . Cap. X. Rigidi sudores, de quibus in pr sentiarum est tracta

dum, duplici,ut elucescat,egent discussione. Vna erit circa ipsorum materiam: altera vero circa corporis naturam. Veniamus ad utramque. Materia,ut Theophrastus,& Arist. disputant, humores crudi,& frigidi sunt, hi prae copia, & qualitate calefieri nequeunt, cisi per poros expelluntur, in frigidos sudores vertuntur. Hanc etiam

opinionem Galenus. Quomodo autem in humoribus cruditas innascatur disseramus Vtique in unaquaque nostri corporis coitione, cruditatem accidere posse reperio:veru ipsa vel a caloris natiui vitio procedit,ex eo quod languidus,& imbecillus adeo sit, ut persecte materia concoquere,de transmutare nequeat, vela caloris excessu,quod est vel desectu nim rum proprii caloris,vel alieni exuperantia. Accedamus modo ad crudorum humorum naturam, exordiamurq; i rei natura, qua ex Aristici a Gal.desumimus. Si omnis concoctio persectio quaedam est,a calore naturali,& proprio procedens: cruditas omnis erit imperfectio rei concoquendae iquidem illud propriE dicitur imperfectum,quod eam non habet,quae illi debetur ex sua natura persectione. C terum humor duplici via suam no habet persectionem, vel quod in sui orta eam non faerit assequutus, vel e contra: quod fuerit eam nimiru con-Dqirutus, retinere tamenequiuit. Prior cruditatis,& imperfectionis differentia a languido, & imbecillo calore nativo habet originem posterior vero ab ad aucto,& a caloris excessu. Sed comprobemus haec omnia, quae in corpore fiunt coctionibus Harum prima in ventriculo fit,ubi duae cruditatis differentiae orium tur, siquidem acida adiminuto,ab adaucto autem nidorosa fit crudistas. Verum scuti caloris deiectus magnus,vel paucus fuerit, ita cruditatis incrementum magnum, vel paucum retillabit, ex eo , quod crudia

148쪽

Liber Secundus . I 2

eruditates magis, vel minus a coctione vera recedunt: propterea in ventriculo non solum acida,quae tunc conspicitur,cum acidi ructus, vel acidi vomitus succedunt,ut cruditas verum atque aliae sine aciditate, quales in ructibus insipidis, & in abundantia dulcis, & insipidae pituitae obseruamus.Hae minus frigoris incrementu,quam ipsa acida cruditas ostendunt. Nidorosa autem,quae eructuatione potissimum excipitur, ouis in sartagine frixis, piscibus salitis, semiputridis consimili,putredinosam quodammodo sapit qualitatem. Ex hac Ephime rae febres pro dueuntur, ut Galaib.8. Method. med. recensuit. In secunda coctione,quae in hepate elaboratur,cruditates conspiciuntur,quarum una ea chyli portio est, quae in sanguine transmutationem recusat. De hac loquutus est Gal. i . Progn. comm .vit.& inter recentiores Ferdinandus Cassanus in quaestione 3. desedimento inurinis. Altera in sanguinis oritur generatione, quando chylus caloris desectu in hepate nequiuit perseitionem acquirere, quo fit ut boni sanguinis loco,pituitosus,diserosus, qualis in Hydrope conspicitur, sanguis producatur. In tertia coctione,quae in singulis nostri corporis partibus perfici tur,tunc caloris desectu nascitur cruditas, quando sanguis extra par uarum venularum eruptus, spiracula in veri alimenti naturam comu tari nequiuit. Quae vero caloris exuperantia insurgit, putredo appellatur,nec aliud via qua proprium nomen habuit,nisi in ventriculi cru .ditate, quae ex caloris excessu nidorosus fuit appellatus affectus. Quoad humores autem,qui in venis cotinentur,ex supra narratis patet,duplicem posse habere cruditatem, alteram ex caloris defectu,nahi perfectionem, quam in ijs natura intendebat,minime sunt assequi thalteram vero ex caloris excessu: sed isti porro crudi non appellantur, ex eo, quod persectionem a natura non habuerint, namq; persectam acquisiverunt,uerum potius,quia amiserui non propter quam-cuque causam,sed propter putredinem, ut bene Horatius Augenius lib.7. tom.3. cap. 1 f.ubi haec intulit. Bilis enim,& melancholia,si Gal. credimus,ab immodico fiunt calore, atque cum habent suam specie, ct formam, absolutionem,concoctionem,seu persectione habere naturalem dicuntur. At si corruptela illis adueniat,ex coctis crudi filii.

Sed veniamus ad illud, Quis humor sit, qui a Galeno proprie, seu per excellentiam crudus appelletur ὶ Profecto quaesitu hoc maximae difficultatis est, de momenti, quando recentiores inter eos de re hac maxime digladiantur. Multi enim dicunt,per succum propite crudu

149쪽

11 8 Baricelli de hydronos a natura

Galenum intelligere sedimentum in urinis, alij esse chylum in ventriculo in concolium,alij humorem pituitosum,siue pituita, nonnulli vero sanguinem in coitu,& pituitosum. Augenius,qui vidit hanc dissicultate n in citato loco, cap. i . ex mente Galeni, de huiusmodi humore distinctionem habuit. Nimirum quendam humorem esse proprie,quendam vero improprie crudum. Per humorem proprie crudum,illum intelligit,qui no sit assecutus persectionem in ventriculo, quam ex natura consequi debebat, ob caloris imbecillitate. Hic aitem est eius decreto,chylus in ventriculo nondum planὰ coctus: cui proprie non conuenit nomen excrementit ij, neque ad nutritionem utilis. Per succum vero improprie crudum pituitam appellat; sed ex communiori vocabulo, omnia,quae vel excessu, vel diminutione caloris cruditatem insequuntur. Hac via differentias crudorum hum rum recitat, quae hae fere iant. Prima humor crudus a pituita distin -ctus. Secunda pituitosum excrementum. Tertia humor quilibet putrefactus,in quo genere species continentur multae. Prima pituitae, ct crudi humoris putredo. secunda putrescens bilis .sub qua innumerae continentur differentiς pro humoris varietate.Tertia melancholia putris,iuxta omnes ei uide species. Quarta sanguis putrescens,aut secundum se totum,aut secundum aliquam eius partem. Probat chylum non coctum,esse proprie crudum humorem, Galeni testimonio I. de aliment. facult. ubi agit de speciebus panis hisce verbis. Porro si quispiam nostru panibus illis utatur, quibus dixi athletas uti, succus ex eis abundabit crassus,& frigidus,qualem proprie crudum succum nominare consuevimus .Hinc vir hic succum proprie crudu crassium, S frigidum esse constituit: quo medio a sedimento in urinis dissidere ait duplici via. Primo,quod sedimentu,cum sit veluti pus grave olet. Secundo,quia lentorem habet: humorhic autem nec grave olet, nec lentus est, sed omnino crassus. Quod vero Gal. dixit, subsidere hunc in urinis crudum succum, intelligendum est,id interdum cotingere :nam febricitantes huiusmodi abundant sedimento,si ex cruditate laborauerint, & inter sanos frequenter etiam pueri ob alimentorii multitudinem. Contingit etiam alijs ob eandem causam, maxime si post multos cibos sese dederint subito exercitationi. Insuper ponit differentiam inter pituitam,& crudu humorem, aitq; hunc a pituita dissidere colore,& iubstantia.Colore,na humor crudus non est ita albus, sicut pituita ,sed subliuidus, ut Ga L . de sanit. tuen. cap. q. Subilantia, napituita viscidior multo est humore crudo. Hic vero multo magis crassior

150쪽

Liber Secundus 129

erassior est humore pituitoso, quia pituita habet humiditatem multam,permixtam multo flatu, quae substantiam constituunt tenacem,

ac lentam. Haec sunt quae doctissimus Augenius sent ij t de crudo hu

mor .

Ludovicus Mercatus tom. I. class. 7. art. 2. quaest. 73.in eande vide turire sententiam, dum ait, eam solum cruditatem proprius nunc u

pari,quae pituitam aemuletur, licet vera pituita non sit. Haec tamen generalis interstat differentia, nimirum, quod crudus succus semper efficitur ex alimento,quod natura nequit in partis substantia, aut limilitudinem vertere; pituita vero fit in via ad sanguinem, ex qua uis sub satia fiat. Qua re ex huiusmodi doctissimis viris bene noscimus quid per proprie humorem crudum capere debeamus: lichi, ut diximus, cruditas efficiatur aut desectu proprij caloris, aut alieni ex uperantia. Sed qui humores crudi sint materiae frigido ru sudorum, hoc opus, hic labor est propterea videamus an illi sint, qui a diminuto oriuntur calore,uel ij potius, qui ab aucto, vel forsitan utrique λ Prosecto hi omnes crudi vocantur, si enim primi naturalem periectionem haud habuerunt, secundi vero eam amiserunt,ob id ergo in eodem limite versari videntur penes cruditatem. Equidem difficultas haec magni est momenti, propterea in praesentiarum, sudorum frigidoru materiam esse humores crudos, & frigidos dicamus, qui a diminuto, delaguido oriantur calore: si quide de his tum Gal. tum Hipp. q. Aphor. 37 principaliter loquuntur, dicentes, in acutis febribus morte, in mitioribus vero morbi longitudinem hos de nunciare frigidos sudores. Sed intimius negotium hoc perscrutemur: si enim crudi,& frigidi humores

sunt causa frigidoru sudorum, incognitum est hucusque an huiusmodi, sudores caulent praeuia putrefactione, an vero ex propria qualitate,non mutata substantia, quae cruda,& frigida est λ Huic rei sic satis iacimus, ex crudis,& frigidis humoribus, sudores oriri frigidos dupliciter, tum ex illis pntrefactis in venis,ut videmus in multis febribus; tum etiam ex ijs non putrefactis, quando scilicet cum se solio excre. mento hos frigidos, & crudos humores per cutis foramina haud putrefactos excerni contingit. Haec aute inter huiusmodi resultat differentia,quod humores crudi,& putrefacti, sunt maioris maliti , qua ij, qui putredinem non acquisiverint ratio est, nam ii prius perfecta non habuerunt sormam, corrupti deinde illam sic imperfecta deperdunt, ct corruptelam recipiunt, quae est priuatio omnis bonitatis, ob hoc itur humores hi tam frigidi evadunt, ut calefieri calore nativo, vel

SEARCH

MENU NAVIGATION