장음표시 사용
171쪽
1so Bari celli de hydronosa natura
poterimus ex bile peccante, vel commixta cum pituita. Hi erunt, sudor paleatis, pallidus, subrusus, citrinus, subitauus,flavus, croceus, rubeus, purpureus,& consimilis differetiae. Hinc Gal. . de sanit. tuen. cap. . dicebat: Quippe pallidus pro eiusmodi bilis ratione apparet. Saepe tamen post validissimos labores, & vehementem aestum, planEsauus conspicitur: aliquando medius, atque ex ambobus mixtus cernitur,veluti quodammodo ex pallido flavus. Et Io. simpl. med.facult. Vt plurimum sudor coloris pallidi,quia sere semper sero aliquid bilis commiscetur. Et i q.Method. med .cap. I. bilem tenuem,&aquosam euacuari per sudores,& saepe contingere ut illi sint eius coloris,cuius est urina ieiunantium descripsit. Vt autem ingeniosus Letior de Sudoribus a bile tinctis persectam acquirat notitiam, diuidamus illam, in naturalem,& prqter naturam. Naturalis simplex est, nauaq; dicitur,& est tenuior sanguinis portio, sue spuma illius est h:c humor naturae familiaris,atque tenuis,& nubilus existit. Cum autem alteratur, & naturae fit contrarius in multas secatur differentias, quae eisentia,& colore a naturali disserunt. sex, ut ab auctoribus percipimus, hae numero sunt. Prima pallida dicitur, nam in colore pallidis rebus correspondet. Secunda lutea,seu vitelli na,quod ovi crudi luteo assimiletur. Tertia poracea,quod pororum colorem referat, qui viridis est, vel ,ut G l.ait, colore brassicae magis fiscus est. Quarta aeruginosa, quod aeruginis colorem, ci vires quasi reprςsentet inta glastea a glasto sativo dicitur,eo quia plantaginis solioru colorem imitatur, alio modo dicitur c rulea, seu glauca, qui color ex viridi,& albo temperatur: licet inter glaucum,& caeruleum aliquae sint disserentiae,ut Gal. voluit: tamen aliqui,inter quos est Aa dernacus dialog.6aib. I . de noua,& veteri med.hos colores,ut Latinicetes os vocant. Sexta rubra dicitur, nam sanguini tenui consimilis eii sit t. At ipsa sanguis non est,quia extra vasa non concrescit,secus est in . sanguine,qui condensari consueuit. Adnotandum volumus in his, bilis disserenths croceam non siisse appositam; nam Gal. per hanc nauam intelligit, magis vero a calore tinctam: tu vero addere poteris,si placuerit. Ex his omnibus colores sudoribus adaptare poteris, atque ex varijs illorum miscelis, diuersas differentias perpetrare; istae enim vel absolutae,vel cdmixta: cum rosa humiditate,vel aliqua specie pituitae, vel atrae bilis excernuntur. Sudores autem ex iis non perpetuo mouentur, siquidem pituita, ct
utraque bilis cum naturaler cavillat, cu sanguine ad corporis aliti
172쪽
nem resident, quod si excernuntur in sudores, in malignis morbis ex facultatis contentivae, & a natiui caloris ruina contingit. Clarum est hoc in colli quatiuis febribus,& in prauis ijs affectibus,ubi excrementitiae, & nutrimentales per sudores erumpunt humiditates. Quando autem ex humoribus his praeter naturales extant differentiae, de qui- bus agimus,profecto & in criticis,& symptomaticis sudoribus ex e ut, ct earum colores, atq; diuersitates peccantium humorum sacui me thodo coniecturantur.
D sudoribili a sanguine coloratis. Constituerant antiqui, nullum reperiri humorem, cui natura expurgationis no praestitisset locum, qua via ducti,sanguinem per
nares,bilem flavam per aures, melancholiam per oculos, & pituitam η Per palatum expurgari decretauerunt. Legitur libon lib. de natura, G ord: ne cuiuslibet corporis,inter attributos Galeho. Haec conclu-l so, quia patitur multas exceptiones, esset longissime ventilanda, atl hic locus non est, omissis ergo bile utraque, & pituita,loquamur ta tum de sanguineia .i Sanguis quando moderatus quantitate, qualitate in corpore no-
stro reperitur,causa sanitatis eii, & yalida reddit naturam: sin imm
deratus fuerit,laedet actiones,& i epe est causa morbi. In statu mode rato, quia similiarissimus est naturε,& corpori utillimus,nullo modo excernitur, sed conseruatur ad alitionem animalis, nec locus aliquis expurgationis sibi praestitus est. In statu autem immoderato in copia, i ci eius mala qualitate prouida natura n6 modo per nares, verum atq; per ii morrhoidales venas,& per uter u purgare consueuit:& Medici; ipsi in affectibus,per multos venarum riuulos expurgare, ut uniuersulem faciant humorum minutionem in praxi perpetuo studuerunt. Credebant antiqui in statu sanguinis naturali eius expurgatione per nares fore necessariam, sed errabant: siquidem sanguis adeo naturae amicus est, ut retinere,minime autem excernere procuret. Equidem extra illius ordinem sanguinis vacuatio tantum abest, ut prosit,ut potius naturam assi gat, & enervet corporis vires; ut in sudoribus sanguineis , de quibus in praesentiarum verba facturi sumus, succedit: pi opterea videamus causam, & illorum originem . Arist.3. de pari.animal. c. s. incidens in quaesitum de sudore sanguineo, haec protulit verba: Iam nonnullis accidit ut cruentum quodam
173쪽
Baricelli de hydronos a natura.
excrementum sudarent, propter vitiatum corporis habitum, scilicet cum corpus laxum, dux umq, esctet, sanguis'; prae cruditate humesce ret,imbecillitate caloris, qui exiguis venulis inclusus concoquere noposset. Et 3. de hist. animal. c. rv.idem apertius proserens,dicebat: Si sanguis immodice humescit,morbus infestat: Dc enim in specie saniel diluitur, & adeo serescit, ut iam nonnulli sudore cruento exudarint. Ex quibus locis duas esse causas sanguinei sudoris elicimus, una quarum est raritas,& laxitas cutis,& pororum apertio; altera verδ tenuitas,& aquositas sanguinis; haec autem ex desectu caloris natiui generatur, ille enim delicit, vel debilis est, siriguis, qui eius est sedes, in tenuitatem,& serositatem transmutatur, atque facile h venis labitur, sicutis laxa, raraq, suerit. Huius etiam opinionis videtur esse Averr. in comm . At Marcellus Donatus r. de hist. mirab. cap. ponderans haec Arist. sundameta, generationi eiusmodi sudoris tertia attulit causam,
Vitium stilicet sacultatum nutritioni inseruientiu,eo quod generentnnguinem aquosum,&du expuictrix validiu ,quam par sit, expellit, ct retentrix debiliter continet,casus consequitur. Huius sudoris meminit C lius Rodigitius lib. s. lect.antiq. cap. 2. hisce verbis: sanguineum sudorem efficit constitutionis prauitas corpore laxiore,sangu ne praeterea humecto, aquosoue ex insiti caloris imbecillitate, cuius potestate decoqui debuit, ac densari. Galenus etiam in lib. de venae sectione, aduers. Erasist. cap 7. dixit, sudorem posse sanguine exhaurire, & in lib. de vii l.respir. sue is eiussit, siue ascriptus, ut sertur, siudoris sanguinei aliam reddit generatio
nis causam. Haec sunt verba: Contingit aute poros ex multo,aut seruido spiritu,vsque adeo dilatari,ut etiam exeat sanguis per eos, fiatq; sudor sanguineus. Vidit hunc locum Marcellus Donatus, & falsam hanc esse sententiam iudicauit, eo quod in corporis motu,praesertim violento,spiritus per venas vehementissime commoti, sanguinem eli cerent,& tamen oppositum ait hic) experimur. His tamen non obstantibus, opinionem hanc non prorsus esse rei jciendam, validis imo experimento,&ratione inserius probabimus. Alij intimius penetrantes sanguinei sudoris originem, inquirunt, An sanguis per sudores excretus vere sit saguis,an potius eius ichorZTeophrastus in lib. de sudoribus,auctoritate Monoe Medici, non sanguinem verum,sed ichorosum a venarum meatibus per sudores exire contendit, cuius sententia cum Arist. sundamento videtur consonata:
ille enim sudorem cruentu ex tenuitate, & aquositate fas guinis produci
174쪽
duci asseriait,quod idem est,ac dixisset ex illius ichore: siquidem expoesuit hoc lib. 1. de pari. animal.cap. . cum dicebat, ichorem esse parta aqueam sanguinis, vel nodum coctam, vel corruptam. Hoc tenet etiaGal. 6. de sanit.tuen. dc 8. de Hipp. & Platon. plac.cap. . dum censuit, nil aliud esse ichores, quam tenuiore, atque aquosiore partem uniuscuiusque humoris. Hoc voluit etiam Mercurialis lib.q. var lect.c. 12.
Et nos in i . huius operis diffuse tractauimus. Rondoletius in lib.de dignoscendis morbis, cap. i r. sudorem sanguineum a san Pinis ichore fieri demonstrauit,dum scribit: Per poros cutis etiam sudor quidam serosus sanguineus reiectus suit, aliquando visus a nobis in studioso
quodam . Is ab omnibus corporis partibus sanguinem serosum resudabat ob venarum raritatem,& osculorum illarum laxitatem,& sanguinis tenuitatem. Hoc pariter repetit cap. i 8. Fernelius lib. 6.cap. q.
se vidisse, scripsit, ex tecoris imbecillitate, potissimum retentricis, a multis corporis locis sanguinem ichorosum fuisse emissim .Quibus auctoritatibus ichores sanguinis, & non verum sanguinem, simorescere sanguineos cogimur confiteri.
Alij vero sanguinem verum,& non eius ichorem hunc sudorem
cere autumant, ducti multorum casuum experimento, in quibus verus sanguis, & non ichor excerni visus est. Hae sunt auctoritates. Beni uenius de abditis morborum causis, hominem robustum se ciserasse refert, qui singulo quoque messe patiebatur penes ilia dextra,vbi
subiacet iecoris pars ima fluxum sanguinis, tame soramen,aut locus, aut cicatrix unde exiret,lates erat. Cum autem instaret tempus, vidit sanguine emanasse, ac si ex incisa vena proflueret, nec prius fluor ille cessabat, qu1m sanguinis libra emitteretur, quo evacuato, nullus discernere poterat unde euacuatio facta esset. Existimavi cait Beni uenius) venula soraminibus cutis sua ceruice inhaerescere,indeq; statuto tempore sanguinem euacuari. Marcellus Donatus lib. cit. Lauram de Clazolis Mantuanam,asseruit, ex papilla mammae sinistrae sanguinis sudorem multoties habuisse. Et nos in quadam ancilla nostra ol, seruauimus, sudorem maximum sanguinis e gengiuis fluentem, quotiescunque menstrua deficiebant. Curata est euocatis menstruis. Ioannes Schenchius tom. I. obser. med. 16'. se vidisse tefert, nobile iuuenem , qui dum colloqueretur cum nobili foemina, cuius nuptias ambiebat, ecce vena in temporibus prope aures illi sponte aperta est,
175쪽
is 4 Bari celli de hydronosa natura.
& auribus obseruauit in religiosa quadam. Salamon Albertus in oratione de sudore cruento in quadam puella nubili mensibus cunctantibus lachrymas cruentas extillasse animaduertit. Ex quibus auit xitatibus arguere possumus, verum sanguinem posse extrahi etiam iasudore cruento: ratio est haec, quia si natura potest sanguinis resudotione habere ex iiijs, mammis, oculis, auribus gengiuis,temporibus, digitis,& pedibus, O alijs partibus, ut Schen chius tom. 2. obser.lib. demonstrauit,profecto ex toto etiam suscitare poterit,atque ex vero sanguine, ut m adductis historijs adduximus.
Equidem quaesitum hoc aliqua dignu est ponderatione, propterea dicimus, sudorem cruentum dupliciter cJsiderari,vel in toto corpo re,vel in determinata ipsus particula,adeo quod quidam uniuerulis, quidam vero particularis dicitur. Si est uniueis ilis,arguit sanguinem tenuem,aquosum, corporis infirmitatem, calorisq; natiui desectum, quo pacto, sudor ex ichoroso sanguine, minime autem puro eueniet: ratio est haec, nam sanguis purus quandam retinet soliditatem,ut per meare,atque exire per omnia venarum oscula dissicile, oc laborionilhmum videatur. Hinc Ron doletius,sudorem sanguineum in studioso illo serosum fuisse, asseruit, atque ab omnibus corporis partibus zoa ob aliud exudasse, quam propter sanguinis tenuitatem, S cutem la xam,& raram. Nec sine ratione sanguis serosus erat in iuuene hoc,li' terarum enim cupidj, omnes stomacho sunt imbecilles,propterea ob laesa prima coitione in ventriculo, verisimile est temporis tractu cae teras detrimentum pati posse,ex quo sanguis tenuis, es aquosus gissipotest. Hinc in stud: oso hoc,quia pauciores in corpore iacti erant spi ritus, nativus calor diminutus est,taxatus et, corporis uniuersi habitu , ct in sudorem cruentum ichorosum deuenit. Sudor itaque cruentu uniuersalis a sanguine procediti choroso tenui, & a quoi,qui,vidi j mus, vel per cruditatem,vel per corruptionem oritur. Particularis autem ex utroque sanguine oriri potest, ex ichoro opimirum,& puro ex ichoroso etenim, quia aliqua sanguinariae massae portio, potest adeo deprauari, & serescere, ut ex venarum osculis ad cutim attinentibus,facilis sit datus aditus ad cruentam excretionem, ut in ulceribus experimento no semel obseruamus. Ex sanguine puro fieri sudorem, ex narratis historijs apertissime depromitur. Hoc auto interest inter sudores hos: siquide in excretione ichorosa praecesi e cruditatent, vel corruptionem in sanguine opus est, & proinde vis:
corporis imbecillas esse factas,& resolutum corporis habitum suis: . iu
176쪽
in sudore a puro sanguine nequaquam, sed potius vires e saevalidas,& corpus robulium, atque spiritibus plenum: si quidem natura in plectori; s, si a sanguinis copia, vel eius acrimonia moletiatur ad corporis exonerationem,solet aliquam sanguinis parare euacuationem. Claruest in sceminis non metiruantibus ut vidimus) quq occlusis uteri vijs, in sudorem tanguineum inciderunt ex oculis, gengiuis, mammis, de alijs corporis partibus: hoc etiam legimus in nonnullis, quibus csis uetae uacuatim sanguinis hemorrhoidalis luppreisa erat euenisse natura enim solertissima per inconsuetas partes, sic occultas solet tali excretioni viam parare, ut a futuris nocumentis corpora praeseruet. Hoc parabat in homine illo robullo, qui trigesimum sextum annum agus, singulo quoque mense ab hepare sudorem sanguinis copiosum, ut Beni uenius, a venulis circa cutim emanantem patiebatur. Hic curatus
est sola sanguinis missione,quia ex copia procedebat. Ex serui do spiritu possunt etiam sudores languinei particulares suscitari, ut illi nobili iuueni successit, de quo Sch ckius loquutus est: siquidem e uetus in natura mirabiles sunt, non ergo locus ille, de utilitate respir. apud Gal. totus salsus est, ut Marcellus Donatus credebat: immo non falsa ratione credendum, in venarum a sanguine oppletione,& redundantia illius,per corpus uniuersum a servido spiritu vehement simo ino. tu osiculis venarum apertis, sudorem sanguineum posse moueri: sicuti enim in iuuene hoc accidit in parte, potuisset etiam per totum corpus , vel per plurimas illius particulas cruentum sudorem habere ex maiori venarum turgentia, ex calidiori sanguine, de ex feruido spiritu: tanto magis,quia apud Albertum inuenitur,ex sanguinis abundantia, sudorem sanguineum erumpi posse , non ergo opimo haec aspernendae videtur.
Desudore Saluatoris nostri Isu Cibrisi. SEd ex disputationis instituto, in altissimum incidimus quaesitum,
de sudore nimirum sanguineo sacratissimi corporis Iesu Christi
Saluatoris nostri in horto. Prosecto a Luca sic fuit adnotatus. Erat sudor eius sicut guttae sanguinis decurrentis in terram: propterea videamus, quomodo causari potuit, naturali via, an miraculose λ Nicolaus de Lyra super Lucam, dum haec exponeret verba, sic dixit. Ex vehementi enim ansietate sensualitatis, qua permittebatur agere, ocpati,quod erat proprium, fiebat ut non sola humores exirent per V L sudorem,
177쪽
.1 3 6 Baricelli de hydronosa natura.
sudorem sed cum hoc aliquid de sanguine sudorem tingente. Secundum vero alios, supernaturaliter fac est, ut sanguis pro sudore exiret, ut sic Christus iam suum sanguinem pro salute nostra effunder inciperet. Ex Beda hqc habentur, ut Diuus Thomas in Catena aurea, super Lucam. Nemo sudorem hunc infirmitati deputet,quia contra naturam est sudare sanguinem sed potius intelligat per hoc nobis declaratum, quod effectum suae precis obtineret, ut scilicet fidem disci-Puloru,qua terrena adhuc fragilitas arguebat, suo sanguine purgaret. Didacus de la Vega super Fer. s. Hebdomadς santis, ita ponderat hanc partem Passionis Domini nostri. Tunc benignissimus Iesus ex una parte voluntatem Patris, S fructum si passionis considerans: ex alia vero acerbissimos, quos passurus erat dolores prospiciens, talis, ac lata inter appetitum sensitiuum,& rationalem lucta iacta est,quod timore mortis omnia membra eius sunt perterrita, & pori dii luti, occepit agonizare,& per totum eius corpus sanguineum sudorem emittere.Et Fer. 6.ponderando similia, dixit,quod prae nimio dolore, olus sanguis ad cor est retractus, & corpus quasi exanime relictum , .einde tanto impetu a corde exijt, ct ad debilia membra remeauit, quod per omnes corporis poros, non sine magno naturq mirac ulo,ci Lupore,sidor sanguineus exij t. Diuus Hilarius adnotatum reliquit: sudorem Redemptoris nostri non tam ex infirmitate,quam ex pote, ve, & sortitudine processisse, & ex diuina virtute supra ordine n curiae miraculum illud operante sic enim ait: Sudorem enim nemo in.srmitari audebit deputare,quia & contra naturam est sudare singub iem,nec infirmitas est,quod potestas,non secundum naturae contuoetudinem gessit: quapropter crediderim,sanguinem hunc, non timore mortis extraxisse , quia timor potius venas, Sporos comprimit, qua operiat,neque sanguinem si ras ex trahi sed intus ad cor attrahit. Tisanuit quidem mortem,quia sse timere voluit,& timedo,aspera accidetia experiri,quae secum adducit timor tamen sanguineus ille sudor Mon timoris manu,sed potius virtutis,quae illi contradixit, fuit abstractus. Hi Sancti,&sapientissimi viri videntur as arere,sanguineum sudorem Saluatoris nostri Iesu Christi fuisse miraculosum: veniamus ad illos, qui fuisse naturalem disputant. Inter multos, opinio Pr. Bartholomaei a Medina super 3.par. Diui Thomae art.6.quaest.ψ6.videtur mihi magis negotium hoc fuisse asse cuta. Aueram eius quaestionem. Sed iam examinemus quaestionem primus, ocina imur cruciatus,
178쪽
quo interius anima Christi sanctissima praemebatur. Quaeritur ergo
an suerit naturalis, an miraculosus 3 & quae fuerint eius causae Z Certe naruraliter posse accidere sudorem sanguineum, testatur Arist. 7. de hist.animal. i5.& ῖ. de part .anim. ita etiam Medici attestatur Omnes, ct varias causas huius sudoris assignat. Albertus Magnus inquit posse prouenire ex sanguinis abundantia, vel eius aquositate. Galen. in lib. ce' tu. respir. scribit, quod quando pori sunt nimis dilatati, sudant sanguine. Arist. indigesti languinis, & minus bonae complexionis secundum naturam accidens esse existimat. Nos vero de sanguineo sudore Chri sti homini, dicamus prius, quod fuit na: uralis, non miraculosus, quod demonstrabo tribus argumentis. Tum quoniam sudor hic sanguinis fuit, secundum opinionem Patrum,ad ostendendam veritatem humanae naturae, & si esset miraculosus, huius rei de monitrationem non faceret. Tum vero na cum in secreto sudauerit sanguinem,quo sum opus erat miraculo λ Tum terti quoniam sudor isse sanguineus non potuit prouenire ex sanguine indigesto,& impuro,ut plane con. sta nec vero ex abundantia sanguinis erat enim abstinentissimus Ie
sus,ergo optimae complexionis sanguineum sudore emisit; sicut natura in parte generativa, deficiente semine,ministrat singuine, similinaq; modo, deficiente aquositate sanguinis, quae est materia sudoris , Christus sanguinem sudauit, erat enim corpus Iesu exhaustum,& ma gnitudo passionis pellens violente sudorem,pepulit simul aliquid sanguinis, desiciente sudoris materia. Haec fuit vera causa, & naturalis quidem sudoris sanguinei,& ipse quidem Christus ciam esset totus viuidus,ac aetate iuuenis, omnium, quos unquam terraru orbis habuit, multo pulcherrimus,atque amabilissimus,latam hic luctam sustinuit, tantaq; vi ipsam naturam senstiuam in horribiles cruciatus csisentire coegit, ut pro nimio labore cruentus sudor ex omnibus illius m ebris erumperet. Etenim ob orationis seruorem, &metum,ac horrorem mortis, sanguis eius ad cor confluxerat. Tum vero amor validus, ct
ardens desiderium paternam exequendi voluntatem,nosq; redimedi ceu malleus quidam, aut vis ingens accedens, vicit timorem illum, de sensualitatem, sanguinemq; sortiter expulit,ita ut in hac praeclara victoria,ex subita violentia sanguis e potis omnibus nimio labore patefactis abunde cum alio sudore erumpens, deflueret in terram. Ex his ergo documentis facile discet Theologus, sudorem Chritii sanguineum fuisse naturalem,non miraculosum, mirabilem tamen, &snau
ditum, discetq; causas huius rei demostrare idoneas, quas supra breui
179쪽
is 8 Bari celli de hydrotiosa natura .
sermone insinuauimus. Haec Medina, quibus, quaestionem absoluimus, cum ex narratis quaesitum nostrum id lutum esse video. Veniamus ad id unde discessimus, de videamus,an ex artificio possit causari in corpore sudor cruentus Z Profecto ea, qua viventibus nocua sunt, haud esse manifestanda semper iudicaui, ne forsitan humana fragilitas ad malum prona ad viuetium excidium sinistro artificio utatur. Uerum, quod ad locum hunc attinet, dicimus reperiri tali
medicamenta, siue venena,quae eliciant sanguinem, c6tra multos oppositum tenentes: sunt tamen occultanda, plus etenim nocumenti,
quam utilitatis erit in publicum haec asserre. Quod autem sit verum, legite Petrum de osma, qui anno is 68. scripsit Uoctori Monardes ex Peru, se in loco Pasto dicto, quendam Indum vidisse: Indos,& Hispanos quouis morbo laborantes, ex succo cuiusdam herbae curantem, quo iuncturas,& partes dolentes liniebat, panni'; cooperiebat, quo siclo, per eas de partes sanguis purus exudabat, di repetebat hoc quoties opus erat,& multos a maximis liberabat morbis, qui videbantur hoc medicamento quasi repubescere. De consimili negotio legitur apud Gai in lib.depurg. med cap. . inuenerat enim quidam forte sortuna herbam, quae singuinem purgabat, eo quod si quis assumebat sanguinem primo,tum vitam emittebat. Multis itaque hoc pacto morientibus, cum facinus hoc diligenti inquisitione dignum arbitrarentur , herbarium comprehendunt,& ad gentis magistratum ducut. Is cum non solum hominem necare studeret, sed si quis alius herbam,aut didicisset, aut d 'cuisset a nullo se quidem ipsam didicisse veneficus asse .rait: Verum i n suburbanum, cum aliquando suillam iecur deferret, urgente ventre, super herba quadam iecur deposuisse, quod aliquato post, cum sustulisset, vidisse ex uniuerso iecinore sanguineos rivulos ad herbam confluere. Ex hoc coniectura facta corpori sanguinem ea detrahi posse, periculo mox in obuio quodam facto,ut verum comperit,quod sore sperarat, ad malos usus herbam deinceps transtulisse: se tamen alicui alij, eam mostrasse negauit.Haec Gai. Haec,iudicio meo, eadem herba est cum priori, nam intus data sanguinem euacuat,soris
autem linita cruentum sidorem ercitat, ut Indus cum correctione
aliqua faciebat. Quare ex artificio sudor parari potest cruentus. Sed
de his satis, nam reticere talia melius est.
Vt finem huic capiti imponamus, de Papulis rubeis chi sudoribus, ne quid in hoc opere Lectoribus deiiciat, nonnulla verba faciemus:
idcirco sciendum volumus in febribus, & potissimum malignis, cum
180쪽
sudoribus exire quasdam maculas rubentes solere, quas multi purpuras,& rubores appellat. Hae magnam,cum exanthematis similitudine habent,& in febribus malignitatem praese ferunt, quia earum materia venenosa aliquando est, cum autem post signa coctionis per totu corpus apparent, plerunque morbi sblutione promittunt. Sed videamus quid intellexerit Hipp. per rubra exanthemata in Epidem. in historia Sileni. Haec sunt eius verba. Octaua sudauit per totu frigidum: ex an themata cum sudore rubra, rotunda, parua,veluti vari permanebant, non abscedebant. Prosecto Manardus,& Vallesius perii cintelligui variolas nostri temporis: Mercurialis vero doctissimus in Prael est Pisanis, non has,sed efflorescentias, siue rubras eruptiones,qualos appa rent hodie in febribus malignis. Procedebant hae sobole humoris crassioris, & viscidioris ,& rubrae fiebant propter sanguinei ichoris misce lam,qui a partibus externis ad internas ducebatur. Haec exanthemata parum disserunt a prioribus narratis,de quibus vide Petrum Forestum lib. 7. observ. schol. 6o. Dicuntur etiam Papulae rubentes exanthemata illa,qους a Virgilio feruidae dicuntur,& a Plinio Papulae sudorum,hae reseruntur ad Hydroa,ut in J. lib. loquemur, eueniunt propter multos sudores, qui vel biliosiores,vel omnino mordaciores existunt. Papuis etiam rubentes vocantur illae maculae, quae in febribus sunt, sicut morsus pulicum cutim occupantes, ex quibus nos timemus malitiam se nrium. Vocamus nos etiam Papulas rubeas, ni or bum illum, quem vulgo dicunt Lordi- caine. In his corpus rubet,&sparsim apparent tubercula pruriginosa, eueniunt ab acribus humorum, S salsis ichoribus sub cute detentis,
ijs enim ruptis, solet ichor quidam aqueus exire, & prurigo cessaro . sed de his alibi. Sunt omnes sudores sanguinei toto genere pr*ter naturam; patet
hoc ex assignatis causis, proueniunt enim vel per cruditatem, vel per sanguinis corruptionem; patet etia ex Gal. in lib. de cau & diffsympi. ubi quemlibet fluxum sanguineum, excepto menstiuorum,& h*mor. rhoidum in aliquibus,praeternaturam esse demonstratur.Quod si fierent ex sanguinis abundantia, ut A lbertus, vel ad aliquod corporis exoneramentum, quandiu fuerint a natura regulati licet hoc rari sit. mum eueniat inter euacuationes naturales esse reponendos iudicarem : secus in reliquis,si praeter naturae institutumcxcernuntur. Sudores