장음표시 사용
261쪽
SEMINE inserere natura docuit raptim auium fame deuorato, solidoque, & alui tepore in dido,cum foeciido stercoris medicamine in motilibus arboru lecticis abiecto,& ventis sepe trasilato in aliquas corticum rimas. Vnde vidimus - . natam cerdum in salice, platanum in lauro, laurum in ceraso,& baccas timul discolores.Tradul& monedulam semina in cauernarum thesauros mcondentem,eius rci praebuisse causas. Hinc nata inoculatio sutorice umili fistula aperiendi in a bore oculum cortice exciso, semesaq; includendi eadem fistula sublatum ex alia. In ficis autem &malis haec siit inoculatio antiqua. Virgiliana quaerit sinum in nodo gemmae expulsi corticis, gemmamque ex alia arbore includit,& hactenus natura ipsa docuit. Insitionem autem casus magister alius,& pene numerosior, ad huc modum expositit. Agricola sedulus casam sepis munimeto cingens,qub minus putrescerent sirdes,limen .exti dera subdidit, at illa: Vivaci morsu apprehensae,suam ex alieno fecere Vitam, reparuitque
truncu esse pro terra. Aufertur ergo 1erra aequaliter superficies, laevigatur falce truncus. Ratio postea duplex. Prima inter cortice & lignum in 1etendi, timebant enim prisci truncum findere, mox inserare ausi medio, ipsique medullae calamum imprimebant,unum inseretes,neque enim plures capiebat medulla. Subtilior postea ratio vel senos adiecit, mortalitati eorum δc numerosiiccurrere persuasa, trunco per media leniter fis.
262쪽
so,cuneoque tenui fissuram custodiente, donec cuspidatim decisus descendat in rimam calamus. Multa in hoc scrvanda. Primum omnium quaenam arbor patiatur coitum talem,& cuius arboris calamus. Varie quoque, & non iisdem in par tibiis succus omnibus subest. Vitibus,scis'; me dia sicciora,& e summa parte conceptus, ideo iulinc surculi petuntur. Olei circa medias succus, inde & surculi,cacumina sitiunt. Facillime co lescunt quibus eadem corticis natura, quaeq; p riter floretia eiusdem horae germinationem,su corumque societatem habent. Reliqua obseruatio ne fissura in nodo fiat repudiat quippe adu nam inhospitalis duritia) ut in parte nitidissima, ne longior multo tribus digitis, ne obliqua, ne
transsiicens. Vitilius cx cacumine inseri vetat, certumque est ab humeris arborum oriente qstiauum spectantibus surculos petendos,& e feraciabus,& e germine novello,nisi vetust et arbori inserantur,ij enim robustiores esse debent.Praeter ea ut praegnantes, hoc est gemmatione turgen tes,& qui parere illo speraueri't anno.Bimi vir, que nec tenuiores digito medio.Inseruntur aute& inversi,cum id agitur ut minor altitudo in i titudinem se fundat. Ante omnia gemmantes nitere conueniet,nihil usquam ulcerosum elle, ci catricosum aut retorridum: spei fauet medulla calami comissurae,si in matre ligni,corticisque tu gatur, id enim satius quam foris cortici aequari Calami exacutio medullam ne nudet tenui tamesistula detegat,ut fastigiatio laeui descedat cuneo tribus non ampliore Agitis,quod facillime com
263쪽
tingit,tinctum aqua radetibus. Calamus ad corticem usqtie suum deprimatur. Neluxetur dum deprimitur,neve cortex replicetur in rugas.Ideblacrymantes calamos inseri non oportet, non, hercule, magis quam aridos, quia illo modo labat humore nimio cortex, hoc vitali defectu noliumescit,neque cocorporatur. Id etiam religionis seruant,vi Luna crescente calamus utraq; deprimatur manu: alioquin in hoc opere duae si mul manus minus nituntur, necessario temper mento: validius enim demissi,tardius ferunt, mitus durant,contraria ex diuerso.Ne hiscat nimiurima,lax eque capiat,aut ne parum, de exprimat,
aut compressum necet. Hoc maxime praecauendum,ut praeualidὸ accipietis trunco in media fis sura relinquatur. Quidam vestigio fissurae falce in truncis facto,salice praeligant margine ipsum, postea cuneos figunt continente vinculo libe talem dehiscendi. aedam in plantario insita,
eodem die transferuntur. Si crassior truncus inseratur,inter cortice & lignum inseri melius est, cuneo optime olimo, ne cortice rumpatur laxato . Cerasi libro dempto finduntur, hae solae&post brumam inseruntur: dempto libro habent veluti lanuginem,quae si comprehendit insitum, putrefacit: incolumi cuneo adactum utilissime adstringitur. Inserere aptissimum quam proximum terrae, si patiatur nodorum trunciq; ratio.
Eminere calami sex disitorum longitudine non amplius debent. Cato argillae,vel cretae arenam,
simumque bubulum admisceri, atque ita usque ad lentore subigi iubet,idq; interponi δί circui
264쪽
lini. Ex iis quae commentatus est, facile apparet illa aetate inter lignum & corticem, nec alio modo inserere solitos: aut ultra latitudinem duum digitorum calamos demittere.Inseri autem praecipit pyra ac mala per Ver, & post solstitiun) diebus L.post vindemiam. Oleas autem & ficos per ver tantum, Luna sitiente,hoc est sicca. Praeterea post meridie ac sine vento Austro. Mirum quδd non contentus insitum munisse,ut dictum est,&cespite ab imbre frigoribusq; protexisse,ac mollibus bifidorum tirlinitin fascibus, lingua bubula herbae id genus est in insuper obtegi iubet,
eamque illigari opertam strametis. Nunc abu de arbitrantur paleato luto libros farcire, duos ηigitos insito extante. Verno inserentes tempus urget incitantibus se gemmis, praeterquam in olea,cuius diutissime oculi parturiunt,minimumque succi habent sub cortice, qui nimius insitis nocet. Punicam vero & ficum, quanquam alias sicca sint, recrastinare minime utile. Pyrum vel florentem inserere licet, & in Maium quoque mensem protendere insitionem .Qubd si longias afferantur pomorum calami, rapo infixos optime custodire succum arbitrantur: seruari inter duos imbrices iuxta riuos, vel piscinas, utrinque terra obstructos. Emplastri ratio &ipsa ex in culatione nata videri potest, crassis autem maxume cortici conuenit, acut & scis. Ergo amput iis omnibus ramis, ne succum auocent, nitidissima in parte quaque praecipua cernatur hilaritas, exempta scutula sita ne descendat ultra ferrum)cortici imprimitur ex alia cortex pars cu sui gese
265쪽
minis mamma, sicc0mpage densata ut cicatrici locus non sit,& staium fiat, unitas,no humorem, . non assiatum recipiens, nihilominus tame & l to munire,& vinculo melius. Hoc genus no pridem repertum volunt qui nouis moribus fauet. Sed id etiam apud veteres Graecos inuenitur,&apud Catonem, qui oleam ficumque sic inseri iussit, menstira etiam praefinita, secundum reliquam diligentiam suam, cortices scalpro excidi quatuor digitorum longitudine & trium latit din atque ita coagmentari,& illa sua intrita oblini eadem ratione & in malo. Quidam huic generi miscuere fissuram in vitibus, exempta cortia ce tessella, surculo Hatere plano adigendo. Tot modis insitam arborem vidimus iuxta Tiburtes Tullias,omni genere pomorti onustam, alio ramo nucibus, alio baccis, aliunde vite, ficis Pyris, punicis,malorumque generibus, sed huic breuis
fuit vita. Nec tamen omnem experimentis assequi naturam possumus. Capacissima insitorum omnium dicitur platanus, postea robur, Verum utraque sapores corrumpunt. Q dam omni genere inseruntur,vt ficus & punicae. Vitis non recipit emplastra, nec quibus tenuis ac caducus, rimosusque cortex, neque inoculationem siccarac humoris exigui. Fertilissima omnium inoculatio,postea emplastratio,sed utraque infirmissima. QD: cortice nituntur tantum, vel leni aurao ssime deplantantur. Inserere firmissimum M
iscundio quis, serere. Hactenus Plinius. De in L
266쪽
NE ARBORUM INsITIONE. II8 De insitione, ex Palladis,mixime earum arborum
quas tibro tertio Hortinostri descripsimus. Caput ' VII. TNcipiam quicquid Ἐeteresseribere coloni, I Sacraque priscorum Ῥerba labore sequar. Irincipio multas species industria solos Protulit, dodiam iusiit inire manum. Nam quaecunque irens alienis frondibus arbos Comitu hu discit credita ferre modis. Aut noua discreto figuntur germina libro, Aut aliud flummo robore pisa capit.
Aut irides oculos extremi gemma tumoreis
Insita proceris pergit concressere ramo, Et sociam mutat malus amica Drum. . Seque ferosolvis hortatur linquere mo res: Et partu gaudet nobiliores, i. 'Spiniferas prunos,armataque robora semes Laeustat,mpulchris Ῥestit adulta comin Exiguamsorbum dulci dustendereseco Nouit, ad cupidasste fere poma manus. Robora thysigero platani concordia Baccho, Foetibus instituit plena rubore nouis. Illius insolitas miratur persicus mbras, t Populiaque ferunt candida dona comae.
Messitas huic pare lapidosaque discera mutans Tenditur, em niueoplena liquore rubet. Pro Fidibusfortu, pro praegnantibus armis Castaneaefulvum dant noua mala decus.
267쪽
Commodat,s' varium nectit amore nem .
Nunc rapit hirsum horrenda sororibus armis, Ei docet indomitas ponere leti Dros. Nunc teretem pingui producit acumine malum: Fraxineasique nouo sectis honore manus.
Philida quinetiam grandi missere fudita
Instituens, dura dasua membra cuti. Et steriles pinos, er inertem foetibus ornum Dotat, Cr ignotum cogit amare decus. Huius cr immisit 'vertere odonia rami, Pomaque coquos blanda creauit odor. Castaneaesepios aspro velamine torrus Exuitim placido pondere mutat onus.14espilaque exarmat pugnacibus horrida membris, Et mala tran uillo cortice vota premit. Creditur in ta cis fuagermina nectere ramis,
Laetaquepuniceo posse decore fui. D s C o T O N EA. Cum praestet cunmsseeflua odonia pomis, Alterius nullo creditur hospitio. Roboris externi librum aspernata superbit , scit tantum nullo crescere posse decus. scdpropriis pandens cog ata cubilia ramis stat contentaseum nobilitare bonum. . Da P R V N o. pruna suis addunt forticiagermina membris:
Donatue cognato corpore iat erant. Exarmat
268쪽
arma ortus,sed brachia roboris armat Castaneaeprunus iussa tenere larem.
Insiritur lauro Cerasius, pariaque eoacto Tingit adoptiuus irginis ora pudor. Vmbrantes platanos Cr iniquam robore pmnum Compellit gemmu pingere membrasu. Populeaque nouo distinguit munere frondes:
sis blandus spargit brachia cana rubor. D a M o R O.
Mutua quinetiam moris commercia Leus , Praestat,s' oblatum robore germen alit. Fraxinus huic auidae conferisua membrasorori: M metuit fortussparsa cruore nouos. Procera agos, Cr poma hirsuta mirentis Castaneue,dum aspera mala comis Inliciens,monstralpiceo nigressereparturrisiucco pascit turgida poma nouo. obsequitur moris blando terebinthus odore: Eueminis eniunt munera missa bonis. DE PERsICO. assos onerat meliori germine ramos
Persicus, pruno seresectare genus.
Imponitque leues in stipite phystidis Dbras, Et tali disii fortior segradu.
269쪽
amula duranri dessem ntida saporis
Messilis admisse germine tutasebit. 'Eueminissese violentior inserit armis: Atque auidas terrent robor eua manus. E S o R B o Moassos partus merito maioris honestant semisu,s' pulchro curua labore nitent. Haec arboslpinae duros mucronibus artus Exuitiae libris mitibus arma tegit. Maereaque annexo miscere odoni ortu vGaudet, π externi dona coloris amat. Da N V C E. Arbuteasfrandeis astae nucis occupat 'mbra: Pomaquesub duplici cortice tuta refert.
DE AMYGDALO. Philis odoratos primaeuis foribus artus Dissisii uni cortice fixa tegit. . Pomhue permμtat velamine persica musto: Duritiemque docet tegminis esse loco. In modicam tornat siliqua tendentesiguram: Et frondes pulchro ditat odore feras. staneamque tr*cem depulsis cogit echinis
270쪽
D E F i o V. Persuadet moris tetrum mutare colorem Ficus, Cr inuasis Δυῖa iura pomis. se quoque miratur pingui grandescere succo Etsolitum gaudet incere poma modum. Insigne ollis platanos, felicia mensis Brachia,gaudentes *itis honore comas. Ingrediens pingui se cortice maxima ficus Seruas,se optatos implet adepta sinus. Da PUNICA. Punica non alios unquam dignatasapores Mala,nec externu assectata comis: fas as augent mutato inegemmas, Etsibi edinato plecta rubore placent. DE CITRI O. Necnon σ citrispatiuntur mutua rami Pignora,quaegrauido cortice morus alit. Pomaque pasturi blando redolentiaDcco Armatis mutantspicula nota raris. ι D a OLEA. Robora pastadii decorant Lesbia rami: Nobilitat partus baccasuperbaseros. Frecundusterila pinguis oleaster oliuas,. Et quae non nouit munera, ferre docet.