M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 5

발행: 1827년

분량: 684페이지

출처: archive.org

분류: 로마

201쪽

me consularis tempestate civili expulsus est, non modo a senatu non est restitutus sed reditu suo Senatum cunctum paene delevit. Nulla de illis magi Stratuum consensio, nulla ad rempublicam de sendendam populi romani convocatio, nullus taliae motus, nulla decreta municipiorum et coloniarum exstiterunt. Quare quum me vestra auctoritas arce sierit, populus romanus revocarit respublica implorarit, Italia cuncta paene suis humeris reportarit: non committam, a tres conscripti , ut quum ea mihi sint restituta, quae in potestale mea non fuerunt, ea non habeam, quae ipse praestare possim praesertim quum illa amissa recuperarim , virtutem et fidem nunquam amiserim.

Suia humeris reportarit Ita serunt o leto potuit di clamator uti, etsi Cicer nem gloriatum . se humeris Ohlitus est, M supra dixisse Cicerore . de axsitis remmalum esse. a nem equis signibus et eurru aurat erob Sat. Il 3 Plut vit Cic. e. 33 rvmrtalum esse.

202쪽

ORATIO AD VIRITES

POST REDITUM

204쪽

Cieero illo epistolae I lib. v ad Atticum loco, quem supra

commemoravimus, nihil narrat de oratione post illam in senatu ad populum, ut ei gratias ageret, habita. Neque vero haec oratio post reditum ad Quirites ea ipsa concio esse potest, quam Cicero ibidem paucis post reditum diebus ad Senatusconsultum de re frumentaria Pompeio committenda populo commendandum a se habitiam esse narrat. Quis enim eredat, Cice-Γnnem in illa concione , quae statim post plausum quum illud SCtum recitaretur , suo nomiue recitando a populo datum , hahita esse , nullam huius κti mentionem fecisse. Atqui nullovBrho in hae oratione se tuae exstat, illud SCtum tangitur. Quidῖ quod . 8 ait se diis immortalibus frugum ubertate , copia vilitate reditum suum comprobasse, quod non solum aperte repugnat ipsius Ciceronis verhia , qui . illo biduo summam annonae earitatem suisse ad Atticum scribit, sed etiam est eiusmodi , ut si verum luisset, nihil opus fuisset Pompeio rei frumentariae procurationem committere. Neque vero redibile est, tam pau- eis diebus binas ad popudum a Cicerone habitas esse conciones. Iane igitur oe, Dionem Cassium vel salso rumore, vel ipsis his orationibus Ciceronis nomini suppositis deceptum esse, quum seriberet Ciceronem post reditum ' τε βουλε και - μω gratias egisse. Nam concionis illius de re frumentaria mentionem non

faeiti Orationem illam ad Quirites post reditum habitam , omnino

205쪽

DE ORATIONE

nusquam a scriptoribus, nedum Ciceronis nomino commemorari memini inus tam vero breviarium esse quoddam orationis quae

in Senatu habita esse sertur , Deile Wolfio largior idem tamen ab alio quodam declamatore non ab eodem qui illam priorem

conscripserit, elaboratam esse contendo. Sunt euim quaedat in hac oratione , in quibus auctori parum convenit cum illius quae in Senatu habita fertur , scriptore. Ille uxorem Ciceronis plane praeterierat : hi saltem altero loco, c. 8, ita Erhis nam con-gis miserae squalor et luctus eius mentionem iaci Ille ubi de vitae ration in posterum colenda agit c. 9 , Alio , inquit, transferenda mea tota ita est, ut bene de me meritis r feram gratiam, amicitias igne perspecta tueam, cum vertis hostibus bellum geram , timidis amicis ignoscam, proditoribus meis non indicem dolorem Profectionis meae , defensores reditus dignitate consoler. At auctor declamationis post reditum ad Quirites, . , uno locum sic pertractavit Denique Quirites, quoniam me quatuor omnino genera hominum iotarunt, unum

eorum , qui odio reipublicae , quod eum ipsis inuitis comem ram , mihi inimicissimi fuerunt alterum, qui per simulationem amicitiae nefarie rodiderunt tersium, qui quum Propter inemtiam suam eadem assequi non possem, inoiderant Ia diis dignitati meae quartum, qui quum custodes re*ublicae esse deberent , salutem meam , statum civitatis , dignitatem eius i erit, quod erat penes ipsos vendiderunt: Sic ulciscar gener illa,

quemadmodum a quibusque sum rose alia r malos ciυes. --

Publicam bene gerendo perfidos amicos , nihil credendo atque

omnia Mendo imidos, irtuti et gloria semian ereviores Provinciarum, revocando domum, ab iis moinciarum rationem

repetendo. Ex quo facile intelligitur , auctorem orationis ad Quirites post reditum, illam in senatu , non tantum excerpere, sed etiam variare et aut plificate voluisse. Quod reliquum est, auctor eam si adorvavit, ut primo magnitudinem henes ei sibi a populo tributi declaret e. t. a; deinde oeeat, tantam in studiis populi animorum declaratam esse voluntatem , ut non solum calamitatem sibi detraxisse , sed etiam dignitati in auxisse videantur; non eni in multitudinem propiu-

206쪽

quorum affuisse, quae istam calamitate ni deprecaretur , sed adiutores, auctores, hortatoresque ad se restituendunt ita multos suisse, ut longo superiores omnes hac dignitate superarit o. 3-7. Itaque pollicetur se huius beneficii meinoriam sempiterna benivolentia culturum in reserenda autem gratia promittit, sibi neque in consiliis de republica capiendis, diligentiam ; neque in perieulis a re publica propulsandis , animum neque in sententia simpliciter reserenda fidem neque in hominum voluntatibus pro republiea laedendis , libertatem nec in perserendo labore industriam a nec tu populi commodis augendis gratam animi benivolentiam defuturam c. 8 , .

207쪽

AD VIRITES

Quod precatus a Iove optimo Maximo, ceterisque

diis immortalibus sum, Quirites, O tempore, quum me fortunasque meas pro Vestra incolumitate, otio,

Quod precatus - laetor Quirites' Beete notata est a M: rLlando snteis tirosa oratio mauisestam speciem ha hens imitationis . v quis homo de chola eum magniloquentia Ciceronis certare velle videatur. Sunt quidem apud illum longiores periodi, et, quae rhetores vocant, ευματα et τασεις sed longitudo in talibus coniuncta est eum Proportione Partium, eum Perspicuitate et concinnitate verborum, etiam iuravακολουθοις, quae ipsa sere perspieuitatis causa admitti solent. Hic contra principio statim quisque attente legens ambiget quum Primam particuliam'T praecedant duo verba, ad utrum horum illa relata sit quae una eausa est diversae opivioni de extremis istis eius δε--lionis me esse coni istum etc. Certum tamen videtur scriptorem eam Particulam retulisse ad verbum deMori, ut suspensa reliquisse priora. Quod Pre Itia, iam id autem quam dure et incommode lilii non disseile est sentires, praesertim collato simillimo principio Orat pro Murena. Deinceps item impeditum est hoc. quod eadem particula v primo et tertio loco ΩΣ. medio I A signifieat quod ipsum non omnes Iu pp. videre potuisse, docet vulgata interpunctio et nota Grateri. Nempe verba hoe aianimo - redeunt ad illa sin et ea - deinde totum membrum, ut quod odium Mineeret pendet a proxime Praegressis, Mestrae salutis gratia horumque nimiam quandam explicationem conlinet. Sed plura nos offendunt in postremisci primum locutio, αλιιι OonMinci, in qua genitivi constructi, per se quidem latina . nalienum quasi domicilium translata videtur repvguante usu qui tolerabilior certe est in Orat pro minoi L No enim satis est, explieari illud , ut vulgo iaciunt, Oli damna tum esse, nisi auctoritas roborum

208쪽

AD VIM TEM POST RED CAP. I OIconcordiaque devovi, ut, si meas rationes unquam vestrae saluti anteposuissem, sempiternam poenam sustinerem , mea voluntate Susceptam ; sin et ea, quae ante gesseram, conservandae civitatis causa gessissem, et illam miseram prosectionem vestrae salutis

gratia suscepissem , ut quod odium scelerati homines et audaces in rempublicam et in omnes bonos conceptum iamdiu continerent, id in me uno potius quam in optimo quoque et in universa republica deficeret;

hoc si animo in vos liberosque vestros fuissem, ut aliquando vos, Patres conscriptos, Italiamque universam , memoria mei, misericordia , desideri uinque teneret eius devotionis me esse convictum iudicio deorum immortalium, testimonio senatus, consensu Italiae, consessione inimicorum , beneficio divino immortalique vestro, maxime laetor, Quirites. Etsi ho dimini nihil est magis optandum, quam Prospera, aequa bilis perpetuaque fortuna, secundo vitae sine ulla offensione cursu tamen, si mihi tranquilla et pacata

omnia fuissent, incredibili quadam et paene divina,

adiciorum ita loquentium accesseriti

Non vaga significatio est ita iudieio

deorum quod Holomanus tuterpretatu de eventu rei, unde Oinines

voluntatem numinis colligant; sed alius non minori specie referre possit ad uberlatem et viam frugum . de qua dictum est in priore orat. I. 34. Cons. pro Domo . i5 Deinde probabile est eo essione inimicorum designari imprimis Metelli consulis. forsan etiam Appii praetoris, cou- sensum vel suffragationem , quamvis vox confessio minus accommodata sit

hvie loeo. Denique cedo uobis unde uudo aliud exemplum i ubi auditores his in eadem periodo nominatim appellentur, uti bic, Quirites. Numerosius haud duhi si clausula cadit:

sed numerosae ineptiae lamen sunt

ineptiae MOLF. Desideret Hotom et Lamb. Coniecit desigerent, Gesuerus desaeriret. Incredibili qtiadum et paene diMina Modo dixit benescio disιno; ain denuo iuculcat idem epitheton dimirum hic est inos imitatorum , ut, ubi

scriptoris euius Personam agere ve

litat . aliquoi verbum loquendive modum corripiterunt, talia ad fastidium usque repetendo gerina num exemplar sui scriptoris se assequi sperent sed, ut inepti nihil non inepte faciuut, ita ignorant isti, quando desinendum sit, optima quaeque ueteruti importuno studio suci.

209쪽

qua nunc, vestro beneficio, Duor, laetitiae voloeptate caruissem. Quid dulcius hominum generi a natura datum est, quam sui cuique liberia mihi vero, et propter indulgentiam meam et propter excellens eo

rum ingenium, vita sunt mea Cariores Tamen non tanta voluptate erant suscepti, quanta nunc sunt re-

a stituti. Nihil cuiquam sui unquam iucundius, quam

mihi meus frater. Non tam id sentiebam, quum fruebar, quam tunc, quum carebam, et Posteaquam vos me illi, et mihi eum reddidistis. Res familiaris sua quemque delectat reliquae meae fortunae recupe-leque se produnt intelligentibus. Ita sivim Cicero re in insigui Dragnitudine vocare soleat incredibilem ae, si ex optabili getiere est, disinam aut e Ructori omnia sunt incredibilia atque dirina. abemus tertium exemplum c. a Neque tam di in atque incredibili genere dicendi tibi sententia travslata est ex altera orat. c. I. lam dirintina atque incredibile genus ora tionis. Mox c. a. Rectialiam et in dibili pietate Unitum D, Dina utine iam auctoritas e 6, Praestantia me bene olentia et diseia studio eastiterunt. Simili modo decem locis horum octo priorum capp. dii usu Patitur immortales, epitheto sane Ciceroniano, sed apud illum tamen olite adhibito, ubi id adhibetur saepissinae, ut in or Ill Calii MaaxL. Laetitiae oluptate M. d. μυωρωιis εο ιιmale, seu laetitiae laetiti, qualia nonnulla I. F. Gronovius Observ. iu Scripti eccles cap. o. Pag. Os attulit ex Paulino, Firmie et aliis

deteriorum uetatum, mercedem Pretti, comarum crines, sapientιae ruderi

lium etc. vim quidein syllaba addenda sensus atque usitata soritia loqueu- di testitui posset, laetitia et Doluptate.

ut est pro Sulla c. 3a, sed ruinime dubito quin illud vulgatum vera

manu auctoris sit. D.

Et Porteaquam reddidistis' et ipsum tempus verbi detegit seu tentiae pravitatem. Sentiebat Posteaquam rim ulus reddidit Age, Planti Capt. I. a. 33: Tum denique hominea nostra intelligi inus bona, Quum . quae in potestate habuitntis, ea amisimus, ute, inquam , versia adiice

aut simile quippiam ut statim lurpiter utrum desinat in piscem mulier

tormo nisu perne Bonum igitur factum, quod malo artifici subvenit eor- rector in marg. eod. C. seribendo: Sed postea qιιam os reddidistis inere-ἀbile est, otiaιιtam animo MMVtalem Per Perim. Quod additamentum. iam in vet ellit restertum . uriri contemnendum videlitatur Garatonici, vir egrigio, quem reprelietido ivvitiis Is si vivit ad live erit in nu- ner eorum qui quid a nobis in his rati agulur, et an recte .gatur, aeutissime tutelligent ita illiti nuper cognovimus eruditum et limato itidicio. DLF. Reliquae meae Drιιιunc Deo Pera

tae At Nonis Sept. vel . . iii nihil uni rece erat Ciceio Praeler

210쪽

AD VIRITEM POST RED. CΛΡ a 2 37 rata plus mihi nunc voluptatis asserunt, quam tunc incolumes asserebant Amicitiae, consuetudines, vicinitates , clientelae . Iudi denique, et dies sesti quid

haberent voluptatis, carendo magis intellexi, quam fruendo. Iam vero honos, dignitas, locus, ordo, be-3

dignitatem patriam et cognatoc: fortuna receρisse demum Post mensem potui diei. MARx L. Quod confirmatur e capite VII butiis orationis Mihi. nod vitii Dis iurnane et permanebit. Yp. De domoque villariun , Tusculanae, Formianae satendum est ea, quo tem Pore haec dieta Mint in concione , nondum fuisse restituta. Sed an solae istae suerunt Cicerouis fortunae r nonne alias quoque opes habuit, in urbe, in praediis rusticis in Puteolano Λntiate Arpino. Cumano, Pompeiano ceteris , quae enarrat Middie- tonus T. III pag. 29 -3ooci riae ablata, vastata omnia esse nullo Vestigio cognoseimus de quibus non minus quam de domo urbana de Tusculano et Formiano, scripturus fuerat ad Atticum suum. Nec praeter. mittendum est, quod reliqua sum Brinnas vocat, reliquas nempe a su-

rore inimicorum easque negat antea inoolumi sibi tantum quantum nunc

direpto et spoliato, voluptatis attulisse. De Rudis ipsis plane dubitatum

non esse apparet disceptatum modo de damnis superficiei praediorum il- Iatis Sola area etiam domus urbanae in controversiam vocata. tiod consectata Libertati esse diceretur. Quae

quum ita si ut nilii lii est, quod

non dicere scribere Cicero potueriti Giss Quum minime constet quot villasdioe ipso tempore possederit Cl. cero nam omnia, quae eius dicitu in Iur, praedia eum Possedisse siuiui omni tempore nemo credat , quumna id quidem satis appareat, quam vim habuerit bouorum eius putille tio in illo eri initie liqua dubilatio residere videri potest eoque maior si quis reliqua fritinas a surore inimicorum relictas explicet. At quid se his locis alterius orationis quosaupra intactos omisimus , e. x et is α Qui ordinem , qui sortianas tedisssidistis Qtium ea mihi sint restituta, quae in potestate mea non fuerunt, nonne hie munii emum dosortunis recuperatis loqititur Verninsi haec quoque torqueri ad quandam

verisimilitudinem possent, tamen iu- cotisideratissima putanda esset omnitio haec toties repetita meutio recu- Peraιartim Drtunarum eo tempote

quo nondum in senatu actum erat de aestimandis damnis domus et praediorum id quod non ante primos dies Octobris sactum esse constat. U. Iveolumes Sic Ernest. e coniuctura Hotomatii. Vols incolumi in notis vero probat incolumitalis ex codd. , eoquod hoc vocabulum opponatur Moluptatis Male ut mihi videtur. Tos

Lili denique - fuendo Parum probabiliter hoc dictum est siquidem Cicero ludis ae festis diebus se non multum delectari aliquoties profitetur ut pro Planiae. II, pro Arch. e. 6, ad Famil. VII. x ad Att.IV. 8.

Manutius nostro loco exeusandi gratia adscripsit Forιasse temporis causa hoe Au tum laudatis duobus prioribus locis, ubi Prorsus Contra

SEARCH

MENU NAVIGATION