장음표시 사용
221쪽
URATIO atque optimo viro, primo non adversante, postiliam adiuvante, reliqui magistratus paene omnes fuerunt defensores salutis meae. Ex quibus excellenti animo, virtute auctoritate, praesidio , copiis T. Annius et P. Sextius , praestanti in me benivolentia e divino studio exstiterunt. Eodemque P. Lentia auctore, et pariter eserente collega, frequentissimus senatus. uno dissentiente, nullo intercedente, dignitatem meam quibus potuit verbis amplissimis ornavit, salutem vobis, municipiis coloniisque omnibus commendavit. 6 Ila me nudum a propinquis, nulla cognatione munitum , consules, praetores, tribuni plebis, senatus, Italia cuncta , semper a vobis deprecata est denique omnes, qui vestris maximis beneficiis honoribusque sunt ornati , producti ad vos ab eodem , non solum ad me conservandum vos cohortati sunt, sed etiam
rerum mearum gestarum auctores, testes, laudatoressuerunt.
VII. Quorum princeps ad cohortundos vos, et adrogandos sui Cn. Pompeius , vir omnium , qui sunt, suerunt erunt, virtute, sapientia ac gloria princeps: qui mihi latius uni privulo amico eadem omnia dedit, quae universae reipublicae, salutem otium, dignitatem. Cuius oratio fuit, quemadmodum accepi,
Uno dissentientan Alii Clodium iurulligunt alii Atilium addi poteris et alle Tribuuus huius anui. Quintius, Ptiam Praetor Appius: Iuo
ruti trium causa modo dicabatur. magistratus Paene omnes Cous au
orat in Sen. . 23. Sed in alibiis ubiqua Auctor carissimum Clodium Mitian in auimo habuit. Vide iv Sen. I. as, pro Domo S. i. evius loel fortasse immemor erat erratius, uiam iosuo loco S. Q in templo Virtutis facti in tioneu sieci ceu bat WOLF.
repetitio eorundem verborum ex . . quali nusquam utitur autumus Orator. De suo hie adieeit . . Omnes
gnisci soni ausa , ut coniicio. ID. Ab eo iam in Leutulo. rus oratio fuiι De ora iovis I ompeianae partitione nihil dum aecepisse uidetur Cicero . quandia sex anensibus post defendeus Sextium
222쪽
AD QUIRITES POST RED. CAP. I a l tripartita Primum vos docuit, meis consiliis rem pu
blicam esse servatam, Causamque meam cum Communi salute coniunxit hortatusque est tit auctoritate iri
senatus, statum civitatis, fortunas civis bene meritide senileretis tum in perorando posuit, vos rogaria senatu, rogari ab equitibus romanis, rogari ab Italia cuncta denique ipse ad extremum pro mea OS salute non rogavit solum . Verum etiam Obsecravit. IIuic ego homini Quirites , tantum debeo . quantum hominem homini debere vix fas est. Huius consilia
P. Lentuli sententiam, senatus auctoritatem vos sequuti , in eo me loco, in quo vestris beneficiis sueram , iisdem centuriis , quibus collocaratis, reposuistis. Eodem tempore audistis codem ex loco summos viros , ornatissimos atque amplissimos homines, prin
cipes civitatis, omnes consulares omnes praetorios, eadem dicere, ut omnium testimonio per me unum rempublicam conserVatam esse constaret. Itaque
quum P. Servilius, gravissimus vir, et ornatissimus
illa direbat L e. Videlicet hae deeripartita oratione siet gant a fatuo Itomiue qui ne didicerat quidem quid esset illem ad artis regulas distribueres euius imperitiae vel ipsae orationes eius insignia suu tripecimina Putavit igitur satis esse si
arenam suam temere congestam pro
eide conglutinaret tribus particulis, Primum , tum , denique ut nemo lectorum de tribus partibus dubitaret. At si deniqua pertinet ad tertiam partem, iam secunda habuit perorationem, quam nimirum apud veteres interdum sequebatur nova auelisi - ιι qua de re vide Faeeiolatum ad Cic. pro Quint ea p. 3o et I C. h. Eruesti Lexicon ieel nol. Lat rhet. lli IO. Verum Paretimus indoelo seti-Ptori, cuius ratio vel potius delitatio non desinet esse. qtio erat autea, etsi eum omnibus modis sublevemus. Praeterea notandum est vertri tu mmu quod proprium est in scripta oratione, non in dicta neque vero Pro concione Pompeius de scripto dixisse videri potest. Et quinam erunt statim illi Mos qui rogantur a aenatu, ab equiιibias ab Dialia etincti Nulli reliqui sunt ex populo
Iisdem eenturiis remouistis suidhaee sibi velint. Plautus explieat Manliisvs Vt centurialis comitiis consulsaetiis fiam, si lige centiiriatis e initiis lata restitutus. OLF. Iιaque utim P. Ser Militiso tue
223쪽
civis, dixisset, opera mea rempublicam incolumem magistratibus deinceps traditam dixerunt in eandem
sententiam ceteri. Sed audistis eo tempore clarissimi viri non solum auctoritalem, sed etiam testimonium, L. Gellii qui, quia suam classem attentatam magno cum suo periculo paene sensit, dixit in concione vestra : si ego consul, quum fui non fuissem, re ubu'cam funditus interituram iuisse.
novam sententiam allatum iri putes: at omuino eadem loquitur vir gravissimus, quae omnes priores, veternam cautilenam . per illum unum Conservatam esse rempublicam. At
que iam recantant L . Tl. lia quoque.
vκius L. Gellii non solum auctorita- ωm , sed etiam testimonium testatatis, si ego onsul non fuissem etc. Dixi hoe Gellius, quia laensit vel paene sensi ete. Sperabat forsan scriptor, hoc paene a benigno lectore ad attentatam classem pertrahi posse; qua euignitate et ad alias res hiemugnoPere opus est. At quam dicit classem Nihil de hae re legimus apud Ciceronem Coniecit ergo Manutius classem populi in comitiis a Clodianis corruptam esse cui sorte ensio assuerit Gellius. Sed ita causa
non erat addendi magno cum suo Periculo. Quare probabilior est coniectura Ferratii cuius haec sunt verba ad h. i. A. v. 688 prima coniuratio a Catilina foetisque inita est, teste Sallustio cap. 4 eodem tempore Pompeius hellum piraticum gerebat apParatu quem describit Florus III, 6 I rubi est Gellius Tusco mari im-yositus Classem, qua is Gellivs iussu Pompeii, cuius legatus erat, Tuscum
mare tuebatur attentaverant coniuruli id quum ipse sensisset, vidit,
quanto eum no perieulo in patri Catilina insurrexerit potuitque te stimonium diceres: Si Cicero constitnon sitisse etc. Probavit hae e etiam Ervestius sed idem vidit male eois haerentes sententias et aliquid simile interpolationis. Ergo sustuleris inquit, nemo sentιat. At illiti est talis ratio . nisi aliunde appareat. aliquid mala manu in hona scripta
intrusum esse immo furtum est ea
lex simpliciter posita, non Critieorum. Quid enim Si totus ther per
malam manum consarcinatus est si
pleraque in eo glossematum similia reperiuntur 7 Neque profecto iactu
ram se ut iremus, si quis totam orationem ante multa secula venitus sustulisset ne tineis blattisque pabulum obiecisset. Ne multa detraelis aliquot verbis iumerum non ponit Ernestius aliquid deesset ad men-
fiuram numerorum . et male omissum
esset tempus atque occasio testimonii ab homine dieii. an autersionem et ipsam rem ex bono Parum opportune h. l. excerptam Pu to. Nam . quum hie L. Gellius videatur esse idem , qui Ciceronem, Catilinae eoniurationem detectam civicaeorona donandum censuerat GelI. N.A. V. 6 . illud testimonium ex superiore tempore huc male iracium apparet. UOLF.
224쪽
AD VIRITES POST RED. ἘχΡ. I ai III. En ego tot testimoniis , Quirites, hac aucto is
vitate senatus, tanta consensione Italiae, tanto studio bonorum omnium, agente P. Lentulo , consentientibus ceteris magistratibus , deprecante Cn. Pompeio, omnibus hominibus saventibus, diis denique immortalibus , frugum ubertate , copia, vilitate, reditum meum comprobantibus, mihi, meis, reipublicae restitutus , tantum vobis, quantum sacere possum,
Quirites, pollicebor primum , qua sanctissimi homi
nes pietate erga deos immortales esse solent, eadem me erga populum romanum semper ore numenque vestrum aeque mihi grave et sanctum, ac deorum immortalium in omni vita futurum deinde, quoniam
me in civitatem respublica ipsa reduxit, nullo moloco reipublicae defuturum. Quod si quis existimat, ium aut voluntate esse mutata, aut debilitata virtute, aut animo fracto, vehementer errat Mihi , quod potuit vis et iniuria et sceleratorum hominum furor
detrahere, eripuit, abstulit, dissipavit quod viro sorti adimi non potest, id manet et permanebit. Vidi ego sortissimum virum, municipem meum C. Marium quoniam nobis, quasi aliqua fatali necessitate, non solum cum his, qui haec delere voluissent, sed etiam
miωιe suo tandem modo ieerolam impudenter eoram Populo menis tiri potuisset, qui ad Atticum IV, r. ipsa narrat eo iduo post reditum
tatem suisse et homine adtbeatrum Primo deinde ad senatum concurrisse quem plehis tumultum lusius Datrat Dio Cass. lib. XXXIX. cap. a Q. Ergo hoe etiam loco, argumentis a Naiklando et Wolso expositis , qui nus hane orationem Ciceroni abiudi-sarunt, maximus euutulus accedit. Quantum facere ponum Η. e. Quantum Polliceri Postum. Videte .iellii notam ad Famil. V, a Veroi rnestio displicet verbumseere, eui hie nullus est locus. De repetito nomine Quiritium cons. S. 84. Numenque Mestrem aeque mihi grais et sanctum Aerius exagitathaee MarLlandus tu Deos contumelia. impiaque adulatio, ut ipsius verbia utar. Sed iustiseatur a Gesuero Cicero iisdein exemplis, quibus ille utitur ad impietatem arguendam. Trp.
225쪽
cum fortuna belligerandum fuit eum tamen vidi
quum esset summu senectute, non modo non infracto
animo propter magnitudinem calamitatis, sed confir-
a malo atque renovato. Quem egomet dicere audivi, tum se suisse miserum, quum careret Patria, quam
obsidione liberavisset quum sua bona possideri ab inimicis ac diripi audiret quum adolescentem silium videret eiusdem foetum calamitatis quum in paludibus demersus, Concursu ac misericordia Minturnensium corpus ac vitam suam conservasset quum Parva
navicula traiectus in Africam, quibus regna ipse dederat, ad eos inops supplexque venisset recuperata
Tum se fuissa misorum moeqoem QNeque in o me liominem esse admodum oratoris instituto congruat infitiabor unquam . te. Pro Domo sitetur se nesciremotomunus, eque eap. 36: Accepi magnum atque in- acutiorem sese praestitit Geuterus credibilem dolorem . non ego in te. Ego priori assentio eorrigenti non Quin rumor erat in populo, ex do- Iisisse miserum. Anx L. Necesse vi lore ut prope menti errore si de batur eruditis negationem adiicere, tum fuisse. Epp. ad Att. III, 3. quia in extremis legimus. Mario Postremo miserum se . l. dixisse Mirtutem animi nunquam defuisse . Marium, ex eo quoque intelligitur, e sortitudinem eoustantiam . firmi quod a verbis rectinerata uia di nitatem nimi quae cimnia tanqnam iutal Perle fit progressio ad contra- vocalmia audem rem sigili seu ulla rium. Devit Pie operta est Causa cur inter se permutantur. t vero inser M suem periodi Perve uire nequit negatio ex alia parte vitia et de Verit scriptor sine Medo'ni' u. Nam Ioco detrudit sententiam. Etenim qui quum se isset additis istis quam Post exautiatas calamitates consirma flut quom Perdidιsset ism hi tum et to atque en ato anim esse diei bomim couciliniorem ore , aluit
tur, nonne is tum , quum illas eala Potius aliquid ,hsiliatim et quod initatos perserret, putnnduxerit auim eum Prioribus υguare apponere . Iracto, iniet esse quo qu m lectores nova elegantia de- qui est, nonne eum dicimus mise s Rudum. Ita se res habet nisi sorierum Deinde quid aliud hic spe di eris, irtutem viri iam quum
etavit Orator nisi ut semetipsum miser circumnrraret, modo occulta is cum Mario compararet ipse auteni tam et oppressam suisse vel iisdem si nune negaret in exsilio ne mi forsan paludibus deinersam . unde
sitisse, quis ei fidem habitii ipse posthac nudus limoque rus esset ' Neque adeo hanc sibi si extrahebatur WoLv. dem positi Cicero . sive verus nive Regna Pse dederat Bello Iugul-Perbunatus. r. Pro Sext. cap. I thino. Ea a.
226쪽
vero sua dignitate se non comitiissurum , ut quUmea . quae amiserat, sibi restituta essent, virtutem
animi non haberet, quam nunquam perdidisset. Sed hoc inter me atque illum interest, quod ille . qua re plurimum potuit ea ipsa re inimicos suos ultus est Rrmis ego , qua consuevi, utar quoniam illi arti in bello ac seditione locus est, huic in pace atque otio. Quamquam ille animo irato nihil nisi de inimicis ni et ciscendis agebat, ego de ipsis inimicis tantum, quantum mihi respublica permittet, cogitabo.
IX. Denique, Quirites, quoniam me quatuor omnino genera hominum violarunt; num eorum, qui odio
reipublicae, quod eam ipsis invitis conservaram, mihi inimicissimi suerunt alterum , qui per simulationem amicitiae nefarie prodiderunt tertium, qui, quum
propter inertiam suam eadem assequi non posSent,
inviderunt laudi et dignitati meam; quartum , qui
quum custodes rei publicae esse deherent salutem meam, statum civitatis, dignitatem eius imperii, quod erat penes ipsos, vendiderunt: sic ulciscar genera singula, quemadmodum a quibusque sum provocatus:
malos cives, rempublicam bene gerundo perfidos
Vιδεν Pietate additur in edd. ero dixerat simpliciter inMiderent. vett. et eodd. aliquot M. Id quum adierit laudi et digniιati meae. Ante in aliis desit Lam hinus et Graeν. nefrie dicerem deesse mae, nisi uti-
pro glossemate deleverunt Lambi quoties talia pronomina he seu tu i nus vel ianitate scribendiim uel arte leto scriptolis. Deinde incertum est, disendi intelligendum putabat Wol ulrtim genera singula leι iis orteat. s miratur eminem dixisse voe an Demora singula lii exti emis. -- arte absorptu in si initi ludine verbi Mociando revelendo, graviter mi Praecedeulis utar. natur facturum se esse, quod septem Quatuor omnino genera honι intim vel octo post inevsibis Rei dicenda Pro Sext. g. b, sex genera distin in senatu seu tentia de pro, ιnciis con-guuntur. Variandi ausa quadriparti Milaribus 'tune exstat hodieque Sel. tam orationem , eamque paulo uegli licet tum diu ante meditutum erut sentitis, sacere Phiciti Rhetori nostro illud et cuin urbana plebe eoinmuni Sed tuatum addidit v. c. tibi Ci ea tu in WoLr.
227쪽
amicos, nihil credendo atque omnia cavendo inridos virtuti et gloriae serviendo mercatores provinciarum revocando domum , atque ab iis provincia. a1 rum rationem repetendo. Quamquam mihi maiori curae est, quemadmodum vobis, qui de me estis optime meriti, gratiam reseram, quam quemadmodum inimicorum iniurias credelitatemque persequar. Etenim ulciscendae iniuriae facilior ratio est, quam beneficii remunerandi, propterea quod superiorem esse contra improbo , minus est negotii, quam bonis exaequari: tum etiam ne tam necessarium quidem est, male meritis, quam optime meritis referro quod debeas.
, , diu in vel precibus mitigari potest, vel temporibus rei publicae communique utilitate deponi, vel dissicultate ulciscendi teneri, vel vetustate sedari. Bene
SVeriorem esse negotia In hoemeinbro dupliciter suspecta est a. tinitas et in illo bonis exsequari, imperite expressa sententia. Facilius excusari possunt sequentia, uhi Grae. vius ali tui scholasticum nota hut in mala erilι et Ptime meritis, alienumqtie a maiestate Tullinua.
Multum enim hi vatiant SS. Quamobrem Garnion ius eiici voluit
Pusterilis evitia , iit ex glossemale
illatum, eoque seriplitram plaue Tuta Iianam sieri ait ID. Odium e praeibtis mitigari memoriam bene fieri de iis AEnrsus
nerumnose ae exorcet artifex in stu
dio antithetorum. Sed incommode accidit, iio odia apud Cieeronem Nunquam demnuntur cum tertio aut
sexto casu nec lanetiar vel retinetur
apud illum aliquid disseultate. t.
iam ineptius est ne id reipubl. -- PMere, quam eonstantem lectionem
ιibrorum adii aliter accipere vel
emendare eonati amit, sine illaim, habilitate virumque. Ianiatius quidem coniecit petere , Gracvius dare,
Ernestitis remittore Hotomanus nee id οὐ te oribus unquam necesse est, ostro Cellario renetere vide. halu esse instanter Peter etc. Quot
Inlps'. tot sentcntiae. Quid tamen vulguta ista sibi velit ex colatrariis divinare licet scilicet nullam reipubi necessitatem ullo pacto obstare posse, quiu bene de nobis meritos Colamus. t emendare talia , quid est aliud, quam male formala in
eudi reponeret Doeet accuratior co
gitatio, paria paribus hie respondere uoluisse re ipsa quodammodo repugnante et ita Declamatori iam in prima apodosi haerebat qria quum precibus aliquid reddendii esset. Adeo in hoe genet acri hendi, egotium levius est, Protases per aliqii t
228쪽
AD VIRITES POST RED. CAP. 4 225 meritos quin colas, nec exprari fas est, nec id rei publicae repetere utcumque necesse est, neque ES ex cusatio dissicultatis neque aequum est, tempore et die memoriam beneficii definire. Postremo qui in ulciscendo remissior suit, mox aperte laudatur Dat gravissime vituperatur, qui in tantis beneficiis, quanta vos in me contulistis, remunerandis est tardior neque solum ingratus, quod ipsum grave est, Verum etiam impius appelletur necesse est. Atque in ossicio persolvendo dissimilis est ratio et pecuniae debitae, propterea quod pecuniam qui retinet, non dissolvit; qui reddidit, non habet gratiam et qui retulit, habet, et qui habet, dissolvit.
X. Quapropter memoriam vestri beneficii colam ho 24nivolentia sempiterna , non solum dum anima spirabo mea, sed etiam quum mortuo monumenta vestri in me beneficii permanebunt. In reserenda autem gratia
hoc vobis repromitto, semperque praestabo, mihi neque in consiliis de republica capiendis, diligentiam; neque in periculis a republica propulsandis , animum; neque in sententia simpliciter reserenda, fidem neque in hominum voluntatibus pro re publica laedendis, libertatem nec in perserendo labore, industriam; nec in vestiris commodis augendis, gratam animi benivolentiam defuturam. Atque haec cura , Quirites 4,
quia in M. nonnullis absunt iu-terpolata esse Graevius si spicabatur et hie quidem ex libro II de Ossic. e. o. Wolfius ex cat pro Plancio C. x8 hue translata putat sive ab auinctore ipso sive ab tuterpolatore, ut malae manni peior supervenerit. Sed etiam tιum morettio Heu- mannus eorrigehat me mortuo. Su- Pr quoque cap. 4 qui nefuris.
diderunt seit me. TP. Ira sementia simpliciter referenda Saepe a tribunis producehatur ad PDPuluin senator aliquis, ut is palain referret, quod actui suerat iugenatu. FERR. Simpliciter est nulla habita ratione hominis aut potentis. alit invidi sed ni ius utilitas et templis rei P. Postulabit. Gli Axv. Ferenda legendum esse arbitraulue Liu GaratOu.
229쪽
erit inta animo meo sempiterna, iit quum vobis, qui apud me deorum immortalium vim et numen tenetis,lum posteris vestris , cunctisque gentibus dignissimusca civitate videar, quae suam dignitatem non posse lenere se, nisi me recuperasset, cunctis uvagiis iudicavit.