장음표시 사용
331쪽
a gentili tuo quamquam ille gentem istam reli quit sed tamen disce ab homine religionibus dedito, iusto, tum omnium religionum perito. Quida in dedicatione, nonne et quis dicit, et quid, et quomodo, quaeritur An tu haec ita confundis et perturbas, ut, quicumque velit, quod velit, quomodo velit, possit dedicare Quis eras tu , qui dedicabasa quo iure qua lege quo exemplo qua potestate ubi te isti rei populus romanus praefecerata id co enim
esse legem veterem tribuniciam, quae vetet, iniussu plebis aedes, terram, aram consecrare. Neque tum
hoc ille Q. Papirius, qui hanc legem rogavit, sensit, neque suspicatus est, fore periculum, ne domicilia
aut possessiones indemnatorum civium consecrarentur. Neque enim id lieri fas erat, neque quisquam secerat, neque erat causa, cur prohibendo non tam Unde terrer videretur, quam admonere. Sed quia coninsecrabantur aedes, non privatorum domicilia, sed quae sacrae nominantur Consecrabantur agri , non ita ut nostra praedia, si quis vellet, sed ut imperator agros de hostibus captos consecraret statuebantur arae, quae religionem afferrent, ipso si loco essent
Geruem istam reliquit 'doptione eit in familiam plebeiam. Legem Melerem tritanteiam Ergo Q. Papirius tribunus pl. legem tulerat de consecratione rerum . qua lege erat autum ne quis quid iniussu populi e Meraret id omissum erat. na quia indemnati civis bona eonMerare Noa neque hones Papirium, nee legem eius aliunde novimus . verum ea h. I. ita deseribitur, vix ut operae pretium videatur eam serri. WoLF. Non ita ιιι mie non satis est, singilla voeabula repreheudere, ut Graevius secit et Ernestitis universus I eus et sententia et eonstructione misere Iahorat. Sed nihil ad vivum regem. Dausea vietus. ID. tyMSS. nonnulli ut Frane Dre d. Guel . addunt Φει. Alii iras Graevitis ει Ernestius utrumque deleudum n.
Sia o moe est quae religiosum reddebant id obierant constitutae, at loco hoc est suo seu commodo loco, iure et legitime hine Terenph. iaci et miniam Iovi ne gerae,maaimum interdum est Iuarum. Cicero pro Milone : Quem iure , quem
332쪽
consecratae haec, nisi plebs iussisset, fieri voluit. Quae si ui interpretaris de nostris a Ddibus atque ngris scripta esse, non repugno Sed quaero, quae lex lata sit, ut tu aedes meas consecrares ubi libi acu potestas data sit quo iure seceris. Neque ego nunc de religione, sed de bonis omnium nostrum, ne de pontificio, sed de iure publico disputo. L. Lex apiria vetat, aedes iniussu plebis consecrari. Sit sane hoc do nostris aedibus, ac non eiu-blicis templis. Vnum ostende verbum consecrationis in ipsa tua ego si illa lex est, ac non vox sceleris et crudeli latis tuae. Quod si tibi tum in illo reiptio δ' blicae naufragio omnia in mentem venire potuissent, aut si tuus scriptor in illo incendio civitatis non syngraphas cum Byetantiis exsulibus et cum legatis regiis saceret, sed vacuo animo tibi ista non scita, sed portenta conscriberet esses omnia, si minus re, at ver
bis legitimis consequutus. Sed uno tempore cautiones fiebant pecuniarum, foedera seriebantur provincia-
doco, quem temμore, trem im ne lex est vitios, at verbis tamen; quia non es ausus hune iniuria, iniquo in lege scriptum esset ut tu eous Ioco, σἰιeno tem re perietilo vitia erare inea bona posses. Λ l syngrvi has
non dubitaMia Occidere Ga Ev. cons dem R. f. 29 et 34. VOLr. m. M naufragi. Ioeulares Foedera seriebantur moMincia rum' sunt hi terrores, modo naufragium, Vidit Graevius, Clodii transacta uiniis in incenditina Scilicet in vita homi Pisone et Gabinio de provinciis prioranum utilla sola est ealamitas mox suisse ceteris rebus, quae hie comme- de scriptore scitorum vel legum. Sex morentur simul miratur quid sit , videri. 47.ii tribuitutur sa foedera, inciarum ferire itaque,cta cuui rhantiis exsulibus . eum mutata interpuuctione sic legendum legatis regum, syngraphae eiusmodi, putat Ioedera feriebantur , pr in tu pacisceretur pecuniam pro qua elarum regum σν Menales erant. t P. Clodius illis reditum in patriam, nos vicissim miramur, qui nuue hia regale nomen me tribunilias ro sint amellationes Provinciartim . et gationes conficeret. Si hene erra- iii illae Menales esse potuerint eo litas, item Ernestius, qui et seqq. sensu, quo regum neque adeo in verborun a minus te sensum sic vulgata distinctione ullam disseulta- aperit: Non turinidem vere ius aece tem reperimus. Vt iiii notissima Deiendorum, quia tota loquvii est foedit Ierire, sic Ioedus
333쪽
rum regum appellationes venales erant, servorum omnium vicatim helebrabatur tota urbe descriptio, inimici in gratiam reconciliabantur, imperia adseri in hebantur nova iuventuti, Q. Seio venenum misero parabatur, de Cn. Pompeio propugnatore et custode imperii interficiendo consilia inibantur, senatus ne quid esset, ut lugerent boni semper, ut capta respublica consulum proditione, vi tribunicia teneretur. Haec quum tot tantaque gerentur, non mirum est,
praesertim in furore animi et caecitate, multa illum et te sesellisse. 34 LI. At videte, quanta vis sit huius Papiriae egis, in re tali non qualem tu affers, sceleris plenam et suroris Q. Marcius, censor, signum Concordiae secerat, idque in publico collocarat. Hoc signum C.
Cassius censor quum in curiam transtulisset, collegium vestrum consuluit, numquid esse causae vide
retur, quin id signum curiamque Concordiae dedicaret. Quaeso, Pontifices, et hominem cum homine,
et tempus cum tempore, et rem eum re Comparate.
Ille erat summa modestia et gravitate censor hic tribunus plebis, scelere et audacia singulari. Tempus illud erat tranquillum, et in libertate populi et gu
m Meiartim saepe legitur in hisee libri et apud ipsitan Cicerouem de Clodiatia ista eum cousulibus paelione Naeedoniae et Syriae, ad Cicero nis exitiunt iactari tanquam Pro Sext. cap. I5, in is cap. II in Seu top. 7, ad vir cap. S. Quod autem parum in tempore iniecta no latur mentio eius foederis, id verissimum est et addendum tot similibus errorihus, quos in his rati.
deprehendimus TL. 'eria deseribebantur 1 a iuren-
rit eum Mehi scribere in eris ad- Te us - ει libertata Ninime serenda Latinitas mox probabilis
334쪽
hernatione positum senatus tuum porro tempus, libertate populi romani oppressa , senatus auctoritato
deleia Bos illa plena iustitiae, sapientiae dignitatis. Censor enim, penes quem maiores nostri id quod ius ustulisti iudicium senatus de dignitale esse volue
runt, Concordiae signum volebat in curia, curiam. quo ei deae dedicare. Praeclara voluntas, atque omni laudo digna Praescribere enim se arbitrabatur ut sine studiis dissensionis sententiae dicerentur, si se
dem ipsam ac templum publici consilii religione Concordiae devinxisset. Tu quum ferro, quum metu, quum edictis, quum privilegiis quum praesentibus
copiis perditorum, absentis exercitus terrore et minis, consulum societate et nefario foedere, servitute opinpressam civitatem teneres, Libertatis signum posuisti magis ad Iudibrium impudentiae quam ad simulatio nem religionis Ille in curia, quae poterat, sine Cuius inquam incommodo, dedicabat tu in civis optime de republica meriti cruore ac paene ossibus simulacrum non liber latis publicae, sed licentiae, collocasti. Atque a
ille tamen ad collegium retulit tu ad quem retulisti Si quid deliberares si quid tibi aut piandum, aut
Mignitate ; nisi uetor dioere voluit de dignitate euiusque, ut Cengo PO-
testatem suam nomines enatu exerin
cere signiseetur Wis . Postrum seniam με tulisti Censores tu recitaudo senatu, praeteritis tu liguis eum cuique loeum dabant. quem cuiusque dignitas postularet. His etiam Clodius lata lege sustulerat.
Ciariamque Car. Steph. et Lamb.
Prraeseribere enim am eo ordiaeae inxisset Planiori biis erbis spe rabat in senatu prolium nullas dissensioue suturas esse, si euriam deae Concordiae dedieasset. ab eallidum consilium praeelaram voluntatem lWora'. Absentis DC. Caesaris. entiae Mathlandus addenduin Si id deliberares detulisses Suhaud iure recte ita destitisse est pro deuerre debuisses. Vt iudi ἀearent , omnium M. lectio, est pro iudieare deberent. Neutrum Perse salis Latino. OLF.
335쪽
instituendum fuisset religione domestica tamen, insti
tuto ceterorum vetere, ad pontificem detulisses: novum
delubrum quum in urbis clarissimo loco, nefando quodam atque inaudito instituto inchoarei reserendum ad sacerdotes publicos non putasti 2 At si collegium pontificum adhibendum non videbatur; DE. mone horum tibi idoneus visus est, qui aetato, honore, nuctoritate antecellunt, ut cum eo dedicationem communicare, quorum quidem tu non Contempsisti, sed pertimuisti dignitatem An tu auderes quaerere ex P. Servilio, aut ex M. Lucullo quorum ego consilio atque auctoritate rempublicam consul ox vestris manibus ac saucibus eripui quibusnam verbis. aut quo ritu, primum hoc dico, civis domum consacrares deinde civis eius, cui princeps senatus, cui etiam ordines omnes, deinde Italia tota, post cunctae gentes, testimonium huius Urbis atque imperii conservati dedissent Quid diceres, o nefanda et perniciosa a Iahes civitatis et Ades, ades, Luculle, Servili, dum dedico domum Ciceronas, ut mihi praeeatis. Postemque teneatis raras tu quidem quum audacia lum impudentia singulari sed tibi tamen oculi, vultus verba cecidissent, quum te viri, qui sua dignitate personam populi romani atque auctoritatem imperii sustinerent,
nuribus Codd. Lnnih. it. Frane. De d. Iacibus. Primem senatus 'nabisne et pa-rnt usitate scripsit Auetor, si inielligi volui irim a primum aenalus ἔimportune vero ai, quod verisimi litis est, de aliquo senatus rimine loqui voluit ut o Catulo, quo e
sente Cicero primus Romanorum Pa
reas patriae appellatus es Cons. r.
Ordines olim etiam ordine eod. S. Vietor et Car. Steph. probante
neatis in h. i. Brissonius de Form. I. p. in M . exeerpsit verba
sollemnia, quibun Ponti a magistra tum vocare consuevisset ad illam ee
rimoniam. Qua de re nihil esset dis hitandum , si alibi simile exemplum exstaret nune nihil aliud quam sententiolam ipsius scriptoris legere no- his videmur in totius loe eloquentia diximus in Praelatione. NAREM
336쪽
verbis gravissimis perterruissent nequc sibi fas esse dixissent, surori interesse tuo, atque in patriae parricidio et scelere. Quae quum videres, tum te ad tuum a amnem, non delectum a te, sed relictum a ceteris contulisti. Quem ego tamen credo, si est ortus ab illis, quos memoriae proditum est ab ipso ercule, per-suncto iam laboribus, sacra didicisse, in viri sortis nerumnis non ita cria delem suisse, ut in vivi et iam spirantis caput bustum suis manibus imponeret qui aut nihil dixit, aut iacit omnino poenam quo hanc ninternae temeritatis tulit, ut mutam in delicto personam, nomenque praeberet aut, si dixit aliquid verbis haesitantibus, postemque tremebunda manu tetigit, certe nihil rite, nihil casto , nihil more instituto quo perfecit. Viderat ille Muraenam, vitricum
suum, consulem designatum, ad me consulem cum
Allobrogibus communis exitii indicia asserres audierat ex illo se a me bis salutem accepisse, separatim semel, iterum cum universis. Quare quis est, qui exi . stimare possit, huic novo pontifici, primam hanc post sacerdotium initum religionem instituenti vocemque mittenti, non et linguam obmutuisse, et manum obtorpuisse, et mentem debilitatam metu concidisse: praesertim quum ex collegio tanto non regem, non
Parricidio et ueteres Galatonitis Cam bustum avis manibus imm- eoui fimori interesse tuo in Θιriae nervi Ineptissime dictum mae recto parricialis exsultanti, visi potius quae Wolfius adnotavit.
Va in insece iam virantis iamb. nus obtorpuisset: neutem lebilila..cond. v in Miri etiam tum mi antis tam eius ubique videmus Wo .
337쪽
1laminem , non pontificem videret fierique par ei salieni sceleris invitus cogeretur, Et gravissimas Poenas assinitatis impurissimae sustineret 436 LIII. Sed, ut revertar ad ius publicum dedicandi, quod ipsi pontifices semper non solum ad suas caeri
monias, sed etiam ad populi iussa accommodaverunt: habetis in commentariis vestris, C. Cassium censorem
de signo Concordiae dedicando ad pontis cum collegium retulisses, eique M. Aemilium , pontificem maximum, pro collegio respondisse, nisi eum populias
romanus nominatim praefecisset, atque eius iussu aceret; non videri ea recte posse dedicari. Quid quum Licinia, virgo Vestalis, summo loco nata, sanctissimo sacerdotio praedita, T. Flaminino Q. Metello consulibus, aram et aediculam et pulvinar sub saxo
sacro dedicasset, non eam rem ex auctoritate senatus
ad hoc collegium Sex. Iulius praetor retulit quum P. Scaevola, pontifex maximus, pro collegio respondit, quod in loco publico Licinia, Cati furi , iniussu
poρuli dedicasset, sacrum non Miderier. Quam quidem rem quanta severitate, quantaque diligentia senatus sustulerit, ex ipso senatusconsulto sacile cognoscetis. a Recita senatusconsultum. SENATusCONsvLTu M. Videtis. ne praetori urbano negotium datum, ut Curaret, ne
Dedi Si Wolfius, auctora Manutio Argumeuto sint verba cap. 5έ α Quas sunt adhue a me de iure dedierandi disputata in Schiita vulgalum inrisicandum retruuit 1 gr. Non vi σε ea recte ossa dedicari Ea BeeLius uncinis inelusit ut spurium. Ernestius aut id legendum aut
m delenduin esse ceuauerat. Aram tib saxo sacro' Partem tilis Aventiui, in qua templum svit Bouae Deae nomine subsaxauae Vi de Ovid. Fast. v. ibo, et hi V.
DD. OLF. Quam quidem rem, aenalus sustuler i tu postremo verbia Diurea bonum aeustiis desiderant, optantque curarit, vel Perseqtivitis sit, vel ἰiquid simile. ui Galatovio coniimi videre seliteiiliam huiusinodi: Ite omneu ab Licinia actam, ad senilis lum et oulifices a magistratu dela. tam , ita delevit senatus, ut nullum
338쪽
id sacrum esset et ut, si quae essent incisae aut m-
scriptae literae, tollerentur O temporalis mores lΤum censorem, hominem sanctissimum, simulacrum Concordiae dedicare pontifices in templo inaugurato prohibuerunt post autem senatus in loco augusto
consecratam eam aram, tollendam ex auctoritate pontiscum censuit, neque ullum est passus ex ea dedicatione literarum exstare monumentum tu , Procolla
Patriae, turbo ac tempestas pacis atque otii, quod in naufragio, reipublicuo tenebris ossusis , demerso po-Pul romano everso atque eiecto Senatu, dirueris,
aedificaris, religione omni violata , religionis tamen nomine contaminaris in civis huiusce aedibus, et in urbe, quam suis laboribus ac periculis conservasset monumentum deletae reipublicae collocaris, ad equitum notam, ad dolorem bonorum omnium, sublatO-que Q. Catuli nomine tuum incideris id sperasti rem- Publicam diutius, quum, quoad mecum simul expulsa careret his moenibus esse laturam
In temHo inaugurato' Beete iudicat Ernestius, epitheton hi male hundare nullum templiti no esse inauguratum. Igitur hoe simile tibii- eis templiari tu . xiquidem inistromque loco eoueinnitatis studi impulanda sunt molesta epitheta. D. ReIigionis tamen nomine Fulgo reis publica tantum inmine Graevius e coniectura Manutii et M . nonnulli reimblieae lamen nomine Mar-λlandos autem vidit legendum esse religisno tamen nomine, quod eum Maio recepi. Ad equiatim notam Iam ambinum nendit inepta hae equitum commemoratio. Di ilicile autem est diaere, utrum ipse declamator sic seripserit an librarii aliquid vel omiserint, vel depravarint. Ad equitum notam - esse Iiatiaram Nihil proneiunt emendationes doctorum iu primis verbis lentatae, recteque oratonius divinavit, equitum mentionem sieri propter praesidium quo is ordo Ciceronem nuper consulem et rempubi defenderit; te alias in seriptis Cicerouiauis re- speetu horum temporum iunguntur
senatus, equιtes boni Omnes. v. e.
Pro Sext. I. an, pro Mil. S. 34. Idque forsan suffecit avetori qui ultro scripsit notam pro ignominia sigui-seatione minime apta h. l. OLF. Tutim ineideris unum quod vulgo ube, de Hau uti et Graevii seuleu ita inserui.
339쪽
ias LIV. At si Pontifices, nsque is, cui licuit, neque id, quod fas fuit, dedicavit quid me attinet iam illud
tertium, quod proposuerain, docere, non his institutis ac verbis, quibus caerimoniae postulant, dedicasse Dixi a principio, nihil me de scientia vestra nihil de sacris, nihil de abscondito iure pontilicum dicturum. Quae sunt adhuc a me de iure dedicandi disputata, non sunt quaesita ex occulto aliquo genero literarum, sed sumpta de medio ex rebus palam per
mugistratus actis, ad collegiumque delatis, ex senatusconsulto, ex lege. Illa interiora iam vostra sunt,
quid dici, quid praecipi, quid tangi, quid teneri
tis ius suerit. Quae si omnia ex Coruncanii scientia, qui peritissi inus pontifex suisse dicitur, lictu esse constarent aut si M. Horatius ille Pulvillus, qui, quum eius dedicationem multi, propter uvidiam, lictis religionibus impedirent, restitit, et constantissi in mente Capitolium dedicavit, huiusmodi alicui dedicatiotii
praefuisset tamen in scelere religio non valeret nedum valeat id, quod imperitus adolescens, novus Sacerdos, sororis precibus, matris minis diluctus, ignarus, invitus, sine collegis , sine libris, siue auctore, sinu fictore surtim, mente ac lingua titubante secisse dicatur praesertim quum iste impurus atque impius hostis omnium religionum, qui contra sus inter vivos saepe mulier, ct inter mulieres vir fuisset, tigci et illa in rem ita raptim et iurbulente, ut nuquo mens, neque VOX, neque lingua consistereti
in si neque his aedicasse In Sine fetore Sie rvt et Grae v. terpretatis haec Nautitius Non iuuit M M Olim seriptore Sed sietores
Clodio dedicare, uec sas ruit dodi ia, .liseum minisit qui liba
Pontifex alle, que ni a iliatiuit, Iriinu ni 1 portiens tenuerit in dedicando silvod cur si sui aut quorum usus erat in aute factum erat IIuuiluam WοM . dedicatiovibus.
340쪽
LV. Delatum tum est ad vos, Pontifices, et post omnium sermone celebratum, quemadmodum iste praeposteris verbis, ominibus obscoenis, identidem se ipse revocando, dubitans, timens, haesitans, omnia aliter, ac vos in monumentis habetis, et pronuntiarit, et secerit. Quod quidem minime mirum est, in tanto Sceleres, tantaque dementia, ne audaciae quidem Io- cum ad timorem comprimendum fuisse. Etenim, si nemo unquam praedo tam barbarus atque immanis
suit, qui quum sana spoliasset, deinde aram aliquam
in litore deserto, somniis stimulatus, aut religione aliqua, consecraret, non horreret animo, quum divinum numen scelere violatum, placare precibus cogeretur qua tandem istum erturbatione mentis, omnium templorum atque tectorum totiusque urbis praedonem fuisse censetis, quum pro detestatione tot scelerum unam aram ne vi consecraret 8 Non poterat ullo modo quamquam et insolentia dominatus extulerat animos, et erat incredibili armatus audacia non in agendo ruere, ac saepe Peccare, prae
sertim illo pontifice et magistro, qui cogeretur docere, antequum ipse didicisset Magna vis est quum
in deorum immortalium numine, tum vero in ipsa republica Di immortales suorum templorum custo
dem ac praesidem sceleratissime pulsum quum vide-
pre f. 34 in dubio ponebatur, an omnino aliquid dixerit aut secerit
I ontifex nune etiam omnium sermone caelebratiin dicitur quo quidque modo factum sit et pronuntiatum. Quamquam ex seqq. intelligitur. Oratorem nunc non de Piuariolo iiii, sed
de Clodio. Quibus laudem cachinnis talia aegri apitis somnia excepturi suissent eruditi, si Ciceronem ridere
sas esset Iam hinee et nulla alia spero tirunculis risum exprimere.
mmis Ἀlii somnis. Qui cogeretur docere verba raraeire ritu sacro. Itaque h. l. eerte arguitur verba praeivisse Pontificem. In se iq. Magna Mis est ete intellige. si placet ad metum hominibi is ui αcutiendum. OLF.