장음표시 사용
21쪽
H. Primo ergo apparet ex eodem Sacro xtu.
quod Iuramentum inferebarur Amico, cui Res commovisa fuerat, vel Proximo , cui iumentum commodatum erattaculiodiam , videlicet illi, qui tenebatur de Iure reddere rationem Rei, vel lumenti commodatis In nostra Praxi vero datur etiam illi, quinullam rationem reddere tenetur, nullis adhuc
praecedentibus Indiciis, immo statim in omnibus primis Constitutis, quando Carceratus adhuc inter Reos necquidem positus dici valet. III. Secundo ex Sacro Textu Iuramentum d batur ilatebat Fur, nullusque hoc viderit, nempes,.s cxplicantInterpetres, re Auctor ipse in sua Dis. Putatione fatetur, in des probationum, , qualet do aliis convenientia Caus haberi non poterant: (sunt
eius verba. In praedicta autem Praxi datur illico in principio Causae, nullissae is prius diligentiis, anesiunde probari possit delictum, immo quando tot Diligentiae tum Iuridicae,tum Arbitrariae ipsi Iudici,
ut iam plene ostendi, pro eruenda veritate adhuc suppetunt
IV. Tertio ad id ex Sacro Textu Iuramentum deferebatur squod attente notandum ususciperetra et T. Dominus ille reddere noncogerem, nempe expurgabatur juramento,quod ad diri-ui ', mendas,finiendasque Lites inferebamr, iuxta illud , I, postoli omnis controversionis adconfirmationem es Iuramentum , re iuxta verba ipsius Aulioris in
22쪽
Respon sione, ibi ut iuramentos Alum,udefinia
tur u in nostra Praxi dicat q o Auctor quam do stetur iuramento praetensi Rei, quando per iuramentum desinsatur Causa Z Si tot, totiesque replicatis iurametis, ac dissicillimis Defensionibus innocentiam Ham ostendere conatus fuerit, postque
tot, tantasque t orturas Animae, atque Corporis aut punitur , ut demonstravi, aut super eo media praedicta Fideiussione a Fisco Ius semper retinetur.
V. Quarto denique extetmira ipsius Textus, et det si ' ibi, Si accomodaverit Amico pecuniam; vel si quis commodaverit Proximo sito Asinum, re aliud Iumentum adeustodiam; patet quod iuramentum inferebatur in CausisCivilibus,quas Auctor me docet vocari Trustas, dum etfam Expositores, re ipse Amctor sub nomine Depositaritvocat illum,qui iurat urus erat, potius quam in Causis Criminalibus,nempe Furti.Sed quidquid sit,quando etiam admitter tur in Causis Criminalibus, attamen in illis tantum datum fuisse patet, in quibus poena dupli solummodo i ntrabat,ibi in Textu Si isti iudicaverunt, duplum M. .ubi' resiluet Troximosuo. At in nostra Praxi non datur tantum in Causis , in quibus intrat sola Poena Pecinniaria dupli , verum etiam quando intrat Poena corporis Afflictiva,imo Poena ipsa ultimi Supplicii,&agitur de Morte, & Ignominia, non solum ipsi Reo, sed etiam eius Filiis, Parentibus, Consanguisneis totique Familiae, quod sane summa animas
23쪽
ffoversione dignum videtur ex eo quod minus . ac minus periculum periurii in casibus praescriptis a Sarcro Texto, quam in casibus a nostra Praxi permissi' adesse nimis clare convincitur. VI. Verum ab hoc obiecto Author praeventive se defendere conatur, colligendo ex eodem Sacro Textu casus, in quibus erat in usu iuramentum ubi poena mortis etiam intrabat, ut ipse praetendit ;Ideoque, ut adamussim satisfaciam omnes Textus per eum allatos considerationi sigillatim subtiliciam Resert igitur-Caput quintum , ubilage Iotypiae Crimen Adulterii aSulpicione pudigari sancitum est per amara potionem, praetendendo, quod in eo duplex Iuramentum consa-steret in illa Reduplicativa omen Amen; Quamvis etiam interpretari posset pro replicato assensiuamprecationibus Sacerdotis, prout nos orationes omnes, & Postulationes nostras hoc ipso verbo Amen concludimus, verum dato etiam, quod red plicatum Amen Iuramentum importet, nunquam tamen consonum esse poterit Sacramento , quod praetensis Reis pernos inserturiln Evangeliis namque legitur quam saepissime , Christum dixisse
Amen Amen dico vobis , qui tamen taliter certe i raturus non erat, ut explicatur in Cap. Si Christus
V III. Sed Author vim facit inlauthoritate Jos
24쪽
plii Flatii Hinorici bia, cui scut inter suos, Sacerdotis officium iungenti , fides tanquam Perito suorum Rituum habenda venit, & ex eo colligitur quidem,quod Fqmina dum suspicione Adulterii expurgabatur,vere iurabat; At cum ad me magis ce liorandum alios quoque Authores Hebraicae Religionis percurrissem, inveni, quod circa tempus dicti Iosephi ex Consuetudine, vel potui. Abusu a biis philolog. fui, Rabbinis introducto, talis Ritus dilatatus fuit, itaut λιθι. o. sicuti ex Textu Mulier tantummodo respondebat post impraecationem Sacerdotis Anneu Amen, tunc ad multiplicandum, dc specificandum Iuramentum ipsa Mulier cogebatur ad maledictionem per sex vices replicare Amrat,scilicet Sacerdoti dicenti, Det
te Iehova in maledictionem, relponuere debebat amara g. mulier
Amen; Ad Adiurationem, Amen Ad ex illo viro, Amen ; A d. viro alio, Amen; Ouod non declinavi neque desponsata, neque nupta, Amen ; Ouod me non emaculaverim, si immunda facta sim Uenimis per .bia , ,
me ilia maledictiones, Amen. Protat hahetur IndotahC .a fol p. quod est pars Mischna, hoc est Textus Canonici Hebraeorum Authore Rabbi lehuda, qui vixit secundo Christi saeculo,oc titulus idem signi
sicat, De Muliere declinante. iIX. In quo castu advertendum autem est, quod sicci Solemnitates ad praestandum huiusniodi Iuramentum paucae non fuerint,quae a Sacro Textu j
bentur ad est ectum inducendi suiuiuam, atque der
25쪽
bitum appraehensionem erga Iurtaurandi relevantiam, attamen si ex Consuetudine, vel Abusu siit exinde dilatatum Iuramentum, fuerunt quoque auctae Solemnitates praeliminares ad Iurandum ,
tet . . .eti Cautelae ad evitanda periuria. Primo
' s. Osuam namque a duobus Discipulis Sapientum Maliet' comitata ducebatur Hierosolymam coram Magno Senatu,quo perventa ab eodem Senatu monebatur , summoque terrore assiciebatur,ne peieraret,hocque quamplurimis prolixis Concionibus, quae leguntur in Sota ut illam ad confitendum adigerent , atque a Iuramento, & Potu, si Rea esset, omino deterrerent; & tandem si ad verba Senatus Mulier dicebat munda sum, Instrumentum tantum Dolis eius distumpebatur, & a Marito separabatur; Si vero constanter asseverabat,& periculum Iuramenti, ac Potionis aquae amarae animose facere intendebat , tunc ducebatur ad Portam Nicanoris Templi, Moth gia. s. t ad 'quidem statim,dcre sta via,sed sui notat Rabbi Maimonides in dicto Sotai, per aliqua temporis intervalla, circumducendo eam, si forte inter eur, dum sententiam mutare vellet; Perventa autem ad portam Nicanoris in stequentioris populi coronam trahebatur, ibique omnibus ornamentis denudatae, nigris vestibus tectas, fune vimineo a Sacerdote cingebatur ; Eamque ad conspiciendam quodcumque personarum genus mulierum specialiter admittebatur, hocque fiebat ad praedictos essectus sui ait Rabbi
26쪽
Rabbi Maimonides iam citatus multas,atque inul- l et . . . et
tu alias etiam selemnitates, quas brevitatis causari omitto,ad hunc solummodo finem adiungendo, ut scilicet multiplicatis locis, ac vicibus ea moneretur, ne poteraret,spatiumque ei daretur, utpaenitere posset,itaui etiam pol Sacrificium iactam postque eius nomen scriptum erat a Sacerdote in Libello, ac insa, quo Sacerdos nomen eius abradebat a dicto Libello,permittebatur semper diitae Mulieri dicere Nou bibam, nec ad aquae amarae potionem cogebam tue,dc quod plus est, hoc ad subeundum periculum nequibat propriam duccre Uxorem Maritus Zelo- ypus quotiescumque volebat; Sed solum quando urgentia inditia per Testes probata habebat, quorum inditiorum qualitas, qualitas ad probandum requisita in Misclina tali pacto pr scribuntur et Si M u. - aestus ratiot pus coram duobus Asibus Uxori
dicit,ne colloquere eum Ie tamen cum ipse coletoqua- ' '
tumhuc ut te tamen licita est Lm uisua, ad humulationis admittitur; Sed si cum illo aliquod latibulum ingreditur,in eo tantum moratu mut potest immunda fer i , non amplius Agarito is accedente potu aqua amara licita est nee ad oblatiovis asum admi titur simoritur eius MartiusCalceum extrahebit, nec ac Defuncti fratrem ducitur. Clariusque huiusmodi inditia,Set eorum probationes explicantu r ab aliis Rabbinis,praesertim Rabbiraeser,qui sic addicSi Iclaratus elaverit se orem dumsuum coram
27쪽
duobus Testibus onbderit , scilichi Si prohibuerit
mori sui cum re coram duobus Iesibus ex ore unius,qui eam viderit ingredi latibulum,Wcum uso
pro tanto temporissatio ut posset immunda fieri, velsia Marito visa fuerit, positu mulier potarii' cogi Adiusiurandum. Et Rabbi lilos addit, Nisii ipsia1
Marito Eelante, coram duobus Testibus Zelata merit, visaque postea pariter sit a duobus Testibus latitare,oc commorari cum tali viro,uti supra, non post se duci Mulierem ad jurandum, dc potandum. I X. Quae solemnitates , dc cautelae sicut mihi ne-i cessariae videntur in tali, & tanta re invocandi Dei testimonium, ita per eas nimis differre usum exie .gendi Iuramentum in nostra Praxi ab illo Sacri Textus fatendum est. Tunc enim deferebatur Itbramentum quando Mulier suspecta erat urgentia
huc indiciis, ipsaque indicia plene probata erant per duos Testes, nunc datur non solum levibus, sed etiam nullis pr cedentibus indiciis , & ad solam relationem personae suspect q, nempe Relatoris, ut egomet in aliquibus casibus practicari de stylo vidi . Tunc dabatur tantum ad instantiam Partis, quq habebat Ius, nunc ad instantiam Fisci, quando nec etiam habet Ius interrogandi prqtensium Reum super delicto. Tunc prquenti ve Causa deserebatur ad Magnum Senatum solummodo Hierosolymqdegentem, re in frequentiori populi corona, nunc datur, nullibi delata prius Causa. Tunc dabatur
28쪽
t itummodo in Templo a sacerdote coram Magno Senatu, dc omni populo, nunc ubicumque etiam in Lupanari, si contingit . Tunc praevio solem ni Sacrificio, nunc pepraeviis tantum saevitiis Biruariorum. Tunc a Sacerdote solum Sacra mentum Nominis Domini inferebatur . nunc WJudice non solum pedaneo,pedaneissimo, sed etiam a simplicibus Substitutis, de infimo Notario. Tune
perimpositionem manus Sacerdotis seper caput jurantis, nunc per simplicem latillum chartae,itauetaminq, rudesque homines nesciant quidfaciant, egomet nonnullos audivi asserere, nos non juraviamus, sed lautummodo tetigimus chartam. Tunc auramentum deferebatur,quando aliunde delictum probari non poterat; Nunc quando remanent, Ut
dixi, tot Remedia tantaeque Cautellae legitimae, de stylo,ac consuetudine, nec non arbitrariae ad probandum delictum. Tunc dabatur in hoc casu Zel typiae,juxta Textum,ibi, Si Maritus deprahendere eam non quiverit , sed latet ad terium non in trabat poena mortis, sed tantum separatio thori , juxta supra relata; & l et post juramentum, Maquq amarq potionem femur Adulterae dicatur
computrescere, hoc tamen non ex humana poena,
sed ex Divina potentia in poenam potius illius pertinaciae, & periurii, quam delicti successisse dicendum;Nunc infertur Iuramentum in omnibus Camsis Capitalibus,dc Capitalissimis, ac quando agitur
29쪽
etiam de turpissima morte. Tunc tot,tantisque vicibus Mulier juratura per Senatum, re Sacerdotem prius monebatur,ut caveret a periurio, totiesque ei permittebatur effugere pr stationem Iuramenti, ac poen periculum; Nunc illico Reus cogitur ad jurandum, foemina,vel rudis homo,qui,ut dixi, Mesciunt quid taciunt, immo cogitur ab huiusmodi Judicibus, ac Substitutis, & Notariis, inter quos utinam ullus adesset,qui vero sciat quid sitJuramentum,quidque moraliter importet periurium. Tunc unica vice tantium pr bebatur Iuramentum jurare volenti; Nunc millies Reus cogitur ad jurandum . Et denique tunc summa charitate erga Deum, maximaque erga Proximum . Nunc nescio quid dicam.Sed tandem observandum est, quod non o stantibus mi , tantisque diligentiis, solemnitatibus, ct cautelis unice inventis ad inducendam prquentivam venerationem,ac perhorrescentiam Iuramen ti,
atque ad evitanda imminentia periuria,nihilominus omnibus pr dictis derogatum a Senadrin, idest , et Concilio generali Hebr orum, reserente Rabbi Iom--hre, cham Bem Sachai mo a dicto Sanadrin se to auctoritate Osta fuit ablatus totaliter etiam usus potionis pq u amari , quamvis a Divino Legislatore Moysep scriptus,hocque ad es giendum evidens pericv.' periurii, ipsaque multiplicia periuria vitanda,
quae tunccommittebantur, ut refert Textus Solah. N*re. XI. Ad tertiuin vero Sacrae Scripturae locum ex
30쪽
Deuteronom. ab Auctore sumptum descendendo Legem expurgationisCivitatis pro occulto homicidio a Moyse prolatam considero jubentem, ut quo 'ties inveniaturCadaver hominis occisi,& ignoretur coedis Reus, egrediantur Maiores natu Iudices, hoc est, ut explicat Tostatus Iudices, Maiores
Israel,non Iudices,&Maiores Civitatum proXima- is, Prat, i.
rum ;Hi vero Iudices Maximi mensurabant,cui ex Vrbibus vicinis vicinius cadaver esset , &Vrbs vicinior debebat se expurgare cum Domino de tali homicidio occulto ; Quapropter subiungit idem Auctor, venient Maiores natu Civitatis illius qui pariter erant publicae personae, videlicet Iudices illius Civitatis , ut explicat idem Tost xuis re o.... .dui .. 3 habetur ex eodem Sacro Textu. Illique SeniorES, O 'seu Iudices Civitatis, qui totam repraesentabant Ci- evitatem persuncto Sacrificio a Moyse praescripto,ob id Expurgationis vocato , coram Sacerdotibus
Levi, re Maximis Iudicibus Israel sic dicebant , Manus nostra non effuderunt sanguinem hunc, nec oculi viderunt, propitius esto Populo tuo Fael, quem redemisi Domine, ne repures sanguinem innocem
tem in medio populi tui Issael, , auferetur ab eis reaptus sanguinis; Tu autem cloquendo ad Populum:
rael) alienus eris ab Innocentis cruore,qui e usui eii, eum feceris auod praecipit Domilius- . . XII. Ex his autem per se ipsum (non repetitis etiam sigillati m differentiis, re confrontationibus , D et quas