장음표시 사용
31쪽
quas in aliis Textibus adnotavi, satis patet nullat nus militare Textum hunc,quod clarius etiam emicat ex eo,quod omne id tendebat ad expurgandam Civitatem illam, & ad deprecandum Deum pro toto Populo Israel. potita quam ad jusiurandum hoc etiamsi juramentum consistere dicamus, ut praetendit ipse Auctor in assertiva illa Manus ne erat namque juramentam purgativam, non autem probatorium, nec ad eruendam delicti coi fessionem ordinatum, ut ipse Auctor satetur XIIL Atque hinc non rela vatillatio ab Autia xe facta, quod quamvis in isto casu periuri in de facili succedere posset , nihilominus in Sacris Textibus jurari praescriptum fuisset, quoniam dato etiam illud esse juramentum , attamen quia Mamres natia , idest Iudices illius Civitatis, aut jurabant ut singuli , re quantum ad nulla cadebat suspicio, quod ipsi fuerint Rei illius homicidii,ideoque non erat in eis adeo facile periculu periurii, quale est mo qualis est moralis evidentia in Praxi nostra; Aut vero dictiJudices,ut patenter apparet, jurabant nomine
Aotius Civitatis, tanquam repraesentanteS Omnem Populum,dceo clarius tunc minus peieraturi erant;
ves ex eo solum quod quando etiam ab aliquo illitis
Civitatis inventus mortuus occisus, vel visus suerit, non perinde tota Civitas, dc multo minus totus P
pulus Israel sanguinem illum effudisse dici poterat; tandem ut enius Authori setisticiamus admit-
32쪽
timus quoque quidquid ipse intendit; quia admisso
etiam adhuc longiti distare a nostris terminis, oculariter patet ex eo, quod hoc erat praeceptum Dommini per Divinum Legislatorem ad purgandam Civitatem illam,totumq; Populum Israelis, re ideo subiungit Textus et Et auferretur ab eis reatu amguinis v autem (loquendo ad Populueti alienus eris ab Innocentis cruore,qui usus est, cum feceris quod pracipit Dominus . Quapropter nullo modo applicari potest nostrae Praxi, cum imperscrutabilia Dei Iudicia non sint comparanda humanis, iuxta illud
Iudicia Domini versimis cata in semetipsa
XIV. Quartus denique, & ultimus Textus Sam .crae Paginae faciliori responsione contentatur, Cum ex sola accurata lectura totius Capituli ab Authore, O. F., in parte tantum relati responsio per se ipsam resultat,quod brevitatis causa relinquo, sed unusquisque certiorari se poterit. Ipse namque Author dicit ese A L praecisum exemplum Iuramenti delati, pro detegendo petere gravissima poena plectendor, Verum clare apparet ex dicto Textu Iosue, iuramentum non intulisse proicelere detegendo,nec Iosue Reu iudicasse ;sed Deum, qui est aeterna Veritas, qui mentiri non potest, & cui nihil occultum, quod non reveletur ,
delictum Achan Sorte prascripta detextile, ipsumq;Achan Trasiriptaforma poenq , atque supplici t
tanquam Re um darimasse et Unde Iolue se mere pas
33쪽
sve habuit, mandata scilicet Iustitiae Divinae tantummodo exequi curando , nec verba illa gloriam Deo grammaticaliter sumpta importante. h.vis, a Iuramentum, sed ut explicat Comelius a Lapide ab Authore relatus Da veritatis ,s e veracitatis ho- em norem prima aeterna Heritati, idesi dicio Disi . ' no, sorte hac ostenso , confitendo scilicet reatum , verumque es hoc Dei de te Iudicium, teque vere sentem, noceratem,S reum Sacrilegifultam nobis,
totique I=aeli, quam tib tuaque lautiaterna, per paenitentiam , es confessionem comitas, Spros ;confitere ergo veritatem, qua Deum misime latet, ne mihi Dei vicesgerent tequejuria einterrogant v. constringenti iudica quid ceris ; Sic enim erita . tem,verumque tuum Sacrilegium,quodlatet sin tel l i-ge hominibus, non Deo ) manifestabis, Deum glorificabis . Eccine igitur ad quid Iosue interrogavit Achan, nempe, ut aeternae veritati daretur gloria,utque ipse, & omnis Populus Israe I possent sibi per poenitentiam consulere, re prodesse, non autem ad detegendum delictum, illudque vindi-
. candum,dum a Deo detectum, iudicatum, damnatumque iam fuerat, Iosue in Achan , sive fatentem , sive negantem, Divinam sententiam mutare non poterat. XV. Quaproptercum nullus ex praelatis Sacris Textibus terminis nσstrae Praxis adaptari valeat ,
quaeso Auctor , quod ex illis pateat impra
34쪽
ratum a Deo pluries fuisse Iuramentum exigi ab omnibus suspectis de quolibet criminei, , quidem
gravissimo,quaues Furtum, Adulterium, Homicidium inobedientia praecepto Dei, quamvis ex confessione maxime instaret Reo fam bonorum, quavisquc vita jactura, ad quam adertendam , timeri prudenter poterat Reum peieraturum. Siquidem sub his titulis vere delicia in Sacra paginaenunciata reponenda non sunt; In primo namque
capite potius de Trussa, quam de Furto agitur, si iis de furto, cum solummodo instaret poena dupli ; In secundo non de Adulterio, sed de Zelotypia, etsi
mulier confitebatur etiam Adulterium,dotis amissione,ac separatione thori tantum puniebatur. In . tertio non de homicidio, sed de expianda Civitate, re Populo Israel proicadavere invento hominis mortui ex causa occulta, qui etiamsi ab alio necatus fuisset, non exinde tamen intrabat poena mortis , dum in aliquibus casibus tolerabatur, pro quibus quatuor Civitates Refugii constitutae fuerant a Divino Legislatore, ut etiam vindicta Conlangui
neorum occisi, occisores innoxii viverent. Et in usu. io,).D.
quarto quamvis agatur de transgressione Divini h. ib., Praecepti, Reus tamen non ab homine, sed a Deo ipso processatus, judicatus, re condemnatus appa ret. Consideret ergo Author qui se Cui,Quomodo, Ad quid,'Quibus in Causis iuramen tum in Sacra
35쪽
XVI. Iam enim p er nostrantiundum ad secumdam partem assumpti Authoris , in qua relatam consuetudinem Iuramenti Reis deferendi in Canonicis, ac Civilibus etiam Sanctionibus fundari asserit Et quoad Canones brevissime me expediam, quia ex lectura eorumdem responsio ipse proma-Dat. Primo namque pro fundamento dictae suae pro- possitionis assert Author Cap. ex Litteras detur. ium sed hoc nil commune habere cum terminis nostrae Praxis Criminalis convincitur, idque clarius per se ipsum fulgeret si Glossam in eodem Capit. refferre omillisset, quam ego per extensiim eXponam, ibi:Iuramentum Uladde dicendaveritate prolatur
solummodo in Spiritualibus Causis, uis . Cap Da-
dum 1. de elect. furamentum enim de Calumnia in talibus non practatur Cap. Litteras de Iuram. Calum. requiritur etiam a Pralato Ecclesia de Consuetudine, praecipue cum de facto proprio agatur, alias non videtur quod Tralatus sit interrogandui ,
uisupra Capit Dudum; Et per istud iuramentum respondetur tantum de eo quod scit: Vnde debet simpliciter responderest Scio , vel Nescio ;Sed per Iuramentum is Calumnia respondetur densia si . . . qreo credit , vel mictimat , cum requisitis illis versibus productis pariter a Glossa in Cap. libarentes L de Iur. Calum. Vnde ex obligationem iris
, resalsis P a. rebat hoc Iuramentum de veritate dicenda . cuia
36쪽
sicuti Teste Plutarcho apud Romanos Sacerdotibus, Ela Affertione judicialiter credebatur, ita per praedictum iusiurandum respondere solummodo Seso, vel N o obligabatur ; Deindeque videat Auctor, quibus in Causis, quando id Iuramem tum exigi licebat, quia ex eodem Cy non dabatur nisi in re quasi notoria, di in subsidium quando
aliunde probare non poterat,sicut ibidem ad liquis dandam sortem mutui de Bonis Ecclesiasticis, ex quo inde Usurae probatae iam apparebant,Sortis vero quantitas per Testes haberemdiu poterat. XUH. Minusq;eonvenit , praedictis omnibus circumstantiis alter Textus in eum Dium taedeaccusat.Sed siquid per dictum Textum firmetur consideremus, patethunc etiam longius distare axerminis nostrae Praxis; imo ex ipsemet resultat abutam Iuramenti a nobis praticati, atque abro
XVI i I. Firmat etenim dictus Canon, quod si
quis juravit de dicenda veritate, non admittatur amplius ad excusationes proponendas contra prompriam consessionem , sed dessinieturcausa per comdemnationem eiusdem Rei confessi in poenam dem licto condignam ; Sicut e contra habetur in toto Titulo de Purgatione Cinnonica, quod si quis medio auramento se Innocentem de obiecto Crimine asserebat; tunc pariter definiebatur Causa, dc liber praetensius Reus dimittebatur. At in nostra Praxi
37쪽
nec definitur Causa, nec condemnatur, vel absol vitur Reus, etiamsi medio Iuramento sub praedii, ita .hf. . sorma Innocentem, vel Sontem millies se probet ;D Mi - - - A Si enim fatetur delictu,datur ei semper minus
contra pruris'-dicendum contra propriam Comesistorum,Quam
non petenticiar. vis medio tau Iuramento de Veritate dicenda ema-6s .versi.insin.. natam, ac in eo termino, ii Heus te lallum dixi ite
r L h,. at probaverit, modis supra relatis absolvitur, ablaue ulla I riurii animadversione; Si vero Consemo- valet, huiusmodi Confessioni
esp. Rum f non perinde tamen totaliter creditur, sed Fiscus ex
par. exH A- proprio omclo in omnibus elus partibus, tum ex illic. iis n. iis Ante, tum ex F, B eam verificare tenetur, ita ut is xl. Dia ...d si in aliqua relevante parte non verificabit, licet in
is et, es: . multis verificata appareat, non totaliter illi creditur ad effictum, ut possit tota poena delicti infligi, , si ita is, quod videtur uidem prima facie aequalitatem in simiailredi q-ί ducere inter Reum, & Fiscum .imo, ut ita dicam , . ,22 Π.I.mitiorem ostendere nostram Praxim Decreto il- .c. r. lius Capitus,dum in eo praecipitur,quod Reus,post C semonem cum Juramento de veritate dicenda, admittatur amplius ad Excusationes propinnendas, sed illico condemnetur Vtinam nihilomia
. . , no servaretur rigor dicti Canonis, quam
aestu coni ebia AEqualitra, quae in nostra Proeservari videtur, re
etiam Oerraeari an rei Veritate Mamplura Inconvenientia involvit,
ex parte post , ut1Iurei de Praxi
e N idem dum erat Loremtenens in Civitate Verula relaxavit quemda iure m qui conici usiuit iurium, Nin diversi . indicavit nec ibi repertum fuit ut testatur s. 5. fu,
38쪽
vorum aliqua liceat mihi considerare ad nostri
propositi determinationem. XIX. Primo enim considerare non incongruum sine est inutilitatem Iuramenti,dum neque pro,ne que contra nihil valet; Respectu Rei, cui non verat certum modum sese de dendi probando faIserti suam Consessionem, nec respectu Fisci, cui non tollitur probandi suam intentionem alibi, quam ex Rei consessione iurata, dum tenetur, ut dixi , sigillatim in omnibus partibus illam, quamquam sub hoc iuramento emanatam, verificare. XX. Secundo notandum venit non improprium inde oriri scandalum ex eo, quod in Criminalibus Sacramento Veritatis minime, credatur; dum tam pro parte Fisci, quam pro parte Rei probationes semper admittuntur,& quamvis medio Juramento quis se satetur Sontem, tale tamen crimen non per inde creditur, scd verificanda est per Fiscum tota
XXI. Tertio denique quod crimen Periurii parvipendatur,si Covi ius,vel Confessus de peri rio non punitur, ut Leges exigunt, & quod magis mirandum per solitam assignationem termini dicendum contra propriam consessionem Reo, vid tur si non stitnulari, isaltem permisti, utipse Reus impune curare possit se se ostendere periurum, ita probando gravius delictum,minoris delicti poenam effugere,ipsumque Periurium pro Remedio,
39쪽
mon pro Delicto sibi computatur; Quapropter pos
set, ut dixi, contra nostram Praxim iuridice sicaria gui. XXII. Aut Sacramentum veritatis, scilicequ-ramentum de Veritate fatenda obligat, aut nori
obligat: Si obligat, utrumque Fiscum, &Reum obligare debebit , primum nempe ad credendato, secundum ad silendam veritatem. Quare igitur non dimittitur qui medio Iuramento se Innocen rem probat iuxta dispositionem totius tituli is
Purga Camnica, vel quare non condemnatur qui medio iuramento se se nocen tem fatetur, absquc eo
quod ulla alia verificatione opus sit Fisco, dc absque eo quod ulla Excusetio admittatur pro Reo, ut iudiei. cum praestribitur 3 XXIII. Aut Iuramen tum non obligat,& quare exigitur Z Quare nomen Domini ita vanum invocari non tantum permittitur ,sed cogituri etiarn
cum evidenti periculo,quod violetur Elio testinet nio P Quare nomen Domini periurans non punitur , sed iuxta sententiam Pragmaticorum Criminalium Deo ultori crimen periurii vindicandum relinquitur Z Nonne alia crimina non habent quoque Deum ultoreme Interest Reipublicae detegere Criminaetiam leviora ut puniantur, Sc maiora
iam detecta nempe Periuria non puniuntur E Sed sivgis interest Reipublicae Vsus Iuramenti, quam ciui totalis Abrogatio, servetur igit u forma prae,
40쪽
re praecipue post Iuramentum de veritate dicenda amplita probationes,neq; pro Fisco, neq; pro Reo admittantur, sed definiatur statim Causa, vel P niendo, vel absolvendo, prout praetensus Reus memdio tali Iuramento in Confessionem, seu in Negativam obiecti Criminis persistat. Videat denique
Auctor quaenam maior utilitas esseti pro Fisco , re eligat; utroque etenim modo saltem Praxisn stra vindicata evaderet ab obiurgationibus ip-rum etiam Criminalistarum eam improbantium, inter quos liceat exclamare cum Marsilo quod iti sit itavum v mmihi placuit, nam videtur continere ira, quitatem.
XXIV. Sed ab alios Canones per Authorem cita
talos redeandum, quos tamen particulariter non referam, Clamomates ex Titulo de Purgat. Canouit
deprompti appareant,cui totoTitulo cum jam immplicite satisfactam ex suprapositis per nos fuerit , unum tantum pro peculiari responsione hic adne- ctendum supereth, quod per plures Canones, ' usus si
IummentI nulli, permittittar Immo ex elis, re cap. curimi de
absolute pronidetur, quoties periculum Periurii adesse possit ; ideo eundem Marsilium semper Ia dandum censeo, qui ad evitanda periuria cum exa minare Reosei contigit, & prompti ad periuran dum sibi esse videbantur, Cautelam invenit pro ponendi, ta non exigendi Iuramentum;Qua opti