Aldi Manutii Pii Romani Grammaticarum institutionum libri 4

발행: 1561년

분량: 467페이지

출처: archive.org

분류: 어학

181쪽

fronte cum nominatiuoipatiente, a tergo uero curam ablativo agente cum praepositione a uel si, uel simili, uel cum dativo,loco ablativi ut tu amaris a me, uel tu amaris mihi,pro a me. Virg. in Bucolicis. His tibi Grynaei nemoris dicatur origo,tibi, pro a te. Quo modo,cuius speciei sint passiua,cognoscutiar Si tantum nominatiuum patientem,& ablatiuum ciam praepostione agente admiserint, erunt primae speciei. Verum si post rem agentem,& patientem,aliquem habuerint casum , illius erunt speciei, cuius activa tandeformantur. nam sicut ego amo Deum, est primae speciei activorum,ita Deus amatura me, eth primae sine ciet passivorum.& sicut,ego no aestimo te unius alsiS, est secundae speciei activorum: ita, tu non aestimaris a me unius assis,est secund speciei passivorum:& sic in in singulis. casus enim qui neque agens est, neque Patiens in activis, no muratur in passi uis: sed tantum mutantur res agens,& pariens , ut ego scripsi litteras tibi, litterae scriptae suerunt a me tibi. ego doceo te Gram maticam,tu doceris a me Grammaticam ego spolio te ueste,tu spoliaris a me uelle . ego audio multa abs te, multa audiuntur a me abs te. Sunt quae dativum in nominatiuum conuertunt, iacEgo iubeo tibi,tu iuberis a me. ego in uideo tibi, ita inuideris a me: inuenies etiam huiusmodi orationes,Caprae pascuntur herbas,& herbis. sed passiua cum accusativo figurate construuntur, ut laedor manum, fractus tum pedem, pastu tur si tuas,& summa Lycaei. Quae octauae sunt speciei, quo modo construunturpsic.ego credo esse bonus. ego credor a me esse bonus. ego puto te esse docti l si naum: tu putaris a me enci doctissimus. & similiter in ceteris. Quae sunt nonae, quo modo construuntur Sic. Do

ceor sedens, uerberiar inuitus, feror insignis , scribor

heres

182쪽

DE CONST. PASSIVOR. y

Quae sunt decimae, quo modo construuntur 3 Sic. Doceor, uerberor, C.Caesar cum occideretur,curabacut honeste caderet. Dic aliquot verba passiva puerberor,& vendor,donor,doceor, spoliorque,

Audior,& iubeor, nec non credor, videorque, Mutuor.& debent patientem admittere rectum. JA, vel ab,& sextum mediis admittere agen remis Post tamen hos casus, sua quo, activa,lequuntur. Verberor, verberaris,uerberatus sit. per ecter battuto. Vendor,venderis, venditus sum. per effer vennuto. Donor,donaris, donatus sum. per es Cr donato. Doceor,doceris,doctus sum, per estir in se nnato.

Spolior, spoliaris. oliatus sum. peresser spcgliato.

Audior,audiris,auditu, sum. per eller udit . Credoncrederis,creditus sum. per esser credulo. Iubeor,iuberis,iussus luin. per esser commandato. videor, deris, uisus sit. per esser vedulo,& per parere. Mutuor, mutuaris, mutuatus sum . per toglier imprestito. Sed est potius deponens, & mutuo neutrum:

de quibus (ve dixi dicemus in exercitamentis.

Et notandum omnia verba in or carere praeteritis perfectis,& sex iis, quae a praeteritis perfectis inclina-etur,eorumq. loco poni participium praeteriti temporis, & subitantivum uerbum . ut amatus sum,vel fui. eram, vel fueram essem, vel fuissem. sim, vel suerim.ess ena,vel fuissem. ero,vel fuero, amatu esse vel fuisse. EAE sunt, quae dicuntur vocativa Dicor, vocor. Dominor,nuncupor,appellor, quae uolunt & a fronte,

is a tergo nominatiuum, ut vocor Aldus, di uncupor,nuncuparas, nuncupatu S sum.

Appellor,appellaris, appellatus sum.

Dicor,diceris,dictus sum. vocor, vocaris, vocatus sum. Nominor, nominaris, nominatus sunt. per chiama .

183쪽

DE VERVORUM NEUTRORUM,

& deponentium constructione.

Quid est uerbum neutrum 3 Quod in o desinit, Scpassivum in or proprie habere non potest . sum igitur cum compositis, similiter,odi, noui, coepi, memini, abusive neutra esse dicuntur. item si dixeris aror, eri e per prosopopoeiam , ubi terra loquatur fietione poetica. Et notandum deponentia in constructione esse, ut neutra, hoc est neutra primae speciei, & deponeri tia primae speciei, eandem habere construetionem . de neutra secundae speciei, & deponentia secundae speciei etiam eandem . & sic in ceteris, atque ideo simul. de utrisque tractabimus. Quid est uerbum deponens Quod in or naturaliter desinens, deponit alteram significationem, id ethuel actitiam,vel passiuam. Quae deponentia deponunt significationem Passiuam Quae iunt primae, secundae,tertiae, quartae, & --ptimae speciei. Quae deponunt activa3Quae sunt quinctae,& sextae. Quot sunt species uerborum neutrorum Septem. Quot sunt species uerborum deponentium 3 Similiter septem. De prima specie uerborum neutrorum. Quae sunt neutra primae speciei 3 Quae & a fronte,& a tergo nominatiuum postulant, ut ego sum indoctus, tu euasisti uir magnus. Dic aliquot neutra primae speciei pSum, fio,incedo,euadoque, & uiuo, uoloque Primae sunt species, regitur cum rectus utrinque. Quandoque ipsa dies mater, quandoque nouerca est. Sum,es, est,fui,sine supino. per e flere. Fio, fis,sactus sum, uel fui. per effer satio,& diuentare. Incedo, incedis, incessi, incessum . per an dare. Euado, e tradis,euas, euasum. per diuentare vivo, uinis, uix , uictum, per uiueret.

184쪽

Volo, uosis,uolaui, uolatum. per uolare.

v xx sunt deponentia primae speciei Quae

eum nominativo utrinque costruuntur, ut tu luctaris unctus. Dic aliquot deponentia primae speciei Proelior,& luctor, proficiscor,diglardiorque, Et iocor,& gradior, ratiocinor, atque reuertor. SPrimae sunt i pecies regitur cuna rectus utrinque.Grastor ergo armatus semper, sed luctor inermis: Digladiator nudus: cautus rario cinor, impari Troilus infelix puer est congressus Achilli. Proelior, proeliariS, proeliatus sum. per combattere. Luctor, luctaris, luctatus sum. per giocar alle braEEa. Profici scor, proficisceris,profectus sum. per an dare. Digladior, ligladiaris,digladiatus sum.. per fare allelpada TZate. Iocor, iocaris, iocatus sum. per gio care,& trepar Gradior,gradieris,gressus sum. per an dare. Ratiocinor,aris,atus sum, per far conto, e ragione. Revertor, teris,sus sum. per ritornare. inuenitur &

v AE sunt uerba neutra secund* speciei h Qui

cum nominatiuo patiente, & ablativo agente construuntur, ut ego careo pecunia, nec dicas pecuniae. Egeo tamen & indigeo, etiam genitivo iun-gstur: memini genitivo, & accusativo,& infinito etia, ut memini legere. satago genitivo tantum . abstineo genitivo,accusativo, & ablativo. sed abstineo et actiuum, ut ait Priscianus. Dic aliquot neutra secundae speciei Deficit, indigeo,careo, memini, satagoque, Affluit,atque egeo, uacar, atque exubero,abundo. His ablativum tantum coniungito casum.

Indiger,atque egeo sextoq; Sc da genitivo.

185쪽

L IB. III.

At memini & quarto casu,& coniunge secundo. . Sed satago patrium tribuas tantummodo casum. Quae possunt esse & secundae,& tertiae speciei s Assi uo,deficio, nec non his adiice abundo. i die utrorum tertiae species sunt, atque secundae. Deficio,deficis, defeci,defectum. per mancare, dc non

havere.

Indigeo, indiges, indigui, sine supino .per bisognare, talia uere di bisogno. Careo, cares,carui,caritum, uel cassum . per manca et non havere. Nemini desectivum. per ricordarsi, ut memini huius rei,& hanc rem.

Salago, satagis, sategi, tactum. per essere diligente. Atiluo, affluis, affluxi, affluxum. per abondare. Egeo, eges,egui, sine supino idem quod indigeo.

Vaco,vacas,vacaui,vacatum. idem quod careo, & deficio. Exubero,exuberas,exuberaui,exuberatum .per ab ori. dare.

Abundo,abundas, abundavi, abundatum. idem quod affluo. Abstineo abstines,abstinni,sine supino. peras enere.

DE SECUNDA SPECIE UERBO

RuM DEPONENTIUM.

VAE sunt deponentia secundae speciei Quae in nominativum,agente, & ablatiuu patiente Postulant. in qno tantu a neutris secund* speciei differuntulla enim nominatiuii patientem, & ablatitata

agente, haec autem nominatiuum agentem,et ablati iacti patientem postulant, ut Utere uirtute . potior tamen iungitur etiam genitivo,& acculatiuo: obliuiscor oe- ro & reminiscor,& recordor genitivo, & accusatilio riungor uero,& uescor,& utor, ct abutor apud ueteres etiam accusativo iungebantur . nunc autem tantiam ablattuor abutor tamen, etiam accusativo: misereor, , ah melius

instigem

186쪽

melius geni tauo. Dic aliquot deponentia secundae speciei 3 AFungorq., ct potior, vescor, fruor, utor, abutor, Nec non defungor casu coniunge Latino. Iunge tribus potior,quarto,& sexto, atque secundo, Et debet patrium miseretur sumere tantum. Et patrium,& quartum reminiscitur,obliuiscor. Attamen & uescor, utorq., & fungor,abutor, arta etiam docti ueteres iunxisse leguntur. Fungor,geris,lanctus sum. per uor officio,& dignita. . Potior, potiris,uel poteris, potitus sum. per ottenere eo se desiderata.

Uescor, uesceris, sine praeterito,& supino. γ usar cibi. Fruor,seueris,fretus,uel fruitus, uel fructus sum . per pigliare placere,& dilecto, visendo. Cicero in Hor tensio. Amoenitate summa perfructns. fretus ideme si quod confisus. Quinctilianus. Tua fretus humanitate,id egeram. Vtor,uteris, usus sum, per usare. homini autem adiunctum,per conuersare. Cic. lib. a. famil. A. Trebonio utor ualde familiariter.

Abutor,abuteris,abusus sum,est perpera, & male uti,& nimis licenter. Defungor,defungeris, defunctus sum. per usar compilaniente, ut de fructus est vita, id est finiuit officium . . vitae. Virgil. Pelagi defuncte periclis. Obliuiscor, obliuisceris,oblitus sum. per dimentiear Reminiscor, reminisceris, sine pri teri ro,& supino. perri cordarsi. Misereor, misereris, misertiis su .p hauer misericordia.

Recordor, recordaris, recordatus sum. per ricordarii.

DE TERTIA,SPECIE VER-

VAE sunt neutra tertiae speciei iae cum nominatiuo agete,& da Duo patiente cos ruunt, ut scalae haerent parietibus,& tu seruis Deo. Seruit

187쪽

L I B. III.

Dic aliquot neutra tertiae speciei seruit, obest, noceo, placet,atque incumbo, licetque, Ossicio, caueo, stultioque, & consulit,haeret, obuio,& occurro,atque obtempero,obedio,paret, Et sat eo,& lateo, atque ignoico, indulgeo,parco, Interium, soluo,desumque, & debeo, cedo, Assentit . species cum casu haec tertia dandi est. Seruio, seruis, seruiui, seruitum. per seruire. Obstina, obes, o spui,sine supino. Nocco, noces,nocui, nocitum. per nocere. Placeo, places, placui,placitum. Perplacere. Incumbo,incumbis, incubui, incubitum. per dar ope-- ra,& attendere con diligentia. Liceo,lices, licui, licitum . per essere lectio. Ufficio,ossicis, offeci,offectum. per nocere. Caveo, caues,caui, cautum. pergitardarsi. Studeo, studes, s idui, sine supino, per studiare. Consulo, consulis, consului, consultum. per dare cons glio. Haereo, nae res,lia si,haesum. per accostarsi. Obulo, obuias,os,uia ui,oblitatum . per scontrare. Occurro, occurris, o curri, rium .ide quod eo obuiam. Obtempero,obtemperas, ob emperaui, obtemperatum. per obedire., Obedio, obedis, obediui, obeditum. idem significat. Pareo, pares, parui, sine supino. idem quod obedio. Faveo, aues,saui, autum. per salioriZare. Latio, lates, latui, latitum. per alcondero Ignosco, ignoscis, ignoui, ignotia. per perdonare. Indulgeo, indulges,indulti, indultum. per concedetre. Parco, parcis, peperci, ii et pars, parsum,perperdo a re Intersum, interes,intersui, sine supino. per esse re presente

Solito, soluis, solui, solutum. per pagare. Destim,dees,defui,sine supino. per manca re, Debeo,debes,debui debitum. per esser obligato.

188쪽

DE CON ST. NEVT. ET DEPON. ys

Cedo,cedis, cessi,cessum . per dari uollo. VALAssentio,assentis,assensi, assensum. per corontire. A. Asientior tamen omnes fere dicunt, ut Gellius refert.

DE TERTIA SPECIE U E R ira

vAE sunt deponentia tertiae speciei Quae nominatiuum agentem, & dativum patientem postulant, ut ego suffragor tibi, tu uero ingratus refragaris mihi. Dic aliquot deponentia tertiae speciei' A i i Suffragor, dominorque,& foeneror, atque refragor, Blandior,& medeor, nec non assentor, adulor, Gratulor, irascor,samulor,minitorque, minorque, Obsequor,auxiliorque, aduersori polliceorque, Insidior. dandi gaudebunt omnia casu. Ni Suffragor, sit Cragaris, suffragatus sum. per daria uoce,o la ballota in fauore. Dominor,dominaris,atus sum. per signoregelare. Foeneror, oneraris, foeneratus sum. per dare ad usura. Refragor,refragaris,refragatus sum. per dar la uoce

otaballotta contra. Blandior, blandiris,blanditus sum. per accareZZareis lusingare. Medeorimederis. caret pio & supino. per meditare Assenior,as entaris,assentatus sum. per andare a uer

alieno,ut gratulor tibi. Irascor irasceris, iratus sum. Famulor,tam laris, famulatus min. per seruirius Minitor,minitaris, minitatus sum. per minaccierre Q,

te mente.

Minor, minaris,minatus sum. per minae clare, 'Oblequor,oble queris,obsecutus sit.peradar a verso. Auxilior

189쪽

Auxilior,auxiliaris,auxiliatus sum. perat utare. Aduersor,aduersaris,aduersatus sum. P effer cotrario. Polliceor, ceris, citus,sum per prometter spon

tanea mente.

Insidior,insidiaris,insidiatus sum. peraguaitare,& sar insidie. Iniurior autem , & contrarior, ego non memini legere apud idoneos, sed, sui tibi iniurius , affeci te iniuria, contrarius ero illi, aduersabor tarefragabor illi.

DE QVARTA SPECIE VERBO

RuM NEvTROR vM lusill sunt uerba neutra quartae speciei Quaecum nominatiuo agente, & accusativo patierite construuntur, ut ego aro terram:& habent passivum in tertiis personis in utroque numero, ut terra aratur,& terrae arantur.

Quare non habent passivum in primis. & secundispersonis uerba neutra quartae speciei Quia semper

habent accusativum tertiae personae . quapropter cum sit conuersa locutio,accusativus tertiae personae, in Dominatiuum tertiae transmutatur, & debet concordare eum uerbo,quod erit item tertiae personae, ut ego ar terram,terra aratur a me et tu seminas agros,agri seminantur a te. si liceret dicere ego aro te, uel tu aras me liceret sacere conuersam locutionem, tu araris a met

ego aror a ter quod quia non licet, ergo nec per pata suum licebit. qui autem dicit ator: se minor facit c ut dixi) prosopopoeiam, qua poetae utuntur. Dic aliquot neutra quartae speciei 3 Semino,tundo,& aro,colit,& sero,consero, plant ventiloque, & pulso,pinis & trituro, pilasso,

Condio,uello,meto, texo, suo,di duo, filo, et Sarcio,meio,puto, uanno olo, digero, poto, Prandet,edit,comedit, sorbet,coquo, cocoquo,ceno, Excerno,sitio, sapio, ne o,spumo, merendo, Decoquit,atque bibo,euadoq- , molQq , uoroque

190쪽

Vulnera,qui diro impulsi,cce coq. furores. Aedipodionios foedarunt sanguine muros.m qui Anchisiadem,nec densior aere grando, Nec de concussa tantum pluit ilice glandis. Grandinat, grandinauit,grandinatu.per tempestare. Pluit pluuit,& pluit per syncope,plutu. per pio uere.

Ningit ninxit, ninctum. perne uigare. detonat, tonuit, tonitum. per trona Eate. Coruscat, coruscauit, coruscatum. per lampedare,&splendere. Fulgurat, fulgurauit,fulguratum, idem est quod co-

Fulminat, fulminauit,sulminatum. per dare delia taedita,& it trono. serenat, serenavit serenatum. per rasserenare. & sar

Lucescit. sine praeterito,& supino. per sar di .dicitur scillucescit et illuxit aurem,compositum est ex in ,& luxit, quod a luceo est praeteritum. Noctescit, sine praeterito,& supino. per sar nolle. Advesperascit,sine praeterito & stipino.per farsi servi Diescit,sine praeterito,& supino. per far di. - De quarta specie uerborum deponentium. QvAE sunt deponentia quartae speciei Quae nominatium agentem, & accusativum patientem postumlant,ut ego sequor uirtutem. Die aliquot deponentia quartae speciei pArbitro nulciscor,sateor, sequor, aggrediorque,

Solonconsolor, praedor, percontor, opinor, Deprecor,& populor, liceor, meditor,miserorque, Metior,& metor,dignorque,precorque, locorque,Aucupor,& uenor, sitror, reor,atque recordor, Alloquor,aspernor, scrutor, nanciscitur,atque

SEARCH

MENU NAVIGATION