장음표시 사용
471쪽
riamus amplissimum axioma proda cimus , eadem scilicet materia venistos omnes in primo ortu fabricari et te periem vero longis itineribus, Ac variarum regionum irascursu demutarienam venti suae origini propiores minus inquinati, ijsdem insistunt efficti.hus. Primum experimentum ducamus
ab Aquilone nostrarum regionum inis digena , qui nullo contradicente, frigida , siccaq; praestat temperie: iste enim madida defaecat itinera Iutum omne, situmq; sorbens faedam tellure,
aquis corruptam, lubricitates terges antiquo restituit nitori. humana corpora constringens vetat diffluere,calorem intimis obligat, nubium coisercet licentiam, reduci serenitate pluuias, caliginem antiquans. Plane diuersus A uster spirat apud nos adulteratis viribus aestimatus. sed ante maris trasuectionem in suis primordijs, explorato sibi paria cum Aquilone intercedunt , nec ad hoc probandia subornabo testes, vel ad eblandita co- fugiam suffiagia , sed quartae mundi partis fidem implorabo, re testimo nia proferam, Africae i
472쪽
- Amrieae, Lybiaeq; populi marcen tem apud nos Austrum,& superuacuo
humido nostram corrumpentem Europam, algidum, purum expertuis eun nubes, quas noster Aquilo illuc im
ii ce itatibus nauiter operantem , coris pota firmantem inter casum, & terram tranquillitatis sedera sanciente: quibus mori, nostet aduersatur Aquilo , ad illas regiones appellens itineris sorditudine conspurcatus. Igitur prohpe scatorigine deprehesi venti, adop. iiij js vaporibus no sordidati, lyncera naturam exussantes, frigidum , & sic, cum sis piunt; temperiem videlicet ma. terjq addictam, a qua conditi sunt. Hoc enodato vinculo duo oppi . do magis implexa supersunt , gentilis nempe ventorum materia, Maea. turigo. ad hanc me primum conuer te ns cogor funditus conuellere placi. tum illud, quod profugas exhalatio. nes ventos esse sustentat. nam sit securia aeris regio sua intensa frigiditate repellens halitus, praecipitaret in venios, in quaque celi parte ventorum
sapita passim suborirentur. quippe S a cum
473쪽
cum ab omnibus terrae partibus exhalationes ad celum euolent,&a toto aere retundantur, o singulis aeris punctis violentus fieret iste exhalationurecessus, qui iuxta decretum illud ventum sonat, dia sic irrita caderet venistorum vulgatissima diuisio a quatuor mundi partibus petita, si unaquaeque
regio accolas ventos haberet, no aliud de ortos, quam a nativo, proprioque caelo ;&tamen aliquos experimur an . nos Austris, aliquos Aquilonibus addictos, multique venti statis temporiis has mussitant, certisqi diebus suos incipiunt ,& finiunt spiratus . Zephyrus ver deducit, qthesiae aestuantis canis latratus retundunt, quorum nisi prae signata esset scaturigo, hic ordo non staret: sed si undique exhalationes ab aeris frigore protruderentur, undique venti sibi occursantes dimanarent, qui neq; certo impulsu, neq; determinat1 oram impeterent: diuturnum bellum inexplicabiles rixq aerem circumuenlrent, qui turbinibus implicitus assiuduis gyris nullam pacem tertis reddi pateretur. i js insere, frigescere ventos,
quod ita luculentu est, ut saltem supra
474쪽
Aquilone instare nemo audeat, ideo ab halitibus frigidis, no ab vretibus exha lationibus formantur. quod si urgebis ab ea plaga ventos procedere, quam sol exhalationibus replet, ia de A qui lone actum esset,qui ex orbis parte prorumpit pene solaribus radiis inuisa,vni. que Austri tumidi incederent, quorupatria reflexibus solis obnoxia est. prae terquam quod sol, uti vaporum pluri, mum, ita exhalationum minimum tramhit ; nam istae a subterraneis ignibus, aeterrae calore emissae ex omnibus partibus indiscriminatim digrediuntur, &ea forsan teli' copiosiores euoluit,que gela, niueq; intensius stringitur, & soli minus obtemperans est. Ne igitur tam egregie dispensatam mensuram ,& diis gestum ordinem, saltem in mentibus nostris peruertamus, primi fontes statuendi sunt, e quibus ventorum capita
Sed non minus ventoru origo Philosophorum criminatur decreta, qua selectio materiae iustissime damnet, quam exhalationes calidas, & siccas esse aeris frigus auersantes perniciose
imaginati sunt . & profecto, si natura
475쪽
alleciam haberent,Ignosceret om S.ii lico natae fruges tabe consumerentur,
in seminibus vitalis spiritus extingue retur, direpta vita, mors large populata uniuersum temeraret. md tantum excidium abominatus est Deus; quare ventos frigida , siccaq; temperie dignatus est, quae fructuum tuleratrix , aestatis calorem compesceret, inhibe.ret marcorem, superua caneas humidi.tates exhauriret, & calore in suas sedes adacto, creatura in robur exolui non sineret . corpus humanum degener Auster morbosa virulentia labefacit integet vero, & emaculatus Aquilo vera ventorum natura nondum poli ta tuetur incolume. Decuit rigo inaventos illa exornare temperie, que rem
tum ortui, & auctionibus fa cta proro.gandae vitae conduceret.
Quo ad ventorum materiam .ime morauimus deiectum hunc globum, seu necessitate adactum, seu in obse . qui, speciem caelorum beneficia quo clam modo fumis mercari, vel reco gnoscere . sed usquedum vapores: ram, cum recensuimus, in quos aqua trans fanditur , vel exhalationes congestiae ris
476쪽
aeris,ignismi mixturam sublimes mut 'di apices appetentes; de terra vero quid quam transpirare hucusque non liquet. videtur enim huius transpira.tioni obstare istiditas imperita fluxio.nis, cui tamen soliditati omnes terrae partes deuinctae non sunt, nam terra
firmitatem suam in sale naciscitur, quipedam entum telluris est, ad quod alligata consistentiam, & pondus adepta, a statione sua nequit discedere; ita quae portio terrae a prima origine sale non cocepit, futilis, & inanis deerrat. vanissimus halitus nulla humiditate vinciri, vel alicui cohaerentiae obliga.ri potest . se in aquam demergit ,& re
uolat, cuius cravitiem non admittens, nec naufragium veretur, nec madore
perfusas alas irretiri, aut torpescere thmet . compedes ideo, & vincula ne . scit, ac recedendi certus in omnia se penetrat. Nec illi videbor imaginaria gratis nunciare, qui pensitauerit terras
omnes eandem bonitatem non sape. re. nam Deus elementa in suas partes discriminauerat, quarum aliae maturiores caeteris essent . nec voluit ad ultimum gradum ea perficere,quae de '' - . S 3 bat
477쪽
hat ex optimis , dc mediocribus, nec non etiam ex crudis coalescere. egerit ideo terra suas taces, quae leuitate ex
curiantes ad producendum inhabiles, ad promouenda vero germina aptis simae sunt. mutationibus subiiciebatur orbis, ideo multis speciebus instruendus erat, quaeq; nobis faedior ,& in .ertior obi jcitur, illa persaepe utiliora praestat. sic ineptior telluris portio ara. tro, & seminibus non respondens, inventum abiens , terrae, aeris, frugum.& animalium vitam assiduis motibus propagat. Terrestris igitur exhalatio frigida, & sicca non solis vi educta, nec com busta, sed sponte fluens, re suam Primam seruans temperiem ventos ereris'mat, cuius infinita qualitas aerem oc cupat, aquas farcit, vacua terre implet, numina pulsat, quibus indelicientem motum imperiit , & in altum ponde rosam aqua trudit. haec post qua diu, tius spirauit, in aeris spatia vanescit,dcvnacia vaporibus ad pluuias agglomeratur. caeterum ego, dum ad ventorum originem animum intendo,no ad secundam aeris regionem mentem
478쪽
prouoco Ad buccas montium is ccto, quae tanto rumore,& impetu ventos explodunt, ut nonnunquam proj cctos lapides repellant. ex ijs igitur forami nibus exactus ventus non stir sum fertur,sed in transuersum agitur . delectam tur enim aborigine sua, quare te Iram perpetuo radit . in eam vero aeris partem deflectit , quae facilius cedit, & liberrima pulsibus est. haec sententia difficultates omnes enucleat. otiatur Ve-ti instantibus terrae motibus, eo quod terra huic materiae aditum claudens, illosq; auare nutriens tabescere cogat, quae e contra ventosos halitus per abdita emissaria liberaliter prodigens, lamcus, maria, vel quieto aere turbat. fixi sunt venti , di stato motu suam plagam perambulant, eo quod ex de . terminata plaga suum trahant ortum. aeris latera transverberant, quia supra parentem suam non ambiunt se efferre. frigiditatis,& siccitatis alumni hu .aniditates consumunt, & ardores mul Eent. sed non possunt ab ingeni js no,
ris tanta momenta concipi, nisi in altissima sua referantur principia . Decreuerat Deus hunc abieaum or.
479쪽
bem vicissitudin bus factum , anuluis
mortalitatis imaginibus respergere, ita tamen, ut momentaneis se perennaret , & intra mortis leges non violarem tui durationis aeternitas. Ideo aliqua tamquam fundamentum caeterorum
stabiliuit, nonnulla mobilitate diue xauit, iussitq; unumquodq; quietum, vel fluidum, vicem suam solerter exercere 1 ita dispensatis re bus, non inficior multa in dies excessisse. sic diluuiis,pr cellis, terrae motibus ,& ignitis tempe statibus, pulcherrimus aliquando denonestatus est ordo , exigente rerum mole,ut frequentibus crisibus staret sae, nitas. sed nunquam temerantur pri
mordia , a suibus praecipua pende
momenta . sic fluminum, sic ventorii capita in maxima instabilitate fixa sunt,dc a sua sede Dan nubius, Rhenus, Auster, Boreas, non diuertum. tot se culis comprobata stabilitas coegit me ut ventis assignarem solidiorem parentem, quam illi, qui in fortuitam,
extemporaneam exhalationum Leo
480쪽
mihi videri iustissime nuncupari posse aeris flumina . nam sicut flumina tet
ram ambiunt, arenten. q; recreant, ira illi totum aera circundant, aestus mulcent, quassuq; suo ab importunae quietis malitia vindicant, habentq; tuos, veluti canales, de alueos, licet latissi mos, per quos promanare consueuerunt. idcirco sicut Deus a mundi cet nabulis, fluuiorum matricem montibus indidit, ita ventis suam statuitori ginem , montiu scilicet specus, & hia ius , a quibus prorumpentes in aeragrassantur . materiae vero immensam vim edidit, vagam scilicet terram, vel potjus terrae ludibrium , quod nullius mixtionis potens omnibus miscetur, aquis potissim lim confunditur, a qui bus refugiens leues auras prope madi da loca excitat . verum in terram abdito, loci feruore tepentibus aquis,pe, tu lanter missione a laxatis extotquet, consertaq; phalange lalaiuiens, ad libbetiores aditus exultat, & diutino sta. tu marcentes venas implet, nuperas vi. res praetereuntibus substituens. Hac via perennant vent, , qui terrae