Commentarii de Bononiensi Scientiarum et Artium Instituto Atque Academia

561쪽

cum I 2 rationem inveni duplicis imaginis rectae sine ulla difficultate videndae. Nam posui forfices ad perpendiculumere stas ad duorum, amplius pedum distantiam , oculos vero ex altera parte ad distantiam uno pede minorem . Quo faetum est, ut duplicatam, quidem rectam statim, clare viderem, alteram oculo dextro propiorem lateri dextro lentis, alteram sinistro lateri propiorem oculo sinistro; quae binae imagines etiam aliis, quos adhibui, sine dissicultate apparuerunt. Quibus allata in contrarium ratio penitus refutatur, Confirmantur ea, quae in superioribus de visione reflexa diffe-Iuimus , Si quidem e narratis experimentis Colligitur , radios quidem, qui ad singulos oculos post refractionem aut reflexionem Contendunt, in divorsis pro singulis oculis Concurrere

punctis, ibique ipsos per se repraesentare debere singulas pro singulis imagines, re ipsa exhibere; si haec puncta non parum distantia sint, ut in magna lente vidimus usu Venire; at si haec parum distantia sint, ut in exiguae diametri lentibus accidit, ut plurimum imaginem oculi debilioris referri ad O. cum imaginis oculi fortioris, itaque fieri , ut una appareat; aliquo vero artificio, conatu , quo distorquetur debilior , ne in locum sortioris collineet, obtineri ut duae duobus in locis distincte videantur. 34 Ita soluta lemberti dissicultates, quae est refractioni

Cum reflexione Communis, venio ad eas , quas adversus solam refractionem Contorquet. Nam articulo 13. hae scribit alte. rum Vulgare experimentum favere videtur veterum Geometrarum principio saltem quod attinet ad refractionem in planis superficiebus Baculus in aquam uno sui extremo Oblique demersus, ex latere observatus , fractus apparet, parsque fracta esse videtur in eodem plano perpendiculari , in quo it pars extans . Quod essicit imaginem videri in Catheto. Secundum Barrovii principium pars fracta apparere deberet in alio plano, ac illud est , in quo pars exterior reperitur . Articulo vero a Cum retulisset X perimentum Barro vi , qui in aqua suspendit filum plumbo onustum in parte inferiori, atque ita certior factus est , filum es e perpendi Culare tum quod attinet ad partem superiorem extantem X aqua tum quod ad partem demersam inferiorem hoc autem perfecto imaginem partis inferioris demersae , quam radiis refractis videbat distincte percepit disiunctam ab imagine superioris extantis , quam ra-

562쪽

diis ab aquae supersche reflexis deinde haec literis consignavit:

Haec partis extantis imago constanter est in perpendiculari. Ergo imago partis demersae ibi non est. Igitur, concludit Barrovius objesta refractione visa in perpendiculari non apparent. Legitima est haec conclutio, si experientia Cum ero consentit; sed experientiam adversari a jo Barro vianae sententiae. Revera ut duae imagines distinctae, separatae videantur necesse eis utramque non esse in eodem plano perpendiculari, quod per oculum .per obje 'tum transeat. Quod ni ita foret, ab teram altera tegeret, experientia ut minimum esset valde incerta . Ergo posita eadem accurata vera, duae imagine Ssunt in diversis planis. Sed imago partis refleκione visae Conflanter est in plano perpericii Colaxi . Ergo altera nequaquam

est in eodem . Igitur secundum an experientiam imago ob. j fit refractione visi , non est in plano perpendiculari. Rursus secundum Barrovii principium ibi esse debet. Ergo hoc principium minime verum est. Ceterum hic pono experientiam est accuratam, quia mihi eamdem comprobatur maxime incerta visa est , ut vehementer induci me sentiam in eam opinionem , quod aberret a veritate. Cum aquais filum quieta sunt, duae imagines permisceri videntur, aut saltem altera ab altera abscondi. Ita fit, ut in hoc eventu κperientia nihil efficiat nec pro antiquorum principio, ne pro Barro Viano. Ita lembertus , qui articulo concludit cum agitur de planis refringentibus superficiebus, a vero antiquorum principium , quod attinet ad sensum , non aberrare; sed se dubitare addit, an cum eodem Consentiat in aliis eventibus, praesertim cum agitur de Curvis. utrum in speculis Convexis imago objecti fuerit aliquando visa extra speculum, quem admodum fieri debere aliquando in obliqua oculorum, ob- est positione ratione habita peculi ostendit, si verum sit antiquorum principium , nunquam autem , si verum sit Bar,

ro Vianum

Ut hanc rem extra omne dubium ponerem , si experimenta repeti . Ex filo suspendi Corpus aqua gravius, quod demersi in cyathum aqua plenum, taut idem Corpus primum

fundo insideret , tum alterum fili extremum extra aquam Ositum ita traxi, ut filum in rei' am lineam distenderetur , ob. lique tamen extra aquam exiret, versus septentrionem inclinatur in plano meridiano aceret. Deinde meum oculum

563쪽

dextrum in aequatore collocavi, vidique silum exta intem se, ubi incipit aqua, dispescere in duo fila intra aquam defleotentia ab extanti, alterum versus Boream , quorsum pars glans inclinatur, suboscurius, valde tenue , quod est imago partis extantis reflexione visae faciens cum aquae superficie angulum ad sensum aequalem illi, quem pars extans Cum eadem facit; alterum clarius, Crassius versus meridiem , quod est imago partis demersae refractione visae . Duo fila intra aquam visa flum κtans, quantum oculis observari potest, non apparent in eodem plano perpendiculari. Quod hisce experimentis confirmari potest.

ues. Si filum distentum in eodem plano perpendiculari

extremo superiori cicatrix inuo ad situm perpendicularem

duo fila intra aquam ad se vicissim semper accedunt, minorem angulum faciunt, done in tu perpendiculari oculo qui in sequatore quietus mansit, prorsus dispareat visio fili obscurioiisse subtilioris reflexione is , absorpta a viis oneclarioris, crassioris refractione conspe fi . Tunc autem filum demersum radiis refractis visum non est in eodem plano perpendiculari, sed aliquantum ab eo deflectit in contrariam oculi plagam . Ergo etiam antequam ad situm perpendicularem perveniret, ab eodem plano defleetebat ipsius visio , quia similiter in plano perpendiculari re ipsa reperiebatur. iii autern fili extantis reflexione visi semper esse debebat in eodem plano perpendiculari, ut colligi potest ex iis , quae D. 28 disse. ruimus. Si postquam filum pervenit ad situm perpendicularem in eodem plano perpendiculari ducaturis inclinetur ei sus

meridiem tunc duo fila intra aquam rursus apparent , sed reflexione visum versus meridiem , refractione versus septentrionem . Si tum in plano inclinato versus oculum ducatur, a septentrione meridiem Vers VS, pars reflexione intra aquam visa declinat a filo extante Versus oculum septentiionem pars refractione ab eodem deflectit in Contrariam oculo plagam se versus meridiem, postquam filum pervenit ad illud planum perpendiculare , quod per oculum S per filum transit, pars reflexione Visa utpote obscurior is tenuior , absorbetur a parte Crassiori se clariori refractione conspecta nec amplius videtur; sed solum apparent filum extans, flum intra aquam deflectens ab extante in contrariam oculi plagam . Inclinato filo versus meridiem rursus apparent duo

564쪽

si intra aquam sola mutatione plagae septentrionalis, me-yidionalis. Si filum in plano declinante ab oculo ducatur a septentrione versus meridiem, eadem apparent phaenomena nisi quod pars reflexione visa declinat ab oculo, Par refra' Oione versus oculum propendet. E quibus colligitur, primo falsum esse experimentum Barro vii is revera si filum ita sursum traherem , ut Corpus a P Pensum ex fundo elevarem , quo in eventu certum est illud aquae superficiei insistere ad perpendiculum , duas intra aquam iiij portiones , in quocumque loco statueretur oculus, discerner non Potuimus ne ego, nec alii, quos ad periculum faciendum adhibui . Unde constat , ex hoc experimento nihil

gitur , radios ex filo oblique demerso , post refractionem ad OCulum perVenientes, excitare imaginem partis demersae in alio plano ac illud perpendiculare , in quo sunt pars extans, partis stantis imago reflexione visa. Quamvis autem in filo ob ipsius tenuitatem , ea deflexio parum sensibilis sit, adeo ut cum filum est perpendiculare, partis demersae decli. natio vi sub sensus cadat, tamen si utamur Virga Crassiori, recta , nisi mei oculi eorum, quos adhibui , disserant ab oculis lemberti, duo manifeste vidimus dimidiam immergendo virgam sive oblique , sive perpendiculariter secundum meridi Maum oculo fortiori in aequatore OHOCato, partem demersim breviorem extante , tametsi re ipsa altera alteri foret aequalis, declinationem ejusdem a plano perpendiculari , in quo est pars extans quae duo cum Barro vii princi. pio mirifice congruunt. Hoc igitur experimento Otius Confirmatur allatum principium 36. Quod pertinet ad ultimum eorum , quae e Alembe

to retulimus , putabam me in Cidisse in κperimentum Barro. Vianae theoriae prorsus contrarium . Nam sus peCulo convexo simili illius, quod descripsi n. 44. sed diametri valde majoris ad latus ipsus sinistrum oculos Valde oblique, prope speculi superficiem collocavi se clavem ad deXtrum pariter valde oblique in parva distantia ; vidique duas clavis

imagines, alteram Culo dextro intra speculum Clariorem , oculo sinistro propiorem alteram vero sinistro obscuriorem, a prima longe distantem , non intra speculum , sed extra, pollice, amplius recedentem a latere dextro, Π-

567쪽

trorsum se porrigentem. Verum phoenomen attentius considerato in cognitionem veni, me ita di 1iorsiste oculos , ut duas etiam pyxides , quae speculi vicem gerebant, viderem alteram clariorem oculo dextro , alteram obscuriorem sinistro, a prima longius distantem is antrorsum quoque se projicientem , intra primam clariorem clavis imaginem , intra vero secundam obscuriorem. Quod non adversatur theoriae, quae vult, ut semper intra speculum convexum imago Videatur. Et revera Cum unum tantum speculum videbam , semper imaginem intra illud conspexi , tametsi me objectum collocarem in sit valde obliquo speculis uterer etiam diametri odio, amplius pollicum.

De aliis principiis tum in visione resexa, tum in refracta. CAput hoc in sequentem tomum ejicimus, auctore ipso id concedente nam ' quae arati dicta sunt , intelligi per fatis possunt, jam veremur . ne voluminis hujus magnitudo plus justo creverit. Qua de causa eodem etiam uicimus Franciso Ma icet anotti commentariolum de methodis in geometriam invectis , egregium Hieroum Sala dini sermonem de curvis lineis e mutuo fulantibus , opusula alia per

musta.

568쪽

AN tomicae facultati pro munere nostro, voluntate

addicti, aepe in volatilium sectionibus elaboravimus,

ac studium praesertim in renes, atque reteres Ontia limo ς Des his Ergo ho vespere disseremus, eorumque historiam confiCiemus CCuratiorem, ut nobis quidem Videtur, quam ab aliis hactenus fuerit unquam conscripta. Primum de renibuS. Volatili uin renes duo sunt oblonga viscera in abdomine Contenta, hinc inde a spina dorsi locata , quae ut quadrupedibus, sic volatilibus data a natura fuerunt, ut urinam secer

nerent

Ea sub pulmonibus proxime conspiciuntur , deorsum deinde utrinque a memorata spina feruntur , desinuntque in am-Plam , atque oblongam illi ossis avitatem , in qua non quidem Oti , ut alveus aliique volunt, sed praecipua dumtaxat

ex parte reconduntur

Figuram habent diversam , pro diversa volatilium specie. Nam in aliis renes agni aemulantur, ut Boiit ius de aquila narrat, in aliis caninam linguam , ut in anate nos Vidimus. In plerisque tamen volatilibus, maximeque grani Vori S, quam Vi unum , idemque corpus sint, in tres tamen ob os ab auctoribus dividi solent . t distinguenda est in renibus , meo quidem judicio , pars anterior, quae Ventiem posterior quae dorsum respicit. Nam renibus in parte anteriori inspeeti S, eos non in tres tantum , sed in quatuor obos dividi Clare Conspicitur, quorum primus sub pulmonibus locatur, atque amygdalam rudi ter refert, apicem habentem in Neriorare picientem , basim superiora . Secundus oblongus est , planus, atque ad iliacam usque arteriam pertinens. Tertius Omnium nari limus, rotundus, ad 'aeret quodammodo secundo atque basim

Videtur in iliaca arteria habere . Quartus demum aliis maJOrest

569쪽

opuscuhA . sol est, liguraque irregulari. Singulae vero Iobulorum diviso.

nes maxime fiunt e foveis sanguine vasa excipientibus, in renibus profunde incisis Iliacae enim venae primum obum a secundo dividunt, arteria autem iliaca quartum a secundo tertio Quod si renes ex parte posteriori speetentur, in duos dumtaxat obos sejunguntur, superiorem, inferiorem parvum illum , hunc longe majorem . In superiore quatuor profundo sectiones ad ejus interiorem marginem apparent, Uae a Vertebris dorsi eruuntura totidem , patentioresque sunt a lum' bi vertebris in inferiore insculptae , atque aliae , sed Obs Curior CS. Inferior hic, posteriorque obus ille est, qui latet in magna illi ossis avitate, alter scipericis Consiliit. Duplici membrana sepiuntur renes, Communi una, ellulari, in obesis volatilibus pinguedine repleta , propria altera tenui , pellucida. Utramque in renibus truthii Godo sedus descripsit nos vero in omnibus , quae secuimus , volatilibus quae multa sane fuerunt, in Venimus. Cum nudis oculis, tum lentibus adjutis praeterea inspeximus, sed nihil in utrisque peculiare Eductis vero membranis diligentius renum superficiem 1 peditavimus . Vidimus autem cerebri superficiem ipsam quo dammodo aemulari; nam ut illa , ita, haec in plures parvos anfractus, obulosve dividitur , plerosque oblongos , in se con volutos , magnitudine is forma inaequales . Qui equidem non prominentes, ut in erebro , sed plani natura sunt Renes volatilium alii e globulis Carneis contextos esse opinantur, ut Harveus, alii glanduloso faciunt, ut Godolire-dus atque allisterius, qui glandulas in racemos collectas in truthio desCribit. In hujus structurae disquisitionem magi- me in gallinaceis pullis, quippe qui magis prae manibus ha bentur , opus , laboresque Oitros contulimus. Atque primo Venit in mentem experiri, quid seret renibus maceratis. Sed nihil nobis peculiare e maceratione innotuit, quamvis eam ad multum tempus protraheremus, diversis liquoribus perficeremus , acutissimisque lentibus maceratos renes inspi Ceremus,

Nudis dumtaxat oculis per aquam fluitantes vidimus tenuissimos excretorios ustus, seu reterum ramos, quor Umdescriptionem , cum de excretoriis ductibus sermo erit, affere

570쪽

ue Ozopus CULAmus. Aliam propterea inire viam constituimus, atque peculiare aptissimumque , si quid judico , injectionis genus experiri

De Vinxi ergo reteres vivente pullo Oid quod in vola tilibus acu filo initi uelo post anum profunde ex una parte ad alteram trajecto , indeque nodulo quidquid intra fili capitayeperitur, arctissime devincto haud dissicile, absque ulla se

Chione obtinetur ea spe duectus, ut cum vinculo urinae cohiberetur e ureteribus effluxus, urina ipsa alba in volatilibus atque ad concrescendum adeo apta , in minimis usque XCretoriis ductibus congesta, atque concreta, quaesitam renum structuram patefaceret Paucis post diebus pullus periit; qui Celer interitus in singulis , in quibus deinceps idem periculum

Ejus cadavere dissecto alba terrestris materies conspicitur, quae omnes ferme partes Coinquinat, atque membranas potissimum , inter quas praesertim peri cardium , quod gypseum evasisse videtur , atque extima hepatis membrana Renes vi a naturali magnitudine recedunt, at obos praeseserunt alba materie repletos, quam non est dubitandum, urinae fuisse crassorem , solidioremque partem Renes si paratos lentibus inspicimus, atque albam materiam Cernimus, non in cavo , quod obuli habeant, Contineri, neque intra eorum substantiam effundi , sed propriis vasis coerceri, eisque minimis, atque quam plurimis, quae albae lineolae Videntur, per Obulorum superii Ciem reptantes quaeque eo ordine propemodum miro procedunt, ut a surculis, qui ob os ambiunt , emanent, atque super obos in orbem exae eosdem Complectantur ea tamen ratione, ut in nonnullis obuiis in eorum medio in osculentur, in aliis vero circa idem medium veluti desinant; porro ex iisdem surculis sanguineorum asorum truncos prodire, qui ramos inde sibi propinquis obulis hues, illucque mittant. Haec extima , quasi dicam aenum est structura , visu quidem jucundissima Intimam autem texturam prosecuti, atque renibus tum scalpello diversimode sectis, tum digitis blande apertis, Cutinque lentibus inspectis , observavimus obuios illos anfractusque quos exterius conspeximus , intus quoque propagari, nullaque ratione cavos videri, sed intestinorum more in varias circum-Volutiones reflexos, atque complicatos totam renum substantiam pervadere, atque una cum anguineis vasis, nervis, du-