Theophili Bernardini e Societate Iesu Institutio vitae siue certa de optimo vitae statu deliberandi via

191쪽

INSTITUTIO. 169ratem praecurrat amplior solito vis gratiar. Sunt quidam impatientes ordinis, qui eo .fuse inuolunt omnia , sensim ex uno in aliud Terri nequeunt, nec qRid singula valeant disti gunt hi facile exterrentur, aegre diiudicant serr*ribus patent, praeiudicatis adhaerescunt , ideoque in ordinem compellendi, ad simu la discriminatim diiudicanda cogensi sunt.

Quod securissime apertione descripto

fiet, hac via In capite adscribam. De Matrimonio deinde columnatim subiungam Commoda sinistrorsum, Incommoda dextrorsunt . Vbi enumerabo quantum ex eo praesidit,quaistum periculli,detrimentive ad virtutem, pacem in salutem animi diuinamque gloriam redum daturum sit quam certa illa vel incerta inuis: bys aliis componsari ornari, conu elli, misnui possint iuxta ea quae de commodis cinis commodis ali , in Statibus obseruanda dixi. Idem in aliis agendum. De caelibatu, Religio - ne hac, illa, atque ita inlaeteris. Perpensis a Mnte rationibus . iudicandiun quam in partem potiores rationes inclinent, de

id vitae genus es endum, quod, bis ad salutem certius , ad aeternam gloriam uberius fore speramus, Deoque auctore confidimus. Tum vero,id omne quod statuisti,destinato animi proposito firmandum est . si tamen viaiulladum voti Religio te obstringas 4 ratio nesquo illa omnes quae vel in contrarium d irtae ruerant, vel aliis vitae generibu fiue - tiores

192쪽

tiores occurrerant; dilaceres ne unquani memoria sollicitent igni tradas . Deo vero gratias agas, offeras id quodcimque elegeris,exores ut euius rei adamandae lumina inspersit , eius quoq; tum suscipiendae opportunitatem , tu ad

,selisem exitum perducendi acultate Vrgiaturi

lectionis confrmatio,vel diligentis

exserario. . 'Bi semel de eligendo statu firmὸ conclusum

uerit. longe consultissimum Est,nihil pensetus reuoeare in dubium , sed semel decretissare Ante tamen quam eonstitutum se , fieri potest, ut stimulanda sit tarditas, vel quaedam anceps dubitatiocuoluenda , eoque conserviat quatuor quas adiungam regulas. Cum rectam omnem electionem ex puro in Deum affectu manare par sit,i a Deo exoriri necesse sit, oportet ut qui eligit vel et git , in seipso persentiscat, cum omnem affo hum quo in rem electam fertur, solius Dei a mores ii tuitu excitatum eine, Se in eum te Mere. Igitur, quam certissime confidas auctore Deo te impulsum, necesse est ut vere,n que simulat sentias, nulli te, nisi quae ad erilestia,aeterna, diuina spectaret, rationi obsee .erum ut id eligeres qui quid enim humanarum

xionum consanguinitatis,honorum,commo

193쪽

iiscueris, fiduciam,& certam 1 Deo originem infringet. Cui tamen non aduersa - turdi vel propensionis naturae, vel commodorum ad Deum ducentium rationem nonisi commodi, sed persevcrantiae, diuinae maio--ris gloria gratia habendam duxeris. Quippe

ut neque voluptatis gratia comedendum, neq; tamen inter comedendum voluptas refutand , quia conducit ut lenius excipiatur cibus cita impropter propensionem naturae , vel hone

via commoda, deligendus Status, sed si eommoda, si propensio , opportunitates habet ad perfectae virtutis consecutionem , diuinaeque gloria maius augmentum utiles, iustum etiam nine accedit ad electionem momentum,& baec ipsa iudicatio diuinitus hauritur.

Seclivia regula i si quis mihi amicissimus , Scui nihil non persectionis inesse cupiam, curreret dubius super ea ipsa re qus mihi nune facessit negocium,quidnam ego illi faetendum,&iudicandum ad maiorem Dei gloriam , maiorem animae illius persectionem essem, sulturus quo animaduerso, id mihi in mea dubitatione iudicanduita videbo, quod alteri iudicandum suisse opinabar. Sed hoe ut persectEfiat,suam penitus exuere,alienam induere persona oportet, ut nitito iam affectu, sed uno veritatis iudicio agi possimus. Id etiam xapprim curandum , ut ille alter plan per omnia par ,- similis sit nobis . eiusdem genii, eiηgenii , earundem vitiicii , propemoniim ,

194쪽

LeuItatum alioqui coosi; t,res S homines ii in quile , aequalilmensiira non esse metiendos. 8; Tertia regula. Serio I& seuere a se sciscitari, idnam initantie morte. ciique diuini res rore imminente. optaturus sis hoc in articulo fecisse,s mire secutum eri Myod tamen de desideriis intellige,quibus optabis multa secinse, quae potueras di debueras, erisque punie diis quo minus - in perfectid illa praestis aeris,ut si occasione&facultate sequendi evanadiptiora inuitantem, nulla iussa ratione r norante, non sis vias rint si res bonae fuerint, uniuersi loquendo opobiles, sed riusmodi quae corporis aut animi virium modulym e sederenti re quas suscipi, θ 'r' diniam in aliis potioribus aut natureconvenae xioribus praestabat occupari, nihil est cur mo- uenis istiusmodi desiderationibus vagis qui bus optare quis posset omnium simul Religi forum perfectionem flacutum e exercuisse opera. Ea sola diuino in iudicio quaestio dilis gessisi Nebit d hona quod uno unqua, in inua a quo nulla nos iustara' aio dimoughM, multi ''usti inritarum an id, ' qua diligmi fuso ei mus t id pectostum gaudebimus, lugebimus omissum uarta,neqι ruperiori dissimilis, regula est, quaeram: Quando pro diuino eris inunali sista iudicandus,ubi dolis Merrores moto planissi omnia patescent,ubi assectio ' in ni illinc dWersa, Utatum intima

195쪽

I clarescent , quid me nunc iudicasse,quibus o secutum consiliis ellem'illac nunc mihi tentam est. Er cmae fuerint illa meliora quam si interroganti Iudici vere respondere queam; En Domine Deus optime, quando de vitassituenda deliberavi, ad te meam, quantum da batur, volantatem compuli, tuis mea desideria subiugaui, consormavi, lumen expetii, ut quod velles viderem, quod videre sumperem,pera in mirem quod suscepissem. Si quid melius iud cassem,animus erat subire: si neque vidi,neque aster in animum incidit, potuine i non viis, non animaduersa desiderium incitares Misericors, ct iniserator Domine', an pumes

plura, quia persectior oti,idi , quia iusta,&quidem tua , dispensatione, plus iuuinis mi his non dedistis Has quatuor regulas utilissime S. P. N. Ignatius breuissim tradidit quadrant electionivit . verum ita ut ad quamcunque aliam delNherationem,actionem Agitationem aptissimὸ referri, eisque diiudicandis adhiberi valeant.

VI est Villaesiquid certi definiri possit,

sit ingeniorum rerum , eventuum deliber tionem protrahentium aut acceserantium ma xima vat ictas. Cese

196쪽

certum est in adolescentiae sex, id agi , di dixi in perioribus peragi vpo tere,priusquam vita nauigii M. ii ullum rium Marii ni quasi littus inseratur rarum est, ut qui inserues , vetaatrociniis infestas oras delatus ingredi rur, is velificatione mutata possit ratem retro mre, cursuque coRum so fietis ite liquo: ab peruentiq.y ma in aggrestione, plurimuel momςmi. r'resque i mi, o Disi lotygis laboribus, duis periculis,ausibu in 'isparari queunt. Laborandum in hoc uno quammaxim re quamdiutissime, ut omnem omnium rerum a se mus 'mas.exuat,vimm Deum quirat,iI-t lius voluntati sanctissims constantissim obs ivx in ih 'bsecundare pi*ς Deo caetera omnia floccifacere studeat. Vbi vero de com-. modis Min Inmodis statuum, prudenter iudicauerisitum confestim etiam iudicet,qq. mbi praeferendus atque adeo eligendus sit. Nec

diutius mora nectendae lenieritatem iamiam caue . sed caue S tarditatem, ocius vita fugit, nee morante expectat:prius praeterierit, quam tardare videatur et in praeclaris, etiam tentasse

laudabili: nihil ignauius. Diim ubique trepidantem,nihil audere sciosum cinori. Non ad-d plura quae passiminali xibus leges ah rem vellicat promisi breuitas ct adfinem

197쪽

SApientissimam benignissim am Dei prouidentiam decet ibi potissime hominibus ades se ubi eius ope clamtutis periculuρον ui favet etiam aeternum discrimen immineret quo sit ut de vitae Statu dubitanti di ad Deum ut salutis demonstratorem, auctoremque accc n-ti , tanto certius auxilium c litus 7 pe n 'dum sit,ouanto id ad ita ex virtute traducem dam, ac deniqReueliciter finien si pluris re Atqui caelitus ea nobis consilia dari non eue Optandum,quae preter communem ordinem deserantur,ut si Angelorum nobis obiectorum anteruentu, vel mentis quasi corpore seuoς 'tae vario excessu, diuinae voluntatis indicium ambiremus et sunt enim haec non raro ab illudente daemon e conficta , vani tumoris sin menta non exigua Sed cum omne verum ab e. At qui ait, Quo sum varitas me alim qui quam prater eumsit ἀοβor veri, ubicunque muricunaue eiaruerit et a Cum nemo a se ni usi men imm habeat , s auid veri ha-

198쪽

beat, a Deo fonte habeat Dei denique donum sit, ct scire quid age e debeaου, dipsum υesse

agere certissimum est , eam quae animo inditur, veram de Status alicuius commodis Wincommodis cognitionem , a Deo esses, esseque donum regendae vita nostrae conatibus in quandam partem flectendis cstitus datum. Nobis vero incumbere, ut he ociosam illam cognitionem dilabi sinamus. id cauendo, id per- se tuendo quod dotet. Et vero si verissimo, inuem initio posuimus. rectissim fine ducamur, si ex animo pratias omnes cupiditates eraserimus , si sancto precumsperumque conatu Deo supplices nos praebuerimus,lucidas, auctor ipse lucis, notio ties veri, menti nostra imprimet, nec ab luci ullo improvido errore patietur flectet in eam

partem oculos animi , in qua quid utile, quid lalubre, quid cxitiale sit per uideat. Cum autem id videris , insignit ingratus Miniurius Deo fueris , nisi id quodcunque est luminis Wcognitioriis illi feras acceptum et hinc autem , id quoque sequetur ut existimes esse instar lum1-nis quod porrigat Deus in quo illucente viami

certam tibi commonstrat, ut in eam ipso duce ingressus, in ea constanter, eodem comite, eodem prouectore perstes,& porro pergas Quae vel una ratio , ad timorem omnem propellcndum , alacritatem maximam exciendam, valce

plurimum . . . . ,

An igitur, inquies, id mihi protinus agen-

, dum,

199쪽

dum , aut suscipiendum est , quod salutare erectum commonstrat Deus ut m exeagenda loquimur, ita ominno se res habet, de xti a controuersiam est et quid enim' si verse Has dicit laniecti IIc c agere, hoc aggredi, tibx

bomi t wntrarium vero perni osum est et

quis veritati,nisi falsitas contradi tum modo dixerit,m ea b nae sal ris est: - -- essestur ibi quoque vium,4 tenua,rendam esse. Sed in hoc , quo de i- ut , num,4 salutare tibi fuerit , ad vitae Institutum amplecti, illud cavere fugere: go in consessis est , illud re vera complecten- aum hoc verbipenitus esse fugiendum NMIrosectorertissima sunt,quando utrinque ter

constri ariteri. uni do pia cinuis nidus Io ingenii, sincer sine fuco, iobis super eo quod gemiuili videretur inquirentibus bona sid ad melius esse visum est et nec enim a ' bis exiget Deus quam verae reipsa nostrae.

piniones, quibus ad agendum induehi sumus; fuerint; sed quam viri e probabiliterque Itae quam sine fraude dolo id merὸ secuti fuerimis , quod pro.rationum o qneruium momento iustum fi quum fuit. In rebus e- 'nim obscuris cincertis, cuiusmodi sunt hari Oniadentibus nobis ad id quod optimum humanum est ereve, hibi di meliorum θος/φ

in rebus bonis diiudieamiis , vla

200쪽

rationes exigunt, et vel ad optima contuenda oculos aperiat , vel 1 ad ea non ducat vitio non vertat, si in re quapiam quam putauerianus bonam residemus meliora non videntes, ac Deo ad ea nil incitante cum autem ad sanctum aliquod Institutum adiecerimus animu constanter adhaerescamus , nec facile nos alteis rius quasi persectioris desiderio dimoueri sinamus intertum admodum est,au. aliud sit, re sanctius,an veressit nobis conducibilius nec facile credendis diuinam sapientiam quando ad eam primo confugisti conuolasti, teque to- summbuendum tradidisti . vel etiam alterius viri boniis prudentis consiliis tegendum credidisti aliud commonstrasse quam quod tibi conuenientissimum esset, unde nunc alia quarispiam non agitat consilia i non est inconstans Meus , prima Voc tionis ingens . in partem omnem est momentum ab ea ne iacile recedas consulo.

Vocationem tamen eam intestigo, quae int gra sit tersecta ad id videlicet vitae Institutum, ad quod te vocat Deus , ut in eo ad ultimam usque salutis metam decurras Interdum enim pro ingenti bonitatis copia, nonnullos crediderim a Deo ad impersectiora, puta matrimonium,vel beneficium Ecclesiasticum, vocari, ut clim ibi, ubi multum sibi comodi quie-

usque spondebant,plurimis rebus aduςrsis,an-