Theophili Bernardini e Societate Iesu Institutio vitae siue certa de optimo vitae statu deliberandi via

31쪽

in riuanaum est, quandam esse ad aliquod visae genus aecedendiis quasi eligendi normam, quae totadiuino nititur impulsu, ωλla propὸ perficitur voluntate. Haec proprie deliberatio non est dicenda, nee enim rationes librantur , sed ampulsi bus probatis agitur, forisque caelitus suscipitur, non autem ab ipsoatomine excita

tur De hac non decreui nunc agere.

sintne Atqui a deliberatione de Statu vita repAsendi i

Sunt omnino, monialitiis illi nempe omnes, quibus vel suo , veInullo suo vicio de liberandi facultas est sublata. Nullo suo vicio extra deliberandi sortem sunt, quicunque iam in aliouo vitae Stature petuo dc qui mutari no debeat collocati luntaeivs Mim quod non potest vel non debet se,. ri , nulla debet esse deliberatis His etiam accensendi sunt illi quibus non e si Iudicii firmitas, quae tantae rei agitandaeriar eo possit hinc si tenella est artas . expectandum donec robur accedat, si grandior, at non satis sana mentis diuinae est miserieose

Ergone , inquis, malὸ illi ut liberos iam ab insantia Religiosis institutis imbuendos

32쪽

derint tantum auxilii ministrando , ut adue sis fluctus propulsare , portumquo salutarem subire tandem queant. Tu vero qui prudentiae qui consiliis diuinis, casum , temeritatem

cupiditatem praeser quem tibi spondeas exitum ' inexplorato , lintre fatiscente, teque

tuamque animi salutem tempestuoso vitae marra committes,rapieris mox obruendus a flucti-hus, regredi non dabitur , progredi non poteris tua quae tibi dux fuit torquebit praecipitabit imprudentiais cupiditas et peccatis tuis quasi marinis bessuis, dilaniaberis 3 prauate societas , quasi lembi piratici , in profunda

demergent virtutum spoliatus armis , nudatum latus pectus mundo, carni , daemoni, vulnerandum obiicies.

Dum licet caue , tamque infidum Iurens huius vitae pelagus emensurusci noli aeternitatis merces , noli te ipsum cuivis rati , cuiuis gubernatori credere. Si nauem tibi ind1carie Deus, si ad eius gubernacula praesidere digna bitur o te tali vectore seliceminon ex eorum citis numero, sanequam permagno , qui quod eam a Deo non acceperint, sorte sua nunquam contenti vivunt sed laetus aucundus, praesidem nauigationis tuae Deum intueberis, cer tus eo propulsante nihil sore, quod ab aeternitatis beatae portuis cursum tua contentionis

auertat.

sed antequam longius progrediar , obser-

33쪽

uandum est, quandam esse ad aliquod vitae genus aeeedendiis quasi eligendi normam, quae totadiuino nititur impulsu, sela prophρο-ficitur voluntate. Haec proprie deliberatio non est dicenda, nee enim rationes librantur , sed impulsisus probatis agitur, forisque caelitus suscipitur, non autem ab ipsoIomine excit tur. De hac non decreui nunc agere.

nes, quibus vel suo , veInullo suo vicio de liberandi ficultas est sublata. Nullo suo vicio extra deliberandi sortem sent, quicunque iam in aliquo vitae Statuperpetuo dc qui mutari no debeat colloeati sunt: eius enim quod non potest vel non debet , ri , nulla debet esse deliberatio His etiam accensendi sunt illi quibus non est ea Iudicii firmitas, quae tantae rei agitandae ego possit hinc si tenella est artas . expc, handum donee robur accedat, si grandior, at non satis sanae mentis diuinae est miserie

diae committendum.

Ergone, inqui , male illi ut liberos iam ab infantia Religiosis institutis imbuendos

34쪽

. quod a sanctissimis viris est usurpatum, vita -ratione improbarer id uro dico. nondum esse .in tanta aetatis imbecillitate, quod deliberent, quamuis abundessit, quo seduci sinam quod si perpetuo siuerint beati sunt, quibus datum

Mundi contagione nubduci, prius quam inficit

non erit quod sero lugeant , qui nunquam lu-senda commiserint Sed ad nostra redeamus. Nullo item suo vicio, a deliberatione de Statu vita remouendi sunt qui perpetuis morbis conflictantur. aut quorum tam est infirma,

inconstans valetudo , nihil ut aliud valeant aggredi. Quos equi deria pro certo habeo , id stadium diuinitiis essὰ nactos, in quo nusqua alibi suus illis ad beatam aeternitatem ab randus est cursus. Non exiguae, in Christiana disciplina, patientiae sunt laudes arfectumum habet escentUimu ferturfructu in cordeo patientia hane qui ben excoluerit, ingentem in vita futura gloriae segetem demetet Caueat interim ne cupidias lima respooans, propria non excolat.

Suo denique vicio sum , taliberatione remouendi qui Status alleuius praeiudicio laborant quia vel alium suscipere decreuerunt, vel prorsus ab eis de quibus deliberandum esset

abhorrent Praeiudicia rectum iudicium euertimi r nee est Uiberationi locus , ubi rationibus verinque proferendis sincere discriminantis deest locus.

35쪽

I O. Is Nolim equidem ubi iraeiudicium agnosciti ire, deliberatiorient ingredi,nisi tam leue put tur, ut facile superari posse speretur: omninoq; siperatum esse oportet, antequam Eerto propositi decreto , deliberatio firmetur. Conducunt ad eam animi indisserentiam seu aridi librium . multa eorumque dicentur , ideoque donec ea posita sint eius explanaticu em di

Quanonam de Statu vita deliberandum

Quidam sunt quos a teneris unguiculis sua uissima benignitate praeuenit Deus is ad persectiora ompelli idque serme duobus nodis , ridio cum iis ipsis ea pietatis atquhsanctimoniae desideria, sensumq;- instinctu perfectionis impertit,quibus inabrupte,semei

coeptam vita innocentiam, non tueantur tantum , sed plurimis eti m eximiarum virtutum actionibus exornent secundo, quando suorum impulsu, joluntate maiorum, ipsis quid rerum agatur ignaris , in religioso vitae statu collocantur,edueantur, Perseueram, incertior S perieqlosior hic modus est, nec enim aliena voluntas prodest , nisi ad eam propria quoque accesseru Felices tamen S ipsi , sua si bona nosse,' notis uti velint

36쪽

De his igitur , cum non deliberent,non q-d loquamur, sed de illis tantum qui suopte inductu ad aliquod.se vitae genus admouent, quos prudenter deliberasse decet , de re quam cum tantis momenti iemel di in perpetuum natu oportet. Id igitur Primo & quasi certum affirmo, Non videri quemquam ni vitae generi illigandum, quin prius diligenter perpenderit, inline oneri ferendo par esse possit Cumque anceps obscura sit haec deliberati, non quasi. in transcursu in cuiusuis, sed seria, Macri cum iudici csse debet. Ex omni etenim vitae genere, peculiares quaedam officiorum rationes emergunt, qui bus explendis laboremat industriam conserreop ortet suum eti/m quoddam decorum est suae molestiae, suis arduitates .implieandorum negociorum occasiones , sua denique ad virtutes 4 vicia inuitamentissima impulsus. Ita in matrimonio animaduertas peculiares

ossieti rati .nes vulgo obligationes status

vocant mariti in uxorem, uxoris in maritum,

Iarentum in liberos , liberonim in parentes ditemque consanguinitatis, assinitatis obseroantiam similliae splendorem domesti earum

rerum,litium, actionum, tutelarum negoci O-rum S negociationum implicatas curas: con

sortia familiaritates, sodalitia epulas, conuiuia vicinitatem agendi Meessandi libertatem, perturbationum, cupiditatum voluptatum Rabiiccn-

37쪽

NAE T. II WT Iieentiam, praesidia propinquitatum elientelae subsidiar id genus plura quae frequentius istiusmodi vitae conditionibus existunt. Non disseiuliter in Religiosa vita observes ,

quae inuanta ex Obedientis vita perpetuItate dimanent, quanta sit Castitatis dignitas , se curitas Paupertatis, orationum frequentia &modus, Actionum praestantia. Morum inculpata sinceritas Caritatis aequalitas , disciplinae vigori, virtutisin perfectionis crebra exercia latio,quibus in humeros attolle dis , quanta sit inuicti animi, diuino fauore constantia, varie tentandum est. Non aliter quovis in Instituto vitae , da tentin patent multa quae si dignoscantur, aue alliciunt,aut exterrent amulos, prout quisqvo susceptionem istorum,sibi vel expetendam,vel fugiendam putat. Hoc autem cum non satis discriminare quisquam queat nisi probe , tum conditionum ipsarum vim , tum naturae suae: cum diuini auxilii dispensatione robur, quantum sit agrio uerit an non hinc plane perspi- cuo efficitur, temeraritim esse , priβs aliquem cuiuspiam vitae rationibus implicare,quam has ipsas cuiusmodi sint euoluero valeat. Praeterea cum vitae suscepta onera, ad aninium maximes. ad vitiorum , virtutumque progressum, atque adco ad perennaturum starum spectent aperte consequitur, & paren

tum . quorumcunque hominum imperiis, re'

Ha diuinaeque rationi aduersia audienae ossis

38쪽

rion oportere quin grauiter utrosque pecca re, di se in discrimen nemum vocare, dum p 'riculi plena, eoque aduersa vel consulendo, vel sudeundo, iudiciorum diuin mim iri seseueritatem prouocant:hoc vero quam graue ει suo loco dicam Secundu ,atq; primo illi admodu affine adiuna xerim Cauudum itidem esse,ite affectu nostru in aliquod singulare vitae geιaus propesitas se

ri sinamus deliberatione nondum inita. Qui p- pe omne praeiudicium , omnis item vehementior in unam partem affectus, rationum casegumentoru vim prorsus obliquat quare si tantadere deliberare,&rit deliberare statuisti, nimu praeiudiciis&affectu vacuit afferas oporret Varia quaeri hic possent de quibus postea. . ertium : Si aetas quaepiam susceptioni sta-lds,multo magis deliberationi idonea censenda est quis enim dixerit rem eam prudcnter suscipi, de qua suscipienda deliberare notossis, cum tamen ubluntaria controuersa, maximique momenti iudicetur verum hinc etiam id conficimus, praematuri certo in vitae gen re eoque non dissociabili collocari eos, qui prae aetatis imbecillulate necdum quid suscipiant agnoscunt. Sed in hoc magna est iudicii ratio habenda precoces enim quidam quidam tardiores multo sunt, illi citiusta hi tardius ad vitae Statum admouendi. Praeterea aetate illam suscipiendo vitae Statui idoneam esse crediderim , cui iam tantum

39쪽

INSTITUTI ..iudieii suppetit. Vt de illo deliberare sedatus1-

pienterque possit. Sin autem quaesiverit quis, Annon eadem ar-- tas seligendo cuipia Statui apta esse possit, quae 'esteri statui non satis esse: equidem id mihi

consentaneum videtur ut enim longum, periculosum dissicile iter aggressurus,apparatu, co meatuque maiore , sed de accuratiore disquisi -

tione opus habet . quam si breue, tutu planum conficere statuisset ita qui vitae genus intricatum,molestum,anceps sterns saluti aduersum, aut saltem peccandi periculis refert uni aggreditur,plura pertentare, explorare seipsum, auxilia certa comparare debet copiosius S certius,quam si aliud vitae genus amplecteretur quo minus pericul'rum securitatis amplius, plus ad bene vivendum is ad beatam aeternitatem prόmerendum plus praesidii esset. Quis enim non videat. prouidenda,&praemeditanda plura,vbi pluresdeclinadae sunt insidis,aduersa reprimenda , retundendi hostiles impctus 'Quae cum ita sint,facile possis deprehendere,quam ex falso conquerantur, qui adolescentes iam pW res in Religiosorum numer cooptari, propterea passim improbant , ad iter. x que in cooptantes inuehantur, quod aetate nondum prouectiore , minus quae delicia rum,& honorum sunt gustasse, tum dςmum certiore iudicio explorata refutare potuerint inlid enim' annon hi ipsi tam morosi in Optimo consilio Censores, plurina os vidcim.

40쪽

affulserit , continuo ne id eis elabatur , prinia ' statim pubertate florescente conditiones implicant, pacta firmant, nec aetatis imbecillitae . l e tardantu, quod, bi perfectum fuerit tantum a reprehendendo absunt, ut etiam, pro sua singulari prudentia non mediocriter laudent' FH sne meum animae sua sponsum , diuino serum consilio, adamata Castitate, dum inuis etat amplecti, dum aduocat audire , dum praest subsequi, non erit summa laude dignum non erit innisaar prudentiae,improbitatis, ambitionis, luxuriae, cupiditatis illecebras praecidisse, occupasse meliora, emisse potius quam obli gasse vulnera ' Si voluptatum letaliter blandiens est sugienda est , si venenum tangiῖs extrudendum est, quanto satius non gustassecnon bibi quod non nisi aegrescente soni cho evomas , fermeque aliquid Decium subsidat . Sed ad deliberationis aetatem redeo, quoniam haec in gratiam adolescentium literis o- Peram dantium scribor an existimo maxime pportunam . quae vel ad humaniorum studiorum finem, vel ad Philosophicorum initia devenit ita ut antequam ad seientiae alicuius peritiam tanquirendam se dedant, si eis de vitae genere constitutum Etenim tum humani'res, tuin philosophiae literae,quidda sunt, quod lii cuiuis seientiae, ut Iuris, Medicinae, Theo

'φgiae, praesterni potest, vel etiam ad solum vi-