Aphtonii progymnasmata, partim aÌ€ Rodolpho Agricola, partim aÌ€ Johanne Maria Catanæo, Latinitate donata, cum scholiis R. Lorichii

71쪽

Quippe hanc vim non solum hominibus, sed etiam feris indidit ac ingenuit divina

potestas, ut disti, lutionem natura perhor-aelcaiat ac ipsa relinquenda luce moveantur & di: cestu a suis angantur. Si igitur si tam ferreus , cquem non acerba charis i- amorum suorum funera provocent ad lu-

Qv od si corda pravoltim hominum tangit luctus, hoc it, aegritudo e eorum, tr. ist.

qui chari fuerunt , inierat acerbes quis in quum duxerit, si boni viri, qui, uae ta prox cibi una acrymabiles sunt, cliarissi-nrorum suorum funera severint in si populus olim in deserto iam ris luxit in ptiis,

quod uim irraverant, de iniurie Xerant,

contra Dominum Deum cur uelit a piis alienum, piorum funera lacr mi prosequi

Qui madmodum corpora nostra dolo simitibus adficiuntur . si nὶ emblum aliquod z. fuerit resectum ita non injuii moerore conficiuntur atque luctu, qui di lcissimam aliquam familia suae, atque I eneris Par- tem amiterunt, hoc est patrem aut ami- cum, qui fuerit alter ipse, ab eadem, ut Pythagoras inquit, anima. in is Prophetae Samuel vitio vertit, quod mortuum Saul Regem defleverit

Quis Regem Davidem reprehendit, quod em D. planxeii filium Ammon ejularit in morte si . Absaloni Quis lenique universo Judaico Israel uico populo luccensuit, quod in domo Josiae fuerit lamentatus

72쪽

sa ArnrΗΟNII te 'i Et divinarum literarum monumentamonio. nos instituunt 3 adhortantur, ne desimus ploran tablis, sed cum lugentibus lugeamus. Et docent, longe melius este, in dona una luctus ire, quam ad domum con i-vi ; quod in illa sinis cunctorum admoneat hominem, ut vivens cogitet, quid futurum sit. Unde clim Abner a Joab esset interemtus , dixit Rex David ad omnem populum ' Scindite vestri erat vestra, accingimini saccis plangite ante exse- quias Abner in Hebron.

. bre Recte igitur Joseph supra defuncti pa-epi rentis faciem ruens planx: eum:&, quod imitemur,nobis omnibus proposuit egregium verae pietatis exempluna .

quo eadem sententia contrariis locis es variata, se cujus argumcntum

u nodi eji. Hesius obantis Hessus poeta, Marpurgentis Academiae prosesi , , moritur ' hoc Ennii carmen protulit

Nem me lacrymis decoret, neque funera uuFavit cur volit docta per ora virum.

praeclara sententi ducitti in hunc modum

Dignissima profecto memoratu, ac laudatu sententia , quam duo poetae, in Ennius . nobanus Hessus celeberrima arta reddiderunt ille . quia fuit auctor, hic, quoniam semper usurPavit, Uterque maximus

73쪽

in enlo. I id patriana ualia nobilitavit,

ci editus tabuisse tria coida quod Gra ce, Osce M Latine scii et loqui. Unde non immerito charus fuit Scipioni Africano Nobiliori, viris clarissimis. Hic eruditione sua variaque rerum cog nitione pa- triani suam Hestiam , dc ibi civitatem, ubi natus erat, talico bergiam fecit illu-n rem id studio suo consecutus , ut innu'meios Heroas atque Principes illustii simos sibi pararit amicos, aeternamque O- minis oloriam fuerit adeptus.

Cujus ut multa praeclare scripta sunt; ita mon pauca graviter dicta cujus generis illud Ennianum , quod supremo tempore,

veluti atriator in funeris ipse sui, suaviter emisit. iles e Ximia sapientia Praeditus, noluit defieri hominum do lo- limatque piorum mortem,quam a malis abducentem vita beata esset consecutura. Sciebat pia animas corporeis vinculis, atque omnibus humanis incommodice Xutas, perpetu victuras Noverat, animos hominum esse divinos, iisque, cum e corpore excessisient, reditum ad coelum pater , optimoque o justissimo cui qui expeditissimum: ut ait Cicero de Amicitia. Videbat, res mundanas tot casibus atque periculis innumeris obnoxias. Animadve tebat, nullas domos esse, in quibus non multi luctus olim fuerint, hodieque versentur . Videbat,omnes urbes nihil aliud esse, quam miseranda ut Solon apud Valer. inquit,cladium .umanarum circumlc-pta, ut multi cXtiterint, qui non nasci optimum censuerint, aut quam ocissime abo-

74쪽

co Ap THONII con Quod si lacrymis indulgendum est ratio. solum flendi fuerint, quibus mors terribi llis est . hoc est, iis, quorum cum vita Omnia exstinguuntur non autem defendi j quorum virtutis gloria nunquam est interitura , sed post mortem speciosior futura. Hinc, ut ait Cicero, Sapientis imus quil que aequissimo animo morituri stultissimus hiniquis m, Hic enim cui caeca mens, qui

nihil aliud considerat, quam e Xterna mortis opera , luget miserabiles sibi visos ho-aninum casus at ille metu mortis non X- horrescit , nec lamentariar, qui secum revolvit , nobis ex hac vita discedendum, tanquam ex hosipitio, non domo cum nobis natura diversorium commorandi, non habitandi,dederit . Deinde perpendit in ternam mortis utilitatem, quae dicitur ultima linea rerum, malorum requies, ster-riae vita sibi 'lae salutis origo. Sapienter Rex Ecci inquit Laudavi magis mortuos , quam viventes, feliciorem utroque ludicavi, qui non natus est, nec vidit mala quae sub sole fiunt. In hoc ipsum, ut defixos oculos habet, alacrior audeticere: tim volet illa dies quae nil, ni corporis hujuι Ium habet, incertio alium mihi niat aevi: Parte tamen Die 'i, , mei super alta perennis si a ferar.

Quid enim habet vita commodi, quid non potius laboris' O praecla tum diem,

clim ad illiu lanimorum consilium coetum-q e pro . cum ex hac turba& colluvione discedami Pro Di immortales,

quam optabilite iter illud ineundum, quo

75쪽

PRO GYMNAsMATA. reonfecto nulla reliqua cura nulla sollicitudo futura . Haec Cicet in Catone majore, Mi Tusc. quaest. Quemadmodum illorum vicem non dolemus, sed laeti gratulamur qui reduces gravissimis praeliorum crudelium periculis in patriam ad charisti mos amicos cum triumpho revertuntur ita bono jure debemus ne meliorem fortunam invidere videamur in illorum discetita gaudere, qui ex hac lacrymarum valle atque vita, quae super terram perpetua ut S ljob ait)militia ei, demigavit m coelestem patriam ubi vera charitas, S pax aetem a regnat.

Quae jam omnia dicta non olum sancti stes patres , sed etiam Ethnicorum Philoso empti.

phi animis reputantes, confirmarunt mortem non modo flendam non esse, sed voluptatis etiam loco ducendam, aut fortiter contemnendam . EXemplo sunt tot

hominum piorum millia qui per vincula,

verbera, flammas atque per atroce diversorum generum cruciatu interemti, cum gaudio conces erunt ad coelorum ae Ina.

Sed iis omisis, quid de Sociale loquaricui Socri mera fuit hilaritas in morte. Qui post sum tes. tam cicutam . cum frigerent membra; Debemus, inquit, gallum sculapio persolveres: ocans perinde , quasi sumta potione medica convaluis et Quid de Cyrena illo Theodoro lotosopho cui cum Theo ι- Lysimachus ex crudelia minaretur Istis rus. quaeso inquit, ista hortibilia minitare purpuiatis tuis; Theodori quidem nihil interest lumine, an sublime putrescat io dicto genus omnemo itis contemsit , post

76쪽

vitam futuros, ut coeli firmamentum . Thraces. Quod licet non cognoscerent Thrace S: ta-ine exsequias, es funera cum Tilaritate celebrabant Qui me ullis doctorum piaeceptis humana conditionis it Valerius inquit' habitum praeviderunt, nempe moitem homini optimam ac ut omnium malorum finem optandam est. vitam au- tem defendam , tot aerumnis Iesertam. Considerarunt, nihil in terris homine mi-

serabilius esse, trem natura tantum nu-

dii m. d. in nuda humo natali die abjicit ad

vagitus statim: ploratum solumq; tot animalium ad lacrymas, has protinus vitae principio Ab hoc lucis rudimento, quod ne teras quidem inter nos genitas,

vincula excipiunt,d omnium membrorum neXus atq; infeliciter natum jacet manibus

pedibusq; devinctis fens: Animal caeteris imperaturum, a suppliciis vitam auspicatur, nam tantum ob culpam quia natum si ut ait Himus.

belli Recte igitur obanus Marpurgi iam logobre moriturus , Ennii versiculos proferendos et i censuit, ut nullius boni viri mortem ita suam non esse deplorandam : quae tota malis eripiat, ac miserrimae servitutis captivitate bonos asserens , in vitam aeternam perducat,

77쪽

exemplum , t it argumentum tale est: Ecclesia'. cap. o. dixit Pecuniae obediunt omnia. Exordit mesticitura tande.

Reκ Israel Ecclesiastes ex intina is divine ἡ . sapientiae penetralibus de pronua inulta , cti, i . dixit ad rerum omnium optimaruna cognitionem pertinentia maXime veritatis, cujus est tanta vis, ut contra hominum ingenia fictasque omnium insidias facile seipsam possit defendere. Opibus inquit, universia simul obe diunt . Quo dicto quid verius esse possit,

non video. Etenim pecuniam, quae genus de formam donare poterit, reginam facit mus omnes. Huic servimus omnes Quic palmam tribuimus omnes; huic omnia expensa, huic omnia feruntur accepta ac in ratione mortalium sola utramque pagi mam facit. Nec immerito. Nam quicquid eximium,

quicquid splendidum , quicquid venustum , quicquid denique gloriosum hominibus contingit, id a solius pecuniae beneficio proficiscitur. Huic libenter omnes obtemperamus , victi lucroci nec iniuria, cium quicquid rerum vel bonarum vel malarum geratur inter mortales, id pecuniarum fiat gratia. Qua ratione permotus

apud Euripidem Bellerophon, inquit:

Sine me vocari pessimum, ut dives vocer. Nemo an bonus di υes, omnes quaerimres. quare unde quid habeas tantis rogant...iquit ii quisque,quantum habuis ti t.

78쪽

ut dives opto vere, aut pauper mori, Lene moritur, qui ruis moritur dum lucrum facit 'Tecunia ingens generis humani bonum. Cui non voluptas matris, aut blanda potest Par esse prolis , non sacer meritis parens. Tam dulce si quid venerit, in vultu micat: Merito illa nores cali tim , atque hominum

movet.

Respice pauperem inopis viri culinam, idebis omnia frigere. Contemplaberis paucillimos eo idem pannosos sordidos,1 qualidos inibi deliteicere ministros, neminem ibi regnandi palmam obtinere, quam famem strigosam, cum canibus mures inedia consumentem . Considerabis loca cuncta squalentia si tu , catilla carios , patellas scabro lac cibaria rancida, supellectilia rubigino: , parietes fuligine atque aianeis o stula pediculosa breviter procul intuenti poterunt hori Olem incuter , ab accessu in au picat det ei rete. At tibi fueris ingressis aulam pecuniae , Videbis omnia luculenta, Omnia ferveret opera, greges hominum innumeros inoficio esse, nec eos sordidos . sed argento atq; auro coluscos . Admiraberi apparat utinam agnis entiam, gemmi pavimenta, tapetibus pretiosis muros, sed illa cocco, purpurei angulo Sinin eis aut eis otii ficio denique citreo lacunaria refulgen-Praeterea coquinam , genere cilia a-atun atque lautitiarum omni renidente ita, ubi supiciat abunde ovis cre-bium a

79쪽

initatem.

Quemadmodum in magnas , opulen ii. tasque beatorum Principum aulas recipi certatim homines ad laborant, ut donii norum gratia ad laonores atque divitias evelli possint: Sic tio potentior pecu- nia , tanto ferventius ad fetiant onmes sub ejus imperio esse, cujus bene licio non difficulteri opesin honores maXimos poterunt consequi. Porro Prima fere vota se cuntitis noti ima te lyrylis Divitiae ut crini ant, ut opes, ut naxim tot

PQ tra sit areafur ut Juvenali ait. Quem autem puduerit in pecuniae a Ab Ystris militare, in quibus non modis priva emplo. toruin innumerabilis, sed etiam magnorum Principum atque Caesarum multitudo stipendia fecerit Exemplo sit, ut innum ei Os iaeteream ille cujus vox iii pro verbum abiit , Lucri bonus odor exi qualibet.

80쪽

66 pNTHONI IEt Menander. Qua perpendens Horatius, ex vulgi sententia diaeit: O civei,cives, quaerenda pecunia primum es , Virtus post nummos hae Iantu summa ab imo Perdocet, hae recinunt uvenes dictata sones .

Ergo verissima est, quam Ecclesiastes pro iniit , sententia , quae tana nationibus omnibus in ore, quam nunc etiam omni-biis pecuniae servis in usu.

exemplum, cultus reumentum ejusnodi s. Plato his sophii dixit: Tum demum beatum terrarum orbem futurum , trinati sapientes regnare, aut reges sapere coepissent. latonis laude umitur exordium hoc modo:

valetius Maximus prodidit memoriae, sotinicas Platonis dormientis in cunis parvuli labellis me inseruisse. Qua re audita, prodigiorum interpretes singula-

rein eloquii suavitatem Ore ejus emana iuram dixisse indices illae nequaquam vanae . nec conjectores tris utiles exstite- am tantas non solum eloquentia , Ied etiani Philoso hi facultates at secutus lato fuit, ut ejus seimon Iovem . si Graece loqui vel , usurum praedic Platonem alii Philos phorum Home: una, alii Philosophorum Deumo, appellarent. Scripsit autem omnium ciei egantissim ea gravidi me omlatura, inter quae relucet, quod dei ip. elicitate

protulit. Ii Se